Беларускі піонэр
2.86K subscribers
6.89K photos
8 videos
24 files
680 links
БССР 1920-х, 1930-х. Кнігі, газеты, часопісы, фота, архітэктура.

Дапамога праекту: patreon.com/belaruskipioner

Другі канал пра крымінал у БССР 1920-х: @crime1920s

Сувязь: @pionerbel
Download Telegram
#фотабсср
Вуліца Карла Маркса ў Менску на фота 1930-х гадоў.
«Красный Фронтовик» перепрыгнул через четырехтысячную планку, и поэтому публикую традиционную для такого повода подборку. На этот раз она небольшая и узкоспециализированная. В ней каналы, связанные с историей РККА, военной и политической пропагандой первой половины XX века, а также по теме ранних Советов, Коминтерна и профсоюзного движения:

https://t.iss.one/poimenno - канал о полевом поиске и архивах советской Украины;

https://t.iss.one/Rotnyjagitator - национальная и языковая политика в РККА в годы Великой Отечественной войны (и не только), агитация и пропаганда на языках народов СССР;

https://t.iss.one/andrey_ganin - просветительский канал доктора исторических наук Андрея Ганина, посвященный событиям 1917-1922 годов;

https://t.iss.one/roter_frontkaempferbund - канал молодых да ранних экспертов, изучающих наследие Коммунистической партии Германии и смежных организаций;

https://t.iss.one/belaruskipioner - канал на белорусском языке по истории БССР 1920-30-х годов. Документы, фото, газеты и литература.

https://t.iss.one/international_labour - паблик Александра Нурика о профсоюзном движении (там не только про историю).
#Деньвистории

▶️9 августа 1917 года вышел первый номер газеты «Звязда» — орган Минского комитета РСДРП (б).

☝🏻На страницах «Звязды» печатались самые известные белорусские писатели, такие как Кузьма Чорный, Кондрат Крапива, Андрей Макаенок и т.д.
Организаторы и первые редакторы — В.Кнорин, К.Ландер, А.Мясников, В.Фомин, М.Фрунзе. В годы Великой Отечественной войны издавалась в Могилеве, Гомеле, нелегально в Минске
#звязда
Перадавіца святочнага нумара газеты "Зьвязда", прысвечанага 10-й гадавіне выдання, 9 жніўня 1927 года.
#зарязапада
Віцебск часоў НЭПа. 1926 год.
- Непралазны бруд на Полацкім рынку.
- П'яныя прастытуткі на начным чыгуначным вакзале.
- Хуліганы зрываюць насценгазеты, якія іх выкрываюць.
Заметка з газеты "Заря Запада" ад 22 красавіка 1926 года (знайшоў С.Марціновіч).
Шмат цікавостак зберагае канал Куфар старажытнасцяў.
Там мноства звестак і пра стогадовую даўніну.
А на здымках Вашай увазе:
✍️ як Купала адпачываў у гасцініцы.
✍️ Як Колас ратаваўся ад павадка.
✍️ Якія крутыя будынкі ў Мінску зіхацелі рознымі агнямі.
і шмат што яшчэ.

Дык падпісвайцеся. І шануйце сваё.
t.iss.one/kufar_starazytnasc
Вокладка і тытульны ліст зборніка "Пастаноў Першага з'езду Саветаў СССР", выдадзенага на беларускай мове ў Маскве ў 1923 годзе.
Крыніца: кніга цалкам на сайце электроннай бібліятэкі Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі.
#рабочий
Сталоўкі Менска на пачатку 1931 года. Заметка з газеты "Рабочий" №27 1931 г.
#рабочий
Гарачыя туры і кошты на іх з рэкламы ў менскай газеце "Рабочий" №108 1936 года.
Падчас прагляду міжваенных газет натыкнуўся на адзін факт з біяграфіі мінскага архітэктара Герасіма Якушкі, які не згадваецца ні ў воднай ягонай біяграфіі. Напрыклад, той жа гісторык архітэктуры В.Чарнатаў пісаў, што Якушка быў галоўным архітэктарам Мінска з 1936 па 1941 год без перапынкаў.
Але ў газеце "Звязда" №122 ад 29 мая 1937 знайшоўся артыкул "Закрылася ўсебеларуская канферэнцыя архітэктараў", які амаль цалкам прысвечаны выкрыванню Якушкі, як "шкодніка, контрэвалюцыянера і кулацкага памагатая". Да цкавання архітэктара далучыўся сам Іосіф Лангбард, які прыехаў на канферэнцыю з Ленінграда: "...ён [Якушка] увогуле не заслугоўвае гэтага высокага і ганаровага ў нашай краіне звання [архітэктара]".
Іншыя калегі па мастацкаму цэху не засталіся ў баку, у артыкуле пералічаны архітэктары Воінаў, Барысаў, Жадовіч, скульптар Бембель і іншыя, хто "рашуча асудзіў антысавецкае выступленне Якушкі".

Працяг ніжэй.
Пачатак вышэй.

У выніку канферэнцыя пастанавіла выключыць Якушку з Саюза архітэктараў і зняць з пасады гарадскога архітэктара (пра што згадваецца яшчэ ў газеце "Рабочий" №151 1937 года).
Дык вось, здавалася, 1937 год, Якушка выкрыты як "шкоднік", выключаны з Саюза і зняты з пасад, ягоная біяграфія павінна была скончыцца ў гэтым годзе ўзгадкай у растрэльным спісе, але нічога такога.
Ужо ў 1939 годзе ў газеце "Советская Белоруссия" №275 у артыкуле пра стварэнне ў Мінску гарадскога возера (будучае Камсамольскае возера) Герасім Якушка ўзгадваецца як гарадскі архітэктар. І далей ў пазнейшых артыкулах ад 1939 і да пачатку вайны ён узгадваецца спрэс як галоўны архітэктар Мінска.
Вось і застаюцца пытанні: як яму ўдалося вярнуцца на сваю пасаду, пасля такога разгрому, які быў зладжаны на канферэнцыі 1937 года і ў якім, нагадваю, удзельнічаў сам Лангбард? Што рабіў Якушка ў гэты перыяд з мая 1937 да лістапада 1939? Ці быў ён рэпрэсаваны, а потым апраўданы? Чаму ў біяграфіі архітэктара гэты эпізод не згадваецца?