👆👆👆👆
✍️ عبدالعلی بازرگان
🔴 رمضان کریم، در ضیافت رب کریم
قسمت دوم
👈قرآن به دفعات ما را فرا خوانده است تا با برآمدن از تنگنای نامهای ترجمهای، "او" را با نامهای نیکویش (اسماءالحسنی) که خود معرفی کرده است، مثل: رحمن، رحیم، غفور، مجیب و... بخوانیم (۱). این نامها در واقع نه الفاظ وعناوین، که بیانگر صفات و ویژگیهای او هستند:
اعراف ۱۸۰- وَلِلَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَىٰ فَادْعُوهُ بِهَا ۖ وَذَرُوا الَّذِينَ يُلْحِدُونَ فِي أَسْمَائِهِ ۚ سَيُجْزَوْنَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ
نیکوترین نامها (صفات) مختص ِِ"الله" است. پس به همان نامها او را بخوانید و به حال خود واگذارید کسانی را که در نامهایش منحرف میشوند (آن را به طبیعت، قوانین مادی و... نسبت میدهند) آنها بزودی نتیجه عمل خود رامیبینند.
از جمله این نامهای نیکو، "کریم" است. در فرهنگ عامیانه، اگرکسی مشکلی داشته باشد، میگویند: "نگران نباش، خدا کریمه، اوسا کریم خودش درست میکنه !!". عارفان ما هم کریم بودن خدا را بیشتر دربخشیدن گناه توصیف کردهاند
حافظ
لنگر حلم تو ای کشتی توفیق کجاست
که در این بحر کرم غرق گناه آمدهایم
سعدی
خـــــداوند بخشـــنده دســــــتگیر
کریم خطا بخش پوزش پذیر
کـــــرم بیــن و لطف خـداوندگار
گنه بنده کرده است و او شرمسار
همـــه شــرم دارم زلطف کـریم
که خوانم گنه پیش عفوش عظیم
مولوی
ای کـــریم و ای رحیــم سرمدی
درگذر از بد سگالان این بدی
ای کــریمی که کـرمهای جهـان
محو گردد پیش ایثارت نهان
جامی
نامـهات گـر ز گنـه پر رقم است
نامه شوی تو سحات کرم است
گرچه این برداشتها، که بیانگر بخشندگی گناه یا بخشندگی و سرپرستی سخاوتمندانه خداست، تماماً درست است، اما آیا همه ابعاد کرامت او در همین برداشتها میگنجد؟ ...تدبری در کاربرد این کلمه در قرآن، ابعاد گستردهتری را میگشاید.
مشتقات کلمه "کَرَم" جمعاً ۴۷ بار در قرآن تکرار شده که ۵ مورد آن مشخصاً به پروردگار نسبت داده شده است. جالب این که در تمامی این ۵ مورد، کریم بودن خدا از مختصات "ربوبیت"، نه " الوهیت" او ناشی شده است! ربوبیت، همان سروری و مدیریت و ریاست است. یعنی رئیس، صاحب اختیار و همه کاره شما کریم است، پس کرامت، تکریم، اکرام و... صفتی در مناسبات و رفتار با دیگران است. نگاه کنید به ترکیب کرامت با نام رب: ربی غنی کریم، ربک الکریم، ربک الاکرم ، تبارک الاسم ربک ذوالجلال والاکرام، ویبقی وجه ربک ذی الجلال والاکرام.
در یک تقسیم بندی کلی، به نظر میرسد قرآن نامهای نیکوی پروردگار (در ارتباط با آفریدهها) را به دو دسته: کمی و کیفی تقسیم کرده است؛ یعنی آنچه به "کمیت" و ابعاد و اندازههای آیات و آفریدهها ارتباط پیدا میکند، و آنچه به "کیفیت" آفرینش و زندگی آنان. مفسرین این دو دسته صفات را به استناد آیاتی از سوره "رحمن"، صفات: "جلالیه" و صفات "جمالیه" نامیدهاند. صفات جلالیه دلالت بر جلالت میکند، مثل: عظمت، قدرت، عزّت، جبروت، و... و صفات جمالیه نشانگر زیبائی رفتار و لطف و عنایت است، مثل: رحمت، مغفرت، موهبت، علم، جود، و... همه صفات جمالیه را میتوان در قالب کلمه "کریم" گنجاند!(۲) از پیامبر مکرم اسلامۖ نیز نقل شده است که فرمود: "الظوا بیاذاالجلال والاکرام" (مداومت کنید بر ذکر ای دارنده جلالت و کرامت).
این دو وصف تنها در سوره رحمن، که به دلیل جامعیتش برنعمتها و زیبائیهای آفرینش عروس قرآن نامیده شده و۳۱ بار جمله "فبای آلاء ربکما تکذبان" (پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را انکارمیکنید) در آن تکرار شده آمده است. (۳) آیه اول را معمولا در جلسات ختم میخوانند و آیه بعدی، آخرین آیه و جمع بندی سوره الرحمن است.
رحمن۲۶ و۲۷-
توهین که معنای آن خوار شمردن وبیاعتنائی است، از نظر لغوی در مقابل اکرام و تکریم قراردارد، توهین کردن در فرهنگ ما سخن ناشایسته گفتن به دیگران است، اما توهین خدا، که مقابل اکرام او قرار دارد، خوار شمردن نااهلان است.
حج ۱۸- ..کسی که خدا خوارش شمارد، چه کسی او را کرامت دهد)
حاکم یک کشور و مدیری که شخصیتی برای زیردستان قائل نیست، آنها را خوار میشمارد و با بیتوجهی خود در واقع آنها را مورد "اهانت" قرار داده است. اما رهبر و مدیر کریم، آنها را با تشویق و تحسین، تکریم میکند و شخصیتشان را رُشد میدهد (۴). پس پروردگار عالم با وجود بینهایت بودنش، نهایت احترام و اکرام را برای آدمیان رعایت کرده است.
قسمت_دوم - ادامه دارد
#مقاله_بازرگان
#رمضان_کریم، #در_ضیافت_رب_کریم
✍️ عبدالعلی بازرگان
🔴 رمضان کریم، در ضیافت رب کریم
قسمت دوم
👈قرآن به دفعات ما را فرا خوانده است تا با برآمدن از تنگنای نامهای ترجمهای، "او" را با نامهای نیکویش (اسماءالحسنی) که خود معرفی کرده است، مثل: رحمن، رحیم، غفور، مجیب و... بخوانیم (۱). این نامها در واقع نه الفاظ وعناوین، که بیانگر صفات و ویژگیهای او هستند:
اعراف ۱۸۰- وَلِلَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَىٰ فَادْعُوهُ بِهَا ۖ وَذَرُوا الَّذِينَ يُلْحِدُونَ فِي أَسْمَائِهِ ۚ سَيُجْزَوْنَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ
نیکوترین نامها (صفات) مختص ِِ"الله" است. پس به همان نامها او را بخوانید و به حال خود واگذارید کسانی را که در نامهایش منحرف میشوند (آن را به طبیعت، قوانین مادی و... نسبت میدهند) آنها بزودی نتیجه عمل خود رامیبینند.
از جمله این نامهای نیکو، "کریم" است. در فرهنگ عامیانه، اگرکسی مشکلی داشته باشد، میگویند: "نگران نباش، خدا کریمه، اوسا کریم خودش درست میکنه !!". عارفان ما هم کریم بودن خدا را بیشتر دربخشیدن گناه توصیف کردهاند
حافظ
لنگر حلم تو ای کشتی توفیق کجاست
که در این بحر کرم غرق گناه آمدهایم
سعدی
خـــــداوند بخشـــنده دســــــتگیر
کریم خطا بخش پوزش پذیر
کـــــرم بیــن و لطف خـداوندگار
گنه بنده کرده است و او شرمسار
همـــه شــرم دارم زلطف کـریم
که خوانم گنه پیش عفوش عظیم
مولوی
ای کـــریم و ای رحیــم سرمدی
درگذر از بد سگالان این بدی
ای کــریمی که کـرمهای جهـان
محو گردد پیش ایثارت نهان
جامی
نامـهات گـر ز گنـه پر رقم است
نامه شوی تو سحات کرم است
گرچه این برداشتها، که بیانگر بخشندگی گناه یا بخشندگی و سرپرستی سخاوتمندانه خداست، تماماً درست است، اما آیا همه ابعاد کرامت او در همین برداشتها میگنجد؟ ...تدبری در کاربرد این کلمه در قرآن، ابعاد گستردهتری را میگشاید.
مشتقات کلمه "کَرَم" جمعاً ۴۷ بار در قرآن تکرار شده که ۵ مورد آن مشخصاً به پروردگار نسبت داده شده است. جالب این که در تمامی این ۵ مورد، کریم بودن خدا از مختصات "ربوبیت"، نه " الوهیت" او ناشی شده است! ربوبیت، همان سروری و مدیریت و ریاست است. یعنی رئیس، صاحب اختیار و همه کاره شما کریم است، پس کرامت، تکریم، اکرام و... صفتی در مناسبات و رفتار با دیگران است. نگاه کنید به ترکیب کرامت با نام رب: ربی غنی کریم، ربک الکریم، ربک الاکرم ، تبارک الاسم ربک ذوالجلال والاکرام، ویبقی وجه ربک ذی الجلال والاکرام.
در یک تقسیم بندی کلی، به نظر میرسد قرآن نامهای نیکوی پروردگار (در ارتباط با آفریدهها) را به دو دسته: کمی و کیفی تقسیم کرده است؛ یعنی آنچه به "کمیت" و ابعاد و اندازههای آیات و آفریدهها ارتباط پیدا میکند، و آنچه به "کیفیت" آفرینش و زندگی آنان. مفسرین این دو دسته صفات را به استناد آیاتی از سوره "رحمن"، صفات: "جلالیه" و صفات "جمالیه" نامیدهاند. صفات جلالیه دلالت بر جلالت میکند، مثل: عظمت، قدرت، عزّت، جبروت، و... و صفات جمالیه نشانگر زیبائی رفتار و لطف و عنایت است، مثل: رحمت، مغفرت، موهبت، علم، جود، و... همه صفات جمالیه را میتوان در قالب کلمه "کریم" گنجاند!(۲) از پیامبر مکرم اسلامۖ نیز نقل شده است که فرمود: "الظوا بیاذاالجلال والاکرام" (مداومت کنید بر ذکر ای دارنده جلالت و کرامت).
این دو وصف تنها در سوره رحمن، که به دلیل جامعیتش برنعمتها و زیبائیهای آفرینش عروس قرآن نامیده شده و۳۱ بار جمله "فبای آلاء ربکما تکذبان" (پس کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را انکارمیکنید) در آن تکرار شده آمده است. (۳) آیه اول را معمولا در جلسات ختم میخوانند و آیه بعدی، آخرین آیه و جمع بندی سوره الرحمن است.
رحمن۲۶ و۲۷-
توهین که معنای آن خوار شمردن وبیاعتنائی است، از نظر لغوی در مقابل اکرام و تکریم قراردارد، توهین کردن در فرهنگ ما سخن ناشایسته گفتن به دیگران است، اما توهین خدا، که مقابل اکرام او قرار دارد، خوار شمردن نااهلان است.
حج ۱۸- ..کسی که خدا خوارش شمارد، چه کسی او را کرامت دهد)
حاکم یک کشور و مدیری که شخصیتی برای زیردستان قائل نیست، آنها را خوار میشمارد و با بیتوجهی خود در واقع آنها را مورد "اهانت" قرار داده است. اما رهبر و مدیر کریم، آنها را با تشویق و تحسین، تکریم میکند و شخصیتشان را رُشد میدهد (۴). پس پروردگار عالم با وجود بینهایت بودنش، نهایت احترام و اکرام را برای آدمیان رعایت کرده است.
قسمت_دوم - ادامه دارد
#مقاله_بازرگان
#رمضان_کریم، #در_ضیافت_رب_کریم
👍1
✍️ عبدالعلی بازرگان
🔴رمضان کریم، در ضیافت رب کریم
قسمت اول
👈ماه رمضان مقدمش بر روزه داران مبارک! ما آنرا "ماه مبارک" و بسیاری از مسلمانان "رمضان کریم" نامیدهاند. مبارک بودن آن، که دلالت بردوام نعمتهای دنیوی و اخروی این ماه میکند، کم و بیش روشن است، اما کرامت آنرا کمتر مورد تأمل و تدبر قرار دادهایم. به راستی چرا صفت "کریم" را برای این ماه برگزیدهاند؟ آیا چون خداوند کریم چنین ضیافت معنوی و کریمانهای را برای بندگان تدارک دیده ؟ یا در ذات و ماهیت این ماه کرامتهائی نهفته و از انجامش کرامتهائی حاصل میگردد؟ به نظر میرسد تا اصل کرامت و صفت "کریم" را، که از نامهای نیکوی الهی است، نشناسیم، رمضان کریم را نشناختهایم. پس به این بهانه سراغ نام نیکوی "کریم" از نام های الهی میرویم تا اگر رمضان ماه خداشناسی است، او را با نامهایش که صفات و ویژگیهای اوست بهتر بشناسیم.
ما عادت کردهایم همیشه از پنجره کلمه "خدا" به تماشای آفریدگارجهان بنشینیم و از کادرهمین پنجره تنگ آفتاب رحمت او را به خانه دل راه دهیم. اما کلمه خدا اصلا فارسی است که همچون: ناخدا، کدخدا، دهخدا، خداوند باغ، خداوند خانه، خداوند مُلک و... دلالت بر مالکیت و تسلط میکند و چنین نگاهی، جامعیتی را که باید از آفریدگار خود داشته باشیم ندارد. آیا شما هم فکر نمیکنید کلمه "خدا" کادر تنگی باشد برای تماشای ابعاد بینهایت آیات و اسماء او در جهان بیکران هستی؟
قسمت_اول - ادامه دارد
#مقاله_بازرگان
#رمضان_کریم، #در_ضیافت_رب_کریم
👇👇👇👇
🔴رمضان کریم، در ضیافت رب کریم
قسمت اول
👈ماه رمضان مقدمش بر روزه داران مبارک! ما آنرا "ماه مبارک" و بسیاری از مسلمانان "رمضان کریم" نامیدهاند. مبارک بودن آن، که دلالت بردوام نعمتهای دنیوی و اخروی این ماه میکند، کم و بیش روشن است، اما کرامت آنرا کمتر مورد تأمل و تدبر قرار دادهایم. به راستی چرا صفت "کریم" را برای این ماه برگزیدهاند؟ آیا چون خداوند کریم چنین ضیافت معنوی و کریمانهای را برای بندگان تدارک دیده ؟ یا در ذات و ماهیت این ماه کرامتهائی نهفته و از انجامش کرامتهائی حاصل میگردد؟ به نظر میرسد تا اصل کرامت و صفت "کریم" را، که از نامهای نیکوی الهی است، نشناسیم، رمضان کریم را نشناختهایم. پس به این بهانه سراغ نام نیکوی "کریم" از نام های الهی میرویم تا اگر رمضان ماه خداشناسی است، او را با نامهایش که صفات و ویژگیهای اوست بهتر بشناسیم.
ما عادت کردهایم همیشه از پنجره کلمه "خدا" به تماشای آفریدگارجهان بنشینیم و از کادرهمین پنجره تنگ آفتاب رحمت او را به خانه دل راه دهیم. اما کلمه خدا اصلا فارسی است که همچون: ناخدا، کدخدا، دهخدا، خداوند باغ، خداوند خانه، خداوند مُلک و... دلالت بر مالکیت و تسلط میکند و چنین نگاهی، جامعیتی را که باید از آفریدگار خود داشته باشیم ندارد. آیا شما هم فکر نمیکنید کلمه "خدا" کادر تنگی باشد برای تماشای ابعاد بینهایت آیات و اسماء او در جهان بیکران هستی؟
قسمت_اول - ادامه دارد
#مقاله_بازرگان
#رمضان_کریم، #در_ضیافت_رب_کریم
👇👇👇👇