Беларускі піонэр
2.86K subscribers
6.89K photos
8 videos
24 files
680 links
БССР 1920-х, 1930-х. Кнігі, газеты, часопісы, фота, архітэктура.

Дапамога праекту: patreon.com/belaruskipioner

Другі канал пра крымінал у БССР 1920-х: @crime1920s

Сувязь: @pionerbel
Download Telegram
#фотабсср
Парад вайсковай тэхнікі (танкі БТ-7) перад Домам Урада ў Менску, 1930-я гады.
#савецкаябеларусь
Карыкатура на тэму ленінскай нацыянальнай палітыкі і месячніка беларусізацыі з газеты "Савецкая Беларусь" №142 1931 года.
#кінобсср #фотабсср
Цэнтр Менска на кадрах з фільма "11 ліпеня" вытворчасці Белдзяржкіно 1938 года.
Кіно было прысвечана падзеям Савецка-Польскай вайны 1919-21 гадоў і паказывала сцэны вызвалення Менска Чырвонай Арміяй 11 ліпеня 1920 года. Кадры знятыя ў раёне Плошчы Свабоды.
Государственная библиотека БССР им. В.И.Ленина
г.Минск, Беларусь

Бывшая Государственная библиотека БССР в Минске — одно из самых ярких конструктивистских зданий страны. Проект был выполнен архитектором Георгием Лавровым в соавторстве с Борисом Жолткевичем в 1929 году. Выпускник ВХУТЕИНа Лавров приехал работать в Минск в 1928-м и почти сразу получил должность главного архитектора города. К сожалению, о Жолткевиче сохранилось очень мало информации: в 30-е он был репрессирован, и его имя вычеркнули из всех проектов. Только в конце 1980-х упоминания о Жолткевиче вернулись в архитектурные справочники.

Сам Георгий Лавров в столице Белоруссии проработал до 1934 года. За это время было реализовано много его проектов, но здание библиотеки по праву считается жемчужиной его творчества. Постройка воплощала в себе самые яркие черты конструктивизма: от решения фасадов и планировок до материала, из которого выполнена отделка здания. Речь о темно-серой антрацитовой штукатурке, которая блестела на солнце в ясную погоду. Искусствоведы оценили смелое решение входной группы здания: массивный полукруглый объем, опирающийся на четыре тонкие колонны, выглядел новаторским для Белоруссии и начала 1930-х годов. К сожалению, не всему задуманному суждено было реализоваться: так, не был построен массивный девятиэтажный корпус книгохранилища.

В войну библиотека уцелела, но пострадали фасады и остекление, а послевоенный ремонт несколько изменил облик здания. До середины 2000-х в довоенной постройке размещалась главная библиотека Республики Беларусь. В 2006 году национальная библиотека переехала в новый большой комплекс на северо-восточной окраине Минска, и здание Лаврова ненадолго опустело. В 2011-м на объекте была завершена масштабная реконструкция, фасадам бывшей библиотеки вернули оригинальный вид 1930-х годов. Но интерьеры были переделаны под нужды Совета Республики, который разместился в здании после ремонта.

Архитекторы: Г. Лавров в соавторстве с Б. Жолткевичем
Годы постройки: 1930–1933

📍 ул. Красноармейская, 9
#Минск #Беларусь
#рэчыбсср
Цагліна 1920-х, 1930-х гадоў з тычковым таўром 3-га цаглянага завода г.Менска (фота А.Чысцякоў).
#мастацтвабсср
Сустрэча чырвонаармейцаў у Менску 11 ліпеня 1920 года - папулярная тэма карцін і малюнкаў беларускіх мастакоў 1930-х гадоў. Вось некаторыя з іх прац (на жаль многія карціны захаваліся толькі ў кніжных ці газетных рэпрадукцыях, арыгіналы былі страчаны ў вайну):
1-2. Зайцаў. "Уступленне Чырвонай Арміі ў Менск у 1920 годзе", 1939 г.
3. Зайцаў. Эскіз каціны "Уступленне Чырвонай Арміі ў Менск", 1939 г.
4. Гусеў. "Уваход Чырвонай Арміі у г.Менск", 1939 г.
5. Манасзон. "Уступленне Чырвонай Арміі ў Менск", 1930-я.
6. Гембіцкі. Ксілаграфія "Вызваленне Менска ад белапалякаў", 1938 г.
7. Герштэйн. "Чырвоная армія ў Менску", 1938 г.
З беларускімі мастакамі 1930-х гадоў зразумела. Тады набліжалася дата 20-годдзя Вызвалення Савецкай Беларусі ад белапалякаў і ніхто яшчэ не здагадваўся, што пасля 17 верасня і вызвалення Заходняй Беларусі, старое свята стане неактуальным.
А вось чым кіраваўся маскоўскі мастак, ураджэнец Краснадарскага края Генадзь Пракапінскі (1921-1979), калі ў 1950-я гады выбраў для сваёй карціны тэму "Насельніцтва Мінска сустракае Чырвоную армію 11 ліпеня 1920 года", гэта загадка.
Тым не менш такая карціна была напісаная ў 1954-1955 гадах і знаходзіцца зараз у Дзяржаўным цэнтральным музеі сучаснай гісторыі Расіі ў Маскве (крыніца).
Беларускі піонэр
У чарговую гадавіну аднаго з самых важных святаў міжваеннай БССР - 11 ліпеня - Дня вызвалення Беларусі ад белапалякаў пошчу свой стары лонгрыд пра гэтае свята: https://telegra.ph/Zabytae-svyata-11-l%D1%96penya---Dzen-nezalezhnasc%D1%96-%D1%9E-davaennaj-BSSR…
Сляды свята 11 ліпеня ў сучаснай беларускай тапаніміцы - вуліцы 11 ліпеня захоўваюцца ў наступных гарадах: Полацк, Орша, Шклоў, Дзяржынск, Гомель, Слуцк і Гродна (тут цікавая сітуацыя, бо горад да 17 верасня 1939 года знаходзіўся ў складзе Польскай Рэспублікі, мабыць гэтая назва з'явілася падчас першай хвалі савецкіх перайменаванняў польскіх назваў вуліц пасля далучэння Гродна да БССР напрыканцы 1939 года).