✳️ نیروی سوم در سیاست خارجی ایران


در تاریخ ایران گروهی قائل به #موازنه_مثبت بودند؛ یعنی هر امتیازی که به همسایه شمالی دادی باید به همسایه جنوبی نیز بدهی؛ گروهی قائل به موازنه منفی بودند؛ یعنی همچنان که نباید به همسایه شمالی امتیازی بدهی، نمی بایست به همسایه جنوبی هم امتیازی اعطا کنی و البته گروهی هم قائل به #نیروی_سوم : «به جز سیاست #موازنه_منفی و موازنه مثبت، یک جریان تاریخی دیگر معروف به «نیروی سوم» هم وجود داشت، که طرفداران آن معتقد بودند در مقابل فشار روس و انگلیس باید به یک نیروی سوم خارجی پناه برد؛ نیروی سوم برای طرفداران این تفکر در ایران، زمانی فرانسه و زمانی آلمان و در زمان دکتر#مصدق ، آمریکا بود. گرچه این سیاست در برخی مواقع ممکن بود کارساز باشد، اما در زمان جنگ های ایران و روس، ناکارایی خود را نشان داد؛ چرا که دولت های اروپایی در هر حال منافع خود را به هر پیمان و عهدنامه ای ترجیح می دادند.»1

1-موسی نجفی و موسی فقیه حقانی، تاریخ تحولات سیاسی ایران، تهران، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1393، چاپ نهم، ص 163

cafetarikh.com
@cafetarikhcom

‍ ✳️ تاثیرات فرهنگی #گرمابه های قدیم!

بسیاری از فرهنگ های اجتماعی دهه های گذشته در امروز ما جایگاهی ندارد. برخی از مولفه های زندگی سنتی با گسترش امکانات دیگر باقی نمانده است. یکی هم گرمابه های سنتی بود که نتایج مهمی برای زندگی اجتماعی ما داشت: «.... در آن روزگارها که باشگاه و کلوب و اماکن عمومی دیگر به معنای امروز آنها باب نبود و مردم کمتر فرصت دیدار و تبادل نظر با یکدیگر را در خارج از خانه هایشان داشتند، بهترین جایگاه دید و بازدید و یا مباده خبر، همین گرمابه های همگانی و یا مسجدهای شهر بودند و این امر اختصاص به ایران ما هم نداشت... فرهنگ گرمابه و جایگاه اجتماعی آن در ایران ما به خصوص پس از ظهور دین اسلام بیشتر و پابرجاتر شد و آن به دلیل اعتبار و اهمیتی است که این آیین شریف به طور کلی به طهارت داده است...»1 1-حسین شهید زاده، راه بی بازگشت، تهران، انتشارات اطلاعات، 1390، ص 138

cafetarikh.com
@cafetarikhcom

‍ ✳️ بلایی که نوطلبی به سر میدان توپخانه آورد

برخی تحلیل گران جامعه ایرانی را جامعه ای می دانند که تصمیمات در آن عمری کوتاه مدت دارند. این مسئله سبب می شود که بناها، نمادها، ابزارها و هر آنچه که ساخته می شود، عمری کوتاه داشته باشد. ظهور و بروز این فرهنگ را می توان در میدان توپخانه تهران به خوبی دید: «هنوز صد سال از ساختن میدان توپخانه تهران نگذشته، بیش از چهار بار نامش و بیش از سه بار شکل و شمایلش دچار دگرگونی شده است و چه بسا اگر کار به همین منوال بگذرد، صد سال دگر هیچ کس نداند میدان توپخانه اصلا در کجا بوده و چه حوادثی در آن رخ داده است. این خصوصیت نوطلبی که ویرانگری هم به دنبال آن می آید، از ویژگی های مردم ایران است؛ ما اصولا مردمی کم حوصله و کم طاقت و کم پشتکار هستیم و از همه چیز زود خسته می شویم. در هر عرصه ای ای که قدم می گذاریم، می خواهیم زود به مقصد برسیم، یک شبه ره صدساله را بپیماییم و به قول ادیبان هر چه زودتر شاهد مقصود را در آغوش بگیریم.»1 1-حسین شهید زاده، راه بی بازگشت، تهران، انتشارات اطلاعات، 1390، ص 131

cafetarikh.com
@cafetarikhcom

‍ ✳️ شوالیه اقتصادی #بهائیان در ساختارهای اقتصادی #پهلوی_دوم

#مقاله

#چکیده


نگاهی به فعالیت‌های اقتصادی و تجاری ثابت در این دوره نشان می‌دهد که تمام این فعالیت‌ها با همکاری دوستان یهودی و بهائی #ثابت_پاسال و غصب اراضی مردم و حمایت کارتل‌ها و تراست‌های آمریکایی صورت گرفته است. بیش از 99 درصد اجناسی که شرکت‌های متعلق به ثابت به ایران وارد می‌کردند، از پپسی‌کولا گرفته تا تلویزیون‌های (R. C. A)18 و لاستیک «جنرال» و انواع گوناگون لوازم آرایشی، همگی ساخت آمریکا و متعلق به کارتل‌ها و تراست‌هایی بودند که تمام آنها متعلق به یهودیان صهیونیست بود.

متن کامل این مقاله را ر لینک زیر بخوانیدد

https://yon.ir/VGrzj
@cafetarikhcom

‍ ✳️ سند/ اعطای زمین 15000 متری از طرف #محمدرضا_پهلوی به لژ #فراماسونری

این سند ساواک حاکی از معامله زمینی گران قمیت می باشد که از قرار معلوم توسط محمدرضا پهلوی برای اعضای فراماسونری وفادار به خود خریداری شده است. در متن سند آمده است : قطعه زمینى که قرار بود در تهران‏پارس خریدارى شود به علت نامعلومى معامله مربوط انجام نشد و اخیرا یک قطعه زمین به مساحت 15000 متر مربع از زمین‌هاى اداره اوقاف واقع درنزدیک میدان شهیاد را به مبلغ ششصد هزار تومان از قرار مترى 40 تومان خریدارى گردیده است. در بین اعضاى فراماسونرى شایع است که بهاى زمین فوق را شاهنشاه آریامهر مرحمت فرموده و آقایان نخست‏‌وزیر و مهندس شریف‏‌امامى اقدامات لازم را در جهت خرید زمین از آقاى عصار معاون نخست‏‌وزیر و سرپرست سازمان اوقاف به عمل آورده‏‌اند.

cafetarikh.com
@cafetarikhcom

جعبه دوربین و اسلحه و دواجات مربوط به #رضاشاه #پهلوی در #کاخ_مرمر

cafetarikh.com
@cafetarikhcom

‍ ✳️مشکلاتی که حاج #میرزا_آقاسی برای کشور ایجاد کرد...

«صدراعظم و آن کسی که قرار بود فرمان شاهی را برای مسافرت به قلمرو ایران به ما ابلاغ کند شخصی بود به نام میرزا آقاسی که به «حاجی» شهرت داشت. این عنوان به کسی اطلاق می‌شود که به زیارت مکه مشرف شده باشد. او مقتدرترین و با نفوذترین شخصیت‌های ایرانی بود، ولی به حیله‌گری و سوء اخلاق و ستمگری و خیانت ورزی شهرت داشت... در اثر سوء سیاست این صدر اعظم کشور به طرف فساد و تباهی سوق داده شد و بی‌نظمی و هرج و مرج و رشوه خواری در سرتاسر قلمرو شاهنشاهی ایران رواج یافته و او با این شیوه و طرز فرمانروائی موجبات عدم رضایت عمومی را فراهم کرده بود.»1 1-سراوستن هنری لایارد، سفرنامه لایارد یا ماجراهای اولیه در ایران، ترجمه مهراب امیری، تهران، انتشارات وحید، 1347، ص 29

cafetarikh.com
@cafetarikhcom

✳️ #بروجرد از زبان سیاحی خارجی

بروجرد از مهترین شهرهای ایران است. این شهر دارای قدمت اسلامی بسیار زیادی است و از این رو دارای اهمیت فراوانی بوده است. این اهمیت در سفرنامهه ای خارجیانی که از ایران بازدید کرده اند نیز پیداست:
«بروجرد دارای بازار نسبتا بزرگی است که انواع و اقسام امتعه و اجناس لوکس در آن بچشم می‌خورد. شهر بر خلاف آنچه روی نقشه نشان داده می‌شد دارای بیست هزار نفر جمعیت بوده و بزرگترین شهر این استان بشمار میرفته است. من از کنار چند مسجد قشنگ که گنبد و مناره‌های آنها با طرز جالبی نقاشی شده و از دور نمایان بود، عبور کردم. این مساجد در میان باغهای میوه و شکوفه زارهای بزرگی قرار گرفته بود که بوسیله نهرهای آبی که از کوه سرازیر می شد مشروب می‌شدند. این باغها بعلت داشتن میوه های مرغوب بخصوص خربزه و یک نوع انگور سیاه کوچک و خوشمزه، در ایران معروف می‌باشند. در بازار میوه فروشها مقادیر زیادی میوه مانند خربزه ، هلو ، زرد آلو ، انگور ، عرضه شده بود که به بهای ناچیزی بفروش می‌رسید.»1


1-سراوستن هنری لایارد، سفرنامه لایارد یا ماجراهای اولیه در ایران، ترجمه مهراب امیری، تهران، انتشارات وحید، 1347، ص 44


cafetarikh.com
@cafetarikhcom

‍ ✳️ روایت اعتماد السلطنه از تاریخ خوانی برای #ناصرالدین_شاه

یکی از علاقمندی های زایدالوصف ناصرالدین شاه علاقه به مطالعه آثار‌ بـرجسته‌ تـاریخی‌ بـه‌ ویژه شرح‌حال پادشاهان و سلاطین بزرگ اروپا نظیر پتر کبیر،ناپلئون،فردریک کـبیر و دیـگران بود. ‌هرچند‌ که‌ در عمل،متأسفانه از تاریخ زندگی این‌ بزرگان درس چندانی نمی‌گرفته است. اعتمادالسلطنه در‌ کتاب روزنامه خاطرات، بـارها بـه ایـن نکته، اشاره دارد که برای شاه آثاری را‌ که‌ در‌ شرح زندگی‌ این بزرگان نـوشته مـی‌شده،از آغـاز تا انجام‌ می‌خوانده است. می‌نویسد:«چهار‌ ساعت‌ تمام‌ تاریخ فردریک خواندم.عجب این‌که در سـال‌ مـتجاوز از چـهارصد تومان خرج‌ می‌کنم‌ و از‌ این‌ قبیل کتاب‌ها که سراپا تنبه است می‌آورم برای‌ شاه مـی‌خوانم هـیچ ملتفت نیستند.» و در‌ جای دیگر در ربط با همین موضوع می‌نویسد: «یک دهان من کـتاب‌ مـی‌خواندم‌ یـک‌ دهان‌ خودشان تقریر شکارشان را می‌فرمودند و امین‌ خلوت می‌نوشت.خیلی فرق داشت تفصیل حالت‌ فـردریک‌ کـبیر‌ و پادشاه‌ پروس که من می‌خواندم با تقریر خودشان که صفحه‌ای از زندگی خودشان‌‌ است‌».

منبع:اعتماد السلطنه، روزنامه خاطرات، به کوشش ایرج افشار، تهران، امیرکبیر، ص 124 و 116

cafetarikh.com
@cafetarikhcom

‍ ✳️ حساب شخصی رئیس مجلس و حساب بیت المال فرقی ندارد!

این سند به فساد مالی #عبدالله_ریاضی ، رئیس مجلس شورای ملی اشاره دارد. در این سند به نقل از بیژن کوچکى کارمند امور مالى مجلس شوراى ملى ، در اسفند 1352، مبلغ 200 هزار تومان از صندوق مجلس به حساب شخص مهندس ریاضى رئیس مجلس به شماره حساب 79322 بانک ملى شعبه مرکز ریخته شده است.

cafetarikh.com
@cafetarikhcom

عکس یادگاری #رضاخان با تیم فوتبال #ترکیه

#رضاشاه #پهلوی و همراهان وی در سفر به ترکیه در جمع ورزشکاران و فوتبالیستهای این کشور

cafetarikh.com
@cafetarikhcom

‍ ✳️ نتایج #اصلاحات_ارضی برای کشاورزان

اصلاحات ارضی پیش از آنکه به نفع زارعین باشد، باعث استثمار آنها شد. با اجرای این سیاست، بسیاری از کشاورزان در رابطه با موضوع آبیاری، تسهیلات و مسائل مالی مربوطه دچار مشکل شدند و به دلیل نداشتن اطلاعات کافی از نحوه و زمان کشت آگاهی لازم را نداشتند: «زارعین استثمار شدند، اصلاحات ارضی چیزی نبود که زارعین خواستار آن باشند بلکه بیشتر از جانب دربار دنبال می‌شد. رضاشاه، سنگ اول بنا را گذاشت و آرزو داشت تا بدینوسیله مایه آزادی کشاورزان را از اسارت فراهم آورد و پسرش، کار او را دنبال کرد. از ۱۹۵۱ تا ۱۹۷۱ اصلاحات ارضی به صورت جنبشی ملی در آمد و برنامه‌های گوناگونی برای اجرای آن مطرح شد. تقسیم املاک و پرداخت بهای آن در هر نقطه از کشور فرق می‌کرد و مسائلی مطرح می‌ساخت. کشاورزان، بدون راهنمائی، نمی‌دانستند در چه هنگام کشت کنند و کی آبیاری نمایند. پس از تقسیم ده تشکیلاتی متمرکز برای لایروبی، مرمت، و نگهداری قنوات - سیستم آبیاری و با تقسیم آب وجود نداشت. گرفتن اعتبار از دولت برای خرید بذر و کود و خرید پمپهای ضروری برای آبیاری مشکل بود. بازرگانان در طی زمستان تسهیلات اعتباری را گسترش می‌دادند تا کشاورزان احتیاجات خودشان را مانند نمک و قند تهیه کنند. نرخ بهره (علی رغم قوانین مذهبی) اغلب بالا بود. هنگام برداشت محصول کشاورزان میبایست وام دریافتی را بپردازند و دوباره برای دوره کشت بعدی زیر بار قرض بروند. بانک عمران که برای پرداخت وامهای کشاورزی تأسیس شده بود، سرمایه محدودی داشت، و در آغاز کار تنها قادر بود به املاک تقسیم شده پهلوی خدمت کند. در این املاک غالبه صحرانشینان اسکان داده می‌شدند، بخصوص در اطراف دریای خزر، و سالها طول می‌کشید تا از صحرانشینان، کشاورزانی متخصص به بار آید.» 1

1-سینیا هلمز، خاطرات همسر سفیر، ترجمه اسماعیل زند، تهران، نشر البرز، ص 125

cafetarikh.com
@cafetarikhcom

‍ ✳️ تغییر البسه و فشار به روحانیون

بعد از #کشف_حجاب ، روحانیون به عنوان مهمترین گروه معترض، دست به اعتراضات زیادی زدند. رضاخان نه تنها اقدام به کشف حجاب زنان نمود، بلکه بسیاری از روحانیون را نیز از لباس روحانیت منع کرد:

«یکی از اقدامات رضاخان مسئله منع لباس روحانیت بود و بساط لباس متحدالشکل و کلاه پهلوی. از میان روحانیون، عده معدود و معینی جواز لباس داشتند و بقیه اگر با عبا و عمامه به خیابان می‌رفتند عمامه را از سرشان بر می‌داشتند و به گردنشان می‌انداختند و توهین می‌کردند. افسران حول و حوش کاخ به کرات به من می‌گفتند که این وظیفه ما است... یک روحانی به نام بهلول بشدت با این اقدامات رضاخان مخالفت می‌کرد و در سخنرانی‌هایش بشدت به او حمله می‌کرد. عده زیادی از مردم در حرم حضرت رضا (ع) متحصن می‌شوند و اعلام می‌کنند که تا مسئله حجاب رفع نشود از اینجا خارج نمی‌شویم....»1


1- #حسین_فردوست ، ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، ج اول، تهران، انتشارات اطلاعات، 1382، صص 68- 69

cafetarikh.com
@cafetarikhcom

✳️ رسم مسابقات اسب دوانی در ایران عصر #قاجار

مسابقه اسب دوانی یکی از مسابقات سوارکاری در دوره قاجار بود که البته قدمت آن به دوران پیش از قاجار بازمی‌گردد. با این حال اروپائیانی که شاهد برگزاری آن بوده‌اند، سبک برگزاری و اجرای آن را بسیار شبیه به مسابقات اسب دوانی در اروپا دانسته‌اند: «مسابقات اسبدوانی در ایران کاملا شبیه به مسابقات ما اروپاییان است. معمولاً شش دور مسابقه برگزار می‌شود و اسبها به دور دیوار یکی از باغهای سلطنتی که روبروی عمارت اسبدوانی واقع شده است و مسافتش نیم فرسخ یا ۹۰۰۰ پاست، می دوند. تعداد دورهای مسابقه با تعداد بیرقهایی که نصب گردیده، مشخص شده است. در نخستین دور، اسبها باید شش بار به دور دیوار بدوند، در دور دوم پنج بار در دور سوم چهار بار و به همین ترتیب تا دور ششم که فقط یک بار به دور آن می دوند. جایزه برنده دور اول مسابقه، یکصد تومان (۷۰۰ مارک) است که آن را درون کیسه‌ای سبز رنگ به برنده می‌دهند. اسبها، که دمهایشان را بافته اند، بیشتر از نژاد ترکمن هستند و چابک سواران، مردان جوانسالی می‌باشند که چکمه های چرمی به پا دارند و عمامه ای بر سر و لباس‌های محلی ابریشمین کمرنگی پوشیده اند. رنگهای زرد و سبز و قرمز علامت گروههای مختلف را تشکیل می دهد. در زبان فارسی هم اصطلاحات زیادی که مربوط به اسبدوانی است، وارد زبان محاوره شده است. از قبیل میدان را خالی دیدن» «یکه تاز میدان شدن که به معنی پیش افتادن است.»1 1-هینریش بروگش، در سرزمین آفتاب: دومین سفرنامه هینریش بروگش، ترجمه مجید جلیلوند، تهران، نشر مرکز، 1374، صص 92- 93

cafetarikh.com
@cafetarikhcom

‍ ✳️ نقش #جمهوری_آذربایجان در انتقال افکار #کمونیستی به ایران

با وقوع انقلاب #بلشویکی و روی کار آمدن بلشویک‌ها در #روسیه_تزاری در سال 1917، تقسیم‌بندی‌های جغرافیایی شوروی و کشورهای پیرامون آن با تغییراتی مواجه شد و فارغ از تحولات خاص خود در شوروی، بر تحولات سیاسی کشورهای همسایه همچون ایران نیز تأثیر گذاشت. بر این اساس بسیاری از ایده‌های کمونیستی از طریق جمهوری آذربایجان که متعلق به جماهیر شوروی بود، به ایران نیز انتقال یافت. در این زمینه نقش جمهوری آذربایجان به عنوان یکی از کشورهای همسایه در انتقال اندیشه‌های کمونیستی به ایران بسیار مهم و اساسی بود که در ادامه به نقش جمهوری آذربایجان در انتقال ایده‌های کمونیستی و اولین افراد و گروه‌های واردکننده این اندیشه پرداخته می‌شود.

متن کامل این #مقاله را در لینک زیر بخوانید ؛

https://yon.ir/UdX5X
@cafetarikhcom

‍ ✳️ سوژه های #نقاشی در ایران دوره #قاجاریه

یکی از ویژگی‌های بارز بازارهای ایرانی، منقش بودن آنها به نقاشی‌های خاص و زیبا بود که محتوای بیشتر آنها به اشعار و رویدادهای حماسی دوران گذشته بازمی‌گشت. به طور کلی نقاشی در دوران قاجار یکی از هنرهای مهم آن دوره بود و بسیاری از نقاشان نیز مورد حمایت دربار قرار داشتند: «گردش در بازار ما را با آثار نقاشان معاصر ایران هم آشنا می‌کند. این نقاشی‌ها را معمولاً در محل تقاطع دو معبر روی دیوارها می‌آویزند. ابعاد این تابلوها بزرگ و رنگهای اصلیشان از سیاه و قرمز تشکیل شده و موضوعشان بیشتر مربوط به اساطیر باستانی یا افسانه‌های ملی است با وجودی که طرحهای این تابلوها عاری از نقص نیست، مع هذا قدرت تخیل و خلاقیت هنری نقاشان ناشناسی که آنها را کشیده‌اند انسان را به شگفتی وامی‌دارد، رستم و پهلوانان دیگر شاهنامه، جمشید پادشاه اساطیری ایران که براساس افسانه‌های ملی تخت جمشید را بنا کرد و گاه‌شماری شمسی را متداول نمود، دیوهای زشت و کریه المنظر، هیولاهای عجیب و غریب که دارای دم و شاخ هستند، حیواناتی که کارهای انسان را انجام می‌دهند، همچنین سوژه‌هایی از تاریخ معاصر ایران، مثلا سواران ایرانی که مشغول قتل عام خیل سپاهیان فرنگی و یا عثمانی هستند، سوژه‌هایی به شمار می‌روند که نقاشان معاصر بیشتر میل به تصویر کردنشان دارند اینها تقریبا همان سوژه‌هایی است که در سه قرن پیش، در دوران شاه عباس کبیر، توسط نقاشان اصفهانی کشیده می‌شد.»1 1-هینریش بروگش، در سرزمین آفتاب: دومین سفرنامه هینریش بروگش، ترجمه مجید جلیلوند، تهران، نشر مرکز، 1374، ص 99

cafetarikh.com
@cafetarikhcom

‍ ✳️ بازارهای ایران به روایت یک خارجی

بازارهای عصر #قاجاری ، علاوه بر اهمیت تجاری، محلی مهم جهت گرد آمدن مردم و تبادل صحبت‌های خاص بود. بر این اساس می‌توان ریشه شکل‌گیری فرهنگ خاص بازاری و تأثیر بازاریان بر تحولات مهم سیاسی در آن سالها و حتی در دوره‌های بعد را در بازارهای قاجاری جستجو کرد: «بازار محل ملاقات و قرارهای عمومی است. آنجا مردم همچنانکه درباره مسایل و منافع شخصی و تجاری خود بحث و گفتگو می‌کنند، درباره مسائل عمومی و امور دولتی نیز به شور و تبادل نظر می‌پردازند. بطور خلاصه باید گفت که بازار جای «بورس» و «مجلس» را یکجا گرفته است. باز هم تعریف بازار کامل نیست. اخبار، شایعات، تهمت زدنها، نشر اکاذیب، جنجالها، بدگوئیها و افشاگریها همه از بازار سرچشمه می‌گیرد و در بازار دهان به دهان می‌گردد و مطابق معمول دست آخر، یک کلاغ چهل کلاغ می‌شود. جای تکرار داستانها و طنزهای بامزه و ساختن و رواج دادن نکته‌های ظریف و حتی ترنم وزمزمه تصنیفهای جدید نیز جز در بازار، در جای دیگر معمول نیست. در آنجا قصه‌ها و افسانه‌های گوناگون، مردم ساده را سخت سرگرم می‌کند. هیچ جای دیگر پرجمعیت تر از بازار نیست. همچنین هیچ جای دیگر چون بازار محل تجمع جالب و اختلاط تمامی طبقات مردم هم نیست که در طول راهروهای دراز سرپوشیده، همه به زور آرنج درصدد یافتن جایی و باز کردن راهی برای خود هستند. فقط ارو پائیها را خیلی به ندرت میتوان در میان این موج بی نظم افسار گسیختهی جمعیت مشاهده نمود.»1

1-کارلا سرنا، سفرنامه مادام کارلا سرنا آدمها و آیینها در ایران، ترجمه علی‌اصغر سعیدی، تهران، زوار، 1362، ص 64

cafetarikh.com
@cafetarikhcom

‍ ✳️ رفتار #رضاخان با روزنامه نگاران مخالف

رفتار‌ دولت‌ و شهربانی در دورهء رضا شاه‌، با‌ مدیران جراید‌ بسیار‌ خشن‌‌ بود.یکی از مدیران جراید،در‌ آن‌ دوره در مورد برخورد شهربانی با جریده‌اش‌ نوشته است:«در شهریور 1315‌ ش.،دفـعتا‌ دو نفر مامور از طرف اداره سیاسی‌ شهربانی،به ادارهء‌ روزنامه ما آمدند و اوراق و دفاتر و سوابق‌ را‌ مورد بازرسی‌ قرار داده،بلا فاصله نویسنده را به اتهام اوراق و سوابق، جلب‌ و به‌ شعبهء 9 آگاهی(یکی از شعب‌ ادارهء‌ سیاسی‌)تـحویل دادنـد و از‌ طرف‌ آنها بلا فاصله‌ بدون‌ بازپرسی‌ و تحقیق،دستور توقیف داده شد،و مرا تحویل زندان دادند ...» نویسنده را به نام‌ مقصر‌ سیاسی در زندانی که جایگاه دزدها‌، قطاع‌‌ الطریق‌ها و قاتلان‌ و بالاخره‌ جانی‌ها‌ بود،جـای دادنـد.گفتند‌ مقصر سیاسی‌ یعنی میکروب جامعه؛ تا وضعیت شما روشن نشود،جای شما اینجاست و غذا و رختخواب‌ و غیره‌ را نخواهید داشت‌.

منبع: محمد صدر هاشمی.تاریخ جراید و مجلات‌ ایران، اصفهان، نشر کمال، 1363، ص 30

cafetarikh.com
@cafetarikhcom

‍ ✳️ گله مندی شاه پهلوی از آمریکاییها!

#اسدالله_علم که در تاریخ معاصر ایران از وی به عنوان محرم اسرار محمدرضا پهلوی یاد می شود، در سمت وزیر دربار، نقش مهمی در تصمیم گیریهای حیاتی و سیاستگذاریهای کلان کشور بر عهده گرفت به نحوی که نخست وزیر و وزرای خارجه، دفاع و کشور به حاشیه رفته و در زمینه مسائل امنیتی و نفتی و ارتباط با سفارتخانه ها و مقامات سیاسی و امنیتی خارجی به عنوان معتمد شاه نقش بی بدیلی پیدا کرد. اعتماد دولتمردان و سفرای امریکا و انگلیس به وی نیز در استحکام موقعیت اش بسیار مؤثر واقع شد. وی در بخشی از خاطرات خود در خصوص روابط شاه با مقامات امریکایی و ناخشنودی شاه از آنها می نویسد: « شام در خدمت بودم که از برنامه رادیو مسکو که اعلام کرده بود ایران و شوروی با هم میتوانند حافظ صلح در خاورمیانه باشند، اظهار خوشوقتی کرد. سرانجام شام تقریباً تنها بودیم، به جز والاحضرت فاطمه و همسرش ارتشبد خاتمی که فرماندة نیروی هوایی است و پهلبد و والاحضرت شمس. تعجب کردم که شاه بار دیگر به سیاست آمریکا و عدم حساسیتش نسبت به نیازهای ایران حمله کرد. احساس میکنم که قصد دارد با روسها وارد معامله بزرگی بشود و زمینه را برای انعکاس قصور آمریکاییها فراهم میکند. او انتظار مخالفت مرا داشت و مدتی در اینباره بحث کردیم... در مرحلهای شاه گله کرد که آمریکاییها و انگلیسیها هیچ توجیه استراتژیکی برای خرید نفت از کشورهایی مثل کویت، ابوظبی یا لیبی ندارند. قبول کردم، اما اشاره کردم که در نظام سرمایه داری، منافع مالی همه چیز را توجیه میکند.»

منبع: #موسی_فقیه_حقانی ، اخرین شاه، آخرین دربار، تهران، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1397، ص 251

cafetarikh.com
@cafetarikhcom

‍ ✳️ روایتی از علاقه وافر #اسدالله_علم به انگلیسیها

سر پیتر رمز باتم، سفیر بریتانیا در تهران (53-1350) درباره جایگاه علم نزد شاه میگوید: علم مورد اعتماد شاه و در مورد موضوعات مختلف، همیشه تأثیرگذارترین فرد بود... او احتمالاً در مورد موضوعات مختلفی همیشه تأثیرگذارترین آدم بود. شاه هم زیاد بهش تکیه میکرد، خیلی برای شاه ارزش داشت... شاه ازش استفاده میکرد. فکر میکنم خیلی نفوذ و تأثیر زیادی داشت. قطعاً هر پیغامی، هر چی من دلم میخواست، درجا و فوری میرسید به شاه. میخواهم بگویم تمام مدت اعتماد شاه را داشت. میدانید، چون ارتباطش قطع نمیشد. هر روز شاه را میدید. منظورم اینکه حتی یک شب هم نبود که برای خودش باشد.» وی درباره ارتباط علم با انگلیسیها و منش او نیز یادآور میشود: « فکر میکنم صرفاً دوست داشت بریتانیاییها را... خیلی. نمیدانم چطور... نمیدانم قضیه کلاً از کی شروع شد. برمیگشت به...؟ منظورم مشخصاً دنیس رایت است، قدیم آنها کلی با ماشین با همدیگر میرفتند گردش، کلی مشترکات داشتند، میرفتند با همدیگر به اروپا برای اسکی... اسدالله علم خودش را کمی شبیه اعیان انگلیسی میکرد و رسوم و رفتارهای انگلیسی را دوست داشت.»
منبع:سایت تاریخ ایرانی، خاطرات سفیر بریتانیا در تهران. ترجمه بهرنگ رجبی، قسمت 9.

cafetarikh.com
@cafetarikhcom

نمایشگاه کاریکاتور اعضای خاندان پهلوی در #بهشت_زهرا

cafetarikh.com
@cafetarikhcom