#ОтчетГлавы2024
СОЦИАЛЬНАЙ ХАРЫСХАЛ
2024 сыл Арассыыйаҕа Дьиэ кэргэн, Саха Сиригэр Оҕо саас, Үөһээ Бүлүүгэ Түмсүү сылынан биллэриллибитинэн сибээстээн улууска араас таһымнаах дьиэ кэргэн сыаннастарыгар анаммыт тэрээһиннэр ыытылыннылар. Ол курдук, Бүлүү бөлөх улуустарын хомуйбут «Дьахталлар форумнара» уонна «Дьиэ кэргэн форума» үрдүк таһымнаахтык ыытылыннылар. Маны сэргэ, Дьокуускайдааҕы психологическэй киин филиала Үөһээ Бүлүүгэ арыллан алтынньы ыйтан үлэтин саҕалаабыта. Сыл устата «Социальный десант» социальнай өҥөлөр тустарынан нэһилиэнньэҕэ сырдатыы үлэтэ хас биирдии улуус нэһилиэгин хабан ыытылынна. Кырдьаҕастар уонна инбэлииттэр интернат дьиэлэрин бырайыактааһын уонна үбүлээһинин көрдөөһүҥҥэ үлэ саҕаланна.
#ВерхневилюйскийУлус
#СоциальнаяЗащита
t.iss.one/ValeriNikolaev
СОЦИАЛЬНАЙ ХАРЫСХАЛ
2024 сыл Арассыыйаҕа Дьиэ кэргэн, Саха Сиригэр Оҕо саас, Үөһээ Бүлүүгэ Түмсүү сылынан биллэриллибитинэн сибээстээн улууска араас таһымнаах дьиэ кэргэн сыаннастарыгар анаммыт тэрээһиннэр ыытылыннылар. Ол курдук, Бүлүү бөлөх улуустарын хомуйбут «Дьахталлар форумнара» уонна «Дьиэ кэргэн форума» үрдүк таһымнаахтык ыытылыннылар. Маны сэргэ, Дьокуускайдааҕы психологическэй киин филиала Үөһээ Бүлүүгэ арыллан алтынньы ыйтан үлэтин саҕалаабыта. Сыл устата «Социальный десант» социальнай өҥөлөр тустарынан нэһилиэнньэҕэ сырдатыы үлэтэ хас биирдии улуус нэһилиэгин хабан ыытылынна. Кырдьаҕастар уонна инбэлииттэр интернат дьиэлэрин бырайыактааһын уонна үбүлээһинин көрдөөһүҥҥэ үлэ саҕаланна.
#ВерхневилюйскийУлус
#СоциальнаяЗащита
t.iss.one/ValeriNikolaev
#ОтчетГлавы2024
ТУТУУ УОННА БЫРАМЫЫСЫЛЫННАС
“Мин Сахам Сирэ – XXI үйэҕэ” өрөспүүбүлүкэтээҕи үтүө дьыала хайысхатынан:
1)Харыйалаах нэһилиэгэр культура уонна спорт киинэ капитальнай өрөмүөнэ түмүктэннэ.
2)Быракаан нэһилиэгэр культура уонна спорт киинэ тутулла турар.
3)Үөһээ Бүлүү сэлиэнньэтигэр эдэр исписэлиистэргэ анаан 4 квартира күрэххэ кыайан, атыылаһылынна уонна эдэр исписэлиистэргэ туттарылынна.
Тутуулла турар хапытаалынай объектар
1.Сургулук нэһилиэгэр 60/30 миэстэлээх икки этээстээх таас оскуола уонна оҕо уһуйаана үлэҕэ киирдэ.
2.Ороһу нэһилиэгэр 120/70 миэстэлээх икки этээстээх таас оскуола уонна оҕо уһуйаана тутулла турар. Былаан быһыытынан 2025 сылга киирэрэ күүтүллэр.
3.Үөдүгэй нэһилиэгэр 2020 сылтан тутулла турар «Универсальный комплекс спортивных единоборст» үлэтэ бара турар. Былаан быһыытынан 2025 сылга киирэрэ күүтүллэр.
4.Харбалаах нэһилиэгэр «Центр культуры им. И.Н.Барахова” икки этээстээх таас дьиэ тутуута түмүктэнэн эрэр. 2025 сыл саҕаланыыта аһыллыыта былааҥҥа турар.
«Переселение граждан из аварийного жилищного фонда на 2019-2025 гг.» республиканскай программа чэрчитинэн:
Быйыл атырдьах ыйыгар ООО «ВВК-Групп» Үөһээ Бүлүү сэлиэнньэтигэр 49 уонна 27 квартиралаах толору хааччыллыылаах дьиэни тутан үлэҕэ киллэрдэ.
ООО «Строймонтажкомплект» туппут Үөһээ Бүлүү сэлиэнньэтигэр Интернациональнай уулуссаҕа 37 квартиралаах дьиэ үлэҕэ киирдэ.
Быракаан нэһилиэгэр 8 квартиралаах ООО “Эрчим” туппут дьиэтэ үлэҕэ киирдэ. Маны сэргэ, ООО «Стройинжиниринг» Ботулууга 12 квартиралаах дьиэни тутта. Эһиил Үөһээ Бүлүү сэлиэнньэтигэр Ленина уулуссаҕа ООО «Стройинжиниринг» 61 квартиралаах дьиэни тутан үлэҕэ киллэрэрэ былааннанар.
ОАО АК “АЛРОСА” дивидениттэн үбүлэнэр тутуулар:
Боотулуу нэһилиэгэр 165 миэстэлээх икки этээстээх таас оскуола тутуута түмүктэммитэ.
Тулаайах оҕолору дьиэнэн хааччыйыы программатынан:
Үөһээ Бүлүү сэлиэнньэтигэр тулаайах оҕолору дьиэнэн хааччыйыы программатынан 4 оҕо дьиэннэн хааччылынна, 6 оҕо эhиилги сылга саҥа тутулла турар дьиэҕэ көhөллөрө былааннанар.
Национальные проекты:
«Здравоохранение» программаннан:
2024 сылга Харыйалаах нэhилиэгэр саҥалыы тииптээх «Фелдьшерско-акушерский пункт» үлэҕэ киирдэ.
«Обеспечение качественным жильем» в 2024 гг. программа чэрчитинэн:
Үөдүгэй нэһилиэгэр Молодежнай микрорайоҥҥа «Обеспечение качественным жильем» государственнай программаҕа кыайыы түмүгэр 64 сир учаастагар газ ситимэ тардылынна.
Балаҕаннах нэһилиэгэр Табыйыс кварталга «Обеспечение качественным жильем» государственнай программаҕа хапсан 29 сир учаастагар газ ситимэ тардылынна.
2025 сыл күрэҕинэн 2 нэһилиэк кыайыылаҕа биллибитэ:
Үөһээ Бүлүү сэлиэнньэтэ (микрорайон Речная) 86 сир учаастагар газ ситимэ тардыллыахтаах.
Үөдүгэй нэһилиэгэр В.В. Васильев аатынан уулууссаҕа (Молодежнай микрорайон) 24 сир учаастагар уот ситимэ тардыллара былааннанар.
Ититии, газтааһын боппуруоһа:
"Социальнай газификация уонна центральнай отопления" программа чэрчитинэн быйыл 41 ыал дьиэтэ итиитиигэ холбонно.
Кыаммат ыаллар дьиэлэрин газка холбонуутугар көрүллүбүт республикаттан кэлбит 3 600 000 солк. субсидия харчыта быйыл 28 ыалга түҥэтилиннэ, ону тэҥэ кыаммат ыалларга центральнай отопленияҕа холбонууга көрүллүбүт 995 000 солк. субсидия харчыта 13 ыалга тигистэ.
Формирование комфортной городской среды на территории Республики Саха (Якутия) программа чэрчитинэн:
2024 сылга 2 нэһилиэк кыайыылааҕа биллибитэ:
-Нам нэһилиэгэр 8 901 722,92 солкуобай көрүллэн быйыл сквер үлэҕэ киирдэ.
-Үөдүгэй нэһилиэгэр 10 496 998,00 солкуобай көрүллэн Үөдүгэй Күҥкү паркатыгар үлэ барда.
Күрэх түмүгүнэн 2025 сылга 4 нэһилиэк кыайыылааҕынан билиннэ. Ол курдук, Нам, Хоро, Үөдүгэй уонна Дүллүкү нэһилиэктэрэ. 29 882 758 солкуобайы тастан кэлэр харчыны аҕыллылар
“Берегоукрепитльные работы на р.Вилюй в районе с.Верхневилюйск”
2022 сылтан үлэтэ саҕаланан, быйыл түмүктэннэ. Уопсайа бөҕөргөтүллүбүт участок уhуна 2 866 п.м. Бу үлэ «Воспроизводство и использование природных ресурсов» государственнай программаннан ыытылынна.
#Строительство
t.iss.one/ValeriNikolaev
ТУТУУ УОННА БЫРАМЫЫСЫЛЫННАС
“Мин Сахам Сирэ – XXI үйэҕэ” өрөспүүбүлүкэтээҕи үтүө дьыала хайысхатынан:
1)Харыйалаах нэһилиэгэр культура уонна спорт киинэ капитальнай өрөмүөнэ түмүктэннэ.
2)Быракаан нэһилиэгэр культура уонна спорт киинэ тутулла турар.
3)Үөһээ Бүлүү сэлиэнньэтигэр эдэр исписэлиистэргэ анаан 4 квартира күрэххэ кыайан, атыылаһылынна уонна эдэр исписэлиистэргэ туттарылынна.
Тутуулла турар хапытаалынай объектар
1.Сургулук нэһилиэгэр 60/30 миэстэлээх икки этээстээх таас оскуола уонна оҕо уһуйаана үлэҕэ киирдэ.
2.Ороһу нэһилиэгэр 120/70 миэстэлээх икки этээстээх таас оскуола уонна оҕо уһуйаана тутулла турар. Былаан быһыытынан 2025 сылга киирэрэ күүтүллэр.
3.Үөдүгэй нэһилиэгэр 2020 сылтан тутулла турар «Универсальный комплекс спортивных единоборст» үлэтэ бара турар. Былаан быһыытынан 2025 сылга киирэрэ күүтүллэр.
4.Харбалаах нэһилиэгэр «Центр культуры им. И.Н.Барахова” икки этээстээх таас дьиэ тутуута түмүктэнэн эрэр. 2025 сыл саҕаланыыта аһыллыыта былааҥҥа турар.
«Переселение граждан из аварийного жилищного фонда на 2019-2025 гг.» республиканскай программа чэрчитинэн:
Быйыл атырдьах ыйыгар ООО «ВВК-Групп» Үөһээ Бүлүү сэлиэнньэтигэр 49 уонна 27 квартиралаах толору хааччыллыылаах дьиэни тутан үлэҕэ киллэрдэ.
ООО «Строймонтажкомплект» туппут Үөһээ Бүлүү сэлиэнньэтигэр Интернациональнай уулуссаҕа 37 квартиралаах дьиэ үлэҕэ киирдэ.
Быракаан нэһилиэгэр 8 квартиралаах ООО “Эрчим” туппут дьиэтэ үлэҕэ киирдэ. Маны сэргэ, ООО «Стройинжиниринг» Ботулууга 12 квартиралаах дьиэни тутта. Эһиил Үөһээ Бүлүү сэлиэнньэтигэр Ленина уулуссаҕа ООО «Стройинжиниринг» 61 квартиралаах дьиэни тутан үлэҕэ киллэрэрэ былааннанар.
ОАО АК “АЛРОСА” дивидениттэн үбүлэнэр тутуулар:
Боотулуу нэһилиэгэр 165 миэстэлээх икки этээстээх таас оскуола тутуута түмүктэммитэ.
Тулаайах оҕолору дьиэнэн хааччыйыы программатынан:
Үөһээ Бүлүү сэлиэнньэтигэр тулаайах оҕолору дьиэнэн хааччыйыы программатынан 4 оҕо дьиэннэн хааччылынна, 6 оҕо эhиилги сылга саҥа тутулла турар дьиэҕэ көhөллөрө былааннанар.
Национальные проекты:
«Здравоохранение» программаннан:
2024 сылга Харыйалаах нэhилиэгэр саҥалыы тииптээх «Фелдьшерско-акушерский пункт» үлэҕэ киирдэ.
«Обеспечение качественным жильем» в 2024 гг. программа чэрчитинэн:
Үөдүгэй нэһилиэгэр Молодежнай микрорайоҥҥа «Обеспечение качественным жильем» государственнай программаҕа кыайыы түмүгэр 64 сир учаастагар газ ситимэ тардылынна.
Балаҕаннах нэһилиэгэр Табыйыс кварталга «Обеспечение качественным жильем» государственнай программаҕа хапсан 29 сир учаастагар газ ситимэ тардылынна.
2025 сыл күрэҕинэн 2 нэһилиэк кыайыылаҕа биллибитэ:
Үөһээ Бүлүү сэлиэнньэтэ (микрорайон Речная) 86 сир учаастагар газ ситимэ тардыллыахтаах.
Үөдүгэй нэһилиэгэр В.В. Васильев аатынан уулууссаҕа (Молодежнай микрорайон) 24 сир учаастагар уот ситимэ тардыллара былааннанар.
Ититии, газтааһын боппуруоһа:
"Социальнай газификация уонна центральнай отопления" программа чэрчитинэн быйыл 41 ыал дьиэтэ итиитиигэ холбонно.
Кыаммат ыаллар дьиэлэрин газка холбонуутугар көрүллүбүт республикаттан кэлбит 3 600 000 солк. субсидия харчыта быйыл 28 ыалга түҥэтилиннэ, ону тэҥэ кыаммат ыалларга центральнай отопленияҕа холбонууга көрүллүбүт 995 000 солк. субсидия харчыта 13 ыалга тигистэ.
Формирование комфортной городской среды на территории Республики Саха (Якутия) программа чэрчитинэн:
2024 сылга 2 нэһилиэк кыайыылааҕа биллибитэ:
-Нам нэһилиэгэр 8 901 722,92 солкуобай көрүллэн быйыл сквер үлэҕэ киирдэ.
-Үөдүгэй нэһилиэгэр 10 496 998,00 солкуобай көрүллэн Үөдүгэй Күҥкү паркатыгар үлэ барда.
Күрэх түмүгүнэн 2025 сылга 4 нэһилиэк кыайыылааҕынан билиннэ. Ол курдук, Нам, Хоро, Үөдүгэй уонна Дүллүкү нэһилиэктэрэ. 29 882 758 солкуобайы тастан кэлэр харчыны аҕыллылар
“Берегоукрепитльные работы на р.Вилюй в районе с.Верхневилюйск”
2022 сылтан үлэтэ саҕаланан, быйыл түмүктэннэ. Уопсайа бөҕөргөтүллүбүт участок уhуна 2 866 п.м. Бу үлэ «Воспроизводство и использование природных ресурсов» государственнай программаннан ыытылынна.
#Строительство
t.iss.one/ValeriNikolaev
Бүгүн, тохсунньу 21 күнүттэн Үөһээ Бүлүү улууһун олохтоохторун иннигэр 2024 сылга ыытыллыбыт үлэ түмүктэрин отчуоттуур мунньахтар саҕаланнылар.
3 бөлөҕүнэн арахсан бүгүн 7 нэһилиэк олохтоохторун кытта көрүстүбүт. Ол курдук, улуус баһылыгын бастакы солбуйааччыта Егор Дмитриевич Иванов салайар бөлөҕө - Туобуйа, Быракаан, Өргүөт хайысхатынан үлэлээтилэр, нэһилиэнньэ иннигэр үлэ-хамнас отчуотун билиһиннэрдилэр. Улуус баһылыгын социальнай хайысхаҕа солбуйааччы Анна Михайловна Уларова Сургуулук, Боотулуу нэһилиэгин дьонун-сэргэтин кытта көрүстэ. Биһиги бөлөхпүт Маҥаас, Далыр, Мэйик нэһилиэктэригэр сыллааҕы үлэ отчуотун билиһиннэрэр мунньахтары ыыттыбыт.
Маҥааска 30-ча, Далырга 50-ча, Мэйиккэ 76 киһи мунньахтарга кыттыыны ыллылар.
Олохтоохтортон киирбит ыйытыылар: суол өрөмүөнэ, кыһыҥҥы суолу оҥоруу, ититиигэ, газка холбонуу, анал байыаннай дьайыы кыттыылаахтарын дьиэ кэргэттэригэр көрүллэр көмө араастара, хаарбах туруктаах оскуолалар, уһуйааннар өрөмүөннэрэ, тыа хаһаайыстыбатыгар саҥа киирэр механизымнар.
Киирбит ыйытыктарга хоруйдаан, олохтоохтору кытта кэпсэтэн, санааларын, этиниилэрин истэн кэлбит 2025 сыл үлэтин хайысхатын торумнуубут, сыаллары туруорабыт.
Сарсын, тохсунньу 22 күнүгэр Кырыкый, Хомустаах, Дүллүкү нэһилиэктэрин олохтоохторун кытта көрсөбүт.
Егор Дмитриевич бөлөҕө Ороһу, Балаҕаннаах, Нам нэһилиэктэринэн,
Анна Михайловна бөлөҕө Харбалаах, Тамалакаан нэһилиэктэринэн үлэлиэхтэрэ.
Улуус олохтоохторун отчуоттуур мунньахха көхтөөх кыттыыны ыларгытыгар ыҥырабыт.
#ГодовойОтчет
#ВерхневилюйскийУлус
t.iss.one/ValeriNikolaev
3 бөлөҕүнэн арахсан бүгүн 7 нэһилиэк олохтоохторун кытта көрүстүбүт. Ол курдук, улуус баһылыгын бастакы солбуйааччыта Егор Дмитриевич Иванов салайар бөлөҕө - Туобуйа, Быракаан, Өргүөт хайысхатынан үлэлээтилэр, нэһилиэнньэ иннигэр үлэ-хамнас отчуотун билиһиннэрдилэр. Улуус баһылыгын социальнай хайысхаҕа солбуйааччы Анна Михайловна Уларова Сургуулук, Боотулуу нэһилиэгин дьонун-сэргэтин кытта көрүстэ. Биһиги бөлөхпүт Маҥаас, Далыр, Мэйик нэһилиэктэригэр сыллааҕы үлэ отчуотун билиһиннэрэр мунньахтары ыыттыбыт.
Маҥааска 30-ча, Далырга 50-ча, Мэйиккэ 76 киһи мунньахтарга кыттыыны ыллылар.
Олохтоохтортон киирбит ыйытыылар: суол өрөмүөнэ, кыһыҥҥы суолу оҥоруу, ититиигэ, газка холбонуу, анал байыаннай дьайыы кыттыылаахтарын дьиэ кэргэттэригэр көрүллэр көмө араастара, хаарбах туруктаах оскуолалар, уһуйааннар өрөмүөннэрэ, тыа хаһаайыстыбатыгар саҥа киирэр механизымнар.
Киирбит ыйытыктарга хоруйдаан, олохтоохтору кытта кэпсэтэн, санааларын, этиниилэрин истэн кэлбит 2025 сыл үлэтин хайысхатын торумнуубут, сыаллары туруорабыт.
Сарсын, тохсунньу 22 күнүгэр Кырыкый, Хомустаах, Дүллүкү нэһилиэктэрин олохтоохторун кытта көрсөбүт.
Егор Дмитриевич бөлөҕө Ороһу, Балаҕаннаах, Нам нэһилиэктэринэн,
Анна Михайловна бөлөҕө Харбалаах, Тамалакаан нэһилиэктэринэн үлэлиэхтэрэ.
Улуус олохтоохторун отчуоттуур мунньахха көхтөөх кыттыыны ыларгытыгар ыҥырабыт.
#ГодовойОтчет
#ВерхневилюйскийУлус
t.iss.one/ValeriNikolaev
Ытыктабыллаах Сахабыт Сирин Ил Дархана Айсен Сергеевич!
Эһигини "Үөһээ Бүлүү улууһа" муниципальнай оройуон дьаһалтатын, дойдуҥ дьонун аатыттан уонна тус бэйэм ааппыттан төрөөбүт күҥҥүнэн итиититик-истиҥник эҕэрдэлиибит!
Бу бэлиэ күҥҥэ Өрөспүүбүлүкэ сайдыытын, Саха Сирин бары олохтоохторун уйгутун туһугар таһаарыылаах, сыралаах үлэҕит иһин иһирэх махтал тылын этэбит. Дьоҥҥор-сэргэҕэр истиҥ сыһыаҥҥын, дьаныардаах үлэҕин-хамнаскын биһириибит, дьоһуннаах ситиһиилэргиттэн үөрэбит, киэн туттабыт, холобур оҥостобут!
Бар дьонуҥ үтүө алгыһа инники олоххун түстээтин, арчылаатын, саҥа кыайыыларга кынаттаатын!
Инникитин даҕаны үлэҥ-хамнаһыҥ үтүө түмүктэрдээх, кыайыы-хотуу көтөллөөх, үүнүү-сайдыы аргыстаах буоллун!
Тус олоххор дьолу-соргуну, чэгиэн-чэбдик доруобуйаны, үтүмэн үгүс ситиһиилэри баҕарабыт! Торумнаабытыҥ тобуллан, саҕалаабытыҥ саргыланан, санаабытыҥ сатанан, туппутуҥ тупсан истин!
Эҕэрдэни кытта, Үөһээ Бүлүү улууһун баһылыга В.В. Николаев.
t.iss.one/ValeriNikolaev
Эһигини "Үөһээ Бүлүү улууһа" муниципальнай оройуон дьаһалтатын, дойдуҥ дьонун аатыттан уонна тус бэйэм ааппыттан төрөөбүт күҥҥүнэн итиититик-истиҥник эҕэрдэлиибит!
Бу бэлиэ күҥҥэ Өрөспүүбүлүкэ сайдыытын, Саха Сирин бары олохтоохторун уйгутун туһугар таһаарыылаах, сыралаах үлэҕит иһин иһирэх махтал тылын этэбит. Дьоҥҥор-сэргэҕэр истиҥ сыһыаҥҥын, дьаныардаах үлэҕин-хамнаскын биһириибит, дьоһуннаах ситиһиилэргиттэн үөрэбит, киэн туттабыт, холобур оҥостобут!
Бар дьонуҥ үтүө алгыһа инники олоххун түстээтин, арчылаатын, саҥа кыайыыларга кынаттаатын!
Инникитин даҕаны үлэҥ-хамнаһыҥ үтүө түмүктэрдээх, кыайыы-хотуу көтөллөөх, үүнүү-сайдыы аргыстаах буоллун!
Тус олоххор дьолу-соргуну, чэгиэн-чэбдик доруобуйаны, үтүмэн үгүс ситиһиилэри баҕарабыт! Торумнаабытыҥ тобуллан, саҕалаабытыҥ саргыланан, санаабытыҥ сатанан, туппутуҥ тупсан истин!
Эҕэрдэни кытта, Үөһээ Бүлүү улууһун баһылыга В.В. Николаев.
t.iss.one/ValeriNikolaev
#ОтчетГлавы2024
ТЫА ХАҺААЙЫСТЫБАТА
Үөһээ Бүлүү улууһугар 2024 сылга тыа хаһаайыстыбатыгар 16 сүөһүннэн сылгыннан дьарыгырар потребительскай кооперативтар, 2 бюджетнай тэрилтэлэр подсобнай хаһаайыстыбалара, 2 соҕотуопка тэрилтэтэ: үүтү соҕотуопкалыыр «Үөһээ Бүлүү» ХЭТ уонна эти соҕотуопкалыыр «Бай-Тай» ТХПК, 74 бааһынай хаһаайыстыбалар үлэлээтилэр.
2025 сыл тохсунньу 1 күнүнээҕи туругунан улууска уопсай сүөһү ахсаана 9445 төбө, ол иһигэр 3651 ыанар ынах баар. Сылгы ахсаана 8083 төбө, ол иhигэр 5031 биэ.
Быйылгы үүт туттарыытыыгар 2559 тонна былааннаммытыттан, 1530 тонна 394 киилэ туттарылынна.
Отко быйылгы былааммыт 26000 тонна буоллаҕына, биһиги 24702 (былааммытын 95%; былырыыҥҥы 2023 с.- 25732) тонна от бэлэмнээтибит, ону таһынан 1205 тонна сенаж, 300 тонна силос бэлэмнэннэ.
Уопсайа улууска 69279 гектар тыа хаһаайыстыбатын сирэ баар, ол иһигэр бааһына – 2160 га, ходуһа – 25811 га, мэччирэҥ – 39249 га, быраҕылла сытар сирдэр - 2059 га. Быйыл хортуоска 192 га олордулубутуттан 1187 тн, оҕуруот аһа – 42,241 га олордуллубутуттан 63,145 тн.
Быйыл биһиэхэ Үөһээ Бүлүүгэ үүт туттарыы хаһааҥҥытааҕар даҕаны дьэҥкирдик, аһаҕастык ыытылынна. Ол курдук, быйыл тэриллиилээх хаһаайыстыбаларбыт бу сылга 1530 тонна 394 кг үүтү туттараннар, эрдэ былааннаммыт тонна үүт туолбатах буолан, үүт харчыта 72 мөлүйүөн кэриҥэ солкуобай, маны тэҥэ ыанар ынах төбөтүн харчыта 23 мөл. кэриҥэ солкуобай өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүгэр төнүннэ.
Онон быйылгы сылга уопсайынан, 95 мөл. солк. кэриҥэ тыа хаһаайыстыбатыгар туттуллубатах харчы сокуон быһыытынан төптөрү өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүгэр төнүннэ.
Сүөһү аһылыгын оҥоруу бырагыраамматынан өрөспүүбүлүкэ бюджетыттан 9 595 734 солк, улуус бюджетыттан 12 000 000 көрүллэн түөрт хайысханан – 8 бааhынай хаhаайыстыбаҕа (Дүллүкү, Кэнтик, Боотулуу, Хоро, Мэйик, Балаҕаннаах, Ороhу, Далыр), 2 тэриллиилээх хаhаайыстыбаҕа (Нам, Үөдүгэй) уопсайа 10 МТЗ 82.1 тыраахтыр ылылынна.
Ону таhынан улуус бюджетыттан үүт туттарыытыгар 1 киилэ иhин 15 солкуобайдаах эбии субсидия көрүллэн, быйылгы үүт туттарыытын сыаната 1 киилэ иhин 95 солкуобайга тэҥнэстэ (65 солкуобай Республика субвенцията, 15 солкуобай заготовитель сыаната, 15 солкуобай улуус бюджетыттан субсидия).
Ахсынньы ыйга Оҥхой нэһилиэгэр Саха ынахтарыгар анаммыт 50 төбөлөөх хотон тутуллан үлэҕэ киирдэ.
#СельскоеХозяйство
#ВерхневилюйскийУлус
t.iss.one/ValeriNikolaev
ТЫА ХАҺААЙЫСТЫБАТА
Үөһээ Бүлүү улууһугар 2024 сылга тыа хаһаайыстыбатыгар 16 сүөһүннэн сылгыннан дьарыгырар потребительскай кооперативтар, 2 бюджетнай тэрилтэлэр подсобнай хаһаайыстыбалара, 2 соҕотуопка тэрилтэтэ: үүтү соҕотуопкалыыр «Үөһээ Бүлүү» ХЭТ уонна эти соҕотуопкалыыр «Бай-Тай» ТХПК, 74 бааһынай хаһаайыстыбалар үлэлээтилэр.
2025 сыл тохсунньу 1 күнүнээҕи туругунан улууска уопсай сүөһү ахсаана 9445 төбө, ол иһигэр 3651 ыанар ынах баар. Сылгы ахсаана 8083 төбө, ол иhигэр 5031 биэ.
Быйылгы үүт туттарыытыыгар 2559 тонна былааннаммытыттан, 1530 тонна 394 киилэ туттарылынна.
Отко быйылгы былааммыт 26000 тонна буоллаҕына, биһиги 24702 (былааммытын 95%; былырыыҥҥы 2023 с.- 25732) тонна от бэлэмнээтибит, ону таһынан 1205 тонна сенаж, 300 тонна силос бэлэмнэннэ.
Уопсайа улууска 69279 гектар тыа хаһаайыстыбатын сирэ баар, ол иһигэр бааһына – 2160 га, ходуһа – 25811 га, мэччирэҥ – 39249 га, быраҕылла сытар сирдэр - 2059 га. Быйыл хортуоска 192 га олордулубутуттан 1187 тн, оҕуруот аһа – 42,241 га олордуллубутуттан 63,145 тн.
Быйыл биһиэхэ Үөһээ Бүлүүгэ үүт туттарыы хаһааҥҥытааҕар даҕаны дьэҥкирдик, аһаҕастык ыытылынна. Ол курдук, быйыл тэриллиилээх хаһаайыстыбаларбыт бу сылга 1530 тонна 394 кг үүтү туттараннар, эрдэ былааннаммыт тонна үүт туолбатах буолан, үүт харчыта 72 мөлүйүөн кэриҥэ солкуобай, маны тэҥэ ыанар ынах төбөтүн харчыта 23 мөл. кэриҥэ солкуобай өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүгэр төнүннэ.
Онон быйылгы сылга уопсайынан, 95 мөл. солк. кэриҥэ тыа хаһаайыстыбатыгар туттуллубатах харчы сокуон быһыытынан төптөрү өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүгэр төнүннэ.
Сүөһү аһылыгын оҥоруу бырагыраамматынан өрөспүүбүлүкэ бюджетыттан 9 595 734 солк, улуус бюджетыттан 12 000 000 көрүллэн түөрт хайысханан – 8 бааhынай хаhаайыстыбаҕа (Дүллүкү, Кэнтик, Боотулуу, Хоро, Мэйик, Балаҕаннаах, Ороhу, Далыр), 2 тэриллиилээх хаhаайыстыбаҕа (Нам, Үөдүгэй) уопсайа 10 МТЗ 82.1 тыраахтыр ылылынна.
Ону таhынан улуус бюджетыттан үүт туттарыытыгар 1 киилэ иhин 15 солкуобайдаах эбии субсидия көрүллэн, быйылгы үүт туттарыытын сыаната 1 киилэ иhин 95 солкуобайга тэҥнэстэ (65 солкуобай Республика субвенцията, 15 солкуобай заготовитель сыаната, 15 солкуобай улуус бюджетыттан субсидия).
Ахсынньы ыйга Оҥхой нэһилиэгэр Саха ынахтарыгар анаммыт 50 төбөлөөх хотон тутуллан үлэҕэ киирдэ.
#СельскоеХозяйство
#ВерхневилюйскийУлус
t.iss.one/ValeriNikolaev
#ОтчетГлавы2024
СУОЛ-ИИС, ТЫРААНСПАР
ООО “Тонго – ВВК” коллектива Боотулуу Харбала икки ардыгар Тыалыччыма үрэххэ диэри 8 км уһуннаах суолга өрөмүөн үлэтин оҥордулар. Ону таһынан, Тыалыччыма үрэхтэн Боотулууга диэри 2,4 км уһуннаах суол өрөмүөнүн үлэтэ барда. Онтон Тыалыччыма үрэхтэн Чоноро диэн сиргэ өссө эбии 4 км уһуннаах суол тутуутун үлэтэ бара турар. Суол тутуутун үлэтэ 2026 сылга түмүктэнэрэ былааннанар.
ООО “Инблавер” 2024 сылга Дүллүкү – Бүтэйдээх суолугар өрөмүөн үлэтин оҥордулар. Уу суурайан, алдьаппыт учаастагар уутун түһэрэн, турба уктулар, алдьаммытыгар буор куттулар, гравийдаатылар.
Итини таһынан ООО “Инблавер” Көтөрдөх-Багадя суолун икки этапынан арааран оҥордулар, бастакы этапка 1,7 км, иккис этапка 0,7 км суол оҥолоһунна. Кэлэр 2025 сылга 1,2 км уонна 2026 сылга 0,8 км суол оҥоһуллара былааннанар.
ИП Петров Сергей Сергеевич - 2024 сылга Тойоку-Быракаан икки ардыгар Алахан үрэххэ сытар муостаны оҥордо. Үөһээ Бүлүү - Тойоку – Быракаан- Туобуйа суолларын сыл бастакы аҥаарыгар уонна Үөһээ Бүлүү - Харыйалаах, Үөһээ Бүлүү – Балаҕаннаах, Үөһээ Бүлүү - сэллик балыыһата, Үөһээ Бүлүү – Куду икки ардыларын кыһыҥҥы суолларын ИП Петров Сергей Сергеевич оҥордо.
Онтон өрүс уҥуор нэһилиэктэргэ Маай – Сайылык – Трудовой (Далыр) – Боотулуу- Көтөрдөх кыһыҥҥы суолларын ИП Алексеев Петр Петрович уонна ООО “Тэтим” хаардарын ыраастаан оҥороллор.
ООО “Тэтим” Дүллүкү-Бүтэйдээх-Кырыкый нэһилиэктэр суолларын өрөмүөннүүргэ Саха өрөспүүбүлүкэтин суол министиэристибэтин кытта Сөбүлэҥ түһэрсэн 2024 сылга икки түһүмэҕинэн суол оҥордо.
Ону таьынан ООО “Тэтим” Маай – Сайылык – Далыр – Боотулуу – Көтөрдөх нэһилиэктэр сайыҥҥы суолларын оҥордо.
“Алекса+” Үөһээ Бүлүү - Тойоку – Быракан уонна Үөһээ Бүлүү –Харыйалаах, Үөһээ Бүлүү – Балаҕаннаах, Үөһээ Бүлүү – сэллик балыыһата, У Үөһээ Бүлүү – Куду суолларын сайыҥҥы өттүгэр көрөргө-харайарга күүстээхтик үлэлээтилэр.
ИП Михайлов Петр Петрович Үөһээ Бүлүү – Кэнтик, Үөһээ Бүлүү – Балаҕаннаах нэһилиэктэр сайыҥҥы суолларын оҥордо.
Олунньу ыйга өрөспүүбүлүкэттэн, "Безопасные качественные дороги" национальнай бырайыак чэрчитинэн 3 маршрутнай автобус ылбыппыт.
Бу сылга бөһүөлэк иһинэн икки автобус маршрута арылынна. Уопсайа 27 маршрут Д/с «Теремок» (ул. Е.А. Борисова) – Д/с «Теремок» (ул. Е.А. Борисова) дылы. Бу үлэтин МАУ «ОАЗиС» ылынан суоппардарын булунан үлэлии сылдьар.
Нэһилиэктэринэн сылдьар маршрут үлэтин бэс ыйыттан с. Андреевский – Харбалаах - Андреевскай маршрутунан саҕалаабыта.
Исидор Барахов 125 сылын үбүлүөйүн бэлиэтиир сылга Саха Өрөспүүбүлүкэтин суол-иис, тыраанспар министиэристибэтин конкуруһун түмүгүнэн үп көстөн, уопсайа 671 м. уһуннаах суол асфальтынан бүрүлүннэ. Асфальт суоллаах уулусса балаҕан ыйыгар арыллыбыта. Маны сэргэ, "Тыа сирин биир кэлимник сайдыыта" Российскай Федерация судаарыстыбанай бырагыраамматын «Тыа сиригэр тыраанспар, суол-иис сайдыыта» федеральнай бырайыак көмөтүнэн Кэнтик нэһилиэгэр 4 уулуссаҕа (ул. им. Героя Советского Союза Миронова А.А., Советская, Харыялахская, Кентикская), уопсайа 2,25 км уһуннаах суол оҥоһулунна.
#ВерхневилюйскийУлус
t.iss.one/ValeriNikolaev
СУОЛ-ИИС, ТЫРААНСПАР
ООО “Тонго – ВВК” коллектива Боотулуу Харбала икки ардыгар Тыалыччыма үрэххэ диэри 8 км уһуннаах суолга өрөмүөн үлэтин оҥордулар. Ону таһынан, Тыалыччыма үрэхтэн Боотулууга диэри 2,4 км уһуннаах суол өрөмүөнүн үлэтэ барда. Онтон Тыалыччыма үрэхтэн Чоноро диэн сиргэ өссө эбии 4 км уһуннаах суол тутуутун үлэтэ бара турар. Суол тутуутун үлэтэ 2026 сылга түмүктэнэрэ былааннанар.
ООО “Инблавер” 2024 сылга Дүллүкү – Бүтэйдээх суолугар өрөмүөн үлэтин оҥордулар. Уу суурайан, алдьаппыт учаастагар уутун түһэрэн, турба уктулар, алдьаммытыгар буор куттулар, гравийдаатылар.
Итини таһынан ООО “Инблавер” Көтөрдөх-Багадя суолун икки этапынан арааран оҥордулар, бастакы этапка 1,7 км, иккис этапка 0,7 км суол оҥолоһунна. Кэлэр 2025 сылга 1,2 км уонна 2026 сылга 0,8 км суол оҥоһуллара былааннанар.
ИП Петров Сергей Сергеевич - 2024 сылга Тойоку-Быракаан икки ардыгар Алахан үрэххэ сытар муостаны оҥордо. Үөһээ Бүлүү - Тойоку – Быракаан- Туобуйа суолларын сыл бастакы аҥаарыгар уонна Үөһээ Бүлүү - Харыйалаах, Үөһээ Бүлүү – Балаҕаннаах, Үөһээ Бүлүү - сэллик балыыһата, Үөһээ Бүлүү – Куду икки ардыларын кыһыҥҥы суолларын ИП Петров Сергей Сергеевич оҥордо.
Онтон өрүс уҥуор нэһилиэктэргэ Маай – Сайылык – Трудовой (Далыр) – Боотулуу- Көтөрдөх кыһыҥҥы суолларын ИП Алексеев Петр Петрович уонна ООО “Тэтим” хаардарын ыраастаан оҥороллор.
ООО “Тэтим” Дүллүкү-Бүтэйдээх-Кырыкый нэһилиэктэр суолларын өрөмүөннүүргэ Саха өрөспүүбүлүкэтин суол министиэристибэтин кытта Сөбүлэҥ түһэрсэн 2024 сылга икки түһүмэҕинэн суол оҥордо.
Ону таьынан ООО “Тэтим” Маай – Сайылык – Далыр – Боотулуу – Көтөрдөх нэһилиэктэр сайыҥҥы суолларын оҥордо.
“Алекса+” Үөһээ Бүлүү - Тойоку – Быракан уонна Үөһээ Бүлүү –Харыйалаах, Үөһээ Бүлүү – Балаҕаннаах, Үөһээ Бүлүү – сэллик балыыһата, У Үөһээ Бүлүү – Куду суолларын сайыҥҥы өттүгэр көрөргө-харайарга күүстээхтик үлэлээтилэр.
ИП Михайлов Петр Петрович Үөһээ Бүлүү – Кэнтик, Үөһээ Бүлүү – Балаҕаннаах нэһилиэктэр сайыҥҥы суолларын оҥордо.
Олунньу ыйга өрөспүүбүлүкэттэн, "Безопасные качественные дороги" национальнай бырайыак чэрчитинэн 3 маршрутнай автобус ылбыппыт.
Бу сылга бөһүөлэк иһинэн икки автобус маршрута арылынна. Уопсайа 27 маршрут Д/с «Теремок» (ул. Е.А. Борисова) – Д/с «Теремок» (ул. Е.А. Борисова) дылы. Бу үлэтин МАУ «ОАЗиС» ылынан суоппардарын булунан үлэлии сылдьар.
Нэһилиэктэринэн сылдьар маршрут үлэтин бэс ыйыттан с. Андреевский – Харбалаах - Андреевскай маршрутунан саҕалаабыта.
Исидор Барахов 125 сылын үбүлүөйүн бэлиэтиир сылга Саха Өрөспүүбүлүкэтин суол-иис, тыраанспар министиэристибэтин конкуруһун түмүгүнэн үп көстөн, уопсайа 671 м. уһуннаах суол асфальтынан бүрүлүннэ. Асфальт суоллаах уулусса балаҕан ыйыгар арыллыбыта. Маны сэргэ, "Тыа сирин биир кэлимник сайдыыта" Российскай Федерация судаарыстыбанай бырагыраамматын «Тыа сиригэр тыраанспар, суол-иис сайдыыта» федеральнай бырайыак көмөтүнэн Кэнтик нэһилиэгэр 4 уулуссаҕа (ул. им. Героя Советского Союза Миронова А.А., Советская, Харыялахская, Кентикская), уопсайа 2,25 км уһуннаах суол оҥоһулунна.
#ВерхневилюйскийУлус
t.iss.one/ValeriNikolaev
#ОтчетГлавы2024
Бүгүн, тохсунньу 22 күнүгэр, Үөһээ Бүлүү улууһун олохтоохторун иннигэр 2024 сылга ыытыллыбыт үлэ түмүктэрин отчуоттуур мунньах бастакы бөлөҕө Кырыкый нэһилиэгэр үлэлээтэ.
Көрсүһүүгэ ОДьКХ тэрилтэтин салайааччыта Альберт Гаврильев, спорт управлениетын салайааччыта Егор Николаев, үөрэх управлениетын начальнигын солбуйааччы Николай Платонов, улуустааҕы РЭС салайааччыта Александр Алексеев, тыа хаһаайыстыбатын Управлениетын специалиһа Федор Иванов, суол-иис Управлениетын специалиһа Зинаида Андреева кыттыыны ыллылар.
Олохтоохтор сүрүннээн суол-иис, оҕо саадын тутуутун, тыа хаһаайыстыбатын, чуолаан сылгылары чииптээһин, "Меркурий" бырагыраама туһунан ыйытыктары көтөхтүлэр. Нэһилиэккэ анал идэлээх фельдшер суоҕун этиннилэр, Маныаха улууспут киинигэр арыллан эрэр медицинскэй колледж отделениетыгар үөрэниэн баҕалаах олохтоох киһи баарын эттилэр. Маннык олохтоох каадырдары өйүүр сыалтан, дьаһалта аатыттан бу наадалаах идэҕэ босхо үөрэнэргэ квота көрүөхтээхпит.
Олохтоохтору кытары астына кэпсэттибит.
#ВерхневилюйскийУлус
#Кырыкый
https://t.iss.one/ValeriNikolaev
Бүгүн, тохсунньу 22 күнүгэр, Үөһээ Бүлүү улууһун олохтоохторун иннигэр 2024 сылга ыытыллыбыт үлэ түмүктэрин отчуоттуур мунньах бастакы бөлөҕө Кырыкый нэһилиэгэр үлэлээтэ.
Көрсүһүүгэ ОДьКХ тэрилтэтин салайааччыта Альберт Гаврильев, спорт управлениетын салайааччыта Егор Николаев, үөрэх управлениетын начальнигын солбуйааччы Николай Платонов, улуустааҕы РЭС салайааччыта Александр Алексеев, тыа хаһаайыстыбатын Управлениетын специалиһа Федор Иванов, суол-иис Управлениетын специалиһа Зинаида Андреева кыттыыны ыллылар.
Олохтоохтор сүрүннээн суол-иис, оҕо саадын тутуутун, тыа хаһаайыстыбатын, чуолаан сылгылары чииптээһин, "Меркурий" бырагыраама туһунан ыйытыктары көтөхтүлэр. Нэһилиэккэ анал идэлээх фельдшер суоҕун этиннилэр, Маныаха улууспут киинигэр арыллан эрэр медицинскэй колледж отделениетыгар үөрэниэн баҕалаах олохтоох киһи баарын эттилэр. Маннык олохтоох каадырдары өйүүр сыалтан, дьаһалта аатыттан бу наадалаах идэҕэ босхо үөрэнэргэ квота көрүөхтээхпит.
Олохтоохтору кытары астына кэпсэттибит.
#ВерхневилюйскийУлус
#Кырыкый
https://t.iss.one/ValeriNikolaev
#ОтчетГлавы2024
ҮӨРЭҔЭРИИ
2024 сылга Үөһээ Бүлүү улууһугар икки оскуола тутуута бүтэн үлэҕэ киирдэ. Ол курдук, Боотулууга икки этэстээх 165 миэстэлээх оскуола, Сургуулук нэһилиэгэр 60/30 миэстэлээх оскуола уһуйаан тутуулара бүтэн арылыннылар. Маны сэргэ, Ороһу нэһилиэгэр саҥа таас оскуола-уһуйаан тутуута үбүлүнэн саҕаланна. Кэлэр үөрэх сылыгар үлэҕэ киирэрин кэтэһэбит.
Улууска үөрэхтээһин систематыгар барыта 869 педагогическай үлэһит баар, ол иһигэр 615 орто оскуолаҕа, 186 оҕо уһуйааныгар, 68 эбии үөрэхтээһин тэрилтэтигэр.
Үрдүк үөрэхтээх педагог ахсаана 70,4%, орто анал үөрэхтээх үлэһит ахсаана 29,5% тэҥнэһэр. Педагогтар 31,4% “үрдүк”, 23,4% “бастакы” категориялаахтар.
Бүгүҥҥү туругунан үөрэх тэрилтэлэригэр 41 педагог миэстэтэ аһаҕас турар. Ордук нуучча тылын уонна литературатын, математика, физика, биология, химия учууталлара наадалар.
Быйылгы үөрэх дьылыгар 25 саҥа үөрэхтэрин бүтэрбит эдэр специалистар үлэлэрин саҕалаатылар. Ордук Бүлүүтээҕи педагогическай колледжы бүтэрбит педагогтар элбэхтэр.
“Бастыҥ педагог-наставник” конкурс муниципальнай этабыгар куоластааһын түмүгүнэн кыайыылааҕынан Захарова Виктория Александровна, Георгий Николаевич Чиряев аатынан Хоро орто оскуолатын алын сүһүөх учуутала буолбута уонна Ил Дархан 100 тыһыынча солкуобай бириэмийэтинэн наҕараадаламмыта.
2024 сыл балаҕан ыйыгар «Земскэй учуутал» федеральнай программаннан Далыр орто оскуолатыгар Тыва Республикатыттан математика учуутала, Донгак Шончалай Хажыт-ооловна, кэлэн үлэтин саҕалаата. Уопсайа ити программаннан улууска 4 учуутал таһаарыылаахтык үлэлии сылдьар, ол иһигэр Тываттан 3 киһи.
#Образование
t.iss.one/ValeriNikolaev
ҮӨРЭҔЭРИИ
2024 сылга Үөһээ Бүлүү улууһугар икки оскуола тутуута бүтэн үлэҕэ киирдэ. Ол курдук, Боотулууга икки этэстээх 165 миэстэлээх оскуола, Сургуулук нэһилиэгэр 60/30 миэстэлээх оскуола уһуйаан тутуулара бүтэн арылыннылар. Маны сэргэ, Ороһу нэһилиэгэр саҥа таас оскуола-уһуйаан тутуута үбүлүнэн саҕаланна. Кэлэр үөрэх сылыгар үлэҕэ киирэрин кэтэһэбит.
Улууска үөрэхтээһин систематыгар барыта 869 педагогическай үлэһит баар, ол иһигэр 615 орто оскуолаҕа, 186 оҕо уһуйааныгар, 68 эбии үөрэхтээһин тэрилтэтигэр.
Үрдүк үөрэхтээх педагог ахсаана 70,4%, орто анал үөрэхтээх үлэһит ахсаана 29,5% тэҥнэһэр. Педагогтар 31,4% “үрдүк”, 23,4% “бастакы” категориялаахтар.
Бүгүҥҥү туругунан үөрэх тэрилтэлэригэр 41 педагог миэстэтэ аһаҕас турар. Ордук нуучча тылын уонна литературатын, математика, физика, биология, химия учууталлара наадалар.
Быйылгы үөрэх дьылыгар 25 саҥа үөрэхтэрин бүтэрбит эдэр специалистар үлэлэрин саҕалаатылар. Ордук Бүлүүтээҕи педагогическай колледжы бүтэрбит педагогтар элбэхтэр.
“Бастыҥ педагог-наставник” конкурс муниципальнай этабыгар куоластааһын түмүгүнэн кыайыылааҕынан Захарова Виктория Александровна, Георгий Николаевич Чиряев аатынан Хоро орто оскуолатын алын сүһүөх учуутала буолбута уонна Ил Дархан 100 тыһыынча солкуобай бириэмийэтинэн наҕараадаламмыта.
2024 сыл балаҕан ыйыгар «Земскэй учуутал» федеральнай программаннан Далыр орто оскуолатыгар Тыва Республикатыттан математика учуутала, Донгак Шончалай Хажыт-ооловна, кэлэн үлэтин саҕалаата. Уопсайа ити программаннан улууска 4 учуутал таһаарыылаахтык үлэлии сылдьар, ол иһигэр Тываттан 3 киһи.
#Образование
t.iss.one/ValeriNikolaev