⭕️◻️ قدرتمندان کثیف

این تیتر روزنامه کیهان را ببینید. نوشته است: «اخراج شریفی زارچی از دانشگاه شریف به دلیل عدم صلاحیت علمی»!!

وقتی در مورد کسی که به این وضوح یک نخبه تمام عیار است چنین ترور شخصیت می‌کنند، فکر می‌کنید در مورد دیگران این کار را انجام نمی‌دهند؟!

شریفی زارچی شانس آورد که از دست این خون‌آشامان توانست نجات پیدا کرد.

این تیتر کیهان فقط دم خروس است که همه دیدند و چون کاریکاتوری بود همه خندیدند! نوک کوه یخ است که پیداست! و تو چه می‌دانی که بدنه کوه یخ چقدر عظیم است و کسی به آن نمیخندد! باور هم می‌کنند؛
درست مثل وقتی که مدیران بیسواد و ناشایست سازمان بورس در میزگرد فردای اقتصاد حاضر شدند و اشخاص حقیقی که برایشان پرونده سازی کردند را «فاقد صلاحیت علمی» خطاب کردند!

شدت کثیف بودن این‌ها (در همه سازمان‌های بخش عمومی) به قدری است که کاملا آگاهانه تلاش می‌کنند مخالفانشان را در مارپیچ بدبختی (اینجا و اینجا) گرفتار کنند و آن‌ها را «ناشایست» جلوه دهند. نجات زارچی استثنا بود!

و آن‌ها که از ترس سکوت اختیار می‌کنند هم روزی خودشان گرفتار خواهند شد.


✔️ اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

ما که نگفتیم شما را بابت ظلم‌هایی که کردید محاکمه کنند که اینطور دوستانتان برآشفتند!!

گفتیم فقط چند روزی استراحت کنید!

⭕️◻️یک جرعه سرور

حدیث عشق چه حاجت که بر زبان آری؟
به آب دیده خونین نبشته صورت حال...‌


یک باور قدیمی شیعیان (که البته معلوم نیست چقدر واقعیت داشته باشد) این است که پیامبر(ص) فرموده‌اند هر کس پایان یافتن ماه صفر(و حلول ربیع‌الاول) را به من اطلاع بدهد به او بشارت بهشت می‌دهم.

بهر حال در فضای اجتماعی ما ایرانیان دو ماه محرم و صفر قرین با عزاداری و متوقف شدن شادی کردن‌هاست و طبعا پایان یافتن آن‌ها هم تداعی‌کننده پایان غم و گرفتگی است.

فردا اول ماه ربیع‌الاول است. دیگر بهانه‌ای برای رها کردن شادی و سرور نیست...

قل بفضل الله و رحمته فبذالک فلیفرح المومنون

راستی! با حضرت سعدی در آن بیت موافق نیستم! بسیاری از اوقات باید عشق را به زبان هم آورد!


✔️کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️سوپر-دیگ نذری پست مدیریتی

قبلاً در مورد دیگ نذری وام با نرخ حقیقی منفی(کمتر از تورم) اینجا نوشتیم.

حالا که گند وام چهار درصدی ده ساله مدیران سازمان بورس درآمده (اینجا را ببینید) بد نیست سوپر دیگ دیگری را معرفی کنیم: جایگاه‌های مدیریتی در سازمان‌های دولتی و نیمه دولتی و بخش عمومی.

چرا می‌گوییم سوپر دیگ؟ چون کسانی که به این رانت‌ها دسترسی پیدا می‌کنند(نذری به آن‌ها می‌رسد)، خودشان توزیع‌کننده رانت‌های دیگری می‌شوند.

مثلا آقای مسعودی فر (که هزاران نفر از او شایسته‌تر بودند) عضو هیئت مدیره سازمان بورس می‌شود و تصمیم می‌گیرد که از پول کارمزدی که از سهامداران دریافت می‌شود، به چه کسانی وام چهار درصدی با بازپرداخت ده ساله پرداخت شود، یا تصمیم می‌گیرد مجوز مشاوره نوع دو را ملغی کند و... . او(ی نوعی) است که تصمیم می‌گیرد که مثلا گروه مالی کاریزما از بعضی رانت‌ها بهره‌مند شود. او(ی نوعی) است که تصمیم می‌گیرد جلوی رشد قیمت فلان سهم را بگیرد یا به آن اجازه رشد بدهد(که منجر ثروتمند شدن یا فقیر شدن انبوهی از آدم‌ها می‌شود).

حالا اعتراض مردم نه به وجود این رانت ها، بلکه به نحوه توزیع آن است. یعنی اساسا بعضی رانت ها قابل حذف کامل نیستند، بنابرین باید به کسی رانت داد که واقعا شایسته باشد.

همچنین در مرحله بعد، اعتراض بیشتر از آنکه به اثرات توزیعی این نحوه پخش کردن رانت باشد به اثرات تخصیصی آن است. به بیان دیگر، اینکه یک مدیری ارزش افزوده چند صد میلیارد تومانی ایجاد کند و تقاضای پاداش چند میلیاردی داشته باشد همه جای دنیا مرسوم است، اما اشکال اینجاست که مدیری که هم انتخاب شدنش وابسته به شایستگی نبوده و هم عملکردش به جز خسارت زدن چیزی نبوده است بخواهد پاداش چند میلیاردی بگیرد. در این فقره هم شفافیت و حاکمیت شرکتی بهترین راهبرد است.

▫️در حال حاضر نحوه توزیع پست‌های مدیریتی در نهادهای بخش عمومی (اعم از سازمان بورس، سایر ادارات دولتی، شرکت‌های نیمه خصوصی مثل خودرو و فولاد و مس و پتروشیمی و...، سازمان تأمین اجتماعی نیرو‌های مسلح(ساتا) وابسته به وزارت دفاع، شستا، بنیاد مستضعفان، بنیاد برکت، کمیته امداد، استانداری ها و شهرداری‌ها و بخشداری‌ها، ستاد اجرایی فرمان امام و... ) نه تنها مبتنی بر شایسته‌سالاری نیست بلکه می‌توان ادعا کرد شاهد نوعی ناشایسته سالاری سیستماتیک هم هستیم. تصور کنید که مدیر عامل یک نهاد مالی زیر نظر سازمان بورس نه تحصیلات مرتبط با نهادهای مالی دارد و نه حتی مثل بقیه ناشایست ها، دانش مالی مربوطه را حداقل در حین مسیولیت کسب کرده است! یا مدیرعامل بورس انرژی جناب آقای نقوی کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی، با پایان نامه با موضوع «مقایسه ذهنیت جوانان کافه نشین» دارد(اینجا)! همزمان برای اساتید اصیل بازار سهام پرونده سازی می‌کنند، حکم به تعطیلی کانال‌هایشان می‌کنند و آن‌ها را فاقد صلاحیت علمی می‌خوانند!
جالب است که همزمان با تعطیل کردن کانال‌های بورسی در دولت سیزدهم، آقای محمدمهدی منتظری که بواسطه نسبت فامیلی اش با آقای منتظری قوه قضاییه رییس اداره پیشگیری از ناهنجاری‌ها شده بود، و اوج فهمش از پیشگیری(بخصوص آن اوایل)، محدود کردن فعالیت‌های فضای مجازی مردم بود، بعد از گرفتن مسیولیت یک کانال تلگرامی راه‌اندازی کرده بود و در حالی که حقوق بالای ۱۰۰ میلیونی می‌گرفت در ساعات اداری برای کانالش تولید محتوا و تبلیغ می‌کرد! و این‌ها پشت تابلوی شهید رییسی به قدرت رسیدند!

همزمان اگر یک نخبه بخواهد در این نهادها پستی بگیرد هزار مانع جلویش می‌گذارند و هزار مدرک و گواهینامه مطالبه می‌کنند! رسماً مردم را به سخره گرفته‌اند!


▫️دولت روحانی و رییسی تمام شدند. اما نیرو‌های فسادآفرین(و بعضی قدرتمندان و مناسبات پشت صحنه) همچنان هستند، مثل جاذبه زمین، مثل غرایز بشری، مثل اینرسی نهادی! این هنر ماست که بر این نیروها غلبه کنیم.

رانت‌ها اولا باید محدود شوند و ثانیا توزیع آن‌ها شفاف و مبتنی بر شایسته‌سالاری شود. توزیع رانت به سبک توزیع نذری هییت باید متوقف شود.

از شما دوست خوبم می‌خواهم که مثال‌ها و نظراتت رو در کامنت ها بنویسی.

✔️کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️وام کارکنان بانکها، حق یا ناحق؟

پیشتر مطلبی در مورد وام کارکنان بانک‌ها منتشر کرده بودیم و از شما همراهان عزیز کانال خواستیم که نظرتان را کامنت کنید.

بعضی از دوستان بانکی نظرات قابل تأملی ارایه دادند. از جمله اینکه یک کارمند بانک جزو بهره‌ور ترین کارمندان نظام بروکراسی کشور به حساب می‌آیند یا اینکه این وام جزیی از حقوق پرداختی به حساب می‌آید و یا اینکه اگر دیگران به نیروی کار ظلم می‌کنند دلیل نمی‌شود به کارکنان بانک‌ها هم ظلم شود و...

در طرف مقابل هم استدلال‌های خوبی آورده شد.

بنظرم خودتان با خواندن آن کامنت ها (در این‌جا) می‌توانید به جمع‌بندی بهتری برسید.

✔️کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

کاملا منطبق با تیوری هست. طبیعیه که خودش رو محق بدونه. جلوی چشمش دوستانش از قبل ایشون ثروت‌های چند صد میلیارد تومانی روی هم گذاشتند!

تو ذهنش می‌گه شرفش رو فروخته و ثروت بعضی از مردم کوچه و بازار را تو بورس به صفر نزدیک کرده و همزمان دوستانش ثروت‌های چند صد میلیاردی کسب کردند ولی ایشان «به دلیل محدودیت‌های قانونی» عقب افتاده! راضی به رانتهای بعد از مسیولیت (اعم از قراردادهای مشاوره و استفاده از شبکه‌ای که ساخته و گرفتن پست‌هایی که دیگر «محدودیت» نداشته باشد و...) نیست! این اسمش چیزی به جز بدمستی نیست!

مثل بعضی‌ها که علی‌رغم خودفروشی به ملک ری هم نرسیدند...

و اینکه ایشان خودش را بزرگ می‌بیند و سایر مردم را کوچک، بخاطر توهمی است که توزیع‌کنندگان(و مهندسی کنندگان) قدرت (که اینجا نوشتیم) در ایشان ایجاد کردند.

⭕️◻️ پزشکیان می‌خواد دیگ نذری جدید بار بذاره؟!
✍️ مصطفی نصراصفهانی

خوب برای شروع نقد رییس‌جمهور جدید هم اولین موضوع مناسب پیدا شد!
قبلاً مهم‌ترین توصیه برای جلوگیری از مفاسد دولت پزشکیان رو اینجا نوشته بودیم. و اگر این توصیه اجرا بشه مانع خیلی از اشتباهات خواهد شد‌.

▫️اما موضوعی که واکنش به آن ضروری است، صحبت رییس‌جمهور محترم در مورد شریک کردن مدیران نهادهای دولتی و شبه دولتی در سود و زیان نهاد مربوطه است. این ایده با هدف افزایش انگیزه در مدیران مطرح شده است.

▫️دانش اقتصاد رفتاری به ما می‌گوید که انگیزه پیچیده‌تر از آن است که به بنظر می‌رسد. مثلا ممکن است شما پاداش مادی نیروی انسانی را با هدف افزایش بهره‌وری زیاد کنی، اما این کار شما اثر عکس داشته باشد و باعث تضعیف عملکرد شود. به این پدیده برونرانی انگیزشی گفته می‌شود که چند سال پیش به بهانه حقوق‌های نجومی در این رابطه اینجا نوشته بودیم.

▫️حتی اگر فرض کنیم که وابسته کردن پاداش به عملکرد همواره کار درستی است و باعث بهبود عملکرد خواهد شد، بحث شناسایی دقیق عملکرد مطرح می‌شود. وقتی یک شرکت سودآوری خوبی داشته باشد اولین چیزی که به ذهن متبادر می‌شود این است که مدیرعامل آن شرکت خوب مدیریت کرده است. اسم این غریزه طبیعی، در اقتصاد رفتاری و مالی رفتاری، سوگیری نتیجه‌نگری(Outcome Bias) است(اینجا و اینجا را ببینید). این غریزه می‌تواند گمراه‌کننده باشد، چرا که مثلا ممکن است عملکرد مدیر خوب بوده باشد، اما رکود کلی حاکم بر صنعت(یا هزاران متغیر غیرقابل مشاهده و خارج از کنترل مدیر) باعث کاهش سودآوری شده باشد. از طرف دیگر مدیران به راحتی می‌توانند معیارهای شمای ناظر را مهندسی و دستکاری کنند تا مشمول پاداش شوند. یا اینکه پیامدهای بیرونی را کنترل نکنند و در معیاری عملکردی که وضع کرده‌اید نمره بالا بگیرند(مثلا محیط زیست را آلوده کنند و..).

▫️حالا حتی اگر فرض کنیم دو مشکل فوق‌الذکر هم وجود نداشته باشند، و مدیری چند صد هزار میلیارد تومان زیان (عدم النفع) به شرکت زده باشد، چطور می‌خواهید او را در زیان شریک کنید؟ آیا می‌خواهید او را اعدام کنید؟! نتیجه این می‌شود که این بازی ممکن است برای یک مدیر، قماری با ارزش انتظاری بسیار بالا و سودآور باشد. پیش خودش بگوید من مسیولیت را می‌پذیرم، اگر موفق شدم که پاداش نجومی خواهم گرفت و اگر موفق نشوم در عمل تنبیهی در کار نخواهد بود. البته در عمل تاکنون هم همین‌طور بوده است. مثلا قرارداد کرسنت را نگاه کنید. بالاخره یک طرف دعوا اشتباه کرده و به کشور و بیت‌المال آسیب زده است، اما نه مقصر به درستی شناسایی و معرفی می‌شود و نه تنبیهی در کار خواهد بود. آنچه که رییس‌جمهور اسمش را شریک کردن مدیران در سود و زیان نامگذاری کرده است، ممکن است ترجمه‌اش رسمیت بخشیدن به این پدیده و تشدید آن بشود.

▫️واقعیت این است که اگر شفافیت کامل(در رابطه با عملکرد و فرآیند تخصیص پاداش) نباشد، این روش هم به یک منبع توزیع رانت دیگر شبیه سایر رانت ها تبدیل خواهد شد، گویی بناست یک دیگ نذری دورهمی دیگر بار گذاشته شود!

⭕️⭕️◻️ خلاصه

۱- وابسته کردن پاداش مدیر به عملکرد، یک روش رایج انگیزشی در دنیاست، اما هزاران ملاحظه دارد. نکند مثل ماجرای انتشار اوراق توسط خاندوزی تقلیدی کور بکنیم و خر را ببینیم اما کدو را نه!

۲- براساس آزمایشات اقتصاد رفتاری، پاداش مادی گاهی نه تنها انگیزه را تقویت نمی‌کند، بلکه تخریب هم می‌کند. پیچیدگی‌های زیادی در رابطه با انگیزه وجود دارند.

۳- سنجش و تفکیک اثر واقعی و عملکرد یک مدیر اصلا راحت نیست. مدیر ممکن است هر معیاری که شما بگذارید را دستکاری کند. سالم هم باشد، باز قضاوت کردن کار بسیار سختی است. باید مواظب باشیم اسیر سوگیری نتیجه‌نگری نشویم.

۳- حتی اگر بتوانیم عملکرد مدیر را به خوبی سنجش کنیم هم باز گاهی امکان شریک کردن او در سود و زیان وجود ندارد.

۴- شفافیت مثل اکسیر است و بدون یک ریال هزینه، انگیزه‌های درونی بسیار قدرتمندی را فعال می‌کند. همین الان بنده در نوشتن این سطور بسیار دقت می‌کنم در حالی که هیچ پاداش مادی دریافت نمی‌کنم! فقط می‌دانم مورد قضاوت سخت انبوهی صاحبنظران خبره قرار خواهد گرفت.

✔️کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️از خرید طلا در روز سیزدهم صفر تا مقاومت تکنیکال در بازار سهام!

واقعاً چه تفاوتی هست بین کسانی که در روز سیزدهم صفر برای خرید طلا صف بستند با کسانی که برای سهام به این ارزانی مقاومت تکنیکال و اندیکاتوری ترسیم می‌کنند؟!

چه فرقی هست بین کسانی که قند را در چای فرو می‌کنند(یا سایر آداب خرافی را به جا می‌آوردند) و کسانی که به احترام جناب اندیکاتور RSI ترمز رشد قیمت را، در حالی که قیمت‌ها در کف اقیانوس هستند، می‌کشند؟!


✔️کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️لزوم ساماندهی مشاوره اشخاص حقیقی در بازار سهام

در همه کشورها اشخاص حقیقی می‌توانند Financial Advisor شوند. اما در ایران این امکان وجود ندارد. حتی امکان ثبت شرکت تک نفره هم در ایران وجود ندارد!

باید هر کس لیسانس رشته‌های مرتبط (اقتصاد، مدیریت و حسابداری) دارد بتواند مجوز مشاوره سرمایه‌گذاری (اعم از مشاوره سبد دارایی) بگیرد.

درست مثل فارغ‌التحصیلان رشته‌های پزشکی، روانشناسی، بینایی‌سنجی، حقوق و... .

لینک x

✔️کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

کسانی که وام می‌گیرند و با آن طلا(دلار) و ملک می‌خرند، تبدیل می‌شوند به دشمن قسم خورده کاهش تورم، کاهش نرخ ارز و کاهش قیمت نسبی ملک.

وام نباید به عنوان پاداش یا جبران خدمات نیروی انسانی پرداخت شود. اگر مدیری یا کارمندی شایسته است، حقوق نجومی پرداخت کنید، اما وام ندهید!

پیرو فرسته قبلی (اینجا) بعضی عزیزان دچار سوبرداشت شده بودند. فکر کردند منظور ما این است که وام گرفتن خوب نیست یا تورم زاست و... . به هر کاری می‌توان از زوایای مختلف نگاه کرد. زاویه نگاه در فرسته قبلی از منظر سیاست‌گذاری عمومی بود. به عنوان مثال، آن کارمندان بانک مرکزی که تا خرخره در وام هستند چنان بازی‌های پیچیده روانی-اجتماعی به راه می‌اندازند که فهم آن هم سخت است، چه برسد به خنثی کردنش! حتی اگر به زبان هم بگویند خواهان کاهش تورم هستند، در ناخودآگاهشان عکس آن را می‌گویند و در عمل هم مطابق خواسته ناخودآگاهشان عمل خواهند کرد! جسم هایشان در جلسات کنار یکدیگر هستند و در پی جستجوی راهی برای کاهش تورم، اما همزمان ناخودآگاه هایشان هم جلسه تشکیل داده و بازی‌های پیچیده برای تشدید تورم در حال مذاکره و چکش‌کاری است!!

در تکمیل صحبت قبلی باید شفاف بگویم که اگر می‌توانید وام بگیرید، بگیرید. گرفتن وام با نرخ بهره منفی و خرید دارایی با آن، یکی از نعمت‌های خداوند است. هم از نظر فرمولی و هم از این نظر که باعث انضباط مالی فردی می‌شود و شما را وادار به پس‌انداز کردن می‌کند.

اما عادت وام کم بهره دادن به جای جبران خدمات، عادتی استعماری است.

این مدل وام دادن فقط کارکردش فریب مردمی است که از سفره توزیع رانت دور افتاده‌اند.

یک وام ۱ میلیاردی ۴ درصدی با بازپرداخت ۱۰ ساله معادل ۶۰۰ میلیون پرداخت پاداش است. (۴۰۰ میلیون را در سپرده ۳۰درصدی می‌گذارید و اقساط کل وام را با سود همان ۴۰۰ میلیون بازپرداخت می‌کنید، ۶۰۰ میلیون را هم مالک شده‌اید)

خوب چه کاری است؟! همان ۶۰۰ میلیون چرا مستقیم پرداخت نمی‌شود؟!

وام را انتخاب می‌کنند چون می‌خواهند بگویند ما پرداختی انجام نداده‌ایم و در واقع ذینفعانی که می‌توانند مطالبه گری کنند(سهامداران یا مالکان شرکت، مردم، مدعی‌العموم و...) را و همچنین رقبای بالقوه را دستکاری روانی می‌کنند. این زرنگ بازی است که آزاردهنده است، وگرنه هر مدیر و کارمندی که شایسته است، شفاف هم پاداش بگیرد و هم پاسخگو باشد و هم از سازوکاری شفاف و بهینه منصوب شود.
ممکن است در اثر شفافیت اولش مردم/سهامداران/ذینفعان تنگ‌نظری بکنند، اما بعد از طی شدن دوره‌ای گذار، تفاوت بین مدیر خوب و بد را متوجه خواهند شد. چطور برای بازیکنان فوتبال تنگ‌نظری نمی‌کنند؟!

⭕️◻️نفت به قیمت خاک


چندین سال است که با استفاده از شهودهایی ساده پیش‌بینی می‌کنیم که قیمت نفت و گاز با خاک یکسان خواهد شد‌. (اینجا را ببینید.)

و عدم استخراج نفت را در اینجا به تاکسی خالی تشبیه کردیم.

هرچه جلوتر برویم بیشتر درستی این پیش‌بینی آشکار خواهد شد.

اگر جنبش‌های زیست‌محیطی در آمریکا و اروپا فعال‌تر شوند، شاید بتوانند کمی سرعت افزایش عرضه نفت و گاز شیل را کم کنند، اما روند کلی قیمت نفت و گاز نزولی است.

این وسط، بازی در صحنه سیاست بین‌المللی (و بخصوص معطوف به تحریم) می‌تواند هوشمندانه‌تر باشد.

⭕️◻️عیدتان مبارک


پیامبر اکرم (ص):
حُسْنُ اَلْمَسْأَلَةِ نِصْفُ اَلْعِلْمِ وَ اَلرِّفْقُ نِصْفُ اَلْعَيْشِ.

خوب پرسيدن (تعریف درست مسیله) نيمی از دانش و نرم رفتاری نيمی از زندگی خوش است.


✔️ اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️لزوم ساماندهی مشاوره اشخاص حقیقی در بازار سهام

در همه کشورها اشخاص حقیقی می‌توانند Financial Advisor شوند. اما در ایران این امکان وجود ندارد. حتی امکان ثبت شرکت تک نفره هم در ایران وجود ندارد!

باید هر کس لیسانس رشته‌های مرتبط (اقتصاد، مدیریت و حسابداری) دارد بتواند مجوز مشاوره سرمایه‌گذاری (اعم از مشاوره سبد دارایی) بگیرد.

درست مثل فارغ‌التحصیلان رشته‌های پزشکی، روانشناسی، بینایی‌سنجی، حقوق و... .

لینک x

✔️کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️ جان‌باختگان معدن و قیمت‌گذاری دستوری!


شاید باور نکنید اگر بگوییم این جان‌ها که در معدن از بین رفتند هم بخاطر قیمت‌گذاری دستوری بود.


@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️اینجا قدرتمندان پاسخگو نیستند!

درحالی‌که بسیاری ازمشکلات دولت سیزدهم بخاطر شخص جناب مخبر بود، رسانه‌های اصلاح‌طلب کمترین نقدرا به ایشان وارد کردند.

اما تصویر واضح به نظر می‌رسد:

▪️در ماجرای واکسن کرونا رفتار مخبر «به ظاهر» کاملا منطبق بر مواضع و اراده مقام معظم رهبری بود.

▪️در ماجرای «شارپ ترین ریزش تاریخ بورس» در اردیبهشت ۱۴۰۲ (و آن مصوبه کذایی و نحوه اطلاع رسانی آن) بعد از سخنرانی رهبری و بیان عبارت «فرهنگ ثروت‌های بادآورده باید برطرف شود» توسط رهبری، ایشان نقش سوپرمن در تحقق اراده رهبری را بازی کرد!

اینکه ایشان نمایش تلاش برای تحقق اراده مقام معظم رهبری را بازی می‌کند، به معنای مفید بودن کارهای ایشان نیست، بلکه عقل سلیم حاصل گند کاری های ایشان را به پای کل نظام می‌نویسد.

🔺کنش‌گری درست در مواجهه با راهبردهای مشخص شده توسط رهبری این است:
۱- دادن بازخورد. متأسفانه بعضی‌ها فکر می‌کنند امکان نقد مواضع رهبری وجود ندارد و مسیر تغییر موضع ایشان بسته است.
۲- توجه به جزییات اجرایی. راهبرد وارد جزییات نمی‌شود. و متأسفانه جزییات اجرایی بد می‌تواند منجر به نتیجه‌ای عکس آنچه راهبرد به دنبال آن است بشود.

⭕️◻️خلاصه اتفاقات ۱۴۰۲ تا الان بازار سهام:


۱- جلب توجه بعضی اشخاصی که سهامدار نبودند به رشد سریع بازار در فروردین ۱۴۰۲. این اشخاص تلاش کردند احساسات شخصیشان را در سیاست‌گذاری عمومی اعمال کنند.

۲- موضع‌گیری رییس سازمان بورس با عبارت «رشد شارپ به سود بورس نیست». در حالی‌که همان زمان رسماً قایل به ارزندگی چندبرابری بازار بودند!

۳- اقناع رهبری مبنی بر اینکه رشد بازار سهام در حال تقویت فرهنگ ثروت‌های بادآورده است(!!). متعاقباً اشاره ایشان به مسیله مذکور در سخنرانی عمومی.

۴-خود شیرینی مخبر (از طریق تصویب مصوبه نرخ خوراک و پنهان کردن دوماهه آن و سایر مفاسد مربوطه از طریق گروه تدبیر و...). آنچه مخبر انجام داد توهین به شعور نظام بود. رنگ کردن گنجشک بجای قناری بود...

۵- افزایش نرخ بهره و فروش اوراق با نرخ بالا. این همزمان شد با جنگ قیمتی صندوق‌های درآمد ثابت. افزایش نرخ بهره به آن شکل، احتمالاً با این نیت بود که همزمان با جبران کسری بودجه، فنر بازار سهام را برای سال آخر دولت سیزدهم (و انتخابات ۱۴۰۴) فشرده کنند.

۶- افتادن مدیران سازمان بورس در اینرسی شناختی و رفتاری

کاش که اشتباهات تکرار نشود...


@BehavioralEconomicsAndFinance

هم سوخته شمع ما، هم سوخته پروانه...

⭕️◻️مولوی و دیگ نذری توزیع رانت

امروز (۸ مهرماه) روز بزرگداشت مولوی هست. پیرو سلسله نوشتجات حول موضوع دیگ نذری توزیع رانت، بد نیست یک بیت از مولوی در رابطه با دیگ را بخوانیم. می‌فرماید:

به هر دیگی که می‌جوشد میاور کاسه و منشین
که هر دیگی که می‌جوشد درون چیزی دگر دارد
نه هر کلکی شکر دارد، نه هر زیری زبر دارد
نه هر چشمی نظر دارد، نه هر بحری گهر دارد




استفاده از هر رانتی که توزیع می‌شود الزاما به نفع ما نیست. بعضی وقت‌ها چیزی که در ظاهر جذاب است در باطن سمی است. بقول قرآن «وعسى أن تحبوا شيئًا وهو شر لكم والله يعلم وأنتم لاتعلمون»، یا به قول آن شاعر:
«آب طلب نکرده همیشه مراد نیست، گاهی بهانه‌ایست که قربانی ات کنند»

مثلا زمانی ما خوشحال بودیم که رتبه برتر کنکور دکتری شده‌ایم. رانت (مشروع و مبتنی بر شایستگی) تحصیل در دانشگاه برتر کشور را کسب کرده بودیم. پیش خودمان گفتیم تا فرآیند اپلای طی شود پایه مان هم قوی‌تر می‌شود و خارج کشور می‌درخشیم! اما ثبت نام در دانشگاه همانا و ماندگار شدن در ایران و...هم همانا. ما پنج نفر بودیم که با کنکور آمده بودیم و انبوهی از همکلاسی‌هایی که از ژن برتر(!) و بورسیه‌ای بودند. در واقع ما را هم برای حفظ ظاهر و جبر قانون پذیرفته بودند، وگرنه عمرا ما را راه می‌دادند! باید بقول سیاوش قمیشی «تو زمستون پیش از آنکه ریشه پابندمان کند، شاخه مان را بدست می‌گرفتیم و تمرین تبر می‌کردیم با خودمان»، اما نکردیم و ماندیم تا با ابتذال و فساد و ناکارآمدی بسازیم!

نمونه‌های موفق عدم استفاده از رانت رو تو کامنت ها بنویسید. من خودم پست نگرفتن آذری جهرمی رو مثال می‌زنم.

@BehavioralEconomicsAndFinance

روس‌ها شوخی شوخی باور کرده‌اند که محور مقاومت پیاده نظام آن‌ها در شطرنج است.

و البته همان‌طور که ترور شهید سلیمانی(که با گرای روس‌ها انجام شد)، مانع بهبود روابط با عربستان نشد، این اقدامات هم مانع بهبود روابط ایران با آمریکا نخواهد شد.

والله اعلم...

@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️ عقلانیت اکولوژیکی؟

عبارتی که شهید طهرانی مقدم در نامه‌ای که در تصویر فوق می‌بینید بکار برده است این است:
«تو پای به ره در نه و هیچ مپرس، خود راه بگویدت که چون باید رفت»

زمانی که ایشان شروع به کار کرد، توانایی ساخت یک خمپاره را هم نداشتیم. بقول دکتر ظریف در جنگ تحمیلی باید التماس می‌کردیم تا برای دفاع از خود به ما سلاح های ابتدایی را بدهند. بصورت قاچاق از افغانستان آرپی‌جی می‌آوردیم و... .

بیراه نیست که گفته می‌شود که اگر سوگیری‌هایی مثل بیش اطمینانی و خوش‌بینی مفرط و... نبودند هیچ کارآفرینی و تحول تکنولوژیکی اتفاق نمی‌افتاد.

توانایی موشکی «ایران» مدیون شهید طهرانی مقدم است.

@BehavioralEconomicsAndFinance