3-dekabr – Xalqaro nogironlar kuni.

Alohida e'tibor va ehtiyojga ega bo‘lgan imkoniyati cheklangan bolalar ta'limiga e'tibor oxirgi yillarda doimo diqqat markazida turmoqda. Bu yo‘nalishda bir qator ishlar boshlangan bo‘lib, ularni bugungi sana bahonasida e'lon qilishni joiz deb topdim.

✅ 100 dan ortiq maktablarda inklyuziv ta'lim sinflari tashkil etilgan bo‘lib, u yerda alohida ta'limga ehtiyoji bor 500 nafarga yaqin o‘quvchilar o‘z sog‘lom tengqurlari bilan birgalikda ta'lim olmoqdalar.
Inklyuziv sinflarning tashkil etilishi, oldinlari ayrim kattalar tomonidan “nogiron” deb belgilangan bolalar uchun o‘z tengdoshlari bilan an'anaviy maktabda ta'lim olish imkoniyatini ochib berdi. Qayd etilayotgan natijalar esa, bunday sinflarning kelajagi katta ekanligini ko‘rsatmoqda. Bunday format barchamiz uchun yangilik, aynan shunday kichik sinfdagi jarayon va muhit orqali jamiyatimizda yillar davomida shakllangan stereotiplarni yo‘q qilishimiz mumkin.

✅ Eshitishda nuqsoni bo‘lgan bolalar uchun ham maxsus dastur yo‘lga qo‘yildi. Bolalarga zamonaviy eshitish apparatlari tarqatilmoqda. Natijalar o‘zini tezda ko‘rsata boshladi.
O‘quvchilarning bu moslamalar orqali nutqidagi o‘zgarishlarini keltirilgan videodan ko‘rish mumkin. Shu o‘rinda loyihada yordam berayotgan «Zamin» xalqaro jamoat fondi va Tibbiy-ijtimoiy xizmatlarni rivojlantirish agentligiga alohida minnatdorchilik bildirish kerak, deb o‘ylayman.

✅ Ko‘zi ojiz bolalar uchun darsliklar masalasi ham muhim masala. Brayl alifbosidagi darsliklar ta'minoti bosqichma-bosqich yechimini topmoqda, 2022 yilda 41 ming nusxa darslik chop etildi, bu 2021 yilga nisbatan 4 karra ko‘proq (2021 yilda – 10 ming).
Maktabdan so‘ng ko‘zi ojiz shaxslar oliy o‘quv yurtida yoki har kungi hayotida mutolaa qila oladigan kitoblar masalasi dolzarbligi saqlanib qolmoqda. Respublikada bunday texnologiyalar asosida ishlab chiqarish quvvatlarining cheklanganligi sababli oliy o‘quv yurtlari uchun darsliklar, badiiy va publitsistik adabiyotlarning Brayl alifbosidagi nusxalarini ko‘paytirish imkoniyatlari cheklangan.

✅ Shu o‘rinda joriy yilda boshlangan yana bir muhim yo‘nalish bo‘lgan, darsliklarning audiokitob shakllarini yaratilishi haqida to‘xtalmoqchiman. Bu ham yangi tajriba. Audiokitoblar orqali ko‘zi ojiz bolalar uchun ta'lim olish imkoniyatlarini yanada kengaytirish maqsad qilingan.

Umuman olganda nogironligi bor bolalar uchun ta'lim olish sharoitlarini kengaytirib borish va ularni jamiyatning to‘laqonli a'zosi bo‘lishlari uchun imkoniyat berish ishlari hech qachon to‘xtab qolmagan. Bugunga o‘xshash sanalar esa, sarhisob uchun bir sababdir.

https://t.iss.one/usmonsharifxodjayev