اقتصاد رفتاری
9.15K subscribers
542 photos
140 videos
34 files
624 links
کانال تلگرامی دکتر مصطفی نصراصفهانی|موسسه بینش‌های رفتاری
Download Telegram
✔️ کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@behavioraleconomicsandfinance
امیرمحمد تهمتن
✔️ کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری: @behavioraleconomicsandfinance
📄📄 سمینار علمی دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف یکشنبه 12 دی ساعت 16:15 تا 17:45 ورود برای کلیه علاقه‌مندان به علم اقتصاد، بخصوص علاقمندان به مباحث روز اقتصاد رفتاری، آزاد است. ✔️ کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری: @behavioraleconomicsandfinance
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
بچه ها با شوق به سمت هدفشان می روند و به مرور یاد میگیرند که بهترین روش، همان استفاده از پاهاست.
البته در این مسیر همه الگوها درست هستند و کسی هم لنگ پا نمیگیرد!
@BehavioralEconomicsAndFinance
سمینار Reciprocity of influence توسط علی محمودی در دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف @BehavioralEconomicsAndFinance
اقتصاد رفتاری و مدیریت فروش:
*مصطفی نصراصفهانی

💎تخفیف ممنوع
تخفیف میزان نقدینگی شما را کاهش می دهد .به جای تخفیف هدیه در خور خرید مشتری بدهید.البته بهتر است هدیه بعد از خرید باشد نه در همان لحظه.
( منبع: کانال نبوغ مالی @daneshemali)


تحلیل رفتاری:

سه نکته جالب در تجویز فوق رعایت شده است:

1 - مردم هنگام دریافت جایزه های غیرنقدی (token) احساس بهتری نسبت به دریافت معادل نقدی همان هدیه دارند. مثلا اگر بجای 100هزار تومان پول نقد، یک هدیه به ارزش 100 هزار تومان بدهید اثر روانی قوی تری خواهد داشت.

2- با خرید عمده هدیه، هزینه تمام شده آن برای شما در واقع کمتر خواهد بود. همچنین می توان با انتخابهای خلاقانه هدیه های با قیمت بازاری پائین تر هم انتخاب کرد.

3-اگر زمان دریافت هدیه "بعد" از معامله باشد مردم آن را در حساب ذهنی جدایی قرار می دهند و احساس برنده شدن میکنند، در حالیکه اگر در حین معامله آن هدیه را دریافت کنند آن را جزیی از محصول خریداری شده می دانند. اگر فاصله زمانی بین هدیه و معامله بیشتر باشد بهتر است.


تجربه در بسیاری مواقع میتواند جانشین علم شود. بسیاری از سیاستهایی که فروشندگان حرفه ای (بازاری ها و مشاوران املاک و...) بکار می برند به گونه ای است که گویی آنها خودشان متخصصان دانش رفتاری هستند! با داشتن دانش رفتاری حداقل چیزی که بدست می آوریم این است که کمتر در اثر بازیهای روانی فروشندگان از آنچه تصمیم عاقلانه است دور می شویم.


✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance
Sharif_Jan2017.pptx
1.8 MB
📄📄اسلایدهای سمینار آقای علی محمودی با عنوان Reciprocity of influence در دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف.

✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance
یکی از آزمایشهای مشهور اقتصاد رفتاری منجر به یک قانون شد: در فرانسه برای "عدم" اهداء عضو باید فرم پر کرد، نه برای اهداء!

✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance
معرفی دو گروه مطالعاتی و سایت تحلیلی نوپا.
👇🏻👇🏻
❇️آغاز به کار سایت علمی تحلیلی شهد اقتصاد
❇️مجله اینترنتی اقتصاد ایران
⬅️بدین وسیله به اطلاع کلیه علاقمندان به اقتصاد می رساند سایت علمی تحلیلی شهد اقتصاد به عنوان مجله اینترنتی اقتصاد ایران فعالیت خود را آغاز کرد. شهد اقتصاد با پشتوانه بیش از پنج سال فعالیت مستقل در شبکه های اجتماعی و خدمت رسانی به علاقمندان، دانشجویان و دانش آموختگان اقتصاد، از امروز فعالیت جدید خود را در قالب سایت علمی تحلیلی دنبال خواهد کرد. این سایت همانند گذشته رسالت خود را افزایش دانش اقتصادی، تعمق فهم اقتصادی و تجربه لذت دانش اقتصادی قرار داده است و فارغ از دسته بندی های اندیشه ای، فکری، سیاسی و ... به صورت کاملا مستقل فعالیت می کند.
⬅️شهد اقتصاد تلاش خواهد کرد تا نظرات تمام کارشناسان و اساتید اقتصاد را پیرامون مسائل مختلف اقتصادی انتشار دهد. لذا مخاطبان شهد اقتصاد میتوانند تحلیل های مختلف را مطالعه و خود به انتخاب تحلیل درست بپردازند. بنابراین شهد اقتصاد به صورت فراگیر تمام نظرات و تحلیل هایی که دارای پشتوانه علمی هستند را منتشر کند و از این طریق به مخاطبان خود قدرت تحلیل و انتخاب مبدهد.
⬅️علاوه بر انتشار تحلیل ها و اخبار روز، در راستای انجام رسالت های خود بخش های متنوعی نیز طراحی شده است. بخش هایی که عموما در رسانه های اقتصادی مغفول مانده اند و بسیاری از علاقمندان اقتصاد از آنها محروم هستند. جریان شناسی اقتصادی، خلاصه پایان نامه ها و تحقیقات اقتصادی، مباحث روز علم اقتصاد، معرفی اندیشه ها و مکاتب اقتصادی، معرفی کارشناسان و اساتید اقتصاد، معرفی مراکز علمی اقتصادی، ارائه آمارهای دقیق، مستند و به روز، و ... از جمله موضوعاتی هستند که در بخش های متنوع شهد اقتصاد به آنها پرداخته خواهد شد.
⬅️بنابراین شهد اقتصاد تنها یک سایت خبری تحلیل نیست بلکه یک مجله اقتصادی است که در راستای برطرف کردن نیازهای علمی مخاطبان خود تلاش می کند. امیدواریم با کمک مخاطبان و همراهان فرهیخته خود بتوانیم پر کننده خلاء رسانه فراگیر، علمی، مستقل و کاربردی در اقتصاد ایران باشیم و گامی کوچک در راستای ارتقا سطح دانش اقتصادی و برطرف شدن مشکلات اقتصادی کشور برداریم.
⬅️سایت علمی تحلیلی شهد اقتصاد در آدرس از طریق آدرس زیر در دسترس علاقمندان قرار دارد
www.shahdeeghtesad.com
اقتصاد رفتاری
سوگیری لنگراندازی: ذهن مردم به تصمیمات و اطّلاعات اوّلیه گره میخورد. کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری: @BehavioralEconomicsAndFinance
استفاده از سوگیری لنگر در بازاریابی و فروش

ذهن برای انجام انتخاب چاره ای جز مقایسه ندارد. برای مقایسه هم نیاز به یک نقطه لنگر دارد. یکی از کارهائی که بازاریابان و مدیران فروش می توانند انجام بدهند این است که با این نقطه لنگر بازی کنند. به عبارتی می توانیم به راحتی این نقطه لنگر را خودمان در ذهن مشتری تعریف کنیم و مشخص کنیم که کجا باشد.

در موارد چانه زنی، قیمت پیشنهادی اوّلیه شما نقطه اتکاء(لنگر) مخاطب را به آن سمت می کشاند. یکی از مواردی که در دنیای واقعی اتّفاق افتاد مربوط به قیمت گذاری آی‌فون می‌باشد:

◀️نمی‌دانم آیا مدیران شرکت اپل آن گاه که محصول آی‌فون را در ابتدا 600 دلار قیمت گذاشته و سپس به سرعت با اعمال یک تخفیف بزرگ، قیمت آن را به 400 دلار رساندند، یک آزمون مبتنی بر اقتصاد رفتاری را انجام داده بودند یا خیر، ولی این اقدام آنها، واقعیتی مهم را در مورد رفتار انسان آشکار ساخت.

◀️شرکت اپل توانست، با کاشتن قیمت ابتدایی 600 دلار در ذهن افراد، به آنها بقبولاند که 400 دلار یک قیمت منصفانه است. با رویکرد استاندارد نسبت به قیمت‌گذاری، مسوولان این شرکت احتمالا با تشکیل جلسات گروهی متمرکز برای ارزیابی قیمت‌های گوناگون و بر اساس بازخورد از شرکت‌کنندگان، به این نتیجه رسیده بودند که با قیمت 400 دلار، سودشان بیشینه خواهد بود.

◀️اما، اگر شرکت اپل از ابتدا قیمت محصول خود را همان 400 دلار تعیین می‌کرد، مصرف‌کنندگان هیچ مبنایی برای مقایسه در ذهن نداشتند، زیرا مشابه این محصول را پیش از آن ندیده بودند. با فرض در پیش گرفتن رویکرد مبتنی بر اقتصاد رفتاری، شرکت اپل می‌تواند ابتدا از خود بپرسد چگونه افراد یک محصول کاملا جدید را ارزش‌گذاری کرده و سپس آزمایش‌های قیمت‌گذاری مختلفی را طراحی کند.

◀️در چنین آزمایشی، هدف تنها دستیابی به یک قیمت بهینه نیست، بلکه قرار است نحوه رسیدن افراد به تصمیم خرید محصول در آن قیمت نیز کشف شود. همچنین لازم است شرکت‌ها اثر قیمت محصول در زمان معرفی به بازار را بر تصور از ارزش آن محصول در درازمدت، مورد توجه قرار دهند.


تجویز رفتاری:

در تصمیمات مرتبط با خرید، سعی کنید اساسا متناسب با «کارکرد واقعی» محصول خرید انجام بدهید و در عین حال، در مورد وضعیت بازار خوب تحقیق کنید. این کار در موارد معمولی سخت نیست، امّا متأسفانه یکی از کارکردهای محصولات لوکس، نشان دادن طبقه اجتماعی است و این تجویز را سخت میکند. اگر جنبه های اخلاقی فخرفروشی را هم در تحلیل وارد کنیم آنگاه میتوانیم تجویز کنیم که از آنچه توده مردم به آن هجوم می برند دوری کنید. بگذارید جو بازار آرام بگیرد و شما در آرامش آنچه که واقعا به کارتان می آید را بخرید. به عنوان مثال، دقت کنید که درصد زیادی از کارهائی که یک گوشی هوشمند انجام می دهد را سالی یکبار هم مورد استفاده قرار نمی دهیم.


✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance
نظریه خرده-باورهای توسعه آفرین
*مصطفی نصراصفهانی


از حدود 6 سال پیش، ذهنم درگیر نظریه‌ای در مورد توسعه است. این نظریه الهام گرفته از آیه «ان الله لایغیر مابقوم حتی یغیروا ما بأنفسهم» هست. باورم این است که واقعا مقدرات مادّی یک قوم ریشه در آنچه «بأنفسهم» هست است. و مهمترین وجه مشخه هر انسان، باورهای اوست؛ «ای برادر، تو همه اندیشه‌ای»... . یا به بیانِ بهتر، آنچه که نقطه شروعِ اصلاح است، باور (اعم از شناخت یا فراشناخت)است.

از طرف دیگر، باورها، بخصوص در بافتی پیچیده مثل اجتماع، چندان هم نمی توانند آزادانه انتخاب شوند. به بیانی ساده‌شده، اگر در زمانِ صفر، همه مردم مجموعه باورهای مشخصی داشته باشند، به مرور زمان این باورها تکامل پیدا خواهند کرد، بعضی حذف خواهند شد، و بعضی باورهای جدید ایجاد خواهند شد. علّت هم ساده است: باورهایی که نتوانند نیازهای مختلف هر فرد را به نحوی بهینه ارضا کنند کنار گذاشته می‌شوند(البته در این میان پویایی‌های مرتبط با ناسازگاری شناختی و دیگر جنبه‌های رفتاری هم نقش آفرینی می‌کنند).
در نحوه‌ی تکامل نظام باورهای افراد یک اجتماع در این نظریه حقایق آشکارشونده‌ای(Stylised Facts) وجود دارند که می‌توان با مدل‌سازی تکاملی و اقتصاد محاسباتی مبتنی‌برعامل (که در چندسال گذشته مشغول یادگیری آن بوده‌ام)، همچنین یافته های روانشناسی شناختی و روانشناسی اجتماعی آن‌ها را کشف کرد. چنانچه مجموعه باورهای اوّلیه در مسیر تکامل نظام باورها بسیار اثرگذار است، می‌توان تعدادی از باورها را در تشابه با «سلولهای بنیادی»، «خرده-باورهای بنیادی» یا «خرده-باورهای توسعه‌آفرین» نامید.
ادعای بنده این است که این خرده-باورها قابل شناسایی و در دنیای واقعی قابل ایجاد و تقویت هستند. در عمل، این «تزریق» خرده-باورهای بنیادی به بدنه اجتماع به این منجر خواهد شد که در زمانی معقول، توسعه «به طور خودکار» اتّفاق بیافتد.

ایده اصلیِ پشتِ این نظریه این است که نهادها(که مشهورترین نظریات توسعه آن‌ها را تعیین کننده توسعه و رشد اقتصادی می دانند) هم متأثر از «نظام باورها»ی افراد یک جامعه شکل می‌گیرند و اگرچه نهادها هم روی نظام باورها اثرگذار هستند، امّا برای تغییر، نقطه شروع بهتر است از نظام باورها باشد.

خوشحال می شوم بازخوردتان نسبت به این نظریه را به بنده منتقل کنید😊


✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
ادراک درست ما از واقعیت میتواند انتخابهای سیاستی ما را بهبود بدهد!

✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance
اثر هزینه ریخته شده:

وقتی که روی چیز مشخصی سرمایه گذاری میکنیم، پایبندی ما به آن(حتی اگر توجیه نداشته باشد) افزایش پیدا میکند.

✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance
اقتصاد رفتاری
اثر هزینه ریخته شده: وقتی که روی چیز مشخصی سرمایه گذاری میکنیم، پایبندی ما به آن(حتی اگر توجیه نداشته باشد) افزایش پیدا میکند. ✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری: @BehavioralEconomicsAndFinance
دام هزینه‌ی ریخته شده

نام انگلیسی: Sunk cost trap

دیگر نامها:
- Sunk cost fallacy
- Sunk cost effect
- Sunk cost theory
سوگیریهای رفتاری مرتبط:
- Status quo bias

دام هزینه تلف(ریخته) شده وقتی اتفاق می افتد که تصمیمات و هزینه های گذشته بر یک تصمیم فعلی اثر می گذارند. به عنوان مثال اگر تصمیم گیرندگان روی پروژه ای پول خرج کرده اند ولی پروژه اکنون توجیهش را از دست داده است، ممکن است نسبت به توقف پروژه بی میلی وجود داشته باشد.

یکی از اصولی که در بودجه بندی سرمایه ای در مدیریت مالی مطرح می شود دقیقا همین صرفنظر کردن از هزینه های ریخته شده است. این یعنی اینکه ذهن انسانها به راحتی در این دام می افتد. در مدیریت دارائی باید فقط به این نکته توجه شود که دقیقا الان چه سبدی از دارائی سبدی بهینه است و مخارج و هزینه هائی که قبلا انجام گرفته اند را نباید به هیچ وجه در نظر گرفت؛ ترکیب دارائی من به چه صورت باشد که من بیشترین بازده را کسب کنم؟ مهم نیست که در گذشته در کجا سرمایه گذاری کرده باشید و شکست خورده باشید، بلکه مهم این است که الان و در لحظه فعلی انتخاب درست را انجام بدهید.

◀️مثال1: یک مثال کلاسیک که در اکثر کتابهای رفتاری و تحلیل تصمیم‌گیری برای توضیح دام هزینه ریخته‌شده آورده می‌شود مربوط به بلیط سینماست. فرض کنید شما برای خرید بلیط سینما مثلا 6 هزار تومان داده‌اید. وقتی وارد سینما می‌شوید متوجه می‌شوید که این فیلم از آن دسته فیلمهائی است که اصلا از آن لذت نمی‌برید. اگر بخاطر اینکه 6 هزار تومان به اصطلاح «حیف نشود»، در سینما نشسته و به تماشای فیلم ادامه بدهید در این دام روانی گرفتار شده‌اید. اگر بمانید، نه تنها 6 هزار تومان را از دست داده‌اید، بلکه دوساعت از عمر باارزشتان را هم از دست داده‌اید و همچنین خودتان را شکنجه کرده‌اید، در حالیکه اگر رها می‌کردید و می‌رفتید فقط همان 6 هزار تومان را از دست داده بودید.


◀️مثال2: مشابه همین مثال سینما را می‌توان برای موارد دیگری هم آورد. یک مثال بسیار نزدیک، بلیط ورزشگاهِ روباز است که یک مرتبه باران می‌گیرد. اگر شما بدون چتر در زیر باران بمانید صرفا به این خاطر که برای بلیط پول داده‌اید در دام هزینه ریخته شده گرفتار آمده‌اید.


◀️مثال3: اگر به دانشجوئی که درترم آخر تحصیل است پیشنهاد شغلی بسیار پردرآمد به شرط ترک تحصیل بشود(فرض کنیم هدف از تحصیل، فقط کسب مهارت برای شغل آینده باشد و بلحاظ علاقه، بین رشته تحصیلی و شغل مذکور بی تفاوت باشد) و وی این کار را نکند دچار دام هزینه ریخته شده شده است.


◀️مثال4: بسیاری مواقع در آزمونهای تستی به سوالی برخورد کرده ایم که نیم راه حل آنرا رفته ایم ولی برای حل مابقی آن هم باز وقت زیادی نیاز است که این وقت متناسب با امتیازی که میگیریم نیست. در اینحالت ممکن است شخص به حل سوال مذکور ادامه بدهد در حالی که تخصیص وقت به آن عقلائی نیست. در اینحالت شخص به این خاطر که می گوید که زمانی زیادی صرف کرده ام تا به نیمه ی راه برسم مابقی راه را هم طی می کند!

◀️مثال5: داستان معروف مدیریتی «فیل سفید»{این داستان را در اینترنت جستجو کنید}


بطور خلاصه در مورد این دام ضرب المثل مشهور ایرانی راه چاره را بیان کرده است:
«آفتابه را خرج لحیم نکن!»


🌱برگرفته از کتاب «هنر سرمایه گذاری؛ کاهش خطاهای شناختی-ادراکی در تصمیمات سرمایه گذاری». نویسنده: مصطفی نصراصفهانی.

✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance
سلام و وقت بخیر،

پروژۀ سنجش شاخص های عدالت در جامعه ، برای نخستین بار توسط گروهی از پژوهشگران زیر نظر پرفسور«دن آریلی» دردانشگاه دوک انجام می پذیرد. در این پروژه وضعیت عدالت در دستمزد، دسترسی به آموزش و پرورش و نیز دستیابی به ثروت و سلامت در جامعه مورد سنجش قرارگرفته و با آمارهای رسمی در مورد عدالت در آن جامعه مقایسه می گردد. از شما ایرانی فرهیخته دعوت می شود با کلیک بر روی لینک های زیر در این نظرسنجی های کوتاه شرکت فرموده و نیز از طریق به اشتراک گذاردن آن با دیگران، گامی بزرگ در جهت دستیابی به شناختی صحیح از جامعۀ ایران بردارید. نتابج این نظرسنجی، از طریق همین مسیردر اختیار شما سرور گرامی قرار خواهد گرفت.

با تشکرفراوان،

پروژۀ سنجش عدالت در جامعۀ ایرانی
قسمت اول –عدالت در دستمزد
https://duke.qualtrics.com/SE/?SID=SV_b7RwFoHnHuqOOK9

قسمت دوم – عدالت در دسترسی به آموزش و پرورش
https://duke.qualtrics.com/SE/?SID=SV_a30vSBwFgvlACpf

قسمت سوم – عدالت در دستیابی به ثروت و سلامت
https://duke.qualtrics.com/SE/?SID=SV_cNKupTNdiHjpV2t



✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance
یک مثال مشهور از افتادن در دام هزینه ریخته شده(Sunk cost)؛ داستان فیل سفید!


پادشاه یک کشور به پادشاه یک کشور دیگر یک فیل سفید هدیه می دهد، کسی که هدیه را پذیرفته، هزینه های زیادی را صرف نگهداری و خوراک این فیل سفید می کرد، نسل های مختلف بدون آن که بدانند این فیل سفید به چه درد می خورد هزینه های زیادی را برای آن متحمل میشدند و دلشان هم نمی آمد که آن را کنار بگذارند یا رها کنند زیرا می گفتند:

«حیف است تا کنون هزینه زیادی برای آن شده است و نمیتوان آن را رها کرد!».

فیل سفید در مدیریت استعاره از موضوعیست که هزینه زیادی برای آن شده است و هیچ خاصیت مفیدی ندارد! و از آن جهت کنار گذاشته نمیشود که صرفاً برای آن هزینه شده است.
در نظر بگیرید کسی وارد دانشگاه میشود و متوجه میشود استعدادی در آن رشته ندارد اما آن را رها نمیکند به خاطر هزینه هایی که برای قبولی آن داده است و زمانی که صرف کرده است و میداند در آینده نیز آن رشته منبع درآمد او نخواهد شد، به آن رشته دانشگاهی و آن مدرک میتوان فیل سفیدآن فرد گفت. در مورد کسب و کار هم همینطور است. شاید محصولی آنقدر ارزش ندارد که برای آن هزینه بیشتر صرف گردد.
در دنیای کسب وکار نیز همین رخ می دهد، سازمان تصمیم می گیرد که در یک حوزه تخصصی سرمایه گذاری کند. این کار را هم انجام می دهد، اما شرایط محیطی به گونه ای تغییر می کند که دیگر آن حوزه سودآور نیست. ولی سازمان دچار سندروم «تعهدغیرمنطقی و فزاینده» می شود. مجبور می شود مرتب بر هزینه ها و سرمایه گذاری هایش بیافزاید.
در زندگی فیلهای سفید زیادی داریم و بدون آن که خاصیتی داشته باشند برای آنها هزینه میکنیم!
فیلهای سفید زندگیتان را رها کنید.
(داستان به روایت دکتر لشکر بلوکی:@Dr_Lashkarbolouki)


✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance
کدام جنبه های رفتاری در این پیامک مورد استفاده قرار گرفته اند؟


✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance
اقتصاد رفتاری و ماجرای ساختمان پلاسکو
*مصطفی نصراصفهانی

◀️ نسبت به بی‌عملی در قبال بزرگ‌ترین بحران محتملِ تاریخ چه‌کار باید کرد؟

• برای آن‌ها که می‌توانند چاره‌اندیشی کنند و زمام امور به دستشان است، هنوز زلزلۀ تهران به "کابوسی دهشت‌زا" تبدیل نشده است. فروسوختن و فروریزش ساختمان پلاسکو— که موجی از آگاهی‌رسانی، همدردی، نگرانی، و مسئولیت‌خواهی، را به راه انداخته است— شاید تلنگری باشد برای بیداری و کنار نهادن بی‌عملی.

• اندازۀ فاجعۀ ساختمان پلاسکو که از دیروز مقامات عالی شهری و کشوری را به کف خیابان کشانده است، کوچک‌تر از تخریب یکی از کوچه‌های تنگ و صعب‌العبور بافت‌های فرسودۀ تهران در صورت وقوع زلزله است. بی‌مبنا نیست که بر اساس شنیده‌ها، کارشناسان ژاپنی وقوع زلزله در تهران را بزرگ‌ترین فاجعۀ تاریخ بشری گزارش کرده‌اند.

• مؤسسۀ مطالعات تحقیقات مبین اکنون بیش از 5 سال است که مکرراً نسبت به بی‌عملی و فقدان بستۀ مشخصِ "اجتماعی-اقتصادی" برای احیا و بازآفرینی بافت‌های فرسودۀ تهران هشدار داده است. نه‌تنها هشدار، بلکه بستۀ عملیاتیِ "اجتماعی-اقتصادی" مشتمل بر ابعاد مشارکتی، فرهنگی، پولی، و مدیریتی را در این زمینه به‌تفصیل تدوین و پیشنهاد داده است.

• علی‌رغم همراهی خوب وزارت مسکن، شهرداری، و سطوح عالی تصمیم‌سازی در دولت (مانند ستاد اقتصاد مقاومتی)، هنوز در بخش پولی (باوجود خوداتکا بودن بسته و قابلیت سازگاری با شرایط بیمار و بحران‌خیز ترتیبات پولی) تصمیمات مقتضی گرفته نشده است!

• نکتۀ جالب (و همچنین تأسف‌برانگیز از حیث بی‌عملی) آن است که بستۀ عملیاتی احیای بافت‌های فرسوده، برنامه‌ای هزینه زا نیست. بلکه از بهترین فرصت‌ها برای احیای اقتصاد، بالفعل کردن ظرفیت‌های خالی در کشور، از بین بردن رکود، و افزایش اشتغال است.

• دریغ که در نظام بانکیِ ما روزانه بیش از 1000 میلیارد تومان پول جدید خلق می‌شود برای انباشت بدهی و اعسار، بدون نسبتی معنی‌دار با واقعیت‌های اقتصادی و ناتوان در تخصیص منابع به‌سوی اولویت‌های ملی!

(برگرفته از مجله تلگرامی مبین @Mobin_Research_Institute )


تحلیل رفتاری:

عدم جدی گرفتن بحرانهای محتملی که ممکن است در آینده ای نه چندان دور اتفاق بیافتند ریشه در نحوه ی تفکر انسانها دارد. انسانها اگرچه انتظار میرود در تصمیم گیریهای جمعی اشتباهات کمتری مرتکب شوند، اما درصد زیادی از اشتباهات و سوگیری های فردی در تصمیم سازیهای جمعی هم قابل مشاهده هستند(مقالات متعددی در این مورد وجود دارند).
در متون اقتصاد رفتاری جنبه هایی مثل عدم پس انداز کافی برای روز مبادا (مثلا برای بازنشستگی و...) در حوزه فردی و یا سبک تغذیه غیر سالم با سوگیریهایی مثل سوگیری اکنون (present bias)، یا سوگیری دردسترس بودن (availability bias) و یا خویشتن داری محدود (bounded self-control) تشریح شده اند. در تصمیمات جمعی و گروهی هم همین خطاها و چالشهای روانی وجود دارند. به عبارتی، وقتی یک جمع چندنفره بجای یک نفر تصمیم گیرنده هستند باز هم همان سوگیریهای فردی اثرشان را میگذارند؛ بخصوص در سیستمهای ایرانی که معمولا بجای رای گیری، یکنفر حرف آخر را میزند.
به نظر میرسد سوگیریهای "اکنون" و "در دسترس بودن" و همچنین "خویشتن داری محدود" در راستای جدی نگرفتن بحرانهایی مثل پلاسکو و بحرانهای محتملی مثل زلزله نقش آفرینی بسزایی میکنند.

راه حل این است که از یک طرف تصمیم سازان را آگاه کرد، و از طرف دیگر مشوقهای نرم(nudge) و مکانیزمهای حاکمیت شرکتی را برای محقق کردن برنامه ای درست و دقیق به کار گرفت(درصورت کمبود منابع میتوان ابزارها را به ترتیب فایده مند بودن مرتب کرد و بیشترین منابع را به ارزنده ترین ابزارها تخصیص داد).


✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance
🔴🔴🔴معرفی کتاب "پشت پرده ریاکاری" نوشته دن اریلی توسط مترجم زبردست آثار ایشان جناب آقای رامین رامبد و سفارش کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:


"دن آریلی نویسنده‌ی نابخردی‌های پیش‌بینی‌پذیر با پژوهش‌هایی تازه و پرمایه، پیش‌داوری‌های ما درباره‌ی ریاکاری را به چالش می‌کشد و از ما می‌خواهد تا نگاهی صادقانه به خودمان بیندازیم.
◀️
بیش‌تر ما خودمان را درستکار در نظر می‌گیریم، اما، همگی‌مان دست به دغل‌کاری می‌زنیم. در هر جایی رفتارهای عاری از اخلاق هست: از مراکز حکومتی گرفته تا بورس، از کلاس درس گرفته تا کارخانه. هیچ‌یک از ما در مصونیت نیستیم، خواه دروغی مصلحت‌آمیز بگوییم تا دردسری را رفع و رجوع کنیم خواه در صورت‌هزینه‌ها «یک کوچولو» دست ببریم تا منفعتی کسب کنیم.

◀️
در پشت‌پرده‌ی ریاکاری می‌بینیم که دغل‌کاری بر خلاف تصور معمول برپایه‌ی رفتار خردمندانه‌ی هزینه‌ـ فایده نیست. به واقع نیروهای نابخردانه‌ای که به شمار نمی‌آوریم، اغلب بر رفتار اخلاقی یا غیر اخلاقی ما حکم می‌رانند. آریلی نشان می‌دهد که چرا گفتن بعضی دروغ‌ها ساده‌تر است؛ چه چیزی ما را در کارهای تجاری و سیاسی به ریاکاری سوق می‌دهد؛ رفتارهایی که هم به عمدند و هم به سهو. آریلی نمونه‌های فردی و سازمانی متعددی را به ما نشان می‌دهد، تا ببینیم رفتار غیر اخلاقی چگونه بر همه‌ی ما تأثیر می‌گذارد، و از آن جالب‌تر حتی هنگامی که خودمان را در جایگاه رفیع معیارهای اخلاقی تصور می‌کنیم، عملا بازیگر پرجنب و جوش صحنه‌‌‌‌‌‌‌ی ریاکاری هستیم. اما پایان شب سیه سپید است. خواهیم دید که چه کنیم تا درستکار بمانیم، و با چه ترفندهایی خودمان را از شر دغل‌کاری دور نگه داریم.
◀️
دن آریلی در پشت‌پرده‌ی ریاکاری شیوه‌ی نگریستن ما به خودمان، کارهایمان، و نیز دیگران را دگرگون می‌سازد."


✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری: @BehavioralEconomicsAndFinance