⭕️◻️ترقی‌خواهی به سبک حضرت امیرکبیر یا به سبک قره‌العین؟


سال‌ها پیش از آنکه ایده ترقی‌خواهی در انتهای قرن 19 و ابتدای قرن 20ام در آمریکا رواج پیدا کند، در ایران حداقل دو تن پیگیر این ایده بودند: یکی از آنها طاهره قره‌العین بود و دیگری امیرکبیر.

▫️ترقی‌خواهی ولی یک پدیده خنثی نیست و می‌تواند مسیرهای تکاملی متعددی را طی کند. شاید بتوان دو تن فوق را به عنوان نماد دو جریان متفاوت در نظر گرفت.

استعمارگران انگلیس و روس در ایران حضرت امیرکبیر را به شهادت رساندند ولی آن جریانِ دیگر را مورد توجه ویژه قرار دادند و سعی کردند آن را به نفع خودشان مهندسی کنند.

▫️اصلاحاتی که امیرکبیر در پی انجام آن بود بسیار جلوتر از زمان خودش بود و اگر او را نمی‌کشتند، احتمالا مسیر تکامل ایران بشدت متفاوت می‌بود.

انگلیسی‌ها همچنین سال‌ها بعد، رضاخان را روی کار آوردند تا نیاز به ترقی‌خواهی در ایران را به سبک دلخواهشان ارضا کنند.

▫️این اِعمالِ سلیقه غربی‌ها را حتی می‌توان در لابلای کتاب‌های اقتصاد توسعه هم پیدا کرد. مثلا در کتاب اقتصاد توسعه مایکل تودارو که به فارسی هم ترجمه شده است در جایی صراحتا حجاب زنان در کشورهای مسلمان را مانع از توسعه توصیف کرده است.

در مورد جایزه‌هایی که در بعضی جشنواره‌های فیلم بین‌المللی داده می‌شود هم می‌توان این گرایش غربی‌ها به تحمیل و تزریقِ سلیقه خاص خودشان به فرآیند تکامل ایرانیان را مشاهده کرد.

▫️این اعمال سلیقه البته در مورد ایران به شدت کشورهای مستعمره نبوده و این که الان به زبان انگلیسی و فرانسوی صحبت نمی‌کنیم نشان از یک مقاومت و غنای فرهنگی بالا دارد.

موسسه بینش‌های رفتاری
تلگرام✔️اینستاگرام✔️وبسایت✔️آپارات

⭕️◻️شرکت‌های پربازده از نظر بعضی مدیران بازار سرمایه

▫️اینکه مدیران هم اشتباه می‌کنند غیر قابل انکار است.

▫️اینکه می‌توان به این روش نظرسنجی و قابلیت اتکای آن در تصمیم‌گیری فردی و سازمانی اشکال روش‌شناختی وارد کرد هم غیرقابل انکار است.

▫️اما اینکه (بنابر هر شهودی اعم از اینکه مثلا اخیرا رشد داشته‌اند) نظرشان روی بعضی سهم‌ها هست باید مورد توجه ما باشد. چون منابع مالی زیادی در اختیار ایشان است و پدیده پیش‌بینی خودمحقق‌کننده(Self-fulfiling prophecy) براحتی اتفاق می‌افتد.

▫️سوگیری دسترسی پذیری (Availability) هم در این موارد می‌تواند توضیح دهندگی معناداری احتمالا پیدا بکند.

▫️▫️▫️جمعبندی اینکه شاید بهتر باشد ما هم این موارد را در واچ لیست خود داشته باشیم.

پ.ن.: موضع موسسه بینش‌های رفتاری مستقل از نظرسنجی فوق و مبتنی بر بررسی‌های جداگانه است.

موسسه بینش‌های رفتاری
تلگرام✔️اینستاگرام✔️وبسایت✔️آپارات

⭕️◻️پانصد هزار برابر حادثه متروپل


تعداد افرادی که بخاطر سیاست‌های بریتانیا در جنگ جهانی اول در ایران کشته شدند به روایت‌های مختلف، بین 20 تا 40 درصد جمعیت آن زمان بودند.

▫️مثل این است که امروز بین 17 تا 36 میلیون تن از جمعیت ایران طی حادثه‌ای کشته شوند.

17 میلیون تن کشته کجا و 33 تن کشته کجا؟ آیا احساسات ما (اعم از خشم و ناراحتی) نسبت به آن کشتار دسته جمعی واقعا 500هزار برابر احساسات ما نسبت به حادثه متروپل آبادن هست؟

▫️اصلا آیا مغز انسان توانایی واکنش احساسی متناسب با شدت حادثه را دارد؟

اگر از مغز کسی که در اثر شنیدن اخبار متروپل خشمگین می‌شود FMRI گرفته شود قطعا بعضی نواحی بشدت فعال می‌شوند و شاید توان فعالیت بیشتر این نواحی اصلا وجود نداشته باشد.

▫️اگر بخواهیم 500هزار برابر خشم و ناراحتی‌ای که در اثر شنیدن اخبار متروپل در ما ایجاد می‌شود داشته باشیم آیا منفجر نخواهیم شد؟

مغز ما در درک ابعاد ناتوان است. برای همین باید به آن کمک کرد تا واکنش همگن‌تر و عقلانی‌تری به مسائل داشته باشد.(اینجا و اینجا و اینجا را هم ببینید)

#ابعاد

موسسه بینش‌های رفتاری
تلگرام✔️اینستاگرام✔️وبسایت✔️آپارات

«هنوزم ز خردی به خاطر در است
که در لانـه ماکیان برده دست
به منقارم آنسان به سختی گَزید
که اشکم چو خون از رگ آن دم جهید
پدر خنده بر گریه ام زد که هان!
وطن داری آموز از ماکیان» دهخدا

پ.ن: دوست داشتن وطن و دفاع از وطن و تلاش برای پاکیزه نگه داشتن وطن [آنهم در شرایط سخت و دشوار] چیز عجیبی نیست. اینکه دوست نداریم تصویر غیرواقعی [و زشتتر از آنچه که هست] از وطنمان ارائه شود چیز عجیبی نیست. اینکه دوست نداریم چپ و راست هر کس و ناکسی در دنیا پشت تریبون قرار گرفته و وطنمان را تهدید کند چیز عجیبی نیست. اینکه دوست نداریم وطنمان تحت فشار تحریم و توهین بیگانگان باشد چیز عجیبی نیست.

اما اینکه کسی به خاطر منافع شخصی و قبیله ای و هر چیزی با دشمنان سرزمینش همصدا شود، اینکه کسی برای خوشایند بیگانه وطنش را به حراج بگذارد و.. چیز بسیار زشت و عجیبی است و به مردی می ماند که برای خنداندن دوستان و مهمانانش پدر و مادر پیرش را مسخره کرده و یا همسر و خانواده اش را تحقیر می کند.

وگرنه اگر دست در لانه کلاغ یا هر جانوری هم بکنیم او با تمام قدرت از خانه خویش دفاع میکند. اینکه تلاش کنیم کمتر از جانور نباشیم چیز عجیبی نیست.
@kharmagaas

⭕️◻️وقتی میگوئیم مهمترین عضو کابینه، وزیر اطلاعات است

نوشته قبلی در مورد اهمیت وزیر اطلاعات را در اینجا و لزوم رفع تعارض منافع در سیستمهای امنیتی را در اینجا بخوانید، بعد به صحبتهای این خبرنگار که گویا سال ۹۹ حادثه متروپل را هشدار داده بود گوش کنید.

▫️در اینجا مدعی شده بودیم که تا تعارض منافع و فساد در وزارت اطلاعات برطرف نشود فساد در جاهای دیگر برطرف نخواهد شد. خود دوستان سازمان بازرسی مثال‌های متعدد دیگری که رسانه‌ای نشده‌اند را بهتر می‌دانند.

▫️دلسوزان نظام! ما راه را نشان داده‌ایم! این شما و این نحوه مواجهه شما با بزرگترین دشمنان نظام که خودی‌ها هستند. اعدا عدوک نفسک...

▫️راستی ماجرای مرگ مشکوک دکتر فلاحیان (تهیه کننده پیشنویس قانون تعارض منافع) را هم بررسی بیشتری بکنید.

آینده روشن است...

موسسه بینش‌های رفتاری
تلگرام✔️اینستاگرام✔️وبسایت✔️آپارات

🖥 مشاهده فیلم جلسات دوره آموزش مجازی کتاب تعارض منافع در بخش عمومی

🔗 علاقه‌مندان می‌توانند با استفاده از لینک زیر، فیلم همه جلسات این دوره آموزشی را مشاهده کنند:
https://tp4.ir/y9Qn

🔸دوره آموزش مجازی کتاب تعارض منافع در بخش عمومی، در اسفندماه 1400 و در 6 جلسه برگزار شده است.

1⃣ جلسه اول: چیستی تعارض منافع، دکتر وحید کشافی‌نیا
https://tp4.ir/vpa9

2⃣ جلسه دوم: رابطه تعارض منافع با فساد - درآمدی بر مبانی دینی، دکتر محمد واثقی
https://tp4.ir/eC8N

3⃣ جلسه سوم: اَشکال تعارض منافع (بخش اول)، دکتر وحید کشافی‌نیا
https://tp4.ir/CVXq

4⃣ جلسه چهارم: اَشکال تعارض منافع (بخش دوم)، دکتر وحید کشافی‌نیا
https://tp4.ir/N3q3

5⃣ جلسه پنجم: مدیریت تعارض منافع، مرحوم دکتر مهدی فلاحیان
https://tp4.ir/eMYJ

6⃣ جلسه ششم: تعارض منافع از منظر حقوق در ایران، مرحوم دکتر مهدی فلاحیان
https://tp4.ir/tKZw

🆔 @Tp4_ir

⭕️◻️آموزش مباحث تعارض منافع به مسئولین بخش عمومی
✍🏼دکتر مصطفی نصراصفهانی

بنظرم اگر بناباشد فقط یک آزمون برای ورود افراد به بخش عمومی برگزار شود، آن آزمون باید برای سنجش میزان تسلط داوطلبان بر مفاهیم مرتبط با «تعارض منافع» باشد. هر کس مسئولیتی در بخش عمومی(دولت، مجلس، شورای شهر و شهرداری، سیستم قضایی، سیستم امنیتی، سیستم نظامی، بیت رهبری، مجلس خبرگان، مجمع تشخیص و...) دارد، باید به این مباحث مسلط باشد. بخصوص در بخش‌های مرتبط با قانون‌گذاری و یا نظارت(مثل سازمان بازرسی و...) لزوم تسلط به این مباحث بیشتر است.

▫️دوستانِ اندیشکده شفافیت برای ایران کتابی مفصل با همین موضوع تهیه کردند. سپس همین کتاب را در شش جلسه بصورت ویدئویی آموزش داده‌اند تا مسئولینی که فرصت کافی ندارند بتوانند آن‌ها را مشاهده کنند.

▫️تعارض منافع که برطرف شود عمده مفاسد از بین خواهد رفت: مثل گوشتی که در یخچال فریزر نگهداری می‌شود! اینکه شاخص ادراک فساد در کشورهای بی‌دین بهتر از کشور امام زمان (عج) است بخاطر همین تکنولوژی‌های علوم انسانی است، نه بخاطر اینکه آن‌ها آدم‌های بهتری هستند(گوشت ضد فساد ندارند، بلکه محیط طوری طراحی شده است که مانع از فساد گوشت می‌شود).


🔗 علاقه‌مندان می‌توانند با استفاده از لینک زیر، فیلم همه جلسات این دوره آموزشی را مشاهده کنند:
https://tp4.ir/y9Qn


1️⃣ جلسه اول: چیستی تعارض منافع، دکتر وحید کشافی‌نیا
https://tp4.ir/vpa9

2️⃣ جلسه دوم: رابطه تعارض منافع با فساد - درآمدی بر مبانی دینی، دکتر محمد واثقی
https://tp4.ir/eC8N

3️⃣ جلسه سوم: اَشکال تعارض منافع (بخش اول)، دکتر وحید کشافی‌نیا
https://tp4.ir/CVXq

4️⃣ جلسه چهارم: اَشکال تعارض منافع (بخش دوم)، دکتر وحید کشافی‌نیا
https://tp4.ir/N3q3

5️⃣ جلسه پنجم: مدیریت تعارض منافع، مرحوم دکتر مهدی فلاحیان
https://tp4.ir/eMYJ

6️⃣ جلسه ششم: تعارض منافع از منظر حقوق در ایران، مرحوم دکتر مهدی فلاحیان
https://tp4.ir/tKZw


▫️▫️▫️اگر دلسوز نظام و کشور هستید و می‌خواهید برای کاهش فساد کاری بکنید، این متن را به اشتراک بگذارید تا حجت را بر مسئولین تمام کرده باشید. آینده روشن است...


موسسه بینش‌های رفتاری
تلگرام✔️اینستاگرام✔️وبسایت✔️آپارات

⭕️◻️اقتصادِ با آن توصیفات، واقعا هم مال خر است!

به مناسب سالگرد ارتحال ایشان، به جملات امام خمینی(ره) در این قطعه ویدئویی دقت کنید:

«من نمی‌توانم تصور کنم و هیچ عاقلی نمی‌تواند تصور کند که بگویند ما خون‌هایمان را دادیم که خربزه ارزان بشود! ما جوان‌هایمان را دادیم که خانه ارزان بشود. هیچ عاقلی جوانش را نمی‌دهد که خانه ارزان گیرش بیاید. مردم همه چیزشان را برای جوان‌هاشان می‌خواهند ... .

آدم، اقتصاد را برای خودش می‌خواهد؛ خودش را به کشتن بدهد که اقتصادش درست بشود؟!
این معقول نیست. یا جوان‌هایشان را به کشتن بدهند که نان ارزان گیرش بیاید؟!

خیال می‌کنند که انسان هم یک حیوانی است که همان خورد و خوراک است! منتها خورد و خوراک این حیوان با حیوانات دیگر یک فرقی دارد. این چلوکباب می‌خورد؛ او کاه می‌خورد؛ اما هر دو حیوانند.

اینهایی که زیربنای همه چیز را اقتصاد می‌دانند اینها انسان را حیوان می‌دانند. حیوان هم همه چیزش فدای اقتصادش است. زیربنای همه چیزش [است‌] الاغ هم زیربنای همه چیزش اقتصادش است. این‌ها انسان را نشناختند»

عمق صحبت‌های این فیلسوف و عارف بزرگ را کسانی که روی مباحث عقلانیت کار کرده‌اند متوجه می‌شوند.

⭕️◻️تو غلط کرده ای پولت را در تولید وارد کرده ای!

تصور کنید شما یک کارگاه تولیدی راه اندازی کرده اید و برای آن ۱ میلیارد تومان هزینه کرده اید.

اما الان پول لازم دارید و مجبورید آن کارگاه را بفروشید. با مشتریان بالقوه صحبت میکنید و آنها میگویند این کارگاه فقط ۲۰۰ میلیون تومان می ارزد! در این وضعیت چه احساسی خواهید داشت؟

اگر دوست شما که تصمیم داشت مشابه همین سرمایه گذاری را در شهر خودش بکند این ماجرا را ببیند چه فکری پیش خودش میکند؟

آنچه در بازار سهام ایران اتفاق افتاده است مشابه داستان بالاست. حتی در همان اوج بازار سال ۹۹ هم درصد عمده ای از شرکتها هنوز یک چندم ارزش جایگزینی معامله میشدند(همان زمان در اینجا در این مورد نوشتم). آنوقت بعضی به اصطلاح تحلیلگران، بازار سال ۹۹ را سوپرحباب تلقی میکردند و متاسفانه هنوز هم بر این اشتباه خودشان اصرار میکنند!

اینکه شما بنگاهی که ارزش جایگزینی آن ۱میلیارد تومان است را ۲۰۰ میلیون تومان قیمتگذاری کنید یعنی به کسی که آن بنگاه را راه اندازی کرده است با صدای بلند و محکم میگوئید: "تو غلط کردی پولت را آوردی در تولید"!

نتیجه میشود اینکه دیگر کسی در این زمینه سرمایه گذاری نخواهد کرد!

مثلا امسال باز هم شاهد قطعی برق مکرر برای صنایع و مردم خواهیم بود و هیچ آدم عاقلی هم پولش را صرف راه اندازی نیروگاه در این کشور نخواهد کرد، چون تنبیه خواهد شد!

جالب است مخالفان ایده ارزش جایگزینی در مواجهه با قیمتهای ملک، چشمشان را لوچ کرده و منطق تحلیلی شان وارونه میشود!

موسسه بینش‌های رفتاری
تلگرام✔️اینستاگرام✔️وبسایت✔️آپارات

کامنت‌های پست قبلی هم ارزش خواندن دارند.

#دماوند

⭕️◻️پیمان ابراهیم و رفراندوم: دو نقطه شروع گفتگوهای ایران-اسرائیل
✍🏼مصطفی نصراصفهانی


مرکزی‌ترین مشکل غرب و آمریکا با ایران، مسئله اسرائیل است. البته آمریکایی‌ها احتمالا متوجه هزینه بالای تنش بین ایران و اسرائیل برای خودشان هستند و بنابراین بهتر است بجای آنچه که الان خودبخود دارد پیش می‌رود(پیوستن ایران به بلوک شرق در جنگ ارزی)، رفتاری مشابه آنچه با چین کردند را با ایران داشته باشند. چنانچه اینجا و اینجا قبلا نوشتم، همکاری ایران و آمریکا می‌تواند منجر به نجات اقتصاد هر دو کشور برای چند دهه آینده بشود. با برطرف شدن تحریم‌ها(در عمل و نه صرفا روی کاغذ)، اقتصاد ایران با پتانسیل‌هایی که دارد می‌تواند شکوفایی خیره‌کننده‌ای را تجربه کند و همزمان آمریکا بحران‌های جدی که در راه هستند را به راحتی مدیریت کند. در چنین حالتی، نرخ رشد اقتصادی سالانه بالای 10 درصد(بدون در نظر گرفتن افزایش فروش نفت) براحتی شدنی است.

▫️زمانی در دوره ریاست جمهوری حسن روحانی ایده این بود که باید با کدخدا (آمریکا) مذاکره کرد. اما ظهور ترامپ نشان داد که این ایده نیز کافی نبوده است و باید با یک لایه عمیقتر یا وسیعتر گفتگو یا مذاکره کرد. در واقع مذاکره باید با خود لابی صهیونیست صورت بگیرد.

▫️برای گفتگو و رسیدن به صلح، باید بر نقاط اشتراک تمرکز کرد. یکی از طرح‌های بین‌المللی که بسیار هوشمندانه طراحی شده بود پیمان ابراهیم بود. چون جنگ اسرائیل سال‌هاست که دیگر از یک مسئله قومی(جنگ اعراب و متجاوزان به خاک اعراب) تبدیل به جنگی مذهبی بین یهودیت و اسلام تبدیل شده است.

▫️توسل اسرائیلی‌ها به حضرت ابراهیم (ع) که برای تمامی ادیان ابراهیمی مقدس هستند در واقع یک راه حل ارگانیک برای رسیدن به صلح است. حتی بنده هم همیشه در این کانال، عید قربان را طی چند سال گذشته به «پیروان ادیان ابراهیمی» تبریک می‌گفته‌ام.

▫️جالب است بدانید که قرآن کریم هم در چندین جای مختلف راه حل صلح بین پیروان یهودیت، مسیحیت و اسلام را توسل به آموزه‌های ابراهیمی می‌داند(به عنوان مثال، اینجا را ببینید).

▫️اما ایجاد صلح ارگانیک با ایران نیازمند نقطه شروع متفاوتی است و توسل به حضرت ابراهیم(ع) کفایت نمی‌کند! گزینه‌ای که از طرف آقای خامنه‌ای برای اسرائیلی‌ها روی میز گذاشته شده است این است که یک رفراندوم در فلسطین اشغالی با مشارکت ساکنان اصیل آنجا برگزار شود. طبعا جزئیات آن می‌تواند موضوع خوبی برای مذاکره با اسرائیل باشد.

▫️بنظرم می‌رسد که بعد از توافق در زمینه جزئیات رفراندوم، ایران اسرائیل را به رسمیت خواهد شناخت و همگی با خوبی و خوشی در خاورمیانه(غرب آسیا) در کنار هم زندگی خواهیم کرد: هم ایران سلاح‌های بازدارنده خود(اعم از صنعتِ موشکی) را می‌تواند داشته باشد، هم حزب‌الله و انصارالله باقی بمانند و... . توجه شود که اسرائیل نام دیگر حضرت یعقوب(ع) است که برای مسلمانان هم مقدس هستند. بنابراین اصرار بر اینکه اسم کشور چه باشد هم چندان معقول به نظر نمی‌رسد.

▫️روسیه و ترکیه را هم می‌توان با چنین صلحی همراه کرد و رئیس‌جمهور رئیسی هم می‌تواند با چنین مذاکره‌ای یک بحران پرهزینه را خاتمه بدهد.

اگر می‌پسندید به اشتراک بگذارید تا به دست اندیشکده‌های دو طرف برسد!!


موسسه بینش‌های رفتاری
تلگرام✔️اینستاگرام✔️وبسایت✔️آپارات

⭕️◻️گفتگو با اسرائیلی‌ها در اولویت دولت رئیسی

▫️مهمترین کاری که یک رئیس جمهور ایرانی می‌تواند بکند برطرف کردن تحریم‌هاست. برطرف کردن تحریم‌ها هم بدون گفتگو(در عین حفظ عزت و توان و قدرت نظامی و ...) شدنی نیست.

▫️تجربه برجام نشان داد که مذاکره با یک طیف مشخص از سیاستمداران آمریکایی کفایت نمی‌کند.

▫️امیدوارم رئیس جمهور رئیسی به گفتگو در مورد جزئیات رفراندوم در اسرائیل(که پیشنهاد آقای خامنه‌ای بوده است) ورود جدی کرده و یکبار برای همیشه مشکل غرب با جمهوری اسلامی ایران را برطرف بفرمایند. جزئیات و توضیحات بیشتر در اینجا.

✔️یادداشتهای دکتر مصطفی نصر:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️اقتصاد نهادگرا و طراحی سیستم اقتصادی
✍🏼مصطفی نصراصفهانی

چنانچه همواره بر دوگانه #طراحی_سیستم و #مدیریت_سیستم تأکید کرده‌ایم(اینجا و اینجا و اینجا را ببینید)، در علوم مختلف هم می‌توان با این متر و معیار زیرشاخه‌ها را طبقه‌بندی کرد.

▫️پیشتر مدیریت سیستم را به رانندگی(مراقبت از) یک خودرو تشبیه کرده بودیم و طراحی سیستم را به طراحی آن خودرو. وقتی که طراحی (خودرو) ضعیف باشد بهترین مدیر(راننده) هم توان بالایی نخواهد داشت و بالعکس، وقتی طراحی خوب باشد، بدترین مدیر(راننده) هم عملکرد خوبی خواهد داشت.

▫️در دانش اقتصاد، رهیافت‌های #نهادگرایی و رفتاری، هر دو تمرکز اصلی را بر طراحی سیستم گذاشته‌اند. طبیعتا و چنانچه قبلا گفته شد، اهمیت طراحی سیستم بسیار بیشتر و بالاتر از مدیریت سیستم است. بر خلاف رهیافت نهادگرایی(و اقتصاددانان نهادگرا)، رهیافت نئوکلاسیک(و اقتصاددانان نئوکلاسیک)، معمولا بر مدیریت سیستم تمرکز دارد. مثلا تنظیم نرخ بهره و ... شبیه تصمیم راننده خودرو به این است که ماشین در دنده 2 باشد یا 3!

▫️متأسفانه آنچه در رشته اقتصاد در ایران آموزش داده می‌شود عمدتا مربوط به مدیریت سیستم است و نه طراحی سیستم. این در حالی است که عمده جوایز نوبل اقتصاد طی دو دهه اخیر، مربوط به اقتصاد رفتاری، اقتصاد نهادگرا، طراحی مکانیزم و... بوده که روی #طراحی سیستم تأکید دارند. علاوه بر اقتصاد رفتاری و اقتصادنهادی که هیچ جایگاهی در دروس رشته اقتصاد ندارند، سایر عناوین درسی مهمی مثل سازمان صنعتی هم که در مورد طراحی سیستم هستند مورد توجه کافی قرار نمی‌گیرند.

▫️انتقاداتی که نهادگرایان (به نمایندگی طیف دانشگاه علامه طباطبایی) به نئوکلاسیک‌ها (به نمایندگی طیف دانشگاه صنعتی شریف) دارند از همین جنس است. آن‌ها می‌گویند که مثلا تا وقتی موتور خودرو بازطراحی نشود، حتی اگر شما بتوانید سیاست‌های مدیریتی را آنگونه که می‌خواهید اجرا کنید، عایدی چندان بزرگی ایجاد نخواهید کرد. نامه 61 اقتصاددان نهادگرا هم در واقع چنین رهیافتی دارد. البته قطعا سیاست بهینه حاصل سنتز نظرات خواهد بود.

⭕️⭕️⭕️حال چه باید کرد؟

▫️▫️▫️در بعد نظری:
اولا باید تعداد واحدهای بیشتری به دروسی که مرتبط با طراحی سیستم هستند تخصیص پیدا کند و ثانیا از ظرفیت پژوهشگران این حوزه‌ها در سیاستگذاری عمومی استفاده بیشتری بشود.
در واقع باید قدرت اثرگذاری این کارشناسان بر سیاست‌ها را بیشتر کرد. این الزاما به معنای دادن رانت بیشتر به آن‌ها نیست! بلکه کافی است رانت‌های زاید فعلی هدفمندتر شوند!
به نظر می‌رسد استفاده از اقتصاددانان مربوط به طراحی سیستم هزینه چندانی به بیت‌المال تحمیل نکند، کافی است اراده بر این باشد که از انباشت دانش و تخصصی که در کشور وجود دارد استفاده شود.
همچنین ایجاد زیرساخت جهت گفتگوی موثر بین طرفداران مکاتب مختلف هم ضروری به نظر می‌رسد. لازمه چنین زیرساختی، توسل به کارهای بین رشته‌ای مثل شبیه‌سازی کامپیوتری و #مدلسازی_مبتنی_بر_عوامل است.

▫️▫️▫️در بعد اجرایی:
در اجرا و در عمل، نمی‌توان مدیریت سیستم را رها کرد و به بازطراحی پرداخت. به بیان دیگر، اصلاحات نهادی و ساختاری و بازطراحی سیستم باید در حالتی صورت بگیرد که سیستم تعطیل نمی‌شود. سیاستگذار هم در عمل مجبور است درصد بالایی از منابع و انرژی خودش را صرف مدیریت امور روزمره بکند. بنابراین اینجا هنر تخصیص منابع به امور روزمره یا اصلاحات باید در اوج باشد. یک سیاستگذار خوب باید مدیریت زمان(و سایر منابع) را به خوبی انجام بدهد(مثلا ماتریس آیزنهاور می‌تواند یک شهود اولیه خوب در اختیار بگذارد. اینجا را ببینید)


موسسه بینش‌های رفتاری
تلگرام✔️اینستاگرام✔️وبسایت✔️آپارات

⭕️◻️حرکت شارپ بازار سهام شروع خواهد شد
✍🏼مصطفی نصراصفهانی، دکتری اقتصاد مالی


طی یکسال گذشته(خرداد تا خرداد) شاهد رشد قیمت حدود 60 درصدی سکه بوده‌ایم. اگر با ادامه پمپاژ اخبار منفی بین‌المللی مواجه باشیم و قیمت سکه بتواند امسال به نزدیک 22 میلیون تومان هم برسد آنوقت می‌توان گفت کسی که خرداد 1400 سکه خریده بوده است، یک بازدهی 100درصدی گرفته است.

▫️با این روندی که در متغیرهای کلیدی اقتصاد از جمله نرخ ارز و.. شاهد هستیم، مثل همیشه، به زودی بازار سهام هم «حداقل» یک جهش بزرگ دیگر(شبیه سال 99) خواهد داشت. تنوع شرکت‌های ارزنده در بازار سهام چنان بالاست که سرمایه‌گذاری در آن اصلا قابل مقایسه با سرمایه‌گذاری در طلا و سکه نیست و همیشه در بین انبوه شرکت‌های بورسی، شرکت‌هایی وجود دارند که روند بازدهی مثبت داشته باشند.

▫️طی سال‌های گذشته ما نشان داده‌ایم که در بدترین بازارها هم، به لطف خدا و دعای شما همراهان، توان کسب سود داشته‌ایم. مثلا در اوج بازار منفی پائیز 99، کساوه را داشتیم که از 4000تومان به حدود 10500 تومان رسید. در سال 1400 و ابتدای 1401 هم حفارس و ورنا را داشتیم که هر کدام بیش از 100درصد بازدهی دادند.


▫️▫️▫️
موسسه بینش‌های رفتاری
تلگرام✔️اینستاگرام✔️وبسایت✔️آپارات

⭕️◻️بیدار نمی‌شوید؟

بعضی‌ها در اصفهان تا زمانی که خانه‌شان روی سرشان خراب نشود، بحران بی‌آبی را نمی‌پذیرند!

این است که وقتی برای چند روز آب زاینده رود باز می‌شود تا سفره‌های زیرزمینی تغذیه شوند، دوباره برنج‌کاری در حاشیه زاینده رود تشدید می‌شود!

کسی مخالفتی با کشت هیچ محصولی(به جز برنج و چند قلم خاص) ندارد، بلکه آنچه مهم است این است که نوع آبیاری هنوز به سبک 3000 سال پیش انجام می‌شود!

می‌شود اصفهان را همچنان «بهشت ثانی» نگه داشت ولی طبیعت را هم خراب نکرد، فقط کمی فهم و همت می‌خواهد.

بدتر از همه اینکه شهرداری‌ها که باید الگوی آبیاری مدرن باشند، خود بدترین روش‌های آبیاری را به کار می‌برند و هدر رفت آب توسط شهرداری‌ها بشدت بالاست. وقتی لوله 50 اینچی شهرداری در حال هدر دادن آب است، منِ شهروند چه انگیزه‌ای برای صرفه‌جویی خواهم داشت؟

امروزه دانشمندان ایرانی توانسته‌اند روش آبیاری‌ای را در ایران ابداع کنند که می‌تواند تمام ایران را با کمترین آب تبدیل به جنگل کند. این تکنولوژی هنوز حتی در اسرائیل(که بهترین‌های دنیا را در زمینه مدیریت آب اجرا می‌کند)، هم وجود ندارد.

⭕️◻️سرکوب صنعت برق!

اینجا بحث کردیم که عمده شرکتهای نیروگاهی بازار سهام با قیمتی حدود یک پنجم ارزش جایگزینی در حال معامله شدن هستند. در یک اقتصاد سالم، قیمت یک بنگاه بیشتر از ارزش جایگزینی است. یعنی اگر محیط کسب و کار در صنعت برق سالم بشود، قیمت سهام این شرکتها باید بیش از ۵ برابر بشود.
از مداخلات دولتی که مانع سرمایه گذاری بخش خصوصی میشود قیمتگذاری دستوری است.

▫️▫️▫️قیمت برق وارداتی ایران برابر با 7 سنت دلار/کیلووات ساعت یعنی با دلار 30.000 تومانی میشه 2100 تومان

➖قیمت خرید هر کیلووات ساعت برق طی ماه گذشته از نیروگاهها زیر 75 تومان

➖یعنی اختلاف 30 برابری قیمت داخلی با ارزانترین برق وارداتی
(منبع: کانال "توپولی")

فارغ از اینکه دولت دست از مداخله بردارد یا برندارد، و حتی اگر بخواهد قیمت حقیقی برق مثل سابق بماند، با این تورم قیمت برق باید افزایش بالایی را تجربه کند.

این یعنی رشد شدید قیمت سهام شرکتهای مذکور.

همچنین به امید خدا امسال رشد خوبی در بازار سهام شاهد خواهیم بود.

موسسه بینش‌های رفتاری
تلگرام✔️اینستاگرام✔️وبسایت✔️آپارات

⭕️◻️مداخلات دولتی(حکومتی)، بزرگترین مانع جهش اقتصاد

پیش از این در کلیپی که به درخواست نودِاقتصادی در تعطیلات نوروز 99 پر کرده بودم، به صراحت بیان کردم که بزرگترین مانعِ جهشِ تولید(که در واقع نامگذاری آن سال بود)، خود دولت است.(اینجا)

▫️در ویدئوی فوق ببینید که یک کارآفرین از وسط معرکه‌ی «میدان جنگ اقتصادی» هم دقیقا همین نظر را دارد. کارآفرین مذکور قبلا توانسته است توانایی‌اش در انجام پروژه‌های بزرگ را نشان بدهد.

▫️حتی چنانچه اینجا نوشتم و توضیح دادم اگر دولت(عمده بخش‌هایی از حکومت)، تعطیل هم بشوند نه تنها آب از آب تکان نمی‌خورد، بلکه به نفع کلیت اقتصاد هم خواهد بود.

▫️عمده آنچه که دولت انجام می‌دهد قابل انجام توسط بخش خصوصی هست و علاوه بر ناکارآمدی و آسیب‌هایی که مثلا با ایجاد کسری بودجه و نتیجتا تورم ایجاد می‌کند باعث برونرانی (Crowding Out)بخش خصوصی هم می‌شود. در این مورد هم اینجا نوشته بودیم.

موسسه بینش‌های رفتاری
تلگرام✔️اینستاگرام✔️وبسایت✔️آپارات

⭕️◻️ریاکاری و نفاق، از ویژگی‌های بعضی مسببین وضع فعلی

چطور می‌شود کسی خودش از فیلترشکن و فضای آزاد توئیتر استفاده کند و همزمان به دنبال این باشد که فضای مجازی را (در بهترین حالت) شبیه بازار خودرو با وضعی که اینجا نوشتیم بکند؟

▫️جناب آقای آقامیرسلیم در حالی در مسندهای سیاستگذاری مهمی تکیه زده‌اند و سیاستگذاری در حوزه خودرو را متأثر می‌کنند که ذینفع چندین شرکت خودرویی هستند. این تازه فقط مربوط به روی صحنه است و معلوم نیست پشت صحنه چه مفاسد دیگری در کار باشد!

▫️ایشان در صنعت خودرو و بیژن زنگنه در صنعت نفت را می‌توان «آقایان تعارض منافع» دانست!(اگر کسان دیگری را سراغ دارید در کامنتها ذکر کنید)

▫️نمی‌شود خودت هم داور باشی و هم بازیگر و این چیزی است که در کشورهای پیشرفته با دقت بالایی رعایت می‌شود!

▫️▫️▫️ریشه کن شدن فساد فقط با برطرف کردن تعارض منافع شدنی است. اینجا را هم بخوانید.

✔️یادداشت‌های مصطفی نصر:
@BehavioralEconomicsAndFinance