⭕️۵ مرداد؛ سال‌روز حماسه سایت راداری سوباشی

⭕️سایت راداری سوباشی از جمله تأسیسات راداری کشور بود که در سال 1346 با دریافت رادار دو بعدی کشف و شناسایی AN/FPS-100 با برد حدود 300 الی 400 کیلومتر، فعالیت خود را آغاز کرد.

⭕️موقعیت سایت راداری سوباشی که در ارتفاعات کبودرآهنگ همدان واقع شده بود، سبب شد تا سوباشی به‌عنوان عضوی مهم در چرخه شبکه پدافند هوایی کشور (استفاده به‌عنوان رادار هشدار زودهنگام و پیش‌اخطار، محل استقرار سامانه‌های پدافندی MIM-23 رادارهای کنترل آتش، محل استقرار شبکه‌های دیدبانی و توپ‌های پدافندی) در دوران جنگ تحمیلی به ایفای نقش بپردازد.

⭕️سایت راداری سوباشی ضمن پشتیبانی از 13 استان کشور، وظیفه داشت تا بدون تعطیلی تحرکات هوایی را به‌صورت لحظه‌ای رصد کرده و وضعیت آسمان را براساس اطلاعات دریافتی از سایت‌های شنود، هواپیماهای شنود رادیویی و اطلاعات دریافتی از فاشا به‌روزرسانی کند. این سایت براساس اطلاعات دریافتی، پرنده‌های خودی را از اهداف متخاصم تفکیک کرده و درصورت وجود اهداف متخاصم، افسر کنترل شکاری دستور برخاست جنگنده‌های اسکرامبل نهاجا را صادر می‌کرد.

⭕️همزمان با حمله مزدوران مجاهدین خلق و آغاز عملیات مرصاد، سایت راداری سوباشی نیز برای دفع حملات هوایی عراق و قطع پشتیبانی هوایی آنان وارد عمل شد؛ به‌طوری که سامانه‌های پدافندی MIM-23 مستقر در محدوده عملیاتی مرصاد موفق شدند 14 الی 18 فروند از جنگنده‌های دشمن را سرنگون کنند.

⭕️براساس اطلاعات موجود، عراق در ۱۵۷ نوبت تلاش کرده بود سایت راداری سوباشی را تا پیش از ۵ مرداد ۱۳۶۷ هدف قرار دهد. تا پیش از این تاریخ همچنان پرواز جنگنده‌های بعثی در قالب پروازهای گشت و حملات ایذایی ادامه یافت تا سرانجام جنگنده جداشده از یکی از این دسته‌های پروازی با پرواز در ارتفاع پست و شلیک موشک هوا به سطح هدایت لیزری Kh-29L (در برخی روایات موشک هوا به سطح AS-30L) شلیک شده از جنگنده میراژ F-1EQ، این سایت راداری را هدف قرار داد.

⭕️بر اثر این حمله هوایی که در ساعت 16 روز پنجم مرداد به وقوع پیوست، اتاق عملیات این سایت راداری هدف جنگنده عراقی قرار گرفت که در اثر آن 19 نفر از پرسنل جان‌برکف نیروی پدافند هوایی ارتش نیز به شهادت رسیدند. سایت راداری سوباشی در خرداد ماه نیز در جریان جنگ تحمیلی 12 روزه هدف حمله هوایی جنگنده‌های رژیم صهیونیستی قرار گرفت.

پی‌نوشت اول: عراق طی جنگ تحمیلی و مابین سال‌های 1980 الی 1988 تعداد 93 فروند جنگنده چندمنظوره میراژ F-1EQ و 15 فروند میراژ F-1BQ از فرانسه خریداری کرد. 38 فروند از این جنگنده‌ها درکنار قابلیت حمل موشک ضدکشتی AM39 اگزوست، سایر تسلیحات رایج فرانسوی شامل موشک‌های مجیک و سوپر-530 را درکنار غلاف نشانه‌گذاری لیزری ATLIS و موشک‌های هوا به سطح AS-30L حمل می‌کردند.

پی‌نوشت دوم: عراق باتوجه به قطع پشتیبانی موشک‌های AS-30L در سال 1988 تلاش کرد تا موشک‌های هوا به سطح هدایت لیزری KH-29L با این جنگنده هماهنگ کند؛ ترکیبی که گمان می‌رود برای حمله به سایت راداری سوباشی نیز مورد استفاده قرار گرفته باشد.

پی‌نوشت سوم: تصویر آخر متعلق به جنگنده میراژ F-1EQ نیروی هوایی عراق مسلح به موشک هوا به سطح هدایت لیزری Kh-29L و غلاف نشانه‌گذاری لیزری ATLIS در زیر بدنه

پی‌نوشت چهارم: سایت راداری سوباشی پس از حمله خرداد ماه رژیم صهیونیستی طی جنگ 12 روزه

⭕️ @Projectmeshkat

⭕️در اولین گام به بررسی تسلیحات به‌کارگرفته شده در طی جنگ می‌پردازیم.

⭕️براساس تصاویر منتشر شده توسط ارتش رژیم صهیونیستی، برخی از جنگنده‌های عمل‌کننده در مأموریت‌های تهاجمی در حالت Mulirole/Mixed loadout مشاهده می‌شوند؛ به این معنا که جنگنده مذکور علاوه‌بر لود هوا به زمین برای مأموریت تهاجمی مُحَوَل شده، به تسلیحات هوا به هوای رزمی (تسلیحات هوا به هوا با نوار زرد رنگ) به‌عنوان تسلیحات ثانویه برای درگیری هوایی احتمالی نیز مجهز می‌شود.لودهای هوا به زمین و هوا به هوای جنگنده‌های رژیم در مأموریت‌های تهاجمی را می‌توان به شکل زیر بیان نمود:

⭕️بمب هواپرتاب دورایستای GBU-39/B SDBI با برد 100 الی 120 کیلومتر

⭕️بمب هواپرتاب دورایستای اسپایس-1000 با برد اعلامی 125 کیلومتر

⭕️بمب‌های سقوط آزاد هدایت ماهواره‌ای GBU-31 جیدم با برد حدود 24 کیلومتر (احتمالا در حمله به اهداف غرب کشور، به‌طور خاص برای مسدودسازی دهنه شهرهای موشکی غرب کشور به‌کارگرفته شده است)

⭕️موشک بالستیک هواپرتاب رمپیج با برد حدود 250+ کیلومتر

⭕️موشک کروز هواپرتاب دلیله با برد 250+ کیلومتر (براساس ویدیوهای منتشر شده، این موشک به‌طور عمده در ماموریت‌های SEAD/DEAD برای سرکوب سامانه‌های پدافندی مورد استفاده قرار گرفته است)

⭕️موشک کروز هواپرتاب پوپای توربو با برد 300+ (نسخه توربو در ورژن زیردریایی پرتاب به برد اعلامی 1500 کیلومتر هم دست پيدا کرده است) که در ویدوی حمله به تأسیسات هسته‌ای خنداب (راکتور نیمه‌کاره و ناقص باقی‌مانده IR-40) از این موشک استفاده شده است.

⭕️در این میان موشک‌های بالستیک هواپرتاب بر پایه خانواده موشک‌های بالستیک هواپرتاب اسپارو با برد قابل حدس حدود 1000+ کیلومتر نیز وجود دارند. این نوع تسلیحات هواپرتاب اگرچه تاکنون در تصاویر منتشر شده دیده نشده اما احتمال استفاده از آنها مردود نیست (لینک). این خانواده سه عضو دارد که نسخه Black برای شبیه‌سازی موشک اسکاد-B، نسخه Blue برای شبیه‌سازی موشک اسکاد-C/D و نسخه Silver برای شبیه‌سازی برای خانواده شهاب/قدر توسعه داده شده؛ پیش‌بینی می‌شود این خانواده یک نسخه رزمی هواپرتاب نیز داشته باشد.

2/7

⭕️ @Projectmeshkat

⭕️براساس تصاویر منتشر شده از جنگنده‌های نیروی هوایی رژیم، برخی از جنگنده‌ها شامل F-35I آدیر و F-15A/C ایگل با حمل تسلیحات برتری هوایی/هوا به هوا (Air Superiority/Interceptor Loadout)، در نقش جنگنده اسکورت، دسته‌های تهاجمی را همراهی کرده‌اند که در بین موارد مشاهده شده، جنگنده‌های رژیم به تسلیحات هوا به هوای زیر مجهز بوده‌اند:

⭕️موشک هوا به هوای هدایت راداری فعال میان‌برد AIM-120B امرام در جنگنده‌های F-15C/D/I ایگل/رام، F-16I سوفا و احتمالا موشک هوا به هوای هدایت راداری فعال بردبلند AIM-120C-5/7 در جنگنده‌های F-35I آدیر

⭕️موشک هوا به هوای میان‌برد AIM-7F/M اسپارو در جنگنده‌های F-15A/C/D ایگل

⭕️موشک‌های هوا به هوای کوتاه‌برد حرارتی AIM-9L/M سایدوایندر جنگنده‌های F-16C/D/I فالکن/سوفا و پایتون-5 در جنگنده‌های F-16C/D/I فالکن/سوفا و F-15A/C/D ایگل

⭕️براساس تصاویر در برخی موارد نیز موشک‌های هوا به هوای تمرینی/بی‌اثر CATM-120 و CATM-9 مشاهده می‌شود. موشک‌های بی‌اثر (موشک‌های Inert با رنگ بدنه آبی یا با نوار آبی دور بدنه) فاقد سیستم پیشرانه و سرجنگی هستند و صرفا به‌دلیل وجود سیستم هدایت در این نوع از موشک‌ها، در رزمایش و تمرینات به‌منظور شبیه‌سازی درگیری هوایی و در مأموریت‌های رزمی به‌طور عمده به‌عنوان معادل وزنی (Ballast load) به‌منظور حفظ تعادل مورد استفاده قرار می‌گیرد.

3/7

⭕️ @Projectmeshkat

⭕️در گام بعدی به بررسی کریدورهای احتمالی رژیم صهیونیستی می‌پردازیم.

⭕️با بررسی برخی تصاویر منتشر شده طی جنگ، از جمله حمله به میدان قدس تجریش با استفاده از SDB-1، حمله به یک سوله در اصفهان با استفاده از بمب‌های هواپرتاب اسپایس-1000 و حمله به راکتور نیمه‌کاره باقی‌مانده (IR-40) تأسیسات هسته‌ای خنداب با استفاده از موشک‌های کروز هواپرتاب AGM-142 پوپای، براساس برد هر تسلیحات می‌توان یک محدوده تخمینی پرتاب برای تسلیحات مذکور تعیین نمود.

⭕️در گراف نمایش داده شده محدوده تحت پوشش موشک‌های بالستیک هواپرتاب با دایره‌های قرمز، محدوده تحت پوشش موشک‌های بالستیک هواپرتاب رمپیج با دایره‌های سبز، محدوده تحت پوشش موشک‌های کروز هواپرتاب دلیله و پوپای با دایره‌های قرمز تیره و محدوده تحت پوشش بمب‌های هواپرتاب GBU-39/B SDBI و اسپایس-1000 با دایره‌های آبی به نمایش درآمده است.

⭕️بر این اساس تلاش شده تا با درنظر گرفتن شیوه‌های عملیاتی در مأموریت‌های هوایی تهاجمی، از عوارض زمین برای پوشش دسته‌های پروازی استفاده شود. همچنین برای تعیین و یافتن کریدورهای احتمالی، علاوه‌بر درنظر گرفتن مصرف سوخت هر جنگنده (2700 کیلوگرم بر ساعت برای خانواده ایگل و 2300 کیلوگرم بر ساعت برای خانواده فالکن) تلاش شده تا با درنظر گرفتن نشانه‌های مختلفی همچون دیده شدن مخازن سوخت خارجی 600 گالنی جنگنده‌های F-15C/D/I رژیم در ساحل رامسر و نور (صلاح‌الدین کلا) در استان مازندران و شهر بارده در استان چهارمحال و بختیاری و همچنین گزارش ساکنین بیله‌سوار از مشاهده جنگنده در آسمان شمال‌غرب کشور، کریدورهای مذکور براساس کوتاه‌ترین مسافت پروازی شناسایی و ترسیم شوند. واضح است که مصرف سوخت یک جنگنده در شرایط پروازی مختلف، متفاوت است اما به جهت بررسی تئوری و انجام محاسبات به‌صورت تخمینی، صرفا یک عدد به‌عنوان میانگین مصرف در شرایط پرواز اقتصادی درنظر گرفته شده است.

⭕️با مشاهده برخی تصاویر مربوط به حملات هوایی، می‌توان با قطعیت بالایی پروفایل پرتابه از محل حدودی پرتاب تا رسیدن به نقطه اصابت را ترسیم نمود و به این ترتیب می‌توان محدوده پرتاب بمب‌های هواپرتاب و شلیک موشک‌های کروز را به‌صورت حدودی تخمین زد.

⭕️باتوجه به کوهستانی بودن محدوده‌های پرتاب تسلیحات در ناحیه شمال و غرب کشور، به‌نظر می‌رسد جنگنده‌های رژیم برای حمله به اهداف از تاکتیک LABS (مخفف Low Altitude Bombing System که با عنوان Toss/Loft bombing نیز شناخته می‌شود) استفاده کرده باشند.

⭕️در این تاکتیک جنگنده مهاجم با پرواز در ارتفاع پایین/پست و با استفاده از عوارض زمین به نقطه تعیین شده در رایانه کنترل سلاح جنگنده می‌رسد و با انجام عمل پاپ‌آپ (Pop-up) در دامنه کوه، عمل رهاسازی بمب در زاویه 20 الی 75 درجه نسبت به خط افق صورت می‌گیرد (این عمل باعث می‌شود تا پرتابه به سمت جلو و رو به بالا پرتاب شود). در ادامه مسیر، پرتابه با سیستم هدایت خود (هدایت GPS/INS در بمب‌های GBU-39/31، هدایت GPS/INS+IIR در بمب‌های اسپایس و GPS/INS+IIR/TV در کروزهای دلیله و پوپای) تا رسیدن به هدف هدایت می‌شود.

4/7

⭕️ @Projectmeshkat

⭕️براساس موارد ذکر شده و ارائه فرضیات بیان شده درنهایت گرافی از کریدورهای احتمالی برای ورود و خروج جنگنده‌های نیروی هوایی رژیم صهیونیستی به آسمان کشور ترسیم می‌شود. در گراف ارائه شده، کریدورهای احتمالی به دو دسته شمالی و جنوبی تقسیم‌بندی می‌شود:

⭕️مسیرهای پروازی کریدور شمالی: جنگنده پس از برخاست از پایگاه مبدأ خود در سرزمین‌های اشغالی، در محدوده جنوب-شرق آسمان سوریه (تدمر - دیرالزور) اقدام به سوخت‌گیری هوایی از تانکرهای سوخت‌رسان KC-707 می‌کند. جنگنده‌ها در مأموریت‌های رزمی به‌دلیل فول لود بودن (حمل ماکزیمم تسلیحات درکنار غلاف دیتالینک AN/ASW-55 برای موشک‌های کروز دلیله و پوپای، غلاف ناوبری AN/AAQ-13، غلاف هدف‌گیری AN/AAQ-28 و جنگال ELTA-8222) و رعایت حداکثر وزن برخاست جنگنده (MTOW)، تلاش می‌کنند تا با کاهش سوخت داخلی محدودیت مربوط به حداکثر وزن برخاست جنگنده را رعایت کنند؛ به این ترتیب جنگنده‌های عمل‌کننده نیاز دارند تا پیش از آغاز عملیات اولین مرحله سوخت‌گیری را در  محدوده احتمالی جنوب آسمان سوریه انجام دهند.

⭕️پس از تکمیل عملیات سوخت‌گیری، جنگنده‌ها مسیر خود را تا رسیدن به نقاط پرتاب تعیین شده (Weapon release point) در رایانه کنترل سلاح جنگنده ادامه می‌دهند. با توجه به مسیر ترسیم شده برای کریدورهای شمالی، امکان حمله به شهرهایی همچون تبریز (که در روز اول جنگ حملات هوایی شدیدی در نواحی مختلف شامل پایگاه دوم شکاری تبریز و محل قرارگیری شهرهای موشکی این شهر صورت گرفت)، ارومیه، زنجان، قزوین، رشت، تهران، کرج، مازندران و شاهرود (که جز حملات بردبلند نيروی هوایی رژیم اعلام شده) فراهم می‌شود. کوتاه‌ترین مسیر (رفت + برگشت تا نقطه ایستایی تانکر در مسیر بازگشت) در این کریدور 2400~ کیلومتر (مسیر نارنجی) و طولانی‌ترین مسیر نیز حدود 3000-3300~ کیلومتر (مسیرهای مشکی و طوسی عبوری از حریم هوایی باکو) است.

⭕️مسیر بازگشت جنگنده‌ها تا خروج از آسمان کشور نیز براساس تصاویر مشاهده شده از مخازن سوخت 600 گالنی در ساحل شمالی کشور ترسیم شده و دو مسیر عبوری شمالی نیز با توجه به گزارشات مردمی در بیله‌سوار، با استفاده از حریم هوایی آذربایجان ترسیم شده است.

⭕️مسیرهای پروازی کریدور جنوبی: در این کریدور دو مسیر برای حمله به عمق قابل ترسیم است؛ مسیرهای مذکور با تخمین حدودی محدوده پرتاب تسلیحات اصابت کرده به برخی اهداف مرکزی کشور شامل اصابت اسپایس-1000 به اصفهان و موشک کروز پوپای به تأسیسات هسته‌ای خنداب تعیین شده است. در این کریدور نیز مسیر پرواز دسته تهاجمی با انجام مرحله اول سوخت‌گیری هوایی در جنوب سوریه آغاز و پس از رسیدن به محدوده پرتاب تسلیحات و پرتاب سلاح با استفاده‌ از تاکتیک LABS برای هدف قرار دادن برخی اهداف در شهرهای سنندج، کرمانشاه، ایلام، اهواز، شیراز، اصفهان، یزد و قم، درنهایت از آسمان کشور خارج می‌شوند. متوسط مسافت پیمایش شده در کریدورهای جنوبی حدود 2700~ کیلومتر تخمین زده می‌شود.

⭕️جنگنده‌های عمل‌کننده در هر دو کریدور پس از خروج از آسمان کشور لازم دارند تا با انجام مرحله دوم (نهایی) سوخت‌گیری، سوخت موردنیاز برای بازگشت به پایگاه مبدأ خود را دریافت کنند؛ به این ترتیب پیش‌بینی می‌شود تانکرهای KC-707 برای انجام مرحله پایانی سوخت‌رسانی، در نقطه ایستایی در محدوده احتمالی جنوب سوریه (تدمر - دیرالزوم) یا محدوده شمال عراق - سوریه (حدفاصل دهوک عراق - حسکه سوریه) در انتظار دسته پروازی بوده باشند.

⭕️پی‌نوشت اول: ویدئوی سوم مربوط به لحظه تقرب جنگنده F-16 نیروی هوایی رژیم صهیونیستی به تانکر سوخت‌رسان KC-707 بر فراز آسمان دیرالزور در شمال سوریه

⭕️پی‌نوشت دوم: ویدئوی چهارم تصویر منتشر شده ارتش رژیم از فعالیت سوخت‌رسانی به جنگنده‌های رژیم صهیونیستی؛ در ویدوی فوق لحظه سوخت‌گیری جنگنده‌های F-16I با پایلون‌های خالی از سلاح (سوخت‌گیری در مسیر بازگشت)، F-15I مسلح به بمب‌های اسپایس-1000 (اولین مرحله سوخت‌گیری در مسیر آغاز حمله) و F-35I مشاهده می‌شود.

5/7

⭕️ @Projectmeshkat