اقتصاد رفتاری

3.73K views11:30

🔴🔴🔴ماجرای شرکت کنتورسازی ایران: یکی از پنجره های شکسته بازار سهام ایران!
*مصطفی نصراصفهانی

در بخش مربوط به لزوم تفکر سیستمی در کتاب «هنر سرمایه گذاری» جمله ای نوشته بودم که یکی از اساتید پیشنهاد حذف آن جمله را داد. و آن جمله (اگر درست یادم باشد) این بود: «در ایران باید به صحّت اطّلاعات رسمی هم با دیده شک نگاه کنیم». در آن بخش توضیح داده بودم که در ایران هیچ چیز غیر محتمل نیست، مثلا اینکه کسانی در یک قرعه کشی برنده شوند که اصلا در آن شرکت نکرده اند!! البته الان خوشحالم که به توصیه آن استاد بزرگوار عمل نکردم!

بسیاری از سرمایه گذاران بعد از آنکه گزارش حسابرسی شده عملکرد سال 1394 شرکت کنتورسازی ایران روی سامانه کدالِ سازمان بورس قرار گرفت، این سهام را به عنوان یک دارائی پرریسک بعنوان جزئی از سبد سرمایه گذاری خود تعریف کردند. «بافرض صحت گزارشهای رسمی» شاید هم تحلیل آنها درست بود. مطابق آنچه علم اقتصاد اطّلاعات میگوید هم منطقا گزارشها و اطّلاعیه های رسمی که توسط ناظرین(از جمله دولت) منتشر میشوند بیشترین قابلیت اعتماد را دارند. آیا باید به شایعه ها بیشتر اهمیت داد یا به گزارشی که توسط یک نهاد معتبر مثل یک شرکت حسابرسی منتشر میشود و توسط سازمان بورس مورد بررسی قرار میگیرد و سپس بصورت رسمی از طرف سازمان ابلاغ میشود؟!

در ماجرای شرکت کنتورسازی امّا حرفه ای ها و آنها که «رانت اطّلاعاتی» داشتند به جریان رسمی تن ندادند. خدا میداند چه بازیهای پنهان دیگری در کار بوده( تخلفهای دیگرِ مدیران و یا سهم خواهی رقبا یا هر بازی دیگر). امّا اتّفاقاتی مشابه با ماجرای شرکت کنتورسازی بهرحال این سیگنال را به سرمایه گذار حقیقی میدهد که سازمان توانایی حمایت از حقوق ایشان را ندارد. این سیگنال را میدهد که سرمایه گذاری در بازار سهام از سرمایه گذاری مستقیم، و همچنین از بازارهای رقیب، ریسک بیشتری در پی دارد و این به معنای فراری دادن سرمایه گذاران حقیقی از این بازار است.

از منظر فردی اگر شخصی مسئولیت انتخابهایش را به عهده نگیرد امید بهبود انتخابهایش پائین می آید(بنابراین اگر از زیان دیدگان این ماجرا هستید بدانید که مقصر اصلی خودتان هستید). امّا از نظر اجتماعی، به نظر میرسد سازمان بورس مسئول کلیّه خسارات وارده به سهامداران حقیقی است که با اتکا به نظارت درست سازمان بر شرکتها اقدام به ورود به این سهم کرده بودند.

آنچه در عمل اتّفاق می افتد اینست که مدیران متخلف مجازات سبکی میشوند، احتمالا مجوز شرکت حسابرسی باطل میشود و مسئولینش از طرق دیگری زندگی عادی شان را خواهند کرد، احتمالا مسئولین سازمان بورس که در این تخلّف(بصورت قاصر یا مقصر) شراکت داشته اند هم از قسمتی به قسمت دیگر منتقل میشوند و در این میان امّا سرمایه گذارانی که ضرر دیده اند را کسی جبران نخواهد کرد(حداقل کار اینست که معاملاتِ از زمانی مشخص به بعد باطل اعلام شوند).

کنتورسازی اوّلین و آخرین شرکتی نیست که بخاطر اشتباهات سازمان سهامدارانش را متضرر میکند. مشابه این اتّفاق قبلا هم افتاده و اگر بنا باشد همین سیستم نظارتی ادامه پیدا کند باز هم اتّفاق خواهد افتاد. (با جستجوی عبارت «کنتورسازی» در گوگل اطّلاعات بیشتر را بدست بیاورید)

✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

86 views16:13