🔻فدائیان اسلام و دولت مصدق
🔸بخشی از مقاله "صنعت نفت، ملی‌شدن و مشکلاتش" . #نشریه_زمانه . شماره ۹۷ و ۹۸
پرونده تلگرامی #نفت_ملی

کانون اندیشه جوان
♦️ @Canoon_org

🖌آیا آیت‌الله کاشانی در میان عالمان شیعه تنها بود؟

🔻علاوه بر آیت‌الله کاشانی، سایر فقها و علمای ایران نیز، در پیشبرد نهضت ملی‌شدن نفت، نقشی چشمگیر داشتند.

🔸آیت‌الله سلطانی نقل کرده‌اند که آیت‌الله بروجردی درباره‌ی نهضت ملی‌شدن نفت فرموده بودند: «روحانیت به هیچ وجه نباید با این حرکت مخالفت کند و این حرکت ناکام بماند، در تاریخ ایران ضبط می‌شود که روحانیت سبب این کار شد، لذا به آقای بهبهانی و علمای تهران نوشتم که مخالفت نکنند.»

🔸آیت‌الله العظمی سیدمحمدتقی خوانساری از علما و مراجع وقت در استفتایی درباره‌ی ملی‌شدن صنعت نفت، آن را از مصادیق روایت «مَن اَصبحَ و لَم یَهتمَّ باُمورَ المُسلمین فَلَیس بمومن و لا مسلم» دانسته‌اند و می‌گویند:« اگر کسی بگوید این اهتمام در امور مسلمین نیست، خلاف وجدان گفته‌است؛ اگر حدیث شریف شامل این امر با این اهمیت نباشد، پس شامل چه امری خواهد بود؟»

🔸در اوایل دی ماه ۱۳۳۱ ش، هنگامی که حسین مکی به علت برخی اقدامات دکتر مصدق استعفا کرد، آیت‌الله صدر از قم به وی تلگراف زد و تلاش کرد او را به پس گرفتن استعفایش ترغیب کند. ایشان در تلگراف مذکور نوشتند:« استعفای جنابعالی موجب نگرانی است، بسیار به موقع بلکه مقتضی است که با استرداد استعفای خود ... با عنایات الهی با اتفاق کامل مبارزات ملت مسلمان ایران را به نتیجه برسانید.»

🔸آیت‌الله بهاء‌الدین محلاتی از علمای شیراز نیز، تصریح می‌کنند:«واجب است مسلمانان در انتخاب و برقرار ساختن یک حکومت ملی که مقررات موضوعه‌اش همین مقررات اسلام باشد سعی و مجاهده کنند تا آن حکومت معدن نفت را از دست شرکت غاصب و دولت اجنبی مستخلص ساخته و طبق دستورات دینی خود به استخراج و بهره‌برداری آن بپردازد.»

🔸همچنین می‌توان به سخنرانی آیت‌الله سیدجعفر غروی در هشتم دی ۱۳۲۹ ش و نامه‌ای سرگشاده از طرف طلاب علوم دینی اشاره کرد که در هفدهم دی ۱۳۲۹ ش منتشر شد.

🔸همچنین در این رابطه فتاوایی از مراجع تقلیدی چون آیت‌الله صدر، آیت‌الله حجت و آیت‌الله فیض صادر و باعث شد توده‌های وسیعی از مردم مذهبی کشور به حمایت از ملی‌شدن صنعت نفت قیام کنند.

🔹از #کتاب «عالمان شیعه و صیانت از سرمایه‌های ملی»، «مهدی ابوطالبی». انتشارات کانون اندیشه جوان

پرونده تلگرامی #نفت_ملی

کانون اندیشه جوان
♦️ @Canoon_org

⚫️ همکار گرامی جناب حجت الاسلام پورامینی

رئیس محترم مرکز پژوهش های جوان

بدینوسیله ضایعه‌ی درگذشت والده‌ی مکرمه‌تان را به شما و خانواده گرامیتان تسلیت عرض نموده و برای آن مرحومه، غفران الهی و برای بازماندگان، صبری جمیل و اجری جزیل مسئلت می نمائیم.

«روابط عمومی کانون اندیشه جوان»

◼️ @Canoon_org

🖌انگلستان به دنبال فلج کردن اقتصاد ایران

🔻ملی‌شدن صنعت نفت ایران، بر اقتصاد بریتانیا تأثیرات عظیمی داشت و به همین دلیل آنها را به دشمنی‌های بی‌شمار وا داشت.

🔸پس از ملی شدن صنعت نفت، انگلستان دو زیان عمده دید: نخست، ناگزیر شد نفت مورد نیاز خود را با هزینه‌های ارز دلاری فراهم سازد؛ از جمله اینکه سیصد میلیون دلار نفت از آرامکو خریداری کرد؛ دوم اینکه عواید نفتی خود را در ایران از دست داد؛ یعنی ملی شدن صنعت نفت، از یک سو، به کسری موازنه‌ی بازرگانی انگلیس انجامید و از سوی دیگر، سبب متوقف شدن عملیات شرکت در ایران گردید.

🔸دولت انگلیس، ملت و شخص دکتر مصدق را مسبب اصلی این وضعیت می‌دانست و برای به دست گرفتن دوباره‌ی زمام امور، تلاش گسترده‌ای را آغاز کرد. در همین زمینه و برای تحریک دولت ایران، دارایی‌های ارزی ایران را در لندن، مسدود و صدور تجهیزات به ایران را منع کرد.

🔸انگلستان همچنین نظر واشنگتن را در خصوص کمک به ایران، به ویژه در رابطه با اعطای وام ۲۵ میلیون دلاری از بانک صادرات و واردات امریکا تغییر داد؛ حتی پرسنل انگلیسی شرکت نفت را متقاعد کرد برای ایران کار نکنند و برای آنکه از استعفای همه‌ی آنها مطمئن گردد؛ اعلام داشت که درامد کارکنان، قابل تبدیل به ارز نخواهد بود.

🔸انگلستان تصمیم گرفت نفت ایران را تحریم و دول دیگر را به عدم خرید نفت ایران متقاعد کند و اعلام کرد از خریداران نفت ایران شکایت می‌کند. در همین زمینه، چند نفتکش ناقض تحریم ایران از جمله نفتکش ژاپنی را توقیف کردند و به این علت که بیشتر ناوگان نفتی جهان متعلق به شرکت‌های بزرگ نفتی انگلیسی بودند، تحریم اقتصادی در مورد ایران را ساده‌تر از حد تصور می‌دانستند.

🔸در ابتدای امر، این تحریم‌ها برای ایران که جامعه‌ای کشاورزی-سنتی بود ناامیدکننده و دشوار به نظر می‌رسید؛ چرا که به دلیل وابستگی به نفت و ساخت ناسالم اقتصادی، قطع درامد نفت، کشور را با بحرانی بسیار جدی مواجه می‌ساخت.

🔹بخشی از مقاله «مصدقی که می‌توانست» ، «مجتبی ناهید» . #نشریه_زمانه ، شماره ۶۹

پرونده تلگرامی #نفت_ملی

کانون اندیشه جوان
♦️ @Canoon_org

🖌کنسرسیوم؛ قرارداد وابستگی !

🔻قرارداد کنسرسیوم، قراردادی استعماری بود که پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ رژیم دست‌نشانده‌ی شاه-زاهدی، به ایران تحمیل کرد و مفاد آن مغایر با قانون ملی شدن صنعت نفت بود.

🔸منظور از ملی کردن صنعت نفت این بود که موسسه‌ی اقتصادی عظیمی مانند «کنسرسیوم»، در پایین نگه داشتن دستمزد و سطح زندگی ذی‌نفع نباشد و مانند شرکت سابق برای ازدیاد نفت خود و ادامه دادن آن تا چهل سال، از پیشرفت صنایع، تمدن و فرهنگ در ایران نترسد.

🔸زاهدی با زیر پا گذاشتن مواد مصوب مجلس، با «کنسرسیوم» مذاکره و نفت را به آن واگذار کرد. او در مجلس اظهار کرد امتیازی به کسی داده نشده و ایران مالک بلامنازع تأسیسات عظیم و ارزشمند نفت است.

🔸لایحه‌ی اعطای امتیاز به کنسرسیوم نیز به منظور اغفال و گمراه ساختن مردم با عنوان «قرارداد فروش نفت و گاز» تقدیم مجلس شد. اما کنسرسیوم اظهار کرد که «دولت ایران می‌تواند خود هر نامی که مصلحت بداند روی لایحه‌ی قرارداد بگذارد»، ولی در متن انگلیسی عنوان موافقت‌نامه‌ی ایران و کنسرسیوم ذکر شود.

🔸به هر حال منطبق شدن قرارداد کنسرسیوم بر اصل ملی شدن نفت، به جنبه‌های صوری و تشریفاتی محدود بود. سایر مواد قرارداد، همانند شرایط دیگر قراردادهای معمول در کشورهای تحت سلطه‌ی انگلیس و امریکا در حوزه‌ی خلیج فارس بود.

🔸قرارداد کنسرسیوم، روی کاغذ، ملی شدن صنعت نفت را تأیید کرد ولی در عمل، قدرت اقتصادی در دست شرکت‌های بزرگ نفتی خارجی باقی ماند و شرکت ملی نفت ایران، عملیات تولید را به کنسرسیوم بین‌المللی واگذار کرد.

🔸این قرارداد، وابستگی بیشتر اقتصادی و سیاسی ایران به غرب و به ویژه امریکا را در پی داشت. با تأسیس آن ایالات متحده‌ی امریکا بازیگر عمده‌ی صحنه‌ی نفت و سیاست متغیر در خاور میانه شد و شرکت نفت ایران و انگلیس از آشوب ایران برنده بیرون آمد.

🔹بخشی از مقاله «لایحه‌ی امتیاز نفت به کنسرسیوم»، « محمدامیر شیخ‌نوری». #نشریه_زمانه ، شماره ۶۹

پرونده تلگرامی #نفت_ملی

کانون اندیشه جوان
♦️ @Canoon_org

🖌مصدق تصور کودتا را نداشت

🔻دکتر مصدق با درک حساسیت امریکایی‌ها نسبت به سلطه‌ی کمونیسم، تلاش می‌کرد تا از آن به عنوان اهرمی برای فشار به امریکا برای حل مسأله‌ی نفت به سود ایران بهره‌برداری کند. دکتر مصدق در مقابل هشدارها، توصیه‌ها و طرح‌های امریکا، به حربه‌ی تهدید امریکا و جهان غرب متوسل می‌شد.

🔸او باور نداشت که در نیمه‌ی دوم قرن بیستم هم قدرت‌های بزرگ می‌توانند به شیوه‌های استعماری قرن نوزدهمی عمل کنند و تصور داشت مداخله‌ی نظامی مستقیم یا عملیاتی شبیه به آن، نظیر کودتا، دیگر ممکن و میسر نیست و با واکنش جهانی روبرو خواهد شد.

🔸دکتر مصدق بیش از اندازه به اهمیت نفت ایران برای جهان آزاد بهاء می‌داد و فکر می‌کرد ادامه‌ی قطع جریان نفت ایران، بلوک غرب را فلج خواهد ساخت.

🔸در نهایت امریکایی‌ها تصمیم گرفتند با عقیده‌ی انگلیسی‌ها موافقت کنند که بهترین راه حل برای رویارویی با اوضاع آشفته‌ای که مصدق در یکی از مهمترین کشورهای خاورمیانه به وجود آورده بود، براندازی حکومت مصدق و خلاص شدن از شر آن است.

🔸سرانجام با روی کارآمدن دولت جمهوری‌خواه آیزنهاور، طرح پیشنهادی انگلیسی‌ها -«عملیات چکمه»- که در اواخر دوره‌ی زمامداری ترومن به امریکا ارائه شده بود، از بایگانی سیا بیرون کشیده شد و رایزنی‌های مأمورین بلندپایه‌ی سیا و اینتلیجنت سرویس از سر گرفته شد.

🔸مقامات ارشد وزارت امور خارجه‌ی امریکا و انگلستان، به تبادل نظر و بررسی شیوه‌های اقدام پرداختند و رییس‌جمهور آیزنهاور نیز بر آن، مهر تأیید نهاد و سرانجام این تصمیم در ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ به بار نشست و حکومت مصدق ساقط گردید.

🔹بخشی از #کتاب «یک قرن ارتباط و تأثیر تحولات جهانی بر این رابطه»، «علی‌اکبر ولایتی». انتشارات کانون اندیشه جوان

پرونده تلگرامی #نفت_ملی

کانون اندیشه جوان
♦️ @Canoon_org

🖊گلایه‌نامه آیت‌الله کاشانی به دکتر مصدق !

🔻«حضرت‌ نخست‌ وزیر معظم‌ جناب‌ آقای‌ دكتر مصدق‌ دام‌ اقباله‌

🔸عرض می‌شود، اگر چه امكاناتی برای عرایضم نمانده ولی صلاح دین و ملت برای این خادم اسلام بالاتر از احساسات شخصی است و علی‌رغم غرض‌ورزی‌ها و بوق و كرنای تبلیغات شما، خودتان بهتر از هر كس می‌دانید كه همِّ و غم در نگهداری دولت جنابعالی است، كه خودتان به بقاء آن مایل نیستید.

🔸از تجربیات روی كار آمدن قوام و لجبازی‌های اخیر بر من مسلم است كه می‌خواهید مانند سی‌ام تیر كذایی یك بار دیگر ملت را تنها گذاشته و قهرمانانه بروید. حرف این جانب را در خصوص اصرارم در عدم اجرای رفراندوم نشنیدید و مرا لكه‌ حیض كردید.

🔸خانه‌ام را سنگباران و یاران و فرزندانم را زندانی فرمودید و مجلس را كه ترس داشتید شما را ببرد بستید و حالا نه مجلسی است و نه تكیه‌گاهی برای این ملت گذاشته‌اید.

🔸زاهدی را كه من با زحمت در مجلس تحت‌نظر و قابل كنترل نگاه داشته بودم با لطایف‌الحیل خارج كردید و حالا همانطور كه واضح بوده درصدد به اصطلاح كودتا است.

🔸اگر نقشه شما نیست كه مانند سی‌ام تیر عقب‌نشینی كنید و به ظاهر قهرمان زمان بمانید، و اگر حدس و نظر من صحیح نیست كه همانطور كه در آخرین ملاقاتم در دزاشیب به شما گفتم و به هندرسن هم گوشزد كردم كه آمریكا ما را در گرفتن نفت از انگلیسی‌ها كمك كرد و حالا به صورت ملی و دنیاپسندی می‌خواهد به دست جنابعالی این ثروت ما را به چنگ آورد، و اگر واقعاً با دیپلماسی نمی‌خواهید كنار بروید، این نامه من سندی در تاریخ ملت ایران خواهد بود، كه من شما را با وجود همه بدی های خصوصی‌تان نسبت به خودم از وقوع حتمی یك كودتا به وسیله زاهدی كه مطابق با نقشه خود شماست آگاه كردم، كه فردا جای هیچ‌گونه عذر موجهی نباشد.

🔸اگر به راستی در این فكر اشتباه می‌كنم با اظهار تمایل شما، سیدمصطفی و ناصرخان قشقایی را برای مذاكره خدمت می‌فرستم، خدا به همه رحم بفرماید. ایام به كام باد.

سیدابوالقاسم‌ كاشانی/ ۲۷ مرداد ۱۳۳۲»

🔹پرونده تلگرامی #نفت_ملی

کانون اندیشه جوان
♦️ @Canoon_org

🔊 #صوت

🔻اولین پیام رادیویی پس از سقوط دولت دکتر مصدق
🔸این روز تاریخی را تبریک می‌گوییم، جاوید شاه !

پرونده تلگرامی #نفت_ملی

کانون اندیشه جوان
♦️ @Canoon_org

📸 نامه گلایه‌آمیز آیت‌الله کاشانی به دکتر مصدق
🔻 این نامه من سندی در تاریخ ملت ایران خواهد بود.


کانون اندیشه جوان
♦️ @Canoon_org

🖌عاقبت نفت در دوران پهلوی

🔻نفت ایران برای بریتانیا، ایالات متحده و روسها دارای منافع بزرگ و موجب نگرانی شدید آنها بود و هر یک برای کسب امتیاز در این زمینه، با یکدیگر رقابت می‌کردند. در این رقابت، قدرتهای بزرگ درگیر، خواستار حق انحصاری بهره‌برداری یا دست کم سهمی از برخی مناطق ایران بودند.

🔸در شمال، مخالفت روسیه تعیین کننده بود اما تلاش این کشور برای به دست آوردن امتیاز یا امضاء قرارداد بی نتیجه ماند؛ در حالی که در جنوب، هم مخالفت و هم موافقت بریتانیا موثر و تعیین کننده بود.

🔸بریتانیا پس از آنکه مجبور به عقب‌نشینی شد، جای خود را به ایالات متحده داد و ایالات متحده نیز که در ابتدا، به دنبال نسخه‌ی شفابخشی برای ایران بود، خود چشم طمع به این سرمایه‌ی ملی دوخت و در سازش با بریتانیا، به اردوگاه امپریالیسم پیوست.

🔸حکومت ایران که در دوره‌ی پهلوی‌ها همواره تحت سلطه‌ی یک الیگارشی اندک و نفع‌پرست قرار داشت و عاری از هرگونه پشتوانه‌ی مردمی بود، در عرصه‌ی وسیع رقابت خارجی، احساس انزوا و ضعف شدید می‌کرد، لذا به سازش با قدرت‌های بزرگ تن داد و این سرمایه‌ی ملی را به بریتانیا و یا به اتحاد بریتانیا-امریکا سپرد تا از شر روسها در امان بماند.

🔸بهره‌برداری نفت به وسیله‌ی شرکت نفت ایران و انگلیس و پس از آن در قالب شرکت ملی نفت ایران و کنسرسیوم، در واقع مسیر سیاست نفتی پهلوی را ترسیم می‌کند.

🔹بخشی از مقاله «ملی شدن نفت و چشمهای عقابی»، «بهرام نوازنی» #نشریه_زمانه ، شماره ۳۰

🔻پایان پرونده تلگرامی #نفت_ملی

کانون اندیشه جوان
♦️ @Canoon_org

🖌چرا نوروز حذف‌شدنی نیست؟

🔻نوروز یعنی روز نو؛ که دیگر روز قدیمی نیست و بنابراین، در زمان، انقطاع تاریخی به وجود می‌آورد و این انقطاع، زندگی را از حالت بی‌معنایی درآورده و به آن جهت می‌دهد و ما آن را با معنویت همراه کرده‌ایم.

🔸نکته اینجاست که هرچه ما انقطاع‌ها را در زندگی بیشتر کنیم، بهتر است. چرا که زندگی معنادارتر می‌شود. مثلا سال پیامبر اعظم (ص) یا سال امام علی (ع) و... درست می‌کنیم. یعنی زمان را منقطع و معنادار می‌سازیم.
وقتی یک ماشین عروس در حال حرکت است، مردم بدون اینکه بدانند چه کسی است، برایش بوق می‌زنند؛ چون باعث شادی آنها می‌شود.

🔸حتی اگر صداوسیما یکی از کلیپ‌های تلویزیونی را به نمایش ماشین‌های عروس در خیابان اختصاص دهد، باعث ایجاد شادی و شعف در مردم می‌شود. چون زمان ازدواج، یکی از انقطاع‌های معنادار در زندگی مردم است. همچنین، مردم عروسی خود را در مناسبت‌هایی مثل ولادت پیامبر و ائمه دیگر قرار می‌دهند که می‌خواهند انقطاع زمانی زندگی خود را با انقطاع زمانی مبارکی یکی بکنند.

🔸 برخی که سنت‌گرا هستند، خیال می کنند که نخبگان می‌توانند جلوی تغییرات را بگیرند، در حالی که در اشتباه هستند؛ زیرا زندگی برای مردم اصل است و هرچیزی که با زندگی آنها بسازد قبول دارند و چیزی که متناسب با آن نباشد، به دور می اندازند. نوروز کارکرد اجتماعی داشت و انقطاع زمانی به وجود می‌آورد، و موجب تغییر سال می‌شد.

🔸نوروز اول سال شمسی است که مشکل سال قمری را که هر سال ۱۰ روز به عقب می‌رود ندارد و در ابتدای بهار هم واقع می‌شود. این مسئله، نه تنها در قدیم که در جامعه مدرن هم کارکردهایش را حفظ نمود و لذا باقی ماند. از طرفی، دیگر کارکردهای گذشته را که به جمشید و غیره ارتباط پیدا می‌کرد ندارد و فقط به صورت قصه‌پردازی و خوش‌گذرانی گفته می‌شود.

🔸از طرفی دیگر، در جامعه ایران که رنگ و بوی اسلامی به خود گرفته، می‌بینیم که بر سر سفره، قرآن می‌گذارند و به قرآن خواندن و حافظ‌خوانی و تبرک جستن می‌پردازند. ضمن اینکه دعاهایی که خوانده می‌شود، دعاهایی عرفانی است و نشان‌دهنده تحولی زبانی است که با عرفان مخلوط شده‌است.

🔹بخش اول از گفتگوی دکتر #ابراهیم_فیاض با کانون اندیشۀ جوان

کانون اندیشۀ جوان
♦️ @Canoon_org

🖌اگر ایامی مانند نوروز نبود، جامعه نابود می‌شد.

🔻اگر در چیزی فساد و یا ضرری نباشد، اسلام آن را می پذیرد و حتی نوروز هم در کشور ما رنگ و بوی اسلامی گرفته‌است و برای آن دعاهایی به وجود آمده‌است.

🔸همین نوروز برای تاجیکستان و آذربایجان و حتی ارامنه هم وجود دارد و جزئی از هویت ملی است. اینها نشان‌دهنده این است که عید نوروز هویتی است که به حوزه فرهنگی خاصی ارتباط پیدا می‌کند و در این حوزه، کارکردهای اجتماعی خود را دارد.

🔸مردم برای نوروز، کارکرد مسافرت را تعریف نموده‌اند. ولی کسی عروسی‌اش را در روزهای اول عید نمی‌گیرد و اگر این کار را بکند مورد تمسخر قرار می گیرد، در حالی که در ولادت پیامبر (ص) و جشن‌های دیگر ازدواج می‌کنند. چون این مسائل برای مردم تعریف شده است.

🔸ما در محرم دخالت می‌کنیم و می‌گوییم در مراسم‌ها، فساد می‌کنند. عروسی همیشه با هلهله و شادی همراه بوده‌است و حالا ما به جای اینکه به مردم راه حل بدهیم و بگوییم چگونه عزاداری کنند و یا چگونه به شادی بپردازند، فقط آنها را از انجام کار نهی می‌کنیم. یعنی می‌خواهیم چیزی را که کارکرد دارد حذف کنیم، به جای آنکه آن را اصلاح کنیم. این کژکارکردی را بوجود می‌آورد. مشکل ما این است که جاهایی که فرهنگ‌سازی کنند، نداریم.

🔸مثلا سیزده به در، روزی است که اقوام دور هم در طبیعت جمع می‌شوند.اما متاسفانه کم کم این مسئله دارد از بین می‌رود. دیگر اقوام دور هم جمع نمی‌شوند؛ مردم به طبیعت می‌روند و در میان غریبه‌ها می‌نشینند و با آنها ارتباط برقرار می‌کنند. ما می‌توانیم این مسئله را اصلاح و فرهنگ‌سازی کنیم.

🔸مردم شب یلدا به دور هم جمع می‌شوند و جالب است که به هم تبریک می‌گویند، در حالی که شب یلدا تبریک ندارد. فردی به من "یلداکم الله" می‌گوید، که این بازتولید زبانی این شب در فرهنگ مردم است.

🔸اگر ایامی مانند یلدا و نوروز نبود جامعه ما به طور وحشتناکی نابود می‌شد. سنی، شیعه، ترک، کرد و لر، همه نوروز را جشن می‌گیرند و نوروز در هند، و حتی تا شمال چین هم جدی است و به عیدی جهانی تبدیل می‌شود. این موضوع علاوه بر این که بسط فرهنگ ایرانی در منطقه و جهان است، نشان‌دهنده آن است که نوروز در دنیای امروز دارای کارکردهای بسیاری است و زمان آن نیز برای کل جهان معنادار است چرا که سبز شدن دوباره طبیعت است.

🔹بخش دوم از گفتگوی دکتر #ابراهیم_فیاض با کانون اندیشۀ جوان

کانون اندیشۀ جوان
♦️ @Canoon_org

💢 #پرونده تلگرامی #نوروز_با_کتاب

🔸پیشنهاد کتاب‌ برای مطالعه در ایام عید نوروز
🔸برگرفته از مجموعه کتاب‌های "سما، سیر مطالعات اسلامی"، انتشارات کانون اندیشه جوان

کانون اندیشه جوان
♦️ @Canoon_org

📚کتاب "غرب در جغرافیای اندیشه"
🔸نویسنده : مجید کاشانی
🔸انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

پرونده تلگرامی #نوروز_با_کتاب

کانون اندیشه جوان
♦️ @Canoon_org

🖌بتی به نام فرهنگ غرب

🔻فرهنگ غرب محصولی‌ از روم باستان و عهد رنسانس است كه انسان تفسير تازه‌ای‌ از روابط انسان با طبيعت و خداوند ارائه می‌كند و همه امور زندگی اجتماعی‌ بر پايه روش‌های‌ تجربی‌ و آنچه در علوم طبيعی به كار گرفته مي‌شود، قرار می‌گيرد و بقای‌ انسان و دستيابی به كامروايی‌ دنيايی‌، هدف عاليه جامعه می‌شود.

🔸سنّت گرايی‌ و آداب دينی‌ مذمت می‌شود و در عرصه سياسی، ‌مفاهيمی‌ چون حقوق بشر، آزادی‌ و حقوق شهروندی‌ در برابری‌ و تساوی‌ ديده می‌شود و رشد اقتصادی جامعه (در گرو رقابت و بازار آزاد) مهم ترين هدف در برنامه ريزيی اجتماعی‌ می‌گردد.

🔸در اين شرايط رهايی‌ از قيودات دينی نه تنها امری‌ ناپسند نيست، بلكه لازمه پيشرفت و تكامل جامعه محسوب می‌شود و در طی‌ چند دوره همه اين ويژگی‌ها در فرهنگ اروپايی‌ و غربی ‌حفظ می‌شود، تا آنجا كه در اين زمينه از هيچ ظلم و ستمی‌ به جامعه خود و ساير جوامع در قالب استعمار و استثمار چشم پوشي‌ نمی‌شود.

🔸عده‌ای‌ از صاحب نظران با اينكه غرب را يك‌ فرهنگ بزرگ يا مجموعه فرهنگی‌ تلقی‌ كنند، مخالفت می‌نمايند و معتقدند غرب دارای‌ يكپارچگی و انسجام كافی‌ در بُعد فرهنگی نمی‌باشد، بلكه در اين فرهنگ ما با انواع تفاوت‌ها و تضادها روبه‌رو هستيم. البته به زعم اين ديدگاه، در شرق نيز نمی‌توان فرهنگ يكپارچه‌ای‌ را تشخيص داد. چرا كه تضادهای‌ طبقاتی‌، انواع تفكرات اجتماعی‌ و فرهنگی‌ قابل مشاهده می‌باشد.

🔸مع هذا فرهنگ غربی‌ خواه ناخواه به عنوان يك‌ واقعيت تاريخی و اجتماعی‌ قابل ملاحظه در عصر كنوني‌ می‌باشد. فرهنگی‌ كه نه برای‌ آزادی ‌انسان و آنچه به صورت شعاری‌ در بطن اين فرهنگ گنجانيده شده، بلكه انسان را سحر و جادو كرده و از ارزش‌های‌ آن، بُتی‌ ساخته كه نتيجه‌اش جز خدمت انسان برای‌ فرهنگ و بردگی‌ انسان‌ها در درون اين فرهنگ نمی‌باشد، چرا كه فرهنگ در تمدن غربی، به موضوعاتی‌ عينی‌ اختصاص يافته و از حقايق الهی و آفرينندگی حقيقی‌ خود جدا گشته است.

🔹بخشی از کتاب «غرب در جغرافیای اندیشه»، «مجید کاشانی»، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی

پرونده تلگرامی #نوروز_با_کتاب

کانون اندیشۀ جوان
♦️ @Canoon_org

📚کتاب "نشت نشاء"
🔸نویسنده: رضا امیرخانی
🔸انتشارات قدیانی

پرونده تلگرامی #نوروز_با_کتاب

کانون اندیشه جوان
♦️ @Canoon_org

🖌اینجا دانشگاه، ترجمه شده‌است!

🔻می‌بینی چیزهایی را آموخته‌ای که در هیچ‌جای این مملکت کاربرد ندارد. چهار سال یا شش سال یا هشت سال زند‌گیِ دانشجویی، فقط تو را از زند‌گیِ واقعی دور کرده است. همین.

🔸تازه نه فقط به اندازه‌ی همین مدتی که وقت صرف کرده‌ای که پاره‌ای اوقات به قاعده‌ی یک عمر از زند‌گی پرت می‌افتی! چرا؟ برای این که دانشگاه، دستگاهِ فکریِ تو را قرم‌قات کرده است. چیزهایی یادت داده است که در هیچ کجای این ملک به کارت نمی‌آید. و اتفاق را در ممالکی که از ایشان علم را ترجمه کرده‌ایم، بیشتر به کار می‌آید. چه باید کرد تا خود را عاطل و باطل نپنداریم؟ راهی نداری جز این که بروی سراغِ اصلِ سرچشمه و مظهرِ آب.

🔸دانشگاهِ ما از زندگیِ مردمِ کشورش فاصله گرفته است. سؤالی از بیرون به دانشگاهِ ما ارائه نمی‌شود. صنعت هرگز دانشگاه را در حد و اندازه‌ای نمی‌داند که از او سؤال بپرسد. او طاقتِ دیدنِ ریختِ اتوکشیده‌ی یک استادِ متفرعن را ندارد که بدونِ این که حتی تا به حال یک قابلمه‌ی واقعی طراحی کرده باشد، از صدر و ذیلِ صنعت انتقاد می‌کند. دانشگاه هم توانِ گفت‌و‌گو با صنعت‌گرِ روغنیِ دست به آچارِ خسیس را ندارد. کسی که حتی حاضر نیست یک بخشِ یک اتاقه‌ی تحقیق و توسعه (R&D) در کارخانه‌اش راه بیاندازد. هر دو هم حق دارند. یا دستِ کم این‌گونه می‌پندارند.

🔸در همه‌جای دنیا دانشگاه ساخته می‌شود تا مشکلاتِ علمیِ آن کشور را حل نماید، اما در جهانِ سوم مسأله جورِ دیگری است. این‌جا دانشگاه ساخته نشده است. دانشگاه ترجمه شده است. لذاست که می‌بینی دانشگاه به جای حلِ مشکلاتِ مملکتِ ما، مشکلاتِ ممالکِ دیگر را حل می‌کند!

🔸نشت‌ِ نشا یک امرِ طبیعی است. یعنی اگر دانشجوی مهندسی بعد از پایانِ تحصیل به این نتیجه نرسد که بایستی برای زند‌گیِ علمی به خارج از کشور برود، یک تصمیمِ غیرِعقلانی گرفته است.

🔹بخشی از کتاب «نشت نشاء»، «رضا امیرخانی»، انتشارات قدیانی

پرونده تلگرامی #نوروز_با_کتاب

کانون اندیشۀ جوان
♦️ @Canoon_org

📚کتاب "حدیث پیمانه"
🔸نویسنده: حمید پارسانیا
🔸انتشارات دفتر نشر معارف

پرونده تلگرامی #نوروز_با_کتاب

کانون اندیشه جوان
♦️ @Canoon_org

🖌فراگیری تشیع در دوران صفویه؛ اجبار یا مجاهدت مبلّغان؟

🔻انديشه‌هاى شيعى كه در برخى از مناطق ايران به وساطت گرايش‌هاى صوفيانه گسترش يافته بود، از ابعاد فقهى ضعيف‌ترى برخوردار بود.

🔸در بخش‌هايى از جامعه‌ى ايران نيز، مذاهب و فرقه‌هاى غير شيعى حضورى جدى داشتند. اين موقعيت آينده‌ى مذهبى جامعه را با شيوه‌ى حاكميت سياسى آن پيوند زد؛ به اين معنا كه اگر در اين شرايط دولت عثمانى، يا حاكميتى به شيوه‌ى آن بر جامعه‌ى ايران مسلط مى‌شد، شيعيان داخل ايران وضعيتى بهتر از علويانى كه در حوزه‌ى حاكميت عثمانى قرار داشتند، پيدا نمى‌كردند؛ زيرا براى آن‌ها پس از چند سده فشار سياسى، فرصتى براى انتقال آموزش‌هاى دينى باقى نماند.

🔸بنابراين، نوع حاكميت و عملكرد سياسى قدرتى كه از توان نظامى بخشى از ايلات و عشاير موجود در ايران استفاده مى‌كرد، براى نيروى مذهبى اثرى تعيين كننده داشت. به همين دليل اين نيرو با آن كه از قدرت نظامى مستقلى برخوردار نبود، نمى‌توانست نسبت به تحركات سياسى موجود در جامعه بى تفاوت باشد.

🔸بدون شك در ميان قدرت‌هاى بالقوه و بالفعلى كه در آن زمان در بخش‌هاى مختلف ايران، يا در همسايگى ايران حضور داشتند، قزلباش‌ها ـ كه تحت فرماندهى صفويان با شعارهاى شيعى، حركت خود را توجيه مى‌كردند ـ مساعدترين قدرت براى نيروى مذهبى به شمار مى‌رفتند.

🔸چه اين كه همراهى و مساعدت سياسى نيروى مذهبى نيز براى بسط حاكميت صفويه ضرورى و لازم بود؛ ولى در طى دو سده حاكميت صفويه، در اثر مجاهدت‌ها و تلاش‌هاى پیگير عالمان دينى، نيروى مذهبى در زمينه‌هاى مختلف، موقعيت و توانى نوين يافت.

🔸در دوران صفويه با تبليغ و تلاش مستمر عالمان شيعى، تشيع به صورت مذهب رسمى و واحد ايران درآمد و در ميان مردم تمام نقاط، جايگاه ويژه‌ى خود را يافت و اين وحدت انديشه كه در سطح عموم با موعظه و جدال احسن، قرين بود و از تولى و تبرى تغذيه مى‌كرد، چيزى نبود كه بتواند به زور و نيروى نظامى يك گروه مهاجم تكيه كند.

🔸چه اين كه، در برخى موارد مانند هرات كه شاه اسماعيل از مشى محقق كركى در تشكيل مجالس مناظره و مباحثه‌ى علمى تخطى كرد و به زور تمسك ورزيد، در انديشه‌ى مذهبى مردم تغييرى ايجاد نشد. تلاشى را كه مبلغان دينى در اين مقطع براى ترويج تشيع در نقاط مختلف ايران انجام دادند، مشتمل بر حكاياتى شگفت و اعجاب‌انگیز است.

🔹بخشی از کتاب «حدیث پیمانه»، «حمید پارسانیا»، انتشارات دفتر نشر معارف

پرونده تلگرامی #نوروز_با_کتاب

کانون اندیشۀ جوان
♦️ @Canoon_org

📚کتاب "آنگاه هدایت شدم"
🔸نویسنده: محمد تیجانی تونسی
🔸انتشارات بنیاد معارف اسلامی

پرونده تلگرامی #نوروز_با_کتاب

کانون اندیشه جوان
♦️ @Canoon_org