مشابه ترافیک درون سلولی: تیم تحقیقاتی به‌سرپرستی دکتر نیکیل گانداسی، دانشیار گروه زیست‌شناسی تکاملی و ژنتیک، دریافتند که حرکت پروتئین‌های انتقال‌دهنده گلوکز (GLUTs) در سلول‌های بتای پانکراس در بیماران دیابتی به‌شدت مختل شده است. این پروتئین‌ها معمولاً به سطح سلول می‌روند تا گلوکز را وارد کرده و ترشح انسولین را آغاز کنند. در سلول‌های دیابتی، این فرآیند کند شده و تعداد کمتری از این پروتئین‌ها به غشای سلولی می‌رسند، که منجر به اختلال در جذب گلوکز و ترشح انسولین می‌شود.

📚 منبع علمی:

این پژوهش در تاریخ ۲۰ اوت ۲۰۲۵ در مجله Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شده است.

پانکراس نقش حیاتی در هموستاز گلوکز ایفا می‌کنه. سلول‌های β جزایر لانگرهانس انسولین ترشح می‌کنن که ورود گلوکز به سلول‌های عضلانی و چربی را تسهیل می‌کنه و انرژی لازم برای متابولیسم سلولی را فراهم میاره. اختلال در عملکرد این سلول‌ها می‌تونه منجر به دیابت نوع 1 یا نوع 2 بشه و خطر عوارض متابولیک و عروقی را افزایش بده.

پاسخ کوئیز دیشب:

✅ جواب درست: کاهش فعالیت مسیر PI3K/AKT

🧬 توضیح: در دیابت نوع 2، مسیر سیگنال‌دهی انسولین مختل می‌شود. یکی از مهم‌ترین تغییرات، کاهش فعالیت مسیر PI3K/AKT است که در حالت طبیعی باعث انتقال ناقل گلوکز (GLUT4) به غشا می‌شود. با اختلال در این مسیر، ورود گلوکز به سلول‌ها کاهش یافته و هایپرگلیسمی ایجاد می‌شود.

تحقیقی تازه در نشریه Nature نشون داده دلیل این مقاومت چیزی فراتر از سلول‌های ایمنی‌ست: اعصاب اطراف تومور!
تومورها با آسیب زدن به اعصاب مجاور، نوعی «آسیب عصبی» ایجاد می‌کنن. این آسیب باعث تغییر میکرو محیط تومور و آزاد شدن فاکتورهای التهابی میشه؛ در نتیجه، سیستم ایمنی به‌جای حمله به سلول‌های سرطانی، سرکوب میشه.

دانشمندی که پزشکی را از روایت‌های پراکنده به یک علم منسجم تبدیل کرد. او نه فقط پزشک، بلکه فیلسوف و پژوهشگری بود که باور داشت درمان بیماری باید بر پایه مشاهده، تجربه و استدلال علمی بنا شود.

🔬 نگاه حکیم ابن‌سینا این بود که علم هیچ‌وقت نباید در مرز دانسته‌ها متوقف شود. او بارها آموخته‌های گذشتگان را به آزمایش گذاشت و جایی که نیاز بود، نقدشان کرد. همین روش، او را به الگویی ماندگار در پزشکی و پژوهش تبدیل کرد.

📖 کتاب قانون در طب تا قرن‌ها در دانشگاه‌های اروپا تدریس شد و پایه‌ای برای آموزش پزشکی مدرن بود. این یعنی دانش و روش علمی او، مرز جغرافیا و زمان را درنوردیده است.

✨ امروز در کنار ادای احترام به پزشکان کشورمان، به یاد داشته باشیم که میراث ابن‌سینا فقط در کتاب‌ها نیست؛ در روحیه پرسشگری و تعهد به علم دقیق و کاربردی است. (چیزی که همچنان می‌تواند الهام‌بخش نسل پژوهشگران و پزشکان جوان باشد.)