حفارس از زمان معرفی تا الان از ۴۱۶ تومان به ۵۷۱ تومان رسیده است. یعنی بازدهی بالای ۳۷ درصد.

.

⭕️◻️اقتصاد غیر نفتی و اثبات فرمولها در جلسات کنکور!
✍مصطفی نصراصفهانی

اصرار بعضی از سیاستمداران بر اقتصاد غیر نفتی به قیمت از دست دادن فرصتهای نفتی من را یاد تعصبی که در کنکورهای مختلف داشتم می اندازد.

یک چیزی را از بچگی در ذهن ما کرده بودند که حفظ کردن اشتباه هست. من هم بچه حرف گوش کنی بودم و علیرغم اینکه حافظه فوق العاده ای داشتم، عمدا آن را سرکوب میکردم. کارم به نوعی وسواس کشیده شده بود و حاضر نبودم حتی فرمولها را حفظ کنم. در تمامی آزمونهایی که در دوران دانشجویی میدادم فرمولها را اول اثبات میکردم و بعد استفاده میکردم! یعنی عمدا به خودم اجازه نمیدادم که فرمول نهایی را حفظ شوم!

این باعث شده بود همیشه وقت کم می آوردم و نتیجتا مثلا بجای رتبه اول کنکور دکتری، رتبه ۱۹ شدم. (البته دام هزینه ریخته شده هم بشکل اصرار به اتمام مسئله ای نیمه کاره هم در این کمبود وقت اثرگذار بود)

اگرچه هر چیز منفی جنبه مثبتی هم دارد، اما هر چیز مثبتی هم اقتصادی نیست!

برای آنکه یک چیز، مثبت اقتصادی هم باشد، باید "مثبت ترین" باشد. یعنی در راستای هدفی که تعریف کرده ایم "بیشترین" اثر مثبت را داشته باشد. این مستقیما از بحث هزینه-فرصت منتج میشود.

غفلت از ظرفیت تولید نفت و گاز در شرایطی که اولا همسایگان در حال تخلیه میادین مشترک هستند و ثانیا در آینده ارزش آن به صفر نزدیک خواهد شد و ثالثا نیاز به سرمایه گذاری و جبران استهلاک چنددهه گذشته اقتصاد بیش از هر زمان دیگری است غفلت بزرگی است و به احتمال زیاد ریشه در هوش اقتصادی سیاستگذار ندارد!


✔️موسسه بینشهای رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️اتاق و پنجره ایمز(Ames)


یکی از انواع خطاهای دید جالب، که در واقع خطای ذهن ماست، به اتاق ایمز یا پنجره ایمز شهرت دارد.


وقتی در موارد فیزیکی و ملموس ذهن ما دچار خطا می‌شود در مورد مسائل انتزاعی و غیرملموس چقدر احتمال خطا وجود دارد؟


✔️موسسه بینش‌های رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFInance

⭕️◻️اتاق ایمز چیست؟

اتاق ایمز (Ames Room) یکی از مشهورترین نمونه‌های خطای ذهنی (خطای دید) است. این اتاق را یک متخصص چشم آمریکایی به نام آلبرت ایمز در سال ۱۹۳۴ اختراع کرد. دیوارها، سقف و کف اتاق ایمز در زاویه‌های گوناگونی به طرف یکدیگر متمایل شده‌اند که هرکدام از زاویه‌ها خیلی بزرگتر یا خیلی کوچکتر از ۹۰ درجه هستند.

فرد ناظر از روزنه کوچکی به اتاق نگاه می‌کند. یکی از افراد در یک گوشه از اتاق در مقایسه با فردی که در گوشهٔ دیگر اتاق است، بسیار کوچکتر به نظر می‌رسد؛ حال آنکه هر دو فرد قد یکسانی دارند. با اینکه این اتاق برای کسی که از روزنه به آن نگاه می‌کند مانند اتاقی مستطیلی شکل و معمولی به نظر می‌آید، اما شکل آن در واقع به گونه ایست که فاصله یک گوشه آن از ما دو برابر فاصله گوشه دیگر آن از ماست. از این رو فردی که کوچکتر دیده می‌شود در واقع بسیار دور تر از فردی است که بزرگتر دیده می‌شود. ما چون بر این باوریم که به اتاق معمولی نگاه می‌کنیم درصدد تصحیح تفاوت فاصله بر نمی‌آییم و می‌پنداریم که هر دو در فاصله‌ای یکسان از ما قرار دارند. در واقع فرض معمولی بودن اتاق، مزاحم اصل تغییر ناپذیری اندازه-فاصله می‌شود و در نتیجه ثبات اندازه از بین می‌رود. (منبع: ویکی پدیا)

به طور مشابه با اتاق ایمز، پنجره ایمز(Ames Window) هست. این پنجره هم در واقع یک پنجره است که بجای مستطیل بودن، ذوزنقه‌ای شکل است. ذهن ما پیش‌فرضی که دارد این است که این شکل مستطیل است. در مورد خطای ایمز بعدا مطالب بیشتری منتشر خواهیم کرد.

✔️موسسه بینش‌های رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️🔄پنجره ایمز

خطاهای دید در واقع خطاهای ذهن هستند. در مورد خطای پنجره ایمز می‌توانید اینجا را بخوانید.



☑️انجمن علوم سیستم‌های ایران:
تلگرام▪️اینستاگرام▪️وبسایت

حفارس به علت "ظن" دستکاری قیمت متوقف شده است!


تنها کشوری که در آن "ظن" به جای "دلیل" استفاده میشود ایران است!


این در حالی است که در قرآن کریم صراحتا آمده است : " ان الظن لایغنی من الحق شیئا" ( گمان و خیالات موهوم هیچ از حق بی‌نیاز نمی‌گرداند و به علم یقین نمی‌رساند)

ناظران بهتر است بجای اینکارها فکری بحال عمق کم و حباب منفی شدید بازار و حقوق سهامدار خرد کنند.

⭕️◻️نسبت به #حاکمیت_شرکتی حساس باشیم!

امروز مراسم ترحیم استاد پیشکسوت، دکتر یحیی حساس یگانه بود. شاید بتوان ایشان را پدر دانش حاکمیت شرکتی در ایران دانست.

شما اگر بهترین مدیران دنیا را هم در سیستم‌های ایرانی به کار بگیرید کار چندانی از پیش نمی‌برند، چون عمده مشکلات، ریشه در #طراحی_سیستم دارد و نه در #مدیریت_سیستم.

در علم اقتصاد و سایر رشته‌های مرتبط(اعم از حسابداری و مدیریت)، قسمت‌هایی مربوط به طراحی سیستم است و قسمتهایی مربوط به مدیریت سیستم. حاکمیت شرکتی از آن مواردی است که مربوط به طراحی سیستم می‌شود.

برای محافظت از حقوق سهامدار خرد در بازار سرمایه هم، مهمترین کار، استفاده از دانش حاکمیت شرکتی است.

انشاءالله خدماتی که آن مرحوم به دانش حاکمیت شرکتی در ایران انجام دادند به مثابه باقیات‌الصالحات دستگیر ایشان در دنیای باقی بشود.


موسسه بینش‌های رفتاری
تلگرام✔️اینستاگرام ✔️وبسایت✔️

⭕️◻️نفسهای آخر قدرت پوتین
✍مصطفی نصراصفهانی

برای آمریکا، مهمترین و ناموسی ترین مسئله، هژمونی دلار است و چنانچه ذکر آن قبلا در اینجا رفت، علت اصلی جنگهای آمریکا نه بحث نفت بوده و نه ارزشهای آمریکایی و نه حقوق بشر و... . علت اصلی حفظ توانایی چاپ دلار بوده است!

اما اخیرا روسیه (مشابه لیبی و عراق و سوریه)، دلار را از معاملات نفتی حذف کرده است و همین کافی است تا تصمیمی جدی برای تغییر رژیم در روسیه اتخاذ شود.

طبیعی است که مشابه با بهانه هایی که در سایر جنگها(اعم از بمب اتم و...) بکار رفته اند، در این مورد هم بهانه هایی مثل مسئله اوکراین و... برای افکار عمومی مطرح شوند، اما علت واقعی چیزی به جز تهدید شدن هژمونی دلار توسط روسیه نیست.

احتمالا اگر بنا به حمله نظامی باشد، شاید به بعد از پایان فصل سرما در اروپا موکول شود تا متحدان اروپایی بتوانند همراهی بهتری داشته باشند.

این وسط اما ایران باید دو راهبرد را فراموش نکند:
۱- با طناب پوسیده روسیه به چاه نرود.
۲-فرصتهایی که در حوزه صادرات انرژی پیش خواهد آمد را به رقبای منطقه ای(اعم از کشورهای حوزه خلیج فارس) واگذار نکند.
۳-ومهمتر از همه بازیگر فعالی در مناسبات جدید باشد. روسیه ممکن است از تهدید هژمونی دلار عقب نشینی کند و در این میان با آمریکایی‌ها مذاکره خواهد کرد، اما بعید نیست که امتیازی مثل تجزیه شدن ایران را به غربی‌ها بدهد.

والله اعلم

✔️موسسه بینشهای رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️رفع تحریم‌ها کافی است؟
✍🏼مصطفی نصراصفهانی

تا آنجا که اخبار مذاکرات به گوش می‌رسد به نظر می‌رسد تیم مذاکره کننده ایرانی روی رفع تعداد بیشتری از تحریم‌ها تأکید می‌کند و صد البته در این مرحله شاید نکته مثبتی باشد.
اما هدف اصلی رونق اقتصاد ایران است و آسیب‌هایی هم به نظر می‌رسد وجود داشته باشد که وظیفه خود می‌دانم آن‌ها را یادآوری کنم. امیدوارم به دست تصمیم‌سازان برسد.

1- عبور از تضمین‌های حقوقی سست به تضمین‌های حقوقی محکم‌تر:
زمانی دکتر ظریف گرامی فرمودند «امضای آقای کری خودش ضمانت است» و دیدیدم که ضمانت نبود! اسناد حقوقی درجه استحکام مختلفی دارند و طبعا هرچه از نوع مستحکم‌تر باشد بهتر است. (ممکن است به دلایلی اکتفا به اسناد ضعیف‌تر قابل توجیه باشد که تشخیص آن به عهده افرادی است که درگیر جزئیات هستند و تخصصی‌تر به موضوع ورود کرده‌اند)

2- عبور از تضمین‌های حقوقی به تضمین‌های اقتصادی:
تضمین‌های اقتصادی به گونه‌ای هستند که خروج از توافق را برای طرفین فاقد توجیه اقتصادی می‌کند. قطعا باید توجه داشته باشیم که جنبه‌های اقتصادی به معنای جنبه‌های صرف مالی و پولی نیست. بلکه آنچه در اینجا مد نظر است، ممکن است شامل جنبه‌های روانی و اجتماعی و سیاسی هم بشود. در مورد این مسئله قبلا اینجا و اینجا نوشته‌ایم.

3- طراحی برنامه‌های اجرایی و عملیاتی فشرده جهت درگیر کردن منافع آمریکایی‌ها:
فرصت طلایی تا دوسال پایانی دوران بایدن خواهد بود. حتی اگر شما بهترین توافق را هم ببندید و در آن بهترین سازوکارها را در نظر گرفته باشید، اگر نتوانید آنچه باعث تضمین پایبندی طرف مقابل به توافق می‌شود را اجرایی و عملیاتی کنید، ممکن است به راحتی با عوض شدن رئیس‌جمهور همه چیز مثل دوران ترامپ نیست شود. باید نقشه‌ای با جزئیات از نحوه درگیر کردن شرکت‌های آمریکایی در اقتصاد ایران طراحی شده باشد که به محض امضای توافق، فورا بصورت عملیاتی شروع شود. این دولتی که هنوز بعد از شش ماه جای پای خودش را پیدا نکرده است بعید است بتواند از فرصت‌های بعد از توافق هم به خوبی استفاده کند.

4- آمریکا گرگ و رابطه ایران و آمریکا، رابطه گرگ و میش نیست:
یکی از نکات جالب موجود در مدل ذهنی هسته سخت قدرت این است که بیش از همه ما به قدرت آمریکا باور دارند! اینکه رابطه با آمریکا را رابطه گرگ و میش می‌دانند به این معناست که فکر می‌کنند با ورود شرکت‌های آمریکایی به ایران و رسمیت یافتن روابط، به راحتی کشور دچار استحاله خواهد شد. البته باید به ایشان گفت که دیگر نه آمریکا، آمریکای قرن 20 است و نه مناسبات مثل سابق. این گرگ پیر شده است و دچار ضعف است و دندان‌هایش هم در حال ریختن هستند. به همان اندازه که ایران به آمریکا نیاز دارد، آمریکا نیز(بخصوص برای به تعویق انداختن مرگ هژمونی دلار) به کمک ایران نیاز دارد. این یک معامله برد-برد بزرگ برای هر دو طرف خواهد بود.
اگر به بیت رهبری دسترسی دارید این هشدار را به گوش ایشان برسانید تا فردا روزی مافیای قطعه‌سازی یا هر مافیای دیگری تلاش نکند مانع سرمایه‌گذاری بلندمدت شرکت‌های آمریکایی در ایران شود. (قطعا کیفیت سرمایه‌گذاری اهمیت بالایی دارد و حمایت حساب شده از صنایع نوپا هم در جای خود باید به روشی هوشمندانه‌تر پیگیری شود)


✔️موسسه بینش‌های رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️مسئولین ملک-باز، چسبندگی قیمت مسکن و تعارض منافع!
✍مصطفی نصراصفهانی

یکی از ویژگیهای اقتصاد ایران، #چسبندگی_قیمت مسکن است.

▫️این چسبندگی، باعث شده است مسکن بجای یک کالای مصرفی، بیش از پیش تبدیل به یک دارایی سرمایه ای بشود.

▫️همچنین چسبندگی قیمت مسکن باعث شده است بازدهی این بخش نوعی بهره بدون ریسک حساب شده و "نرخ بهره بدون ریسک ادراکی" را افزایش میدهد و نتیجتا پیامدهای رکودی در اقتصاد میگذارد.

▫️اما تعارض منافع هم باعث میشود سیاستگذار کاری که منجر به کاهش قیمت در این بخش بشود را نکند. ناخودآگاه انسان بشدت پیچیده است و ممکن است سیاستگذار اثر این تعارض منافع را حتی انکار هم بکند.

▫️واقعیت این است که عمده مسئولین کشور و اصحاب قدرت "ملک-باز" هستند. حتی بدنه کارشناسی را هم میتوان برچسب ملک-باز زد. به این معنا که عمده پس انداز و ثروت ایشان در ملک سرمایه گذاری شده است. از شوراهای مختلف و مجمع های سطح بالا و مجلسیون بگیرید تا افراد تاثیرگذار پشت صحنه اعم از مولتی میلیاردرهای ایرانی یا بعضی افراد پشت صحنه قدرت همگی ملک-باز هستند!

▫️شدت این پدیده در ایران قابل مقایسه با سایر کشورها نیست و ادعای بنده این است که تفاوت شدید و معناداری میتوان در این زمینه شناسایی کرد. برای داشتن تصویری شفاف تر بررسی کنید که چند درصد ثروت ایلان ماسک یا سایر ثروتمندان بزرگ در املاک است؟


✔️موسسه بینشهای رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️تغییر مدیران با چه هدفی؟

تا وقتی #سازوکار ها و #فرآیند ها خراب باشند، برداشتن فلانی از مدیریت و گذاشتن بهمان بجای او فقط نقش مسکن را بازی خواهد کرد(آنهم در بهترین حالت!).


تنها حالتی که چاره ای از تغییر مدیران نیست وقتی است که ایشان مانع اصلاح #طراحی_سیستم میشوند.


اگر براندازها و دشمنان ایران و جمهوری اسلامی از من مشورت بخواهند، اولین توصیه ام، تقویت #تفکر_شخص_محور و از بین بردن #شفافیت در حکومت خواهد بود!(سمت خودمان که کسی گوش نمیکند، شاید آنطرفیها گوش کنند!!)

در مورد اهمیت این مسئله، اینجا و اینجا و اینجا و اینجا را بخوانید.

✔️موسسه بینشهای رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️پداگوژی

پداگوژی به معنای رهبری قیم مآبانه(در آموزش و مهارت افزایی) هست.

دکتر محمد یمنی کتابی دارد با عنوان پداگوژی دانشگاهی.
در این کتاب به مدیریت دانشگاهها از منظری #سیستمی میپردازد.
توضیحات بیشتر در اینجا.

✔️موسسه بینشهای رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

⭕️◻️مصورسازی برای نشان دادن ابعاد


▫️ذهن ما در فهم اعداد #بسیار_بزرگ و #بسیار_کوچک مشکل دارد.

▫️یکی از روشهای تقلیل این ضعف، استفاده از مصور سازی است.

▫️در ویدئوی فوق، ابعاد شرکتهای بزرگ دنیا(عمدتا آمریکایی) به تصویر کشیده شده است. بزرگترین شرکتهای بورسی ایران در چنین تصویری اصلا قابل دیدن هم نیستند! (کل شرکتهای بورس ایران کمتر از 80 میلیارد دلار ارزش دارد!)

▫️وقتی ابعاد خودمان را بدانیم، موضعگیریهای بهتری خواهیم داشت! البته روی دیگر سکه این است که نیروهای عظیمی برای محافظت از این ثروت‌ها وجود خواهند داشت!

#ابعاد

موسسه بینشهای رفتاری
تلگرام✔️اینستاگرام✔️وبسایت

⭕️◻️خطای تحلیلگر در شناسایی حباب برای مرداد 99
✍🏼مصطفی نصراصفهانی


بعضی از تحلیلگران، طرفدار حبابی بودن بازار سهام در سال 99 بودند. اشکالاتی عمده در تحلیل‌های ایشان می‌توان پیدا کرد.

1- تأکید نابجا بر نسبت P/E(سوگیری غفلت از نرخ پایهBase Rate Neglect)
بسیاری از شرکتها ارزش دارایی‌هایی که دارند چندین برابر ارزش بازار امروز آنهاست. ارزش کل بازار بعضی شرکت‌های کوچک از بعضی املاک در شمال شهر کمتر است! در حالی که همان شرکت چندین ملک فقط در شمال شهر دارد!

2- فقدان تخمین درست از جریان‌های نقدی آتی(سوگیری تأخرگراییRecency Bias)
وقتی که سود بسیاری از شرکت‌ها در سال 1400 نسبت به سال 98 چندین برابر شده است آیا نابجاست که قیمت سهامشان چندین برابر شود؟ شما در ارزشگذاری باید جریان‌های نقدی آتی، تا بینهایت، را لحاظ کنید!!(در این مورد اینجا نوشته بودیم)

3- استفاده از روش‌های ارزشگذاری در شرایط غیر تورمی برای شرایط با تورم بالا.
در میان اقتصاددانان و تحلیلگران، تنها حامد قدوسی بود که مدل قابل اعتنایی برای ارزشگذاری سهام در شرایط تورم بالا ارائه کرد(اینجا را بخوانید). و موضع رسمی ایشان هم خنثی بود!
عمده تحلیل‌گران بازار سهام در گرایش مالی رشته‌های حسابداری و مدیریت (و نه اقتصاد) تحصیل کرده‌اند و این جنس خطاها قابل پیش‌بینی است.

4- غفلت اساسی از اینکه ارزش ذهنی است!
یکی از مباحث کلیدی در مکاتب مختلف اقتصادی، بحث ذهنی بودن ارزش است. انشاءالله با آمدن نمادهای استقلال و پرسپولیس به بازار سهام مثال ملموسی برای ذهنی بودن ارزش خواهیم داشت. و اینکه سرمایه‌گذاران، علاوه بر نیازهای فایده‌گرایانه، نیازهای دیگری را هم از طریق سرمایه‌گذاری ارضا می‌کنند.


پ.ن.: این ظلم مزمن به بازار سهام پایان خواهد پذیرفت. تنها کاری که باید کرد تقویت سازوکارهای محافظت از #حقوق سهامدار خرد(#حاکمیت_شرکتی ) و کاهش مداخلات دستوری دولت است.

موسسه بینش‌های رفتاری
تلگرام ✔️اینستاگرام ✔️وبسایت

⭕️◻️دلار بازار آزاد نزولی، دلار شرکتهای بورسی صعودی!


چنانچه قبلا هم گفته شده بود کاهش نرخ ارز در اثر توافق اثر منفی بر بازار سهام نخواهد داشت. در واقع، دلار نیمایی که به طور ظالمانه و اشتباهی پائینتر از بازار آزاد بود در حال آزاد شدن است و عاقلانه این است که این نرخها کم کم به سمت همدیگر همگرا شوند. (اینجا و اینجا را بخوانید)

حرفه ای های بازار این روزها در حال خرید هستند...

موسسه بینشهای رفتاری
تلگرام✔️اینستاگرام✔️وبسایت

حفارس همچنان در صف خرید👌

⭕️◻️فرصت‌های آربیتراژ بعد از تثبیت یا کاهش نرخ ارز(1)

می‌توان وام کلان دلاری از بانک‌های خارجی با نرخ سود 1درصد گرفت و آن را در بانک‌های ایران با نرخ سود 15 درصد سپرده کرد و سالی 14 درصد سود با ریسک صفر داشت!

مثلا اگر بتوانید 1میلیون دلار وام یک درصد بگیرید، آخر سال باید یک میلیون و 10هزار دلار پس بدهید. اگر نرخ ارز روی 25 هزار تومان ثابت بماند، شما می‌توانید این 25 میلیارد تومان را در بانک‌های ایران پس‌انداز کرده و سپس آخر سال(با فرض نرخ سود 15 درصد)، نزدیک 29 میلیارد تومان دریافت کنید. با 25 میلیارد و 250 میلیون تومان آن، اصل و فرع وام دلاری را پس می‌دهید و بدون هیچ زحمتی صاحب 3 میلیارد تومان ثروت شده‌اید.


پ.ن.: تورم، ظلمی است که سیستم خلق پول(اعم از دولت و بانک مرکزی و حاکمیت و بانک‌ها و...) به صاحبان پول‌ می‌کند. برای جبران این ظلم، نباید به دیگری ظلم کرد! بنابراین در نظر گرفتن تورم چه در بحث مالیات بر عایدی سرمایه، چه در بحث بانکی و چه در هر مورد دیگری اشتباه است، مگر آنکه چاره‌ای نباشد. حکایت در نظر گرفتن تورم در موارد ثانویه، شبیه استدلالی است که میگوید چون نازی‌ها به یهودیان ظلم کردند، یهودیان می‌توانند به فلسطینیان ظلم کنند!


✔️موسسه بینش‌های رفتاری:
@BehavioralEconomicsAndFinance

.