حاج آقا مسئلةٌ
148 subscribers
1.54K photos
79 videos
46 files
1.2K links
آدرس این کانال در پیام‌رسان ایتا
https://eitaa.com/ahkame

احکام خود را در این کانال جستجو فرمائید. ارتباط با ادمین و کارشناس احکام شرعی:
@davoud_norouzi

کارشناس احکام شرعی بانوان:
@Yfatamh
@talabeh72
Download Telegram
💵 💸 کفن هدیه‌ای که خمسش پرداخت نشده، آیا باید خمس آن را پرداخت کرد؟

💠 @AHKAME
⭕️ پرسش:
کفنی از طرف یکی از خویشاوندان برای میتی اهدا شده است، در صورتی‌که هدیه دهنده خمس مال خود را پرداخت نکرده و وراث پس از دفن میت این موضوع را بفهمند، آیا وراث باید خمس کفن را پرداخت نمایند؟

_ اگر جواب مثبت است مبلغ آن چقدر می‌شود؟

پاسخ:
اگر اطمینان ندارید که #کفن با پول خمس نداده خریده شده است، تکلیفی ندارید و چیزی بر شما واجب نیست. ولی چنانچه یقین دارید کفن مذکور، مشمول خمس بوده قیمت آن‌را محاسبه و یک پنجم آن‌را از اموال میت، به عنوان #خمس پرداخت نمایید.

📎 ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[۱]

🔹 حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای(مد ظله العالی): اگر یقین به وجود خمس در عین آن نداشته باشند، لازم نیست.

🔹 حضرت آیت الله العظمی سیستانی(مد ظله العالی): چیزى بر آنها نیست.

🔹 حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی(مد ظله العالی): چنانچه یقین دارید کفن مشمول خمس بوده قیمت آن‌را محاسبه و خمس آن‌را پرداخت نمائید.

🔹 حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی(مد ظله العالی): چنانچه اطمینان ندارند که کفن با پول خمس نداده خریده شده باشد تکلیفی ندارند.

🔹 حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی): هدیه خمس ندارد مگر آن‌که تفصیلاً بداند که به آن کفن قبل از هدیه خمس تعلق گرفته یا بداند به مبلغ آن خمس تعلق گرفته که در این صورت خمس آن باید پرداخت شود.

🔹 حضرت آیت الله هادوی تهرانی(دامت برکاته): خیر.

📚 پی‌نوشت:
[۱]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، سیستانی، مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی، نوری همدانی(مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست

💠 @AHKAME
💸 💵 خمس و وسعت رزق
💠 @AHKAME

🔷 #خمس یکی از فرایض و واجبات دین اسلام است. قرآن مجید در بیان اهمیت آن، ایمان را با آن پیوند زده است و می فرماید:

📎 «بدانید آنچه را که سود می برید، یک پنجم آن ،برای خدا و رسولش و خویشاوندان او و یتیمان و مسکینان و در راه ماندگان است، اگر به خدا ایمان دارید و … »

📚 (انفال/41)

🔹 خمس وسیله ای برای رشد و کمال انسان و موجب جلب روزی می شود.

_ با ادای خمس به قصد قربت و بریدن از دنیا، انسان علاوه بر انجام وظیفه، خود را از گناهان پاک نموده و وسیله وسعت و فراوانی رزق خود را فراهم می نماید.

🔸 امام رضا (علیه السلام) در این باره می فرمایند: «پرداخت خمس کلید جلب روزی و وسیله آمرزش گناهان است».

📚 (وسائل الشیعة، ج ‌9، ص 538)

💠 @AHKAME
💸 💵 توضیح کوتاهی درمورد خمس

💠 @AHKAME

#خمس در اسلام به هفت چیز تعلق می گیرد که تفصیل آن در رساله های عملیه آمده است. یکی از موارد مربوط به زیادی درآمد و منفعت کسب است.

🔷 یکی از موارد تعلق #خمس منافعی است که از کسب و شغل به دست می آید و از مخارج سالیانه اضافه می آید.

_ به عبارت دیگر کسانی که کاسب یا شاغل هستند از وقتی که اولین حقوق و مزد را گرفتند خود به خود سال خمسی آنان شروع می شود بعد از مدت یک سال در همان تاریخ مقداری از منافع که اضافه آمده باید یک پنجم آن را به حاکم شرع یعنی مراجع تقلید یا نمایندگانش به عنوان خمس بپردازد.

📎 این خمس علاوه بر پول نقد، به مواد مصرفی (مواد غذایی، بهداشتی و...) هم که با این پول کسب درآمد خریداری شده و سر سال خمسی زیاد آمده نیز تعلق می گیرد. اما به وسائل مورد نیاز زندگی که «مؤونه» نامیده می شود، خمس تعلق نمی گیرد.


روش محاسبه خمس:

_ برای محاسبه خمس نیز لازم است یک روز از سال را به عنوان روز حساب سالیانه قرار دهید، مثل اول فروردین را و در آن روز دارایی تان را حساب کنید؛ اگر چیزی از حقوق و درآمد شما و از مخارج روزمره زندگی زیاد آمد، «یک پنجم» آن را به مجتهدی که از او تقلید می کنید یا نماینده او تحویل دهید.

_ اگر پولی در بانک یا در جایی دیگر پس انداز کرده اید و یک سال بر آن گذشته، یک بار که خمس آن را دادید، دیگر خمس به آن تعلق نمی گیرد، مگر آن که مبلغ دیگری که خمس آن نداده شده، به آن اضافه شود. آن اضافه اگر یک سال ماند، باید خمس آن را بپردازید.

اما در مورد خمس زمین و خانه که مورد سوال شما هست:

_ همانطور که در بالا گفته شد، به خانه و اثاث خانه، مثل فرش و یخچال و سایر لوازم مورد نیاز زندگی که اصطلاحا «مؤونه» نامیده می شود، اگر از منفعتی که در بین سال کسب کرده اید نهیه نموده باشید، خمس ندارد.

_ همچنین اگر از پولی تهیه شده باشد که به ارث رسیده باشد که در اینصورت نیز خمس ندارد.

_ بله، اگر چیزی از منفعت سر سال تهیه کرده اید که خمس پولش را نداده بودید، باید خمس آن را بپردازید. موارد مشکوک با مجتهد یا نماینده او مصالحه می شود.

💠 @AHKAME
به کانال رسمی آیت الله محمود رجبی بپیوندید
💠https://telegram.me/joinchat/CEUzJD1WrfClJGWQxd-pXA
⭕️ رد مظالم چیست؟
💠 @AHKAME

سؤال: ردّ مظالم یعنی چه؟ لطفاً توضیح دهید؟

جواب:
كلمه #مظالم جمع كلمه مظلمه است، این کلمه از ماده ظلم گرفته شده و از نظر اصطلاح فقهی به اموال و بدهی هایی گفته می شود که انسان از روی ظلم و بی عدالتی از بندگان خدا گرفته و نپرداخته است.

_ و مظلمه عبارت از نوع خاصی از مدیون و مشغول الذمه بودن است و خصوصیت و ویژگی آن به این صورت است كه:

_ یا انسان مبلغ مشخصی به فرز معینی مدیون است اما نمی‌داند كجاست و به او دسترسی ندارد، و یا اینكه می‌داند كه مبلغ معینی مدیون است اما به صورت مشخص، فرد مدیون برایش معلوم نیست كه چه كسی است؟

_ در هر دو صورت فرق نمی‌كند كه علت مدیونی، غصب و سرقت باشد، او یا اینكه سبب آن امری مشروع باشد مثلاً از شخصی قرض كند و بعد قرض دهنده را پیدا نكند و امكان دسترسی به او نباشد، و یا می‌داند از كسی قرض كرده اما نمی‌داند كی بوده است؟ این معنی كلمه مظلمه كه جمع آن مظالم است.

🔶 اما حكم آن این است كه: مقدار دین مذكور را باید به اشخاص فقیر صدقه بدهد، كه اصطلاحاً به این پرداخت صدقه و رد مال به فقیر بابت دین مزبور رد مظالم گفته می‌شود.

آنچه تا كنون گفته شد حالت یقینی #رد_مظالم است اما گاهی چون شخص در برهه‌ای از زندگانی خیلی مقید به رعایت حقوقی دیگران در اموالشان نبوده است و چه بسا اموال آنان را تلف كرده است سپس متنبه می‌شود و احساس مدیونی می‌كند، و از طرفی شخصاً نمی‌داند به چه كسی و چه مبلغی بدهكار است؟

_ به منظور اینكه اگر واقعاً به كسی بدهكار است ذمه اش بری شود مبلغی را احتیاطاً به عنوان رد مظالم به فقرا صدقه می‌دهد.

📚 پی‌نوشت:
جامع المسائل آیت الله فاضل، ج ۲، س ۱۲٠٠
💠 @AHKAME
⭕️ ردّ مظالم چیست؟
💠 @AHKAME

سؤال:
رد مظالم چیست و آیا میتوان آن را به یتیم داد؟

پاسخ:
برای اینکه بدانیم ردّ مظالم چیست و باید کجا و به چه کسانی بدهیم دانستن دو نکته لازم است که به صورت خلاصه در زیر به آن اشاره می کنیم:

✖️ ۱- معنی #رد_مظالم :
مظالم که جمع مظلمه است به اموالی می گویند که متعلق به دیگران است و بنا به دلیلی در دست ما مانده است.

✖️ ۲- تکلیف ما با این اموال چیست؟

#مظالم بر دو دسته است:
_ یا صاحبش را می شناسیم و در دسترس است که باید به سرعت به او بازگردانیم. به این بازگرداندن مال به صاحبش "ردّ مظالم" می گویند.

_ و یا اینکه صاحبش را نمی شناسیم یا از دسترس خارج است مثلاً از دنیا رفته است.

_ در این صورت ابتدا باید تا جای ممکن تلاش کنیم تا صاحب مال را پیدا کنیم و این کار را را تا جایی ادامه بدهیم که ناامید شویم.

_ اگر به کل از پیدا شدن آن ناامید شدیم باید با اجازه مرجع تقلید مال را به فقرا صدقه بدهیم. به این بازگرداندن مال به فقرا بجای صاحب مال "ردّ مظالم" می گویند.

⭕️ نکته دیگر اینکه حتماً لازم نیست خود ما برویم و از دفتر مرجع تقلید اجازه بگیریم و فقیری را پیدا کنیم. امروز کارها خیلی ساده شده است.

_ شما کافی است با دفتر مرجعتان ارتباط داشته باشید و شماره حساب از آنجا بگیرید و مبلغ ردّ مظالم را به حساب دفتر واریز کنید و آنها خودشان به فقرای نیازمند بدهند.
💠 @AHKAME
⭕️ ردّ مظالم چیست؟
💠 @AHKAME
سؤال:
اگر فردی پول شخصی را دزدیده باشد و شخص مورد نظر فوت كرده باشد و فرد از كار خود پشیمان شده باشد و در صدد جبران برآید چه باید بكند؟

جواب:
باید وجه مذكور را به ورثه او بپردازد و یا از همه ورثه رضایت بگیرد و لازم نیست بگوید من از او دزدیده‌ام بلكه می‌تواند بگوید میت از من طلب داشته است.

📚 پی‌نوشت:
_ استفتائات جدید آیة الله مکارم شیرازی، س ۱۱٦۵ و ۱۱٦٦، ج ۲

_ استفتائات امام خمینی (ره)، ج ۲، ص ۵٦٠، س ۹۵
💠 @AHKAME
⭕️ ردّ مظالم چیست؟
💠 @AHKAME
سؤال:
_ اگر فردی نداند كه به چند نفر بدهكار است و یا شك داشته باشد كه آیا مدیون و قرض دار است یا نیست و نداند كه مثلاً مغازه دار تخفیف را پذیرفته یا نه چه باید بكند؟

جواب:
اگر یقین بر بدهكاری دارد و از پیدا شدن طلبكار مأیوس است به مقداری كه یقین دارد از طرف صاحبانش به فقیر غیر سید صدقه بدهد.

_ در مواردی كه جنسی خریده‌اید و قیمت آن را فروشنده تعیین كرده است تا یقین بر تخفیف فروشنده پیدا نكنید ضامن قیمت هستید و باید بپردازید.

_ و در مواردی كه شك به بدهكاری دارید پرداخت آن واجب نیست.

📚 پی‌نوشت:
استفتائات امام خمینی(ره)، ج ۲، ص ۲۸۹

💠 @AHKAME
⭕️ ردّ مظالم چیست؟
💠 @AHKAME
سؤال:
وقتی شخصی از كنار درختی یا باغی می‌گذرد می‌تواند از میوه و محصول آن باغ استفاده كند یا خیر؟

جواب:
جایز است برای مسافر هنگام عبور از كنار باغها با رعایت چند شرط از میوه آن به قدر حاجت بخورد:

۱. به قصد خوردن میوه نیامده باشد.

۲. موجب فساد نگردد.

۳. چیزی را از میوه باغ با خود حمل نكند. و احتیاط آنست كه در صورت یقین به عدم رضایت مالك خودداری كند.

📚 پی‌نوشت:
استفتائات جدید آیة الله مکارم شیرازی، جْ، س ۱۵۷۵
💠 @AHKAME
⭕️ ردّ مظالم چیست؟
💠 @AHKAME
سؤال:
زنی كه ارث پدرش را شوهر فروخته و خرج كرده و بعد گفته بعداً جبران می‌كنم، حالا بعد از ۱٠، ۱۵ سال پول را برنگردانده، اگر زن واقعاً به این پول احتیاج داشته باشد می‌تواند طلب خود را از شوهر به تدریج از خرجی خانه تقاص كند یا خیر؟

جواب:
اگر بدهکار بدهی خود را انکار کند و با بدون عذر در پرداخت آن کوتاهی نماید طلبکار می تواند از اموال او تقاص نماید البته اگر در این زمینه قانونی وجود داشته باشد باید مراعات گردد.

📚 پی‌نوشت:
_ اجوبه الاستفتائات رهبری، ج ۲، ص ۲٦۱، س ٦۷۹
💠 @AHKAME
⭕️ ردّ مظالم چیست؟
💠 @AHKAME
سؤال:
آیا در جبران خسارت مال تلف شده مثل سكه طلا ضامن قیمت یوم التلف هستیم یا روزی كه می‌خواهیم خسارت را جبران كنیم؟

جواب:
قیمت یوم التلف را بدهد مگر اینکه خود مال موجود باشد که باید خود آن را رد کند.

📚 پی‌نوشت:
_ استفتائات امام خمینی (ره)، ج ۳، ص ۵٦٠، س ۹۵
💠 @AHKAME
⭕️ ردّ مظالم چیست؟
💠 @AHKAME
سؤال:
آیا كپی و تكثیر یا رایت نوار و سی دی های خارجی و ایرانی جایز است یا خیر؟

جواب:
نظر مقام معظم رهبری آنست كه: احواط این است كه در نسخه برداری و تكثیر سی دی های كامپیوتری كه در داخل تولید شده است حقوق صاحبانشان از طریق كسب اجازه از آنان رعایت شود و در مورد خارج كشور تابع قرارداد است.

📚 پی‌نوشت:
استفتائات مقام معظم رهبری، ص٤۸۹، س ۱۳٤۳
💠 @AHKAME
⭕️ ردّ مظالم چیست؟
💠 @AHKAME
سؤال:
آیا در رد مظالم می‌توان به جای پول، خوراک و پوشاک به فقرا داد؟

پاسخ:
اگر انسان، مالی را به دیگری مدیون بوده اما اکنون یا دیگر او را نمی‌شناسد و یا دسترسی به او ندارد، باید جهت رد مظالم، به مقدار دینش پول نقد به فقرا بپردازد.

_ اما تنها در صورتی که نیازمند، خواهان خوراک و پوشاک باشد، پرداخت آنها نیز مشکلی ندارد.

✖️ در جبران مظالم غیر مالی با آنکه الزاماً نباید اموال نقدی و جنسی پرداخت کرد و انجام هر کار خیری برای رد مظالم غیر مالی کافی است.

_ اما پرداخت صدقات نقدی و جنسی نیز می‌تواند یکی از راه‌های جبران حق الناس باشد.

📎 ضمائم:
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[۱]

📝 حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): پرداخت خوراک و پوشاک نیز در صورتی که نیازمند خواهان باشد اشکالی ندارد.

📝 حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): اگر مظلمه، مالی نباشد ضمان مالی ندارد.

📝 حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): مظلمه؛ دیون مالی است که باید جهت مالک غیر معلوم به فقیر غیر سید صدقه داده شود. 

📚 پی‌نوشت:
[۱]. استفتا از دفاتر آیات عظام: سیستانی،مکارم شیرازی، صافی گلپایگانی، (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.
💠 @AHKAME
⭕️ ردّ مظالم چیست؟
💠 @AHKAME
سؤال:
مظلمه چیست؟ به چه اموالی تعلق می گیرد؟ چگونه باید آن را پرداخت؟ به کی؟ حکمش چیست؟

پاسخ:
مظلمه یا مظالم عباد به اموال و حقوقی گفته می شود که از روی ظلم از بندگان خدا گرفته یا به حقوق آنها تعدی شده است که در صورت باقی بودن عین آنها و معلوم بودن صاحبانشان، باید به آنها داده شود.

_ اگر عین آن موجود نیست باید مثل یا قیمت آنها را پرداخت نمود و اگر حقوق آنها مورد تعدی قرار گرفته باید رضایت آنان را به دست آورد و در صورتی که صاحبان آنها معلوم نباشد از مصادیق مال مجهول المالک است.

_ همچنین هر نوع مال و حقی که از دیگران بر عهده انسان آمده است و صاحبانش معلوم نباشد از موارد مجهول المالک به حساب می آیند که باید بعد از تلاش برای شناسایی صاحبان آنها و یأس از شناخته شدن آنها، بنابر احتیاط با اجازه حاکم شرع به فقیر صدقه داد.[۱]

📚 پی‌نوشت:
[۱] بر اساس تماس تلفنی با دفتر استفتائات مقام معظم رهبری، حکم سؤال فوق به دست آمده است.
💠 @AHKAME
⭕️ ردّ مظالم چیست؟
💠 @AHKAME
معنای لغوی مظالم:
مظالم جمع مَظلِمَه در لغت مالى را گویند که به ناحق از کسى گرفته شده است، مانند مال غصب یاسرقت شده.

_ بنابر این، ردّ مظالم به معناى بازگرداندن چنین مالى به صاحبش خواهد بود. 

تعریف مظالم در لسان فقها

بسیارى از  فقها  متعرض  تعریف  اصطلاح رد مظالم نشده‏ اند و به حسب ظاهر، مرادشان از این عنوان همان معناى لغوی و عرفی آن است؛
_ لیکن تعدادى از آنان در صدد تعریف آن برآمده و تعریفهاى گوناگونى از مظالم به شرح ذیل کرده ‏اند: 

🔷 تعرف اول فقها: 
مظالم عبارت است از اموال دیگران که انسان به عمد یا از روى جهل بدان دست یازیده است. ردّ مظالم، بازگرداندن آن اموال به صاحبش مى‏باشد.[۱] [۲]

🔶 تعریف دوم فقها:
مظالم عبارت است از اموال و حقو ق دیگران که در مال یا ذمّه انسان باقى است؛ هرچند درابتدا آن را به ناحق نگرفته باشد. این‏ تعریف شامل‏زکات‏و خمس نیزمى‏شود. [۳] 

🔷 تعریف سوم فقها:
مظالم عبارت است ازمال دیگرى که تلف شده و در ذمّه تلف کننده قرار گرفته است و صاحب مال نیز ناشناخته است. [٤]

🔶 تعرف چهارم فقها:
مظالم عبارت است از مال معیّن در خارج که صاحبش ناشناخته است. [۵][٦]

🔷 تعریف پنجم فقها:
مال حرام آمیخته به حلال که علاوه بر ناشناخته بودن صاحبش، مقدار مال حرام نیز نامعلوم است، چنان که از بعضى نقل کرده‏اند. [۷]

🔴 برسی تعریف های فقها از مظالم:

🔹 از میان تعاریف یاد شده، تعریفهاى اول و دوم عام است. اما تعاریف دیگر هر کدام از جهتى خاص مى‏باشد.

🔸 تعریف سوم به مالى که در ذمّه مى‏ باشد و صاحبش ناشناخته است و تعریف چهارم به مال موجود در خارج که صاحبش ناشناخته است  اختصاص  دارد.

🔹 بنابر این، نسبت میان این دو تعریف  تباین است؛ زیرا هیچ کدام با دیگرى در یک  مصداق عینیّت  نمى‏یابد.

🔹🔸 نسبت میان این دو تعریف، با دو تعریف اول و دوم عموم و خصوص مطلق است. 

✖️ تعریف پنجم نیز به مال حرام آمیخته به حلالى که صاحبش ناشناخته است اختصاص دارد و در نتیجه، مال حرام آمیخته نشده به حلال و نیز مال دیگرى که مالکش شناخته شده است را دربر نمى‏گیرد. 

📚 پی‌نوشت:
۱. صراط النجاة ج۵، ص۱۳۳.۲
۲. فقه الإمام جعفر الصادق ج۴، ص۳۰۶.۳
۳. مقابس الأنوار، ص۲۶۴۴
٤. مهذب الأحکام ج۲۱، ص۶۷۵
۵. مستمسک العروة ج۹، ص ۵۰۵۶
٦. مجمع الفائدة ج۱۰، ص۴۶۰ و۴۶۷    
۷.غنائم الأیام ج۴، ص۳۴۵
💠 @AHKAME
⭕️ ردّ مظالم چیست؟
💠 @AHKAME

تفاوت مظالم با مال مجهول المالک چیست؟

پاسخ:
برخى، مجهول المالک را به مال معیّن و موجود در خارج- غیر لقطه - که صاحبش ناشناخته است تعریف کرده‏اند [۸] [۹] 

⭕️ بنابر این، تفاوت آن با مظالم به دو معناى نخست، روشن است؛ زیرا مظالم هم مال موجود در خارج را دربرمى‏گیرد و هم مال تلف شده بر ذمّه آمده را؛ صاحبش شناخته شده باشد یا ناشناخته.

_ بنابر این، مظالم اعم از مجهول المالک خواهد بود و نسبت بین آن دو عموم و خصوص مطلق است؛

⭕️ لیکن مظالم بنابر تعریف سوم شامل مال معیّن و موجود در خارج نمى‏شود و نسبت میان آن دوتباین است؛

⭕️ اما بنابر تعریف چهارم، مظالم و مجهول المالک یکى خواهند بود.

⭕️ بنابر تعریف پنجم، مظالم اخص از مجهول المالک مى‏باشد؛ زیرا مجهول المالک هر مال معین و موجود در خارج که صاحبش ناشناخته است را دربر مى‏گیرد؛ خواه آن مال حرام باشد یا غیر حرام، مانند لباسى که باد آن را به منزل انسانى آورده است.

📚 پی‌نوشت:
۸. العروة الوثقى‏ تکملة ج۲، ص۱۳.۹
۹. مهذب الأحکام ج۲۱، ص۶۷.
💠 @AHKAME
⭕️ ردّ مظالم چیست؟
💠 @AHKAME
احکام رد مظالم

۱. وجوب فورى رد مظالم:

🔸 ردّ مظالم،  واجب و وجوب آن  فوری است.

۲. وصیت به رد مظالم:

🔹 وصیّت به آن در آستانه مرگ بر فردى که مظالم بر عهده دارد واجب است. و مالى که از سوى میّت به عنوان مظالم برگردانده مى‏ شود از اصل ترکه برداشت مى‏گردد. 

۳. چگونگى بازگرداندن مظالم:
 
🔸 چنانچه مالکِ مال معلوم باشد، عین مال در صورت موجود بودن آن و مثل یا قیمت آن در صورت تلف شدن به وى باز گردانده مى‏شود.

_ اما اگر مالک ناشناخته باشد، باید درپى شناسایى او برآیند و پس از یأساز دستیابى به وى مال را از جانب صاحبش صدقه مى‏ دهند.

٤. مظالم آمیخته با مال حلال:

🔹 چنانچه مظالم با مال حلال آمیخته شود، بدون آنکه مقدار آن معلوم باشد، در صورتى که مالک مال شناخته شده باشد باید با وى مصالحه کنند.

_ در صورت ناشناخته بودن مالک، بنابر قول مشهور بایدخمس آن پرداخت گردد و آنچه باقى مى‏ماند حلال است.

۵. مراد از پرداخت خمس در مظالم:

🔸 دراینکه مراد از خمس - یک پنجم- خمس اصطلاحی است که از ابواب فقهى و داراى احکام و مصارفى خاص مى‏باشد یا مراد خمس لغوی و پرداخت آن به عنوان صدقه به فقرا است، اختلاف مى‏باشد. مشهورقول نخست است. 

_ بنابر این قول، پرداخت خمس به عنوان ردّ مظالم نخواهد بود. 

٦. اذن حاکم در مصرف مظالم:

🔹 اگر مال عین خارجی و مالک آن ناشناخته باشد، صدقه دادن آن از جانب مالک، مشروط به کسب اجازه ازحاکم شرع نیست؛ هرچند به تصریح برخى، مراعات احتیاط به گرفتن اذن از حاکم اولی‌ است. 

_ برخى، احتیاط واجب را در گرفتن اذن از حاکم دانسته‏ اند. 

_ اما اگر حق دیگرى درگردن انسان باشد به تصریح گروهى صدقه دادن منوط به اذن حاکم شرع است. 

۷. حکم پیدا شدن مالک پس از صدقه دادن مظالم:

🔸 چنانچه پس از صدقه دادن مال از طرف مالک به عنوان ردّ مظالم یا پرداخت خمس در مال حرام آمیخته به حلال، صاحب آن پیدا شود آیا صدقه یا خمس دهنده ضامن است و در نتیجه باید مثل یا قیمت آن را به مالک بپردازد یا ضامن نیست؟ مسئله اختلافی است.

۸. استحباب ردّ مظالم قبل از نماز باران:

🔹 مستحب است افراد پیش از رفتن براى نماز باران از گناهان توبه و مظالمى را که بر عهده دارند رد کنند تا زمینه استجابت دعا فراهم گردد. 

📚 پی‌نوشت: سایت ویکی فقه

💠 @AHKAME