❗️⬅️❗️ به تنوع رنگ در پوشش هندیها توجه کنید! در کمتر کشوری این تنوع رنگ(بخصوص رنگهای شاد) وجود دارد.

اجازه بدهید خاطره ای را در این رابطه تعریف کنم:

فروردین ماه امسال در قطار پیزا-رم با یک خانم زبان شناس آشنا شدم که متخصص زبان باستانی سانسکریت بود و بنا به گفته خودش هر سال شش ماه را در هند زندگی میکرد. با ایشان (که انسان دانشمندی بود) راجع به زبانهای باستانی صحبت میکردم تا بحث به تفاوتهای فرهنگی مردم شرق و غرب کشیده شد. ایشان دو نکته را جالب توصیف میکرد. اول اینکه زنان هندی محجوب هستند (مثلا میگفت اوایل من طبق عادت اروپایی ام در چشمان مردهای هندی نگاه میکردم ولی بعدا فهمیدم که این کار در هند -بخصوص قسمتهای سنتی تر- یک کار ناپسند است) و دوم تنوع رنگ و شاد بودن لباسهای هندیها برایش جلب توجه کرده بود و با شوق خاصی آن را تعریف میکرد!

@BehavioralEconomicsAndFinance

✅خیلی از تصمیمات اشتباهی که ما می گیریم، به خاطر سوگیری ها و پیش داوری هایی هست که داریم.
( منبع عکس: sepidpub@ )
✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

✅سفسطه برنامه ریزی:
مردم همواره منابع مورد نیاز برای انجام کارها(زمان، پول، انرژی و...) را کمتر از حد در نظر میگیرند.

✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

✅سوگیری سفسطه برنامه ریزی:

این سوگیری شناختی برای اوّلین بار توسط کانمن و تورسکی(از بزرگان اقتصاد رفتاری) در سال 1979 مطرح شد و به این پدیده اشاره دارد که پیش بینی زمان مورد نیاز برای تکمیل یک کار در آینده بطور خوشبینانه‌ای کمتر از واقع تخمین زده می‌شود. این پدیده به این معناست که افراد زمان تکمیل کار فعلی را کمتر از زمانی که کارهای مشابه قبلی طول کشیده و زمانی که در عمل این کار طول خواهد کشید تخمین می‌زنند.

در سال 2003 لوالو(Lovallo) و کانمن حالت تعمیم‌یافته این سوگیری را پیشنهاد دادند که در آن گفته می‌شود نه تنها زمان لازم، بلکه هزینه‌ها، ریسکها و منابع مورد نیاز هم کمتر تخمین زده می‌شوند و علاوه بر آن منافع کارهای آتی هم بیش‌برآورد می‌شوند. بر این اساس، این سوگیری منجر به این می‌شود که در آینده هزینه‌ها از آنچه مورد انتظار بوده بیشتر شده و فواید کمتر باشند و نتیجتا سود خالص در عمل بشدت کمتر بشود.

این پدیده را شاید بتوان یکی از تقویت کننده‌های اصلی سوگیری تعلل(Procrastination) دانست.


◀️مثال:

حتما تجربه کرده‌اید که برای رفتن به کلاس یا محلّ ِ کار وقت تنگ است ولی باز اقدام به انجام کاری جدید(مثلا تهیه یک متن یک صفحه‌ای یا خوردن صبحانه) کرده‌اید و بعدا دیر به آنجا رسیده‌اید. اگر همان زمان از شما دو سوال زیر را می‌پرسیدند شما جواب درستی می‌دادید و کار جدید را شروع نمی‌کردید:
1- چقدر زمان برای رسیدن از منزل به محل کار یا کلاس نیاز است؟
2- انجام کار جدید چقدر طول می‌کشد؟
امّا وقتی تصمیم‌گیری بخواهد سریع باشد، ناخودآگاه شما زمان انجام کارِ جدید را فرو‌برآورد کرده و شروع به انجامش می‌کنید.
در روزهای آتی مثالهای ملموس دیگری از این سوگیری ارائه خواهد شد.


◀️تجویز رفتاری:
برنامه ریزی دقیقِ منطقی(و نه سریع) بکنید و ترجیحا آن را یادداشت کنید. در مواردی که وقت برای تصمیم گیری وجود دارد حتما در مورد تخمینهائی که از منابع مورد نیاز برای انجام کارها زده اید با دیگران مشورت کنید.
این سوگیری به تنهائی برای شکست خوردن استارت آپ ها و پروژه های کارآفرینی کفایت می کند!!

✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

امام حسین(ع):

«عقل کامل نمی شود مگر با پیروی از حق.»

✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

✅اقتصاد رفتاری و توسعه
*لیلا امیری فرد

«اقتصاد رفتاری درک مارا از فقر و ابعاد روانشناسی آن افزایش می دهد ،زیرا تا قبل از مباحث اقتصاد رفتاری اقتصاددانان فقر را از دیدگاه مالی، درآمدی و محرومیت مادی می دانستند اما اقتصاد رفتاری درک اقتصاددانان را به فراتر از ابعاد مالی و درآمدی برد. اقتصاد رفتاری با ارائه بصیرت جدید در مورد توسعه باعث می شود سیاست ها و برنامه های متفاوتی برای حل مسائل توسعه ارائه شود و برنامه های متفاوتی برای توسعه طراحی شود.بدین منظور اقتصاد رفتاری در ابتدا آسیب شناسی رفتارفقرا که منجر به فقر شده است و مسائل روانشناختی را که منجربه فقر شده است را روانشناسی می کند و برای حل آن رفتارها راه حل ارائه می دهد. در حال حاضر اقتصاد رفتاری سیاست های متفاوتی برای توسعه پیشنهاد می کنند و با سیاست های اقتصاددانان مرسوم تفاوت دارد.برای مثال اقتصاددانان نمی دانند چرا برنامه های طراحی شده آنان به اجرا در نمی آید؟ یا چرا به طور ناقص اجرا می شود. اما اقتصاد رفتاری توضیح می دهد که چرا چنین اتفاقی می افتد. و کمک می کند که چگونه برنامه را طراحی کنیم تا اجرا شود.

سوال مهم برای تامین اجتماعی در آمریکا این بود که با این که برنامه پس انداز برای بازنشستگی برای همه شاغلان مفید است چرا کارکنان در این برنامه ها مشارکت نمی کنند؟اقتصاد رفتاری کشف کرد که به جای اینکه از کارکنان بخواهد که مشارکت خود را اعلام کنند، از آنها خواست روی یک باکس کلیک کنند و اعلام کنند که ثبت نام نمی کنند در مدت کوتاهی مشارکت 40 درصد افزایش یافت و موجب تغییر سیاست بازنشستگی آمریکا شد. از آن پس شرکت ها به طور پیش فرض افراد را عضو میدانند مگر آنکه اعلام کنند که نمی خواهند. از دیدگاه اقتصاد رفتاری برنامه های توسعه زمانی عملی می شود که طبق روانشناسی افراد طراحی شود.»

ترجمه ای از قسمتی از مقاله:
Saugato Datta and Sendhil Mullainathan،Behavioral Design; A New Approach to Development Policy-2012
✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

امام رضا(ع):
بهترین خرد این است که انسان خودش را بشناسد!
The highest degree of wisdom is to know yourself!

✔️کانال تخصصی اقتصادومالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

✅ در کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری با دانشمندان اقتصاد رفتاری بصورت مستقیم در ارتباط باشید!


مرکز center for advanced hindsight که زیر نظر پروفسور دن آریلی (نویسنده کتابهای مشهوری مثل نابخردیهای پیش بینی پذیر) هست، سمینار آنلاینی (Webinar) با یک موضوع کاربردی اقتصاد رفتاری و با همکاری دانشگاه Duke برگزار کرده است.
برای ثبت نام در این وبینار میتوانید از طریق لینک زیر اقدام کنید:

https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSein59AdGnpAHOgdOcL2EGOjJX6D2ybCHx12YW9qzuWALDnKw/viewform



✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

اگر کفش ات پایت را می زد
و از ترس سخن مردم پابرهنه نشدی
و درد را به پایت تحمیل کردی
دیگر در مورد آزادی شعار نده!

آلبر کامو


🍀من و تو و ما و دنیا
@WorldsOurs

✅قرارداد نفتی اپک؛ فرصتی برای بهبود بلندمدت روابط ایران-عربستان
*مصطفی نصراصفهانی


مباحث خرد و کلان از جنبه هائی با یکدیگر تفاوت دارند. امّا ویژگی مشترک آنها این است که در هر دو، تصمیمات توسط انسانها مطرح شده و توسط انسانها بررسی شده و توسط انسانها اجرا میشوند. پژوهشهای متعددی وجود دارند که به بررسی خطاهای شناختی-ادراکی در تصمیمات کلان و حتی بین المللی پرداخته اند. یک روی سکّه در این مباحث همیشه منفی است و تهدید، و روی دیگر آن مثبت و نوید دهنده فرصت است. میخواهم در این مجال وارد یکی از این جنبه های مثبت بشوم.

چنانچه از دانش روانشناسی و اقتصاد رفتاری میدانیم تصمیمات با استفاده از یک نقطه مرجع و یا یک تصویر ذهنی و یا یک طرحواره روانی گرفته میشوند.

جهش کم سابقه قیمت نفت و «بازی برد-برد»ی که بین این دو کشور اتّفاق افتاد این پتانسیل را دارد که تصویرذهنی بازیگران در مورد امکانپذیری بازیهای همکارانه برد-برد را متأثر کند. براساس آنچه علم روز میگوید به شرط اطّلاعات کافی از وضع موجود، میشود این تأثیرات را مدیریت کرد. البته جزئیات نحوه مدیریت به برنامه بلندمدت و دیگر جنبه ها بستگی خواهد داشت.

یک مثال از امکاناتی که اقتصاد رفتاری در این بازی در اختیار میگذارد:
برای اینکه عربستان(بعنوان یک شخصیت حقوقی) در تصمیم سازیهای آتی به این توافق مثبت نگاه کند(به عبارتی این تجربه منجر به ورود این کشور در تجربه های مشابه بعدی بشود) باید ادراکِ تصمیم سازان(بعنوان شخصیتهای حقیقی) از جنبه های مثبت توافق فعلی بهبود پیدا کند. برای اینکه ادراک بهبود پیدا کند باید «محسوس بودن» را برای اشخاص افزایش بدهیم. برای این کار هم راهکارهای خلّاقانه و روانشناسانه زیادی وجود دارد.


مسلمّا در هر جزء سناریوی فوق نسبیت های زیادی وجود دارد. مثلا اینکه چه چیزی در ذهن فلان شاهزاده سعودی مثبت تلقّی میشود را باید به روشی علمی شناسائی کرد و سپس اقدام به طراحی سناریو کرد. همچنین صحت پیش فرضهای مستتر در تحلیل فوق هم باید مورد بررسی دقیق قرار بگیرد.

جان کلام اینکه قرارداد فریز نفتی تنها منافع نقدی ندارد، بلکه پتانسیل اینکه بتواند منافع بلندمدت و در سایرحوزه های غیرنفتی را هم به همراه داشته باشد دارد و این پتانسیل با استفاده از دانش روز علوم شناختی و ... میتواند به فعلیت در بیاید.

#سرمایه_نمادین

✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

✅باز هم بیش-واکنشی بازار سهام به اخبار سیاسی!
*مصطفی نصراصفهانی

امروز بازار سهام رنگ قرمز را تجربه کرد و این صف فروش در بسیاری نمادها در واقع واکنش به تمدید تحریم های ISA بود.
با نگاهی به سایت سازمان بورس متوجه میشویم که بسیاری از نمادهایی که صف فروش شدند ربط چندانی به تحریمها ندارند😂 فقط همان ماجرای Over-reaction نسبت به اخبار است که باعث این نوسانات در بازار سهام می شود.

شاید بتوان این بیش واکنشی را به برخورد صفر و یکی (چارچوب بندی مسأله به این صورت که: «سهم خوب است در سبد باشد یا بد است در سبد باشد») و همچنین برخورد هموار افراد با اخبار (از طریق تابع اوزان احتمال در نظریه چشم انداز) نسبت داد. همچنین فرااعتمادی(Overconfidence) هم بعنوان علّت بیش-واکنشی دانسته میشود.

در مورد علل بیش واکنشی در آینده مطلبی خواهیم داشت.


✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
Https://telegram.me/BehavioralEconomicsAndFinance

✏️ دومین همایش
از سلسله همایش‌های
«توسعه عدالت آموزشی»
در سال ۹۵

✔️۲شنبه ۲۹ آذر ۹۵/دانشگاه الزهرا(س)

ثبت نام اینترنتی:
goo.gl/TbqLYZ
اطلاعات بیشتر:
۰۲۱_۷۷۹۴۱۰۷۷

@preschoolconf

@hamianefarda

✅عقلانیت و تعارفهای ایرانی
*مصطفی نصراصفهانی

یکی از #ویژگیهای_رفتاری مردم ایران این است که زیاد تعارف می کنند. به مغازه می روید فروشنده با لحن گرم و محترمی میگوید: "قابل ندارد". در مطب پزشک منشی میگوید: "قابل ندارد".
در دیگر معاملات اقتصادی هم همینطور است و شخص به گونه ای رفتار میکند که اگر ناآشنا باشید فکر میکنید که تمایلی برای دریافت پول کالا یا خدمت ندارد.

از طرف دیگر در مناسبتهای مختلف هم تعارفهای دیگری انجام میشود. مثلا حتی شخصی غریبه هم در تاکسی ممکن است به شما پیشنهاد بدهد که پول تاکسی را برای شما هم حساب کند.

در دانش تحلیل تصمیم گیری مبحثی تحت عنوان "معادل اطمینان" وجود دارد. برای توضیح در این مورد فرض کنید احتمال اینکه در یک قرعه کشی 1 میلیون تومان برنده شوید 10% باشد. این یعنی اگر این قرعه کشی به دفعات زیادی تکرار شود شما بطور متوسط در هر ده بار قرعه کشی یک بار 1 میلیون برنده میشوید. یعنی بطور متوسط در هر بارقرعه کشی 100 هزار تومان برنده می شوید. پس عقلانیت حکم میکند که قیمت یک بار شرکت در این قرعه کشی 100 هزار تومان باشد(اگرچه ریسک گریزی منجر به این میشود که مردم در عمل ارزشی کمتر از 100هزار برای این قرعه کشی قایل باشند).

حالا برگردیم به تعارف ایرانیها:
وقتی شما تعارف می کنید و احتمال اینکه تعارف بگیرد ده درصد است(بالاخره تعارف آمد و نیامد دارد😉)، گویی دارید یکدهم مبلغ تعارف را نقدا پرداخت میکنید. مثلا اگر هزینه تاکسی 2000 تومان است، گویی نقدا 200 تومان دارید خرج دوستتان میکنید.
اما آیا این 200 تومان ارزشش را دارد؟ پاسخ این است که بله! چون اولا شما با خرج کردن این 200 تومان در عمل پایبندی خودتان به قواعد اجتماعی(و حسن نیت) را نشان داده اید. ثانیا یک نوع پوشش ریسک برای زمانی است که مثلا پول نقد در جیب ندارید(دیگران هم مثل شما هربار تعارف میکنند) و ... .
از طرف دیگر مکانیزمهایی برای تنبیه افرادی که بدون دلیل موجه از این "بیمه" استفاده میکنند وجود دارد. مثلا شخصی که همه تعارفها را قبول میکند بعد از مدتی مورد تعارف قرار نمیگیرد و یا طرد اجتماعی میشود! بنابرین در سیستمی که همه افراد قواعد بازی را بلد هستند احتمال "گرفتن تعارف" پایین می آید و هزینه مبادله این قرارداد اجتماعی به صفر نزدیک میشود.

فرهنگ شرقی پیچیده و تودرتو و پنهان است در حالیکه فرهنگ غربی شفاف و برهنه و ساده است. شاید اگر قواعد بازی به خوبی آموزش داده شود، همین فرهنگ شرقی نوع پیشرفته تری باشد.

✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

✅چرا مردم بدجنسی می کنند؟ و رفتار درست در قبال آن چیست؟

✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

با سلام خدمت اعضای فرهیخته کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری،


این هفته به معرفی سوگیری تصدیق(Confirmation) می پردازیم.

این سوگیری روانی در ادبیات با نامهای مختلفی از جمله «دام مشاهده مویدConfirming evidence trap» یا «جهت گیری تأییدی» و یا «سوگیری تأییدگرایی» مورد بحث واقع شده است.

مطالب این هفته در مورد سوگیری تصدیق از کتاب «هنر سرمایه گذاری؛ کاهش خطاهای شناختی-ادراکی در تصمیمات سرمایه گذاری» انتشارات نوید مهر اقتباس شده است.

✅سوگیری تصدیق(تأییدگرایی):
مردم چیزی را میبینند که میخواهند ببینند(تأییدکننده باورهای قبلی) و مابقی شواهد را رها میکنند!

✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

🔹اقتصاد رفتاری چیست؟

🔹دوست و پژوهشگر گرانقدر جناب «وحید اشرفی» از دستیاران پژوهشی پروفسور دن آریلی در دانشگاه دوک در آمریکاست.
🔹در سفر چند ماه پیش به ایران بنده را بیش از گذشته به این حوزه جذاب علاقه مند کرد. پیش از آن با کتاب حیرت انگیز اندیشه سریع و آهسته نوشته «کاهنمن» آشنا شده بودم. کتابی سرشار از آزمایش های عجیب در خصوص رفتارهای عجیب انسان.
🔹بسیاری معتقدند نظریات «دانیل کاهنمن» یک انقلاب در تئوری تصمیم گیری ذهن انسان به حساب می آید.
🔹کاهنمن در کتاب اندیشه سریع و آهسته با اجرای آزمایشات متعدد سوگیری های ذهن را اثبات کرده و فروض انتخاب عقلایی را به چالش های جدی کشیده است و سرانجام کاهنمن در سال ۲۰۰۲ موفق به دریافت جایزه نوبل اقتصاد شد.

🔹شاخه اقتصاد رفتاری به عنوان نحله ای جدید در اقتصاد با تحقیقات جالب اساتید برجسته ای چون دن آریلی، کالین کمرر، متیو رابین در حال نظریه پردازی در باب رفتارهای نامتعارف انسان است.

🔹صفحه باشگاه اقتصاددانان امروز دنیای اقتصاد را از دست ندهید:
https://goo.gl/1u7vsM

🔹مقدمه ای بر اقتصاد رفتاری:
https://goo.gl/ZQ2f0U

🔹دو سیستم ذهن انسان
✍دانیل کاهنمن:
https://goo.gl/e2ykqI

🔹 پایان عصر رفتار عقلایی
✍دن آریلی:
https://goo.gl/h7LN7f

🔹تحلیل جدید نظریه مطلوبیت:
✍کولین کمرر- متیو رابین:
https://goo.gl/ZMHN7f


🔹گلچین بهترین تحلیل های اقتصادی در کانال اقتصاد در گذر زمان:
@m_ali_mokhtari

✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

✅نقد و مرور نظرات كارل ماركس و فلسفه‌ی مارکسیسم

مترجم و گوینده: ایمان فانی @CafeKetabPage

✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

✅وبینار با موضوع آینده کاربست دانش رفتاری در سیاستگذاری اجتماعی.

از ساعت (17:30) سه شنبه وبینار با موضوع
The Future of Applying Behavioral Science to Social Policy
به مدت 3 ساعت برگزار می شود.


برای شرکت در این سمینار آنلاین از لینک زیر استفاده کنید:
https://www.appam.org/attend-in-person-or-virtually-appammdrc-institutional-member-forum/

✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

✅دام مشاهده موید(تصدیق)Confirming Evidence Trap:

-نوع دام روانی:
شناختی

◀️سوگیریهای رفتاری مرتبط:


-سوگیری تصدیق(Confirmation Bias)
-اثر واپس نگری(Hindsight Effect)
Conservatism(محافظه کاری)
Choice supportive(حمایتگری انتخاب)
Ostrich effect(اثر شترمرغی-کبک در فارسی)
Selective perception(ادراک گزینشی)
Cognitive dissonance(تضاد شناختی)
Halo effect(اثر هاله ای)


دام مدرک مؤید یا سوگیری تصدیق هنگامی اتفاق می افتد که تصمیم گیرنده، اطلاعات را به گونه ای جستجو و یا تفسیر می کند که مؤید پیش داوریهای وی باشد. این خطا اساساً تعیین راه حل قبل از انجام تحلیل است. چون مدلهای مربوط به شرایط پیچیده مملو از نااطمینانی هستند، سرمایه گذاران باید واقف باشند که ممکن است ناخودآگاه برای توجیه تصمیماتی که از قبل گرفته اند تلاش کنند.

◀️یک مثال از سرمایه گذاری در بازار سهام:

کسی را فرض کنید که از خرید سهام پتروشیمی‌ها خاطره‌ای خوب در ذهن دارد. چنین کسی خود به خود مستعدِ ادراک گزینشی به نفع آن گروه از شرکتها است. چنین کسی احتمالا نسبت به وقایع مربوط به صنعت پتروشیمی حساس‌تر است و اخبار آن را مرتب پیگیری می‌کند امّا مثلا از شرکتهای فناورانه غفلت می‌کند. گوئی او می‌خواهد ثابت کند که پتروشیمی‌ها همیشه مناسبتر هستند. این باعث میشود که از فرصتهایی که در دیگر صنایع و شرکتها وجود دارد غفلت کند و یا به شرکتهای پتروشیمی بدون اینکه واقعا بهترین گزینه باشند ورودکند.

(برگرفته از کتاب «هنرسرمایه گذاری؛ کاهش خطاهای شناختی-ادراکی در تصمیمات سرمایه گذاری»: انتشارات نوید مهر)


✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

✅آموزه های اقتصاد رفتاری برای دور زدن بدعهدی آمریکا در توافق هسته ای:
*مصطفی نصراصفهانی

امشب در مصاحبه ای تلویزیونی، آقای دکتر صالحی باز هم به عدم همکاری بانکهای بین المللی با ایران و شخصیتهای حقیقی و حقوقی ایرانی اشاره کردند.
در مصاحبه ای دیگر، جناب آقای دکتر ظریف، در مورد عدم همکاری بانکها با ایران این جملات را بیان کردند:
«فضای روانی دوران تحریم که بانک‌ها را از ارتباط با ایران منع می‌کرد در بانک‌های اروپایی و غرب هنوز وجود دارد. به نظر ما هیچ خطری برای همکاری با ایران بانک‌ها را تهدید نمی‌کند.»


اگر حرف دکتر ظریف در مورد اینکه «هیچ خطری تهدید نمیکند» و « فضای روانی» علّت اصلی عدم همکاری باشد، می توان از ابزارهایی که اقتصاد رفتاری ارائه میکند برای بهبود این فضای روانی استفاده کرد، چرا که اساسا یکی از کارکردهای اقتصاد رفتاری جهت دهی روانی به تصمیمات اقتصادی است. البته این شامل مجموعه ای کامل از برنامه ها میشود که باید متناسب با شرایط طراحی شود و لذا نمیتوان پیشاپیش در مورد جزئیاتش صحبت کرد.

علاوه بر ابزارهای اقتصاد رفتاری که میتواند جنبه های روانی را جبران کند، می توان از ابزارهای مالی خلاقانه ای حتی در همان چارچوب سنتی برای مواردی که مثلا یک «ریسک واقعی» وجود داشته باشد استفاده کرد. در این راستا ممکن است این اشکال وارد شود که در بعضی موارد، احتمالا تعریف ابزارهای پوشش ریسک برای بانکهای خارجی مثل بیمه ها برای ما هزینه زیادی دارد. جوابی که میتوان به این اشکال داد این است که همه موارد نیاز ما به ارتباط با بانکهای خارجی اهمیّت برابر ندارند و مسلّما وجود دارند مواردی که این پوشش ریسک توجیه اقتصادی داشته باشد.

در این راستا بهتر است تا اوباما هنوز مسئولیت دارد بعضی تعهدها محکم شود(ممکن است در مورد مثلا طراحی ابزارهای پوشش ریسک بعدا واکنش تیم جدید آمریکائی متفاوت باشد).


✔️کانال تخصصی اقتصاد و مالی رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance