‍ ‍ ‍ "روز جهانی بدون سموم"

سوم دسامبر ۱۹۸۴، ابری مسموم ناشی از نشت گاز سمی_صنعتی خطرناکی بر فراز شهر بوپال هند به حرکت درآمد؛ این گاز سمی از کارخانه حشره‌کش‌سازی شرکت آمریکایی یونایتد کارباید نشت کرد و این فاجعه دست‌کم ۳۵۰۰ کشته و بیش از ۳۰۰ هزار مصدوم برجای گذاشت که بسیاری از آن‌ها برای همیشه معلول شدند.
به همین مناسبت سوم دسامبر، روز جهانی بدون سموم نام‌گذاری شده است.

🔻سم عبارت است از هر ماده‌ای با منشاء گیاهی، جانوری، شیمیایی و... که در مقدار معین و با انواع روش (خوراکی، تزریقی، تنفسی، تماسی و...) باعث ایجاد اختلال در عملکرد اندام‌های موجود زنده شود.
البته اهداف مناسبت روز جهانی بدون #سموم بیشتر بر سموم کشاورزی تاکید دارد.

🔻سموم کشاورزی (شامل جانورکش‌ها، قارچ کش‌ها و علف‌کش‌ها) موادی هستند که برای پیشگیری، نابودی یا دفع آفات، بیماری‌های گیاهی و علف‌ها مصرف می‌شوند.

🔻شوربختانه کاربرد سموم، موجب خسارت‌های بی‌شماری برای #طبیعت است، چرا که اکثر سموم دامنه‌ای فراتر از موجودات هدف را آلوده می‌کنند؛ نکته‌ی شایان توجه دیگر ایجاد مقاومت در موجودات هدف و غیرهدف است و نیز برخی از سموم دارای ماندگاری قابل توجهی بوده، مدت‌ها پس از به‌کارگیری همچنان پایدار و زیان‌آور می‌باشند، به این ترتیب سموم کشاورزی با آلوده کردن #آب، هوا و #خاک قابلیت مسموم‌سازی نسل‌های آینده #جانداران را نیز خواهند داشت.

سموم کشاورزی با ورود به جریان‌های آبی، باد و چرخه‌های زیستی، در تمام سطوح حیات منتشر می‌شوند و با این وجود به جرات می‌توان گفت هیچ جانداری از پیامدهای این مواد در امان نیست و محصولات گیاهی نیز همگی شامل مقادیری از سموم می‌باشند تا جایی که محصول کاملاً سالم و ارگانیک تنها یک تصور بیهوده است. برای مثال:
* آلودگی آب باران با آفت‌کش‌ها در نقاط مرتفع هیمالیا مشاهده شده است. 
* تحقیقات دانشمندان ثابت کرده که در #اقیانوس منجمد شمالی، برف‌ها هم با #آفتکش ها آلوده شده‌اند.

🔻مصرف سرانه سموم #کشاورزی در #ایران حدود ۴۰۰ گرم است و آمار مبتلایان به سرطان در مناطقی که استفاده از سموم و کودهای شیمیایی بالا بوده، افزایش نشان می‌دهد؛ ۹۰ درصد سرطان‌های گوارشی در مناطقی از کشور قرار دارد که ۵۰ درصد کودهای شیمیایی در آن‌جا مصرف می‌شود؛ گلستان و مازندران از جمله این مناطق هستند؛ روند سرطان‌های گوارشی در کشور رو به افزایش است که حداقل یک‌سوم آن به خاطر مصرف کودهای شیمیایی در کشاورزی است؛ موضوعی به نام اپی‌ژنتیک وجود دارد که طبق آن محیط، عوامل محیطی و غذاها می‌توانند ژنتیک فرد را تغییر دهند، بنابراین مصرف چنین سمومی می‌تواند در نسل‌های آینده ما تغییراتی ایجاد نمایند (عین‌اللهی، ۱۳۹۲).

🔹راهکارهایی برای کاهش ورود سم به بدن وجود دارند که از آن جمله استفاده از ماسک، دستکش، لباس، کلاه و عینک مناسب هنگام سمپاشی ست. همچنین پیش از مصرف محصولات کشاورزی و بسته به نوع محصول (سبزی، میوه، دانه و...) می‌توان از روش‌هایی مانند شستن با آب، خیساندن در مدت زمان ممکن در آب، آب و نمک، آب و سرکه و نیز پوست کندن، جوشاندن، خشک کردن، نگهداری محصول تا مدتی پس از برداشت و... برای کاهش مقادیر سم دریافتی استفاده نمود.

#۳دسامبر
#روزشمار_طبیعت
#روز_جهانی_بدون_سموم

@Pazshahr◀️

به فراموشی بیشتری نیاز دارم...

پارکی در شهری مرزی‌اَم

که قبل از این میدان مین بوده است

می‌ترسم

هر کس را در آغوش بکشم

هزاران تکه شود!


#درختکاری
#شعر_محیط_زیست
#محمد_عسکری_ساج

تصویر: کاشت بلوط توسط فعال زیست محیطی قربانی مین در #زاگرس، کُردستان.

@Pazshahr◀️

‍ ‍ "و خاک...
خاکِ پذیرنده
اشارتی ست به آرامش"

موضوع روز جهانی خاک در سال ۲۰۱۸ توقف #آلودگی خاک "Stop Soil Pollution" انتخاب شده و هدف آن افزایش آگاهی مردم و دولت‌ها در مورد اثرات سوء ناشی از آلودگی خاک است.

🔻تا کنون یک سوم از خاک کره زمین بر اثر توسعه ناپایدار فعالیت‌های انسانی نابود شده است. با توجه به پیش‌بینی افزایش #جمعیت جهان تا سال ۲۰۵۰ به ۹ میلیارد نفر، آلودگی خاک به یک تهدید جهانی تبدیل خواهد شد.

🔻فرسایش خاک در ایران به طور متوسط ۲ میلیارد تن در سال برآورد شده است: حدود۱۶.۷ تن در هکتار که با شاخص جهانی ۵ تا ۶ تن در هکتار، فاصله بسیار زیادی دارد؛ در حالی که ایران تنها یک درصد از خشکی جهان را در اختیار دارد.

🔻 آب و خاک هر دو امنیت غذایی و بقای بشر را تضمین می‌کنند اما کمبود آب را با روش‌هایی (حتی وارد کردن آن) می‌توان تا حدودی جبران کرد، در حالی‌ که خاک از دست‌ رفته برنمی‌گردد.

🔻در شرایط اقلیمی ایران برای تشکیل یک میلی‌متر خاک حدود ۸۰۰ سال زمان نیاز است؛

ممکن است برخی ازکشورها در جهان آب صادر کنند اما هیچ کشوری #خاک خود را صادر نمی‌کند، چرا که خاک یک ماده غذایی ارزشمند است و هر تن خاک را به دلیل دارا بودن کانی‌های فلزی تا ۲۸ دلار قیمت گذاری کرده‌اند؛
اگر ارزش هر تن خاک را ۲۸ دلار برآورد کنیم هزینه فرسایش خاک در ایران به ۵۶ میلیارد دلار می‌رسد که بالاتر از کل درآمد نفتی کشور در سال ۲۰۱۶ ( ۴۱ میلیارد دلار) می‌شود!

🔻برخی از عوامل مهم #فرسایش و تخریب خاک عبارتند از فرسایش آبی و باد، آلودگی‌هایی نظیر پسآب واحدهای صنعتی و شیرابه انواع #زباله، #آتش_سوزی های گسترده در زیستگاه‌های طبیعی، کشاورزی غیر اصولی و...

🔻وضعیت خاک در ایران بحرانی ست و اصلاح روش‌های #کشاورزی، حفظ پوشش گیاهی موجود یا ایجاد پوشش گیاهی مناسب و توسعه آن از اصلی‌ترین راهکارهای کاهش این بحران محسوب می‌شوند.

#روز_جهانی_خاک
#روزشمار_طبیعت
#۵_دسامبر

همشهری، ۱۴ و ۹۷/۹/۱۳، تازه‌های انرژی ایران، ۹۷/۹/۱۳، و ...

@Pazshahr◀️

#خاک ارتباط‌دهنده‌ی نسل‌ها و زندگی‌ها، مبداء و مقصد همگان است و بدون پاسداری شایسته از آن، حیات ناممکن خواهد بود.

#روز_جهانی_خاک

@Pazshahr◀️

تبدیل #زباله های پلاستیکی به بلوک برای ساخت خانه‌های ارزان قیمت.

#بازیافت
#پلاستیک
#3R

@Pazshahr◀️

اگر فکر می‌کنید زندگی #بدون_پلاستیک ممکن نیست، برای زندگی کم‌پلاستیک تلاش کنید؛ این کار با چند جایگزینی ساده به سود شما و #طبیعت خواهد بود.

#پلاستیک
#زباله
#3R

@Pazshahr◀️

#پسماند تولیدی انسان به یکی از بزرگ‌ترین معضلات کره زمین تبدیل شده و به سوی نابودسازی زیستگاه‌ها پیش می‌رود، در حالی که طبیعت در گذر دوران‌های متمادی هرگز با چنین فرآیندی روبرو نبوده است؛ چرا که این ماجرا به شکل ذاتی درباره‌ی جانداران دیگر حل و فصل شده و جایگاهی برای ایجاد مشکل ندارد. آری! تمام هزینه، زمان و تلاشی که توسط بشر به‌ کار برده می‌شود تا درباره‌ی کاهش تولید #زباله و #بازیافت آن بیاموزد و آموزش دهد را دیگر موجودات نیاموخته از بَر اَند!

تولیدات #جانداران دیگر از آغاز تا پایان در روندی سودمند و قابل تبدیل، دست به دست می‌چرخد و دگرگون می‌شود اما هرگز زیانی نمی‌رساند.
هر جانداری غیر از آدمی به وقت نیاز آن‌چه را که‌ دارای کَمینه قابلیت‌ باشد مصرف می‌کند.
می‌توان گفت دلیل توفیق نداشتنِ ما در نبودِ قناعت است.

#3R

@Pazshahr◀️

"بلایای طبیعی" عنوانی ست برگزیده از سوی انسان برای پدیده‌های قانونمندِ سرشتی، که در رویارویی با آن‌ها ناتوان یا بی‌ملاحظه است. چه بسا با آموزش درست و رعایت ایمنی به آسانی می‌توان از بلا به دور ماند!

#زلزله

@Pazshahr◀️

"میزان #آب مورد نیاز برای تولید یک مگاوات_ساعت #برق در نیروگاه‌های مختلف"


#بحران_آب
#انرژی_پاک
#انرژی_تجدیدپذیر
#بحران_مدیریت_آب

@Pazshahr◀️
@Nature_Forum_lu

‍ ‍ "به کوهستان‌ها بیشتر اهمیت بدهیم"

🔻حدود یک میلیارد نفر از جمعیت انسانی در مناطق کوهستانی زندگی می‌کنند.
كوه‌ستان‌ها، مهد غنای باورنكردنی زبان‌ها، محل شكل‌گيری معماری‌ها‌ی شگفت‌آور و نماد‌هايی برای هنر و سنت‌های شفاهی مردمان است.
بیش از نیمی از جمعیت انسانی برای آب، غذا و #انرژی_پاک به کوه‌ها وابسته‌اند. با این حال کوه‌ها تحت تهدید #تغییرات_اقلیمی، تخریب زمین، بهره‌برداری بیش از حد و حوادث طبیعی بوده و پیامدهای بالقوه گسترده و ویرانگری برای مناطق کوهستانی و سایر نقاط جهان در پیش است.

🔻کوهستان‌ها "برج‌های آبی" جهان محسوب می‌شوند و بین ۶۰ تا ۸۰ درصد از منابع #آب شیرین سیاره ما را تامین می‌کنند. با این حال تمامی شواهد موجود حاکی از آن است که یخچال‌های تمامی #کوهستان های سراسر جهان به دلیل تغییرات اقلیمی در حال ذوب و ناپدید شدن هستند. در طول دهه‌های اخیر دست کم ۶۰۰ یخچال طبیعی به طور کامل از بین رفته‌اند که تامین آب ساکن مناطق کوهستانی را با مشکل مواجه کرده است.

🔻کوهستان‌ها تقریبا یک چهارم از #تنوع_زیستی زمینی از جمله گونه‌های گیاهی و جانوری کمیاب را در زیستگاه‌های خود جای داده‌اند.

🔻کوهستان‌ها مراکزی مهم برای تنوع #کشاورزی و محل تولید بسیاری از محصولات غذایی هستند.

🔻با افزایش آسیب‌پذیری جوامع کوهستانی، #مهاجرت چه به خارج از کشور و چه به مراکز شهری افزایش می‌یابد.
پیرو آسیب‌های وارد شده به کوهستان، بهمن‌ها، سیل‌ها و رانش‌های زمین به سمت مناطق پست‌تر حرکت کرده و باعث از بین رفتن جنگل‌ها، سیل‌زدگی جوامع و جمیعت‌ها می شوند.

#روز_جهانی_کوهستان
#روزشمار_طبیعت
#۱۱دسامبر

تصویر: پالَنگان

@Pazshahr◀️

شواهد علمی از وقوع تغییرات اقلیمی در جهان خبر می‎دهد و ما برای توقف این اوضاع و جلوگیری از یک فاجعه وقت زیادی نداریم.

🔻برای خنثی کردن این اثرات منفی و تضمین آینده جهان تا ۲۰۵۰، میزان #پسماند غذایی باید نصف و روش‎های #کشاورزی پیشرفته‌تر شود.

تحقیقات نشان می‌دهد روش‎های کنونی تولید و مصرف غذا، زمین را در معرض تهدیدی بزرگ قرار داده است.

🔻دانشمندان می‌گویند اگر بخواهیم #تغییرات_اقلیمی، کاهش ذخایر #آب و میزان #آلودگی را به حداقل برسانیم، باید به نیمه‌گیاهخواری روی بیاوریم.

🔻با خوردن غذاهای گیاهی می‎توانید میزان کربنی که به طبیعت پس می‎دهید را پائین بیاورید؛ حتی اگر گاهی اوقات گوشت را هم در برنامه غذایی‎ خود بگنجانید. نیمه #گیاهخوار شدن علاوه بر این برای سلامتی‎تان هم خوب است و با این روش صرفه‌جویی هم کرده‌اید.

#وگنیسم

مطلب کامل:
https://www.bbc.com/persian/science-45983986

@Pazshahr◀️

روش‌هایی ساده و موثر برای کاهش مصرف #انرژی

@Pazshahr◀️

نمایندگان حدود ۲۰۰ کشور پس از حدود دو هفته مذاکره فشرده در لهستان، درباره نحوه اجرای توافق اقلیمی پاریس به توافق رسیده‌اند. به این ترتیب، توافق پاریس که در سال ۲۰۱۵ میلادی به دست آمد، از سال ۲۰۲۰ به اجرا گذاشته خواهد شد.

🔹آمریکا به عنوان بزرگ‌ترین اقتصاد جهان، اعلام کرده بود که توافق پاریس را ترک خواهد کرد؛ با این وجود، آمریکا سند نهایی مذاکرات در لهستان برای اجرای توافق پاریس را امضا کرده است.

🔹در قالب توافق پاریس، کشورها هم‌پیمان شده‌اند که تا سال ۲۰۳۰ میلادی میزان تولید #دی_اکسید_کربن خود را نسبت به آن‌چه در حال حاضر تولید می‌شود ۵۵ درصد کاهش بدهند تا میانگین گرم شدن دمای کره زمین "بسیار کمتر" از دو درجه سلسیوس باقی بماند.

🔹گزارش جدید آی‌پی‌سی‌سی می‌گوید وضعیت آب و هوایی جهان اکنون "افسار گسیخته" می‌نماید و اگر اقدام مهم و فوری صورت نگیرد چه بسا پیش‌بینی‌ها برای کنترل افزایش ۱.۵ درجه‌ای دمای هوا اکنون باید نگران افزایش ۳ درجه سلسیوسی دما باشد.

🔹در این گزارش آمده اگر قرار است افزایش دمای کره‌ زمین در قرن ۲۱ در حد ۱.۵ درجه سلسیوس کنترل شود باید "اقدامات عظیم و بی‌سابقه در اسرع وقت" آغاز شود و میزان تولید #گازهای_گلخانه‌ای تا سال ۲۰۳۰ دست‌کم ۴۵ درصد کاهش یابد.

#تغییرات_اقلیمی
#گرمایش_زمین
#رد_پای_کربن

@Pazshahr◀️

https://bbc.in/2CgDQnI

حفظ #درخت حفظ زندگی ست.


"قتل نفس" اثر انجل بولیگان.


@Pazshahr◀️

تعلیف دستی اختلال در نظام حیات وحش است؛ کار شکارچیان را آسان می‌کند:

🔻#تعلیف دستی باعث تغییر عادت در حیات وحش شده، به طوری که بدون واهمه به انسان‌ها نزدیک می‌شوند. این روش می‌تواند به عنوان ترفندی در دست متخلفین و شکارچیان قرار گیرد تا دور از دید محیطبانان به راحتی اقدام به شکار کنند. یعنی #شکارچی یا متخلف مدتی در نقطه‌ای مشخص علوفه می‌ریزد. حیوان پس از مدتی عادت کرده و بدون ترس به آن مکان نزدیک می‌شود و شکارچی کمین کرده به راحتی آن را شکار می‌کند.
هم‌اکنون در #خوزستان برای صید پرندگان از روشی استفاده می‌کنند که به آن «محمیه» گفته می‌شود؛ به این صورت که قسمتی از تالاب (حدود دو هکتار تا سه هکتار) را خاکریز می‌زنند ودر آن قسمت چند روز دانه می‌ریزند. وقتی پرندگان به آن نقطه عادت کردند، صیاد در همان نقطه دام گذاشته و در هر بار پانصد تا هزار پرنده را #شکار می‌کند.

🔻 تعلیف دستی دخالت در روال حیات وحش و باعث نزدیک شدن #حیوانات به محل سکونت انسان‌ها ست که موجب می شود از پسماندهای شهری یا روستایی استفاده کنند یا به راحتی کشته شوند.

🔻زمانی که یونجه حاوی انواع کودهای ریزمغذی در اختیار #حیات_وحش قرار می‌گیرد، باعث تغییراتی در بدن حیوان می‌شود. برای مثال در سال های ۹۲ و ۹۳ گوزن‌های #پارک_ملی_کرخه به بیماری مبتلا و تلف شدند. دکتر پرچمی، حشره‌شناس بعد از تحقیقی که در این زمینه انجام داد، دریافت که کاشت یونجه در سایت گوزن زرد ایرانی، باعث افزایش قند خون در گوزن‌ها شده و موجب گردیده مگس میاز بر روی نقاط مرطوب بدن حیوان یا نقاطی که زخمی شده‌اند ،تخم ریزی کند و بافت زنده حیوان را بخورد.

برگرفته از مصاحبه‌ی #محیطبان شجاع مومنی با برنانیوز.

@Pazshahr◀️

دو قدم‌ مانده که پاییز به یغما برود...

@Pazshahr◀️

‍ ‍ "انقلاب زمستانی"

انقلاب زمستانی آغاز زمستان است، کوتاه‌ترین روز سال است و پس از انقلاب زمستانی طول روزها بلندتر می‌شود. انقلاب زمستانی همچنین منشاء بسیاری از جشن‌ها و آئین‌های باستانی در فرهنگ‌ها و تمدن‌های بشری است.

🔹علت پیدایش فصل‌ها این است که محور زمین ۲۳.۵ درجه نسبت به صفحه منظومه شمسی انحراف دارد.
اگر محور زمین، دارای انحراف یا کج‌شدگی نبود، همیشه خورشید به یک حالت به زمین می‌تابید و آب و هوای مناطق مختلف زمین همواره ثابت می‌ماند؛ انحراف مداری زمین باعث شده که در طول گردش سالانه خود به دور خورشید همواره چهارفصل را تجربه کنیم.
ساکنان زمین در دو نیمکره شمالی و جنوبی اثر این انحراف محوری را در کم و زیاد شدن ارتفاع خورشید در آسمان و کوتاه یا بلند شدن طول روز و شب خود مشاهده می‌کنند.

🔹 پیشینیان بر این باور بودند که خورشید در یک مدار دایره‌ای شکل بر کره سماوی به نام دایرةالبروج به دور زمین در حال گردش است و این مدار با استوای سماوی زاویه ۲۳.۵  درجه‌ای را می‌سازد.
این دو دایره عظیمه در دو نقطه همدیگر را قطع می‌کنند و در دو نقطه نیز بیشترین فاصله را از هم پیدا می‌کنند و نقاط مشترک به اعتدال بهاری و پاییزی و دو نقطه جدایی به انقلاب تابستانی و زمستانی مشهور هستند.
"چله" یا "زایش مهر" در واقع قرار گرفتن خورشید در نقطه #انقلاب_زمستانی است. نیمکره شمالی در این زمان کوتاه‌ترین روز و بلندترین شب را در طول یک سال به خود می‌بیند. پس از این شب، خورشید آرام آرام در مدار خود به سمت اعتدال بهاری جابه‌جا و ارتفاع خورشید در آسمان بیشتر می‌شود، ضمن آن‌که طول روز نیز افزایش خواهد یافت.
پس از گذشت حدود ۹۰ روز خورشید به نقطه اعتدال بهاری می‌رسد، این مکان، مکانی از خورشید است که طول شبانه‌روز برابر می‌شود و ابتدای سال خورشیدی است و ما از آن به “نوروز” یاد می‌کنیم.

"ایسنا"

#روزشمار_طبیعت
#چله

@Pazshahr◀️

امروز اول دی ماه است...

من راز فصل ها را می دانم...

و حرف لحظه ها را می فهمم...


ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد...



#فروغ_فرخزاد
#شعر_محیط_زیست
#ادبیات_محیط_زیست

@Pazshahr◀️