⭕️◻️شعبان شد و پیک عشق از راه آمد
⚘سلام بر شعبان و اعیادش
⚘سلام بر حسین و عباسش
⚘سلام بر سجاد و سجودش
⚘سلام بر نیمه‌ شعبان
⚘و ظهور مولودش
🎊🌸ماه پر فیض شعبان، ماه رسول خدا ﷺ و اعیاد شعبانیه بر همه مسلمانان و عزیزان مبارک باد🌸🎊

👆نتیجه مدیریت انتظارات توسط نخبگان دولت🙄

در باب بطالت نظارت!

نظارت‌های دولتی، بر عکس آنچه خیلی‌ها می‌پندارند، اغلب اوقات (و شاید همیشه!)، کارها را خراب‌تر می‌کند. یک مثال خیلی بزرگش را در پست مربوط به ترفند پانزی میدوف ذکر کردیم، مثالی که نشان می‌داد چگونه نظارت بوروکراتیک که افراد توقع دارند پشه را در هوا بزند، در واقع حتی دایناسور ۱۰۰تنی را هم در فاصله ده متری چشمش ندید! اگر کمی هوشیار باشیم، اثرات منفی این گونه نظارت‌ها را هر روز می‌توانیم ببینم. مثال‌هایی خواهم آورد، ولی ابتدا چرایی مسئله!

نظارت دولتی از یک طرف حس اطمینانی به اشخاص می‌دهد، و بنابراین افراد احتیاط و حزم همیشگی خود را کنار می‌گذارند. کافی است اسم خوبی هم برای نهاد نظارت کننده انتخاب شود: شورای عالی رقابت، سازمان حمایت از مصرف‌کننده، بانک مرکزی (در نظارتش بر عملکرد بانک‌ها و موسسات مالی)، سازمان غذا و دارو..... اعتماد به نظارت دولتی رایج‌ترین اعتماد است، ولی در عین حال بی‌پایه‌ترین آنهاست!

چرا بی‌پایه‌ترین؟! این نظارت لاجرم در یک چارچوب بوروکراتیک و توسط تعدادی بوروکرات انجام خواهد شد. و این چند مشکل دارد: اول، چارچوب بوروکراتیک خشک و غیرقابل انعطاف است، و بنابراین انعطاف لازم برای ایجاد نظارت درست را ندارد. گاه به پشه گیر بیخود می‌دهد و گاه دایناسور را نمی‌بیند. نمی‌توانید قوانینی تصویب کنید که اولاً همه جوانب را در نظر بگیرد و ثانیاً آنقدر حجیم نباشد که بیهوده دست و پاگیر نشود و ثالثاً، آن قدر پیچیده نباشد که افرادی را اسیر و درمانده کند و در عین حال دیگران راه‌های دور زدن آن را بیابند! بوروکرات جماعت به حماقت فکر می‌کند که حجم زیادتر و زیادتر از قوانین، و تبصره روی تبصره روی تبصره می‌تواند این مشکل را حل کند!

مسئله دوم آنکه، بوروکرات‌ها خود "رگ و پوستشان در بازی" نیست، یعنی آنکه تاوان زیادی برای تصمیمات نادرستشان نمی‌دهند. اگر تصویبات نظارتی سازمان غذا و دارو نصف جمعیت یک کشور را هم مریض کند، هیچ کسی پاسخگو نخواهد بود (از این بیشتر خواهم گفت!).

و سوم آنکه، قدرتی که نظارت به بوروکرات‌ها می‌دهد زمینه‌سازِ انواعِ رانت‌های قانونی و غیرقانونی و انواع فسادهاست.

اینها و هزار و یک مسئله دیگر!

⭕️◻️آیا حکومت در رکود بازار سهام نقش دارد؟
✍ مصطفی نصراصفهانی

بازدهی سهام از اوج مرداد ۹۹ در اکثر سهام منفی بوده است در حالی که نرخ تورم های بالای ۴۰ درصد را شاهد بوده‌ایم. یعنی اگر کسی در اوج ۹۹ سهامش را می‌فروخت و بجای آن پهن می‌خرید، از آن موقع ثروت اسمی اش نزدیک سه برابر شده بود.

▫️حالا سوال این است که چرا در همین بازه زمانی بازدهی سهام منفی بوده و در عمل ثروت حقیقی سهامدار یک چندم شده است؟ نقش حاکمیت در این داستان چیست؟

▫️اول باید ذکر شود که بازدهی سهام حاصل دو قسمت سودنقدی و سودسرمایه(افزایش قیمت) می‌شود. پس می‌توان اثر مداخلات دولت را روی این دو قسمت بطور جداگانه بررسی کرد.

▫️سود نقدی شرکت‌ها به واسطه تحریم کاهش پیدا می‌کند. ضعف حاکمیت در دیپلماسی اقتصادی و رفع(خنثی سازی) تحریم مانع سودسازی مضاعف شرکت‌ها شده است. هم از طریق سخت شدن فرآیند تولید و بازاریابی و فروش و هم از طریق افزایش هزینه مبادله انتقال پول.

▫️حالا اگر شرکتی توانسته باشد در این اکوسیستم تحریمی سودی بسازد هم بحث قیمت‌گذاری دستوری مانع رشد سودآوری آن‌ها شده است. در جریان قیمت‌گذاری دستوری در صنایع مختلف هستید: از فروش ظالمانه خودرو و سیمان گرفته تا محصولات پتروشیمی و ....

▫️عدم محافظت از «حقوق مالکیت» سهامداران که یکی از وظایف حکومت در همه مکاتب اقتصادی است مانع رغبت مردم برای خرید سهام می‌شود.

▫️ تغییر سیاست‌ ناگهانی و ایجاد تلاطم با تخریب محیط کسب و کار مانع سودسازی بیشتر شرکت‌ها می‌شود. مثلا تغییر ناگهانی نرخ خوراک.

▫️دست درازی دولت در جیب شرکت‌ها و تصاحب سود آن‌ها (از طریق مالیات و...) باعث می‌شود شرکت‌ها سودهایی که وجود دارد را هم به انحای مختلف پنهان کنند. پنهان شدن سود باعث می‌شود قیمت سهم هم بالا نرود.

▫️لازمه بالا رفتن قیمت، خریدهای رو به بالای خریداران است. تنظیماتی که سازمان بورس درنظر گرفته است بصورتی است که دست بالا را به ربات‌ها و بازارگردانها داده است. این دو مورد، قیمت‌ها را در بازه کوچکی دستکاری می‌کنند (بالا و پایین می‌برند) و از این طریق سودهای هنگفتی کسب می‌کنند. اما اگر شخصی بخواهد قیمت را در بازه‌ای بزرگتر دستکاری کند سازمان بورس اجازه این کار را نمی‌دهد. این افزون بر معاملات غیرشفاف صندوق توسعه بازار و سایر جنبه‌های نظارت سلیقه‌ای است.

▫️از طرف دیگر، خرید رو به بالا نیازمند نقدینگی است. اما تامین مالی کارگزاری‌ها از بانک‌ها سخت شده است و همزمان چشم‌اندازی منفی که موارد فوق ایجاد کرده مانع از استفاده از اعتبار توسط مشتریان می‌شود.

▫️بنابرین می‌توان گفت حاکمیت نقش مهمی در رکود بازار سهام به مثابه آینه اقتصاد کشور دارد.‌ آینه به ما نشان می‌دهد که ارزش جایگزینی شرکت‌ها بیشتر از ارزش بازار آن‌هاست که یعنی اقتصاد سالم نیست.

آنچه که گفته شد مستقل از بحث ارزندگی و عدم ارزندگی و حبابی بودن یا نبودن است. اساساً قیمت بازاری دارایی، بخصوص در کوتاه مدت، مستقل از ارزش ذاتی آن است.


✔️ کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️میلاد خجستۀ جانِ جهان، قطب عالم امکان، محبوب دل عارفان و گمگشتۀ کوی سالکان، حضرت بقیه الله الاعظم، حضرت حجّه بن الحسن ارواحنا لتراب مقدمه الفداء مبارک باد.
🌺🌼🌸


✔️کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️در انتخابات شرکت کنیم؟
✍ مصطفی نصراصفهانی

پاسخ یک بله قاطعانه است. همه ما به وضوح آنچه که باعث دلزدگی مان از قدرتمندان در نظام جمهوری اسلامی ایران می‌شود را می‌شناسیم: ترکیبی از فساد و ناکارآمدی.

▫️اما واقعیت این است که هر وقت حکومت رسمی یک کشور در عرصه بین‌المللی ضعیف جلوه کند، حقوق تک تک مردم آن کشور هم تضییع می‌شود.

▫️مثال‌هایش پیش روی ماست:

▪️▪️ تحریم‌های اولیه (بعد از تسخیر سفارت آمریکا توسط خون آشامان سازمان تروریستی مجاهدین و سایر چپ‌ها) اثرش را روی مردم کوچه و بازار گذاشت: هم خود تحریم‌ها و هم تحریک صدام به جنگ تحمیلی.

▪️ ▪️تحریم‌های ثانویه(که بعد از افشای اسناد هسته‌ای توسط مرتبطین سازمان تروریستی مجاهدین کلید زده شد) بیشترین اثر منفی را روی مردم کوچه و بازار گذاشت‌. چه داروها که کمیاب نشد، چه فسادها که به بهانه دور زدن تحریم ایجاد نشد و چه تورم و نابرابری اقتصادی که ایجاد نشد...

▪️▪️فشار حداکثری ترامپ (که بعد از عکسش در کنار مریم رجوی خون‌آشام پیگیری شد) بیشترین اثر منفی را روی مردم گذاشت. چه بسیار ایرانیانی که در آن دوره ویزاهای دانشجویی و...شان باطل شد یا در صدور آن تاخیر شد. دوستی را می‌شناختم(و احتمالاً اسم ببرم شما هم می‌شناسید) که همسرش در آمریکا بود و ویزای خودش را تمدید نمی‌کردند!

▫️بنابرین، این واقعیتی انکارناپذیر است که تقویت وجهه حکومت رسمی کشور در عرصه بین‌المللی به نفع مردم است و بالعکس.

▫️اما گفته می‌شود این‌ها که تایید صلاحیت شده‌اند شایسته نیستند. پاسخ این است که در بین همین‌ها هم احتمال پیدا کردن گزینه‌هایی که شایستگی صندلی‌های نمایندگی مجلس (جایی که زمانی ملک‌الشعرای بهار و پیش‌تر از آن محمد‌علی فروغی و بعد از انقلاب امثال شهید بهشتی و شهید چمران می‌نشستند!) را داشته باشند، اگرچه پایین است، اما صفر نیست. در نهایت اگر در شهرتان هیچ کسی را شایسته نمی‌دانید رای باطله بیندازید.

❌دست آخر اگر باز هم شک کردید، ببینید تروریست‌های مجاهدین از چه کار شما استقبال می‌کنند. هرچه آنان را ناراحت می‌کند همان کار درست است! نظام هم آرام آرام بهبود پیدا خواهد کرد. همان‌طور که در بازار‌های مالی سودای یک‌شبه پولدار شدن آسیب می‌زند، در سپهر حکمرانی هم سودای بهبود یک‌شبه آسیب‌زاست.

✔️کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️لزوم شکستن چرخه‌های شوم


مطلب قبلی که در رابطه با شرکت در انتخابات بود با این پیش‌فرض نوشته شد که مشارکت بالا در راستای رفع تحریم کمک‌کننده است.

اساسا فلسفه وضع تحریم، ایجاد نارضایتی در مردم است تا مردم خودشان حکومت مورد تحریم را سرنگون کنند. حتی اگر فرض کنیم حکومت جدید هم خوب خواهد بود، این وسط هرچه حکومت قبلی سخت جان تر باشد، مردم بیشتر اذیت خواهند شد.

متأسفانه از نوجوانی به یاد داریم که بعضی نرم‌افزارها را آمریکا تحریم کرده بود و بعضی دیگر را جمهوری اسلامی. یعنی حکومت‌ها بواسطه اختلافی که دارند هر کدام یک سیلی به مردم می‌زنند؛ به این می‌گویند موازنه منفی.

این موازنه منفی باید تبدیل به موازنه مثبت شود.

از طرف دیگر هم یک چرخه شوم دیگر داریم:
تحریم تشدید می‌شود، رفتار واکنشی مردم و حکومت باعث تشدید نامطلوب بودن وضعیت می‌شود و آمادگی برای وضع تحریم‌های جدید یا تشدید قبلی‌ها ایجاد می‌شود. این چرخه هم باید بشکند.


✔️ کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

اما سیمرغ بهترین تحلیل از وضعیت امروز بازار سهام هم می‌رسه به دکتر مشاری عزیز:

https://t.iss.one/tahlilak/1037

دوستانی که با بیت رهبری ارتباطی دارند لطفاً پیام ایشان را منتقل کنند.

کار که به این‌جاها می‌رسد احتمال افق گشایی بالا می‌رود.

⭕️◻️اثر تقویمی در بازار سهام ایران


اثر تقویمی(Calendar Effect) یکی از خلاف قاعده های بازارهای مالی است که به عنوان دلیلی بر عدم کارایی بازار (عدم عقلانیت سطح بازار) آورده می‌شود.

▫️این اثر امکان کسب سودی است که بطور سیستماتیک در زمان‌هایی مشخص تکرار می‌شود و بر خلاف فرضیه بازار کار (EMH) بسرعت برطرف نمی‌شود.

▫️در بازارهای جهانی شاهد اثر ژانویه (January Effect) هستیم و بررسی تاریخچه ۱۸ ساله بازار سهام ایران هم نشان می‌دهد که مشابه آن در اسفند و فروردین در ایران هم برقرار است.

▫️شاید بهتر باشد در حالت کلی اسم آن را بگذاریم «اثر سال نو».

پ.ن.: نمی‌گوییم الزاما الان شاهد رشد خواهیم بود(به خصوص با کسانی که در دولت فعلی قدرت گرفته اند)، اما بطور متوسط انتظار داریم که شاهد یک رشد باشیم. و بازار پیچیدگی‌های متعدد و هر بار درس جدیدی برای ما دارد...

✔️ کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️از دیدن اثر تقویمی(و قدرت دانش مالی رفتاری) لذت ببرید👌

روزی که این مطلب را امیدوارانه منتشر کردیم اوج ناامیدی در بازار را شاهد بودیم (سه شنبه گذشته). دو روز کاری بعد، روندی پرقدرت در بازار سهام شروع شد.

✔️ کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️سختی اصلاح حکمرانی

آنچه که مانع بهبود وضعیت اقتصادی عموم مردم می‌شود دو بخش کلی است:
۱- مسایل خارجی مثل تحریم
۲- مسایل داخلی مثل فساد و ناکارآمدی


همیشه گفته‌ایم که بیش از هفتاد درصد مشکل، بحث تحریم است. بعضی دوستان بودند که مدعی بودند این نسبت به عکس است و اتفاقاً در این دولت فرصت امتحان کردن ایده‌هایشان را پیدا کردند. و اتفاقا عمیقاً و با تمام وجود موفقیت ایشان را آرزو می‌کنیم و هر کمکی هم لازم باشد انجام خواهیم داد.

اما این مشکلات نهادی ریشه‌هایی بسیار عمیق و تاریخی و ذینفعانی بسیار قدرتمند دارند. ربطی هم به حکومت فعلی ندارد.

حالا سعید محمد عزیز در ویدیوی فوق می‌گوید که بخاطر درافتادن با فساد از قدرت حذفش کردند، اما این یک حذف متمدنانه تر بوده است. پیشتر حذف فیزیکی مهدی فلاحیان (اینجا) طی تصادفی ساختگی را در همین کانال اشاره کرده بودیم. فرقی هم نمی‌کند بسیجی و ریشدار باشی یا سه تیغ باشی، پا را نباید روی منافع حضرات بگذاری.

حذف هم گاهی با پاپوش درست کردن است، گاهی با تحریک کردن ضعف‌های شخصیتی و....

شاید بشود فهمید چرا پیشرفت سید امیر سیاح در بحث تسهیل مجوز بسیار کند شده است!

✔️ اقتصاد رفتاری

شر مطلق

درباره تحریم و حمله خارجی

@fazeli_mohammad

⭕️◻️لعنت به آن‌ها که درخواست تحریم می‌کنند....

خودتان را جای این دانشجوی نخبه بگذارید. تحریم همه‌اش شر است، چه برای بیماران پروانه‌ای، چه بیماران دیابتی، چه برای دانشجویان، چه برای پژوهشگران، و چه برای کارآفرینان و تولیدکنندگان.

حتی آن‌ها که از شرایط تحریمی سواستفاده می‌کنند، اگرچه به ظاهر ثروتی جمع می‌کنند، اما از نظر معنوی دارند وجودشان را حراج می‌کنند.

✔️کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️ منفی بودن برآیند اثر تکنیکالیستها روی بازار سهام
✍ مصطفی نصراصفهانی

بقول یکی از فعالان بازار:
«به هرکی بگی با دلار ۶۱ تومنی و تورم ۶۰ درصدی، قیمت سهام به خاطر ترس از رد نشدن از ابر سبز کومو منفی شده، بهت درجا پناهندگی می‌دن»

▫️حرف فوق بی‌ربط هم نیست و شاید بتوان گفت اساسا هرچه درصد افرادی که براساس چارت معامله می‌کنند بیشتر شود، شاهد تعادل سطح پایین‌تری در بازار خواهیم بود.

▫️شهود پشت این ادعا هم شناخته شده است؛ اینکه افراد بیش از آنکه برای کسب سود تحریک شوند، برای فرار از زیان تحریک می‌شوند.

▫️آنجا که سیگنال فروش داده می‌شود در مقایسه با آنجا که سیگنال خرید داده می‌شود از نظر روانی قدرتی بین ۲ تا ۳ برابر دارد. نتیجه اینکه یک معامله‌گر نوعی در مقاومت به احتمال بیشتری اقدام به فروش می‌کند و با احتمال کمتری در حمایت خرید می‌کند.

▫️البته در عمل رفتارها به این سادگی هم نیستند، اما انتظار می‌رود یکی از نیروها به شکل فوق عمل کند.

✔️کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️تراژدی و کمدی ارز مسافرتی


منابع محدود ارزی با قیمت نصف برای سفر به خارج کشور تخصیص داده می‌شود و علی‌رغم هشدارها گوشی بدهکار نیست و توزیع این رانت و سایر رانتها هم‌چنان ادامه دارد.

در این رابطه، این مطلب از کانال احمد جانجان را حیفم آمد با شما به اشتراک نگذارم:
https://t.iss.one/NagidNagoftim/15593

✔️ کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️خاک سیه بر سر او کز دم تو تازه نشد....

فرا رسیدن ماه مبارک رمضان را خدمت شما همراهان عزیز کانال تبریک می گوییم🌹❤️

▫️این نهاد هزار ساله، ثروت و فرصتی بسیار ارزشمند است برای آن‌ها که می‌توانند ببینند؛ ارزشمندتر از ثروت‌های زیرزمینی.

▫️در این ماه مبارک روزه ها را بگیریم و این «فرصت اجتماعی» را برای «توسعه فردی» غنیمت بشماریم.

▫️توسعه فردی دقیقاً همان چیزی است که در فرهنگ قدیمی ما به آن «خودسازی» گفته می‌شد.

▫️شاید کسی توان روانی یا جسمی روزه‌داری را نداشته باشد اما می‌تواند به بهانه همین ماه روی جنبه‌های مختلف دیگر خودش کار کند و در این راه «کامل گرایی»(Perfectionism) سم است؛ هم در برخورد با خودمان و هم در برخورد با دیگران. بقول مثنوی:
«لنگ و لوک و خفته شکل و بی‌ادب، سوی او می‌غیژ و او را می‌طلب»



✔️ کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️بورس تورم زا؟

وقتی به مرور ادبیات در مورد رابطه بازار سهام با تورم می‌پردازیم، می‌بینیم که دانش اقتصاد بیشتر به نقش سپر تورمی بودن بازار سهام تأکید دارد تا تورم‌زا بودن آن.

چند سال پیش فهرستی از ۲۵ نفر از دوستان منتشر شد که تدوام رشد بازار سهام را تورم‌زا دانستند(نامه مشهور به ۲۵ اقتصاددان).

در سیستم‌های پیچیده، طرح ادعاهای واهی کار ساده‌ای است. براحتی می‌توانید ادعا کنید که رشد متغیر x از مسیر مشخصی باعث رشد متغیر y می‌شود و حرفتان هم درست باشد. اما همان متغیر از مسیرهای دیگری باعث کاهش متغیر y می‌شود. برآیند اثرات مهم است.

یکی از مسیرهایی که می‌گفتند رشد بازار سهام باعث ایجاد تورم می‌شود، از طریق تسهیلات اعطایی به کارگزاری‌های بازار سهام بود. (در ایران تسهیلات را کارگزاری‌ها از بانک‌ها می‌گیرند و در قالب اعتبار در اختیار مشتری‌ها قرار می‌دهند)

اما در نمودار فوق می‌بینیم که تسهیلات کل کارگزاری‌ها روی هم به اندازه کسر ناچیزی از کل تسهیلات بانکی می‌شود. این در حالی است که کارگزاری‌ها برای بانک‌ها جزو مشتریان با کمترین ریسک نکول(و نتیجتا اضافه برداشت و تورم) هستند.

فساد و ناترازی بانکی را دریابید.

⭕️◻️بورس تورم‌زا یا ملک تورم‌زا؟


۴۱ درصد از چاپ پول کشور (به عنوان علت بدون واسطه تورم) در نه ماهه اول سال ۱۴۰۲ بواسطه بانک آینده بوده است(اینجا).

زیان این بانک برای این است که وام پرداخت کرده و پس نگرفته.

حدس می‌زنید اکثر وام‌ها در کدام بخش اقتصاد مصرف شده است؟ بله... بخش ملک و مسکن، نه بورس! سود وام گیرنده در این است که وام را پس ندهد یا با نرخی کمتر از تورم پس بدهد. پس یا تلاش می‌کند وام را پس ندهد یا اگر پس می‌دهد اختلاف نرخ تورم و نرخ سودی که می‌دهد هرچه بیشتر باشد. هرچه تورم بالاتر برود، این اختلاف بیشتر می‌شود.

▫️حالا بعضی دوستان از نظریه درونزایی خلق پول و تورم فشار هزینه و...سخن می‌رانند، که باید از ایشان پرسید رشد نرخ ارز، فعالان (و احتکارکنندگان) کدام بخش از اقتصاد را خوشحال تر می‌کند؟ بله.... بخش ملک و مسکن. مثلا یک بانک زیانده که دارد از یک طرف با خلق نقدینگی هیزم برای تورم جمع می‌کند، از طرف دیگر تمام تلاشش را می‌کند تا هرچه زودتر نرخ ارز رشد کند، چون بیشترین نفع را از افزایش نرخ ارز می‌برد. این است که قیمت مسکن در جاهایی از ایران، از نیویورک هم بیشتر شده است!

حالا بحث روز اقتصاددانان ایرانی در فضای مجازی این شده است که نرخ ارز در افزایش تورم مهمتر است یا حجم نقدینگی😄

مسیولین و اکثر مردم اولین گزینه سرمایه‌گذاریشان ملک و مسکن (به مثابه سفته بازی با افق بسیار بلندمدت) است و این مخرب است.


✔️ کانال اقتصاد رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

سهمی که به رایگان (اینجا👆)معرفی شد و امروز برای چهارمین روزپیاپی صف خرید است.