میراث ناملموس عاشورایی

میراث ناملموس عاشورایی، در زمره مهمترین مواریث فرهنگی ناملموس اسلامی قرار دارد. این میراث مهم تاریخی، که در رثا و عزای سرور و سالار شهیدان، حضرت اباعبدالله حسین (ع) ظهور وبروز یافته با محوريت واقعه عظیم کربلا و روايت‌هاي سوزناک آن شکل گرفته است.
سنت ها، آیین ها، رسوم، نمایش های مذهبی و به ویژه نوحه ها و عناصری که میراث ناملموس عاشورایی را شکل می دهند به دليل نقشي که در حيات دینی و اجتماعی مردم داشته سبب ساز وفاق ملی در میان ایرانیان فارغ از اختلافات مذهبی و قومی بوده است، چرا که حسین بن علی (ع) فارغ از نسب و کنیه و نژاد، برای ایرانیان، نماد آزادگی و ایثار است.
سنت هایی عاشورایی در تناسب با تنوعات فرهنگی، زبانی و جغرافیایی از اشکال و صور متنوعی برخوردار گشته و در هر دوره ای در ظرف زمان جای می گیرد. این میراث مهم بشری که در دوره های مختلف تاریخی به ویژه در دوره آل بویه، صفویه، قاجار شکل و شمایل خاصی پیدا نموده است دارای یک اصل واحد است: بازنمایی و شرح حماسه آزادگی.
حماسه ای که در میراث جهانی تعزیه به بهترین شکل نمایش درآمده و در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
فهرست میراث ملی ناملموس ایران نیز مشحون از عناصر میراث ناملموس عاشورایی است و تاكنون بيش از ١٩٠ عنصر مربوط به ميراث ناملموس محرم و صفر(ميراث ناملموس عاشورايي) در این فهرست به ثبت رسیده است که از جمله آنها می توان به :
🏴مراسم عزاداری هشتم محرم
🏴حسینیه اعظم زنجان
🏴مراسم عزاداری تکیه معاون الملک کرمانشاه
🏴مراسم جارزدن ماه محرم عقدا یزد
🏴سینه‌زنی روستای گیلی اراک
🏴مدیریت سنتی مراسم دهه اول محرم ماسوله
🏴سینه زنی کمر به کمر رامیان گلستان
🏴تعزیه خوانی در تکیه نیاوران و تکیه تجریش
🏴عزاداری ایل شاهسون اراک
🏴چهارپایه خوانی بازار تهران
🏴تعزیه شاهچراغ شیراز
🏴مراسم سنج و دمام بوشهر
🏴چاووشی خوانی ماه محرم کاشان
🏴نخل گردانی یزد
🏴مراسم شاخصی واخصی (شاه حسین واحسین) در تبریز
🏴 مراسم‌چَمَر در ایلام، لرستان و خوزستان
🏴آیین تشت گذاری در اردبیل
اشاره کرد.

در سال جاری و همزمان با شروع ماه محرم ۱۴۴۴ هجری قمری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مفتخر به ثبت دو عنصر «محتشم خوانی» و «مرثیه خوانی امام حسین (ع) به سبک بحر طویل» در فهرست ملی میراث ناملموس کشور به ثبت شده است.

باشد که در پرتو عنایت پاسدار بزرگ میراث ناملموس عاشورا حضرت زینب سلام الله علیها باشیم. 🤲
#محتشم_خوانی
#محرم
#میراث_فرهنگی
#میراث_ناملموس
#عاشورا
#مرثیه_خوانی
#تعزیه
https://www.instagram.com/p/Cgmhcj0qYVU/?igshid=MDJmNzVkMjY=

*میراث ناملموس عاشورایی*

https://www.instagram.com/p/Cgmhcj0qYVU/?igshid=MDJmNzVkMjY=

روایت تکایای تهران

🎥بازدید دکتر علی دارابی قائم‌مقام وزیر و معاون میراث فرهنگی کشور از وضعیت بافت‌‌جهانی یزد پس از سیل‌های اخیر

*دیپلماسی فرهنگی و جمهوری اسلامی*

دومین *اجلاس رایزنان فرهنگی جمهوری اسلامی ایران* که به مدت چند روز در تهران برپا بود فرصتی شد تا به همراه مهندس ضرغامی و تنی چند از معاونان وزارت در این جلسه شرکت نمایم. به عنوان معاون میراث فرهنگی مطالبی مطرح کرد که رئوس آن را در اینجا با شما به اشتراک می گذارم.
میراث فرهنگی مهم ترین منبع فرهنگی تمام ملت هاست. مهم ترین ظرفیت در اختیار برای گفت و گو و برقراری پیوند ضمن احترام کامل به ارزش های فرهنکی جوامع اصلی است.
ایران به جهت برخورداری از ظرفیت میراث فرهنگی در بین ملل جهان از جمله کشورهای پیشرو است و رایزنان فرهنگی می توانند مهم ترین سفیران فرهنگی ایران در خارج از کشور باشند. چرا که یکی از راه های مؤثر بر تقویت جایگاه و توسعه فرهنگی کشور برقراری ارتباط مؤثر با سایر مردم جهان به زبان فرهنگ و بر پایه منابع میراث فرهنگی است.
ایران کشوری با *پیشینه فرهنگی و تمدنی ۷۰۰۰ ساله* از وضعیت میراث فرهنگی زیر برخوردار است:
✅ ثبت ۳۴۱۱۳ اثر غیر منقول در فهرست آثار ملی کشور
✅ ثبت ۲۲۶۵ اثر منقول در فهرست آثار ملی کشور
✅ ثبت ۱۰۴۶ اثر طبیعی در فهرست آثار ملی کشور
✅ ثبت ۲۸۷۷ عنصر فرهنگی ناملموس در فهرست آثار ملی کشور
✅ ثبت ۲۶ اثر ملموس در فهرست آثار جهانی
✅ ثبت ۱۷ عنصر ناملموس در فهرست آثار ملی کشور
✅ ثبت ۱۲ اثر طبیعی در فهرست میراث طبیعی جهان
✅ ثبت ۱۵ اثر در فهرست میراث جهان اسلام (آیسسکو)
جایگاه بین المللی ایران با ۲۶ اثر ملموس ثبت جهانی رتبه نهم و در حوزه ناملموس با ۱۷ عنصر رتبه هفتم را دارد.
در این اجلاس از نقش مهم رایزنان فرهنگی در حوزه میراث فرهنگی گفتم: توسعه دیپلماسی فرهنگی و موزه ای، عقد پیمان مشترک و خواهر خواندگی با شهرهای مهم دنیا، جلب کمک های خیرین برای حفظ، احیاء و مرمت بناها، محوطه ها، تپه ها و موزه های تاریخی و ترویج و برگزاری کرسی های نظری و علمی، کمک در استرداد اشیاء و اموال تاریخی و معرفی شایسته ایران بزرگ و فرهنگی از جمله این موارد است.
سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در بیش از ۶۰ کشور دنیا نمایندگی دارد که در عصر ارتباطات و دیپلماسی فرهنگی باید این نمایندگی ها به سراسر دنیا گسترش یابد و بودجه و اعتبارات لازم و از آن مهم تر نگاه و رویکرد مسئولان کشور به امور «فرهنگ» را باید مورد تأکید قرار داد.
امیدوارم با امضای تفاهم نامه همکاری میان *«وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی»* و *«سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی»* شاهد تحول جدی در عرصه دیپلماسی فرهنگی در جهان باشیم.
#میراث_فرهنگی
#میراث_ناملموس
#میراث_ملی
#وزارت_میراث_
https://www.instagram.com/p/Cg1IMR8L4PC/?igshid=MDJmNzVkMjY=

*سیل یزد*

۱. در پنجم اردیبهشت ۶۷۳ هجری به مدت پنج شبانه روز آسمان غرید و بارید و همه جای یزد در آب فراگرفت. نزدیک به ۲۰۰ سال بعد (۸۶۰ ﻫ.ش) سیل ویرانگر دیگری آمد که جز محله حرم امام زاده جعفر چیزی از یزد باقی نماند. خرابی ها به گونه ای بود که تا اوایل دوران صفویه آثار آن برجای مانده بود.
سومین سیل ویرانگر در سال ۱۳۳۵ بود و از آن سالها تا بهار ۱۴۰۰ و اینک تابستان ۱۴۰۱ مردم یزد شاهد چنین سیلی نبوده اند.

۲. در سفری که به استان یزد متعاقب سیل اخیر داشتم، دکتر فاطمی استاندار یزد میزان خسارت وارده در استان را بالغ بر ۸ هزار میلیارد تومان و ساخت حداقل ۱۰۰۰ خانه مسکونی در شهر و روستا برآورد اولیه کرده است.

۳. از *میان ۲۳۰۰۰ پلاک ثبتی واقع در محدوده ثبت جهانی ۲۰۰ خانه تخریب کلی شده است (حدود ۱ %) و ۴۰۰ خانه آسیب و خسارت جزئی* به آن وارد شده است. اما بافت تاریخی با این همه میزان بارش که ۱۰ برابر بارش سالانه یزد بوده است سالم مانده است. (بارش سالانه ۵۱ میلی متر به عنوان خشک ترین مرکز استان ایران) اگر چه در جاهای مختلفی از آن، ازجمله محله زرتشتیان آسیب های زیادی دیده است.

۴. میزان خسارت وارده (برآورد اولیه) بر بافت تاریخی واقع در محدوده ثبت جهانی قریب به ۱۵۰۰ میلیارد تومان است. که گزارش آن به دولت محترم ارسال شده است.
یزد نخستین شهر خشت خام جهان است. بافت تاریخی یزد در ۱۶ اسفند ۱۳۸۴ ثبت آثار ملی و در سال ۲۰۱۷ میلادی در چهل و یکمین نشست یونسکو ثبت جهانی شده است.

۵. ایران کشوری در کمربند سیل – زلزله و بلایای طبیعی است. همه دستگاه های مسئول موظف به طراحی نظام جامع شهری و روستایی به خصوص در مناطق پر خطر مبتنی بر این ملاحظات اقلیمی هستند.

۶. آموزش عمومی، اطلاع رسانی، فرهنگ سازی و آگاهی بخشی به مردم وظیفه بس خطیر نهادهای آموزشی، تعلیم و تربیت، خانواده و امروزه رسانه های دیداری و شنیداری، مکتوب و به ویژه رسانه های نوین است.

۷. یزد شهر بادگیرها، دارالعباده، دارالعلم، حسینیه ایران، شهر دوچرخه ها، شهر شیرینی، شهر قنات و قنوت و قناعت و شهر آتش و آفتاب و ادیان است قدرش را بدانیم.
#یزد
#میراث_فرهنگی
#وزارت_میراث_فرهنگی_گردشگری_و_صنایع_دستی
#شهر_خشتی
#شهر_قنات_قنوت_قناعت
#میراث_جهانی
https://www.instagram.com/p/Cg4SIwOKBsM/?igshid=MDJmNzVkMjY=

*روزخبرنگار*

هفدهم مرداد روز خبرنگار مبارک. درباره زنان و مردانى سخن ميگوييم كه در شادى و غم، در بحران ها و حوادث در خط مقدم اطلاع رسانى هستند.*اوريانا فالاچى* زن خبرنگارى كه راوى جنگ هاى مهم تاريخ بود و با بسيارى از شاهان و رهبران دنيا مصاحبه و گفتگو كرد. او در ايران با شاه و بعد از انقلاب با امام خمينى و بازرگان و... مصاحبه كرد. او با خبرها، كتاب ها، مقالاتش مرز خبرنگارى را در عرصه جهانى ارتقاء بخشيد. يك نمونه مثال زدنى است.
شهيد *حسن باقرى* نيز نمونه بارز خبرنگارى در دوران دفاع مقدس است. او خبرنگار و عكاس روزنامه جمهورى اسلامى بود كه عازم جبهه شد و با نبوغ و استعداد فوق العاده اى كه داشت از فرماندهان ارشد جنگ شد و كارهاى بزرگ و ماندگار از خود برجاى گذاشت.
خبرنگارى شغل حساس و حركت در ميدان پر از مين و خطراست. آنان خطرات را به جان مى خرند تا سهم خود را در شفافيت، فساد ستيزى، پاسخگويی، اطلاع رسانى و آگاهى بخش جوامع بردارند.
خبرنگاران نياز به حمايت هاى مادى و معنوى در پرتو قانون جامع و همه جانبه دارند؛
*ثبات شغلى، بيمه، حقوق و مزاياى مكفى از يك سو و آموزش مستمر، ارتقاء سطح دانش و معلومات، از سوى ديگر* زمينه هاى شكل گيرى جامعه خبرنگارى آزاد، مستقل، هوشمند و متعهد را فراهم می كند.

با گراميداشت ياد *شهيد محمود صارمى* كه روز شهادتش روز خبرنگار ناميده شده است. به همه خبرنگاران و اصحاب رسانه روز خبرنگار را تبريک و قدردان زحمات آنها هستيم.
#روز_خبرنگار
#هفدهم_مرداد
#خبرنگار
#خبر
#شهید_صارمی
#شهید_باقری
https://www.instagram.com/p/Cg62vwBKdoO/?igshid=MDJmNzVkMjY=

شب تاسوعا شب منتسب به حضرت عباس ع
#شب_تاسوعا
ای شمع حرم خانه قربانون اولوم عباس
#حضرت_عباس #حضرت_ ابوالفضل س

🎥 #فیلم_اختصاصی

ای اهل حرم میرِ #علمدار نیامد
سقای حسین، سید و سالار نیامد

▪️عزاداری مردم در محضر امام خمینی(ره)

📆 #تاسوعای حسینی تسلیت باد

✅ @EMAM_COM

تاریخچه عزاداری های ماه محرم.‌‌..

بعد از واقعه کربلا ؛ اولین باری که مراسم عزاداری بصورت رسمی باب شد در سال ۳۵۲ و در زمان آل بویه بود . یعنی حدودا -- ۳۰۰ -- سال بعد .

ابن جوزی در کتاب المنتظم میگوید :
در سال ۳۵۲ هجری ؛ معزالدوله دیلمی دستور داد در روز عاشورا مردم را جمع کنند و مردم اظهار حزن کنند . در این روز بازارها بسته شد و خرید و فروش موقوف گردید . قصابان گوسفند ذبح نمیکردند و هریسه پزها(حلیم پز) هریسه نمیپختند . مردم آب نمی نوشیدند . در بازار ها خیمه بر پا کردند و به رسم عزاداری ؛ کرباس می آویختند . زنان بر سر و روی خود میزدند و بر حسین ندبه میکردند .
بعد از آل بویه ؛ در زمان سلجوقیان ؛ این مراسم کمرنگ و یا حتی برچیده میشود و گهگاه تا حد یک سخنرانی در بارگاه امام علی پیش میرفته و دیگر هیچ .
در زمان خوارزمشاهیان و ایلخانیان هم رونقی نداشته است .
صفویان ؛ مذهب تشیع را در ایران برقرار کردند .
در این دوران ؛ پادشاهان صفوی ؛ عزاداریهای باشکوه و بی سابقه ای انجام میدادند . سرودن اشعار مذهبی ؛ تعزیه در رثای امام کربلا مرسوم شد.
کاررنی در سفرنامه خود مینویسد ؛
در سر کوچه ها ؛ کرسی میگذارند و ملایی روی آن می نشیند و سخنانی در مصیبت کشتگان کربلا میگوید . مردم هم بدور او جمع میشوند . و ملایان در بین سخنرانی ؛ میوه های فصل را تناول میکنند .
در دوره صفویان ؛ موقوفات و حسینیه ها بکار افتاد .
بگفته کاررنی ، مردم جامه کبود یا سرخ بر تن میکردند که جامه عزاداری بود . (از این نکته میتوان دریافت که لباس مشکی در آندوره لباس عزاداری نبوده ) .
در دوره افشاریان ؛ کما بیش با همین ترتیب یعنی سخنرانی و گاه تعزیه ؛ مراسم عزاداری ادامه داشته است .
در دوره زندیه ؛ (کریمخان )؛ تعزیه خوانی رواج بیشتری داشته .
تعزیه خوانی ؛ بدین شکل بوده که چند نفر ؛ لباس عربی میپوشیدند و صحنه اتفاقات کربلا را به نمایش میگذاشتند . این نوع نمایش به تعزیه خوانی معروف شد .
این نمایش در کاروانسراها و میادین اجرا میشد .

در دوره قاجار ؛ ناصرالدین شاه خود را سخت شیفته معصومین ؛ علی الخصوص شهید کربلا نشان میداد .
در این دوره عزاداریها ؛ چه از لحاظ کیفی و چه از لحاظ محتوا ، کلا تغییر کرد و هر ساله شروع به پختن غذای نذری میکرد و لباس مشکی بین مردم تقسیم میکرد و مراسم سخنرانی و تعزیه خوانی را انجام میداد .
میگویند بعد از سفرهای خارجیش و دیدن برنامه های کارناوال ؛ تصمیم میگیرد چیزی مشابه آنرا در ایران بنا کند . در نتیجه با الگو برداری از ساختمان رویال آلبرت هال (در لندن) تکیه دولت را میسازد . تکیه دولت ؛ با گنجایش هزار نفر ساخته شد .
برپایی سقاخانه ؛ مراسم تشت گذاری ؛ کفن پوشی و قمه زنی ؛ زخم زنی و شمع آجین و قفل آجین کردن بدن ؛ از رسوماتی است که در زمان ناصرالدین شاه باب شد .
(قفل آجین به این شکل بوده که بدن را سوراخ میکردند و به قفل میزده اند . عملی بسیار دردناک وگاه منجربه عفونت و بیماری میشده است )
در ایندوره ؛؛ علامت هایی با چراغ تزیین میشده و به دورش پارچه های نذری می بستند و علامت را در کوچه ها میگرداندند . و همزمان اشعار حزن آلود میخواندند .
رسم قمه زنی و علم کشی و تشت گذاری و سقاخانه ؛ و پختن غذای نذری و پوشیدن لباس مشکی ؛ از این دوره بجا مانده است .
پس از واژگونی حکومت قاجار و بحکومت رسیدن خاندان پهلوی ؛ در زمان رضا شاه ؛ با مراسم عزاداری و قمه زنی و علم کشی ؛ مخالفت میشد و رضا شاه علاقه ای به اینگونه مراسم نداشت و دستور توقف آنرا داد . اما مردم که برپایی این مراسم را نوعی عبادت میدانستند ؛ بصورت پنهانی و در جلسات شبانه ؛ در دهه اول عزاداری میکردند .
رسم جلسات هفتگی و یا جلسات ماهانه یادگار آن دوره میباشد .
در دوره پهلوی دوم ؛ سختگیری از بین رفت و مردم دوباره اجازه برپایی عزاداری داشتند .
در این دوره مراسم قمه زنی و تعزیه ، کم کم رنگ میباخت
بسیاری از آخوندها ؛ این مجالس را موقعیتی مناسب جهت آماده کردن مردم بر علیه نظام پهلوی میافتند و در این جلسات ؛ سخنرانی های آتشین میکردند . و آیت الله خمینی رسما قیام کربلا را منشا حرکت خود میشمرد و مردم را به آن دعوت میکرد .

Join 👉 @tarikh_iran3