РАСМИЙ БАЁНОТ
Айрим манбаларда тарқалаётган “3 ёшли боланинг қотили умрбод қамоқ жазосига ҳукм қилинди” каби хабарлар ҳақиқатга тўғри келмайди!
Шу ўринда юртдошларимизни бу каби «фейк» маълумотларга ишонмасликка чақирамиз.
Ахборот ресурсларидан ҳаққонийлиги тасдиқланмаган, асоссиз маълумотларни тарқатмасликни сўраб қоламиз.
Эслатиб ўтамиз, ёлғон ахборот тарқатганлик учун маъмурий ва жиноий жавобгарлик мавжуд!
Маълумот учун: Жиноят кодексининг 97, 25,97, 219 ва 251-1-моддаларида назарда тутилган жиноятларни содир этганликда айбланаётган С. М. (1993 йилда Фарғона вилоятида туғилган) га оид жиноят иши Тошкент шаҳар судига жорий йилнинг 29 октябрь куни келиб тушган бўлиб, айни пайтда мазмунан кўриб чиқиш учун расмийлаштирилмоқда.
Telegram
Айрим манбаларда тарқалаётган “3 ёшли боланинг қотили умрбод қамоқ жазосига ҳукм қилинди” каби хабарлар ҳақиқатга тўғри келмайди!
Шу ўринда юртдошларимизни бу каби «фейк» маълумотларга ишонмасликка чақирамиз.
Ахборот ресурсларидан ҳаққонийлиги тасдиқланмаган, асоссиз маълумотларни тарқатмасликни сўраб қоламиз.
Эслатиб ўтамиз, ёлғон ахборот тарқатганлик учун маъмурий ва жиноий жавобгарлик мавжуд!
Маълумот учун: Жиноят кодексининг 97, 25,97, 219 ва 251-1-моддаларида назарда тутилган жиноятларни содир этганликда айбланаётган С. М. (1993 йилда Фарғона вилоятида туғилган) га оид жиноят иши Тошкент шаҳар судига жорий йилнинг 29 октябрь куни келиб тушган бўлиб, айни пайтда мазмунан кўриб чиқиш учун расмийлаштирилмоқда.
Telegram
Ўзбекистон Республикасининг 2023 йил 31 октябрдаги «Ўзбекистон Республикасининг Жиноят кодексига ҳамда Ўзбекистон Республикасининг Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексига ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш ҳақида”ги Қонунга мувофиқ Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекс 47-8 (икки ёки ундан ортиқ хотин билан эр-хотин бўлиб яшашни тарғиб қилиш) ҳамда 189-2 (жинс бўйича камситишни тарғиб қилиш) моддалари билан тўлдирилди.
Ўтган бир йил мобайнида 47-8-модда билан бугунга қадар 14 нафар шахс маъмурий жавобгарликка тортилиб, уларнинг 13 нафарига маъмурий жарима, 1 нафарига эса маъмурий қамоқ жазоси қўлланилган.
189-2-модда билан 7 нафар шахс маъмурий жавобгарликка тортилиб, уларнинг барчасига маъмурий жарима жазоси қўлланилган.
Telegram
Ўтган бир йил мобайнида 47-8-модда билан бугунга қадар 14 нафар шахс маъмурий жавобгарликка тортилиб, уларнинг 13 нафарига маъмурий жарима, 1 нафарига эса маъмурий қамоқ жазоси қўлланилган.
189-2-модда билан 7 нафар шахс маъмурий жавобгарликка тортилиб, уларнинг барчасига маъмурий жарима жазоси қўлланилган.
Telegram
Биламизки, жамиятимизда ғийбат гапирадиган, инсонлар ҳақида ёлғон маълумотлар тарқатиб юрадиган инсонлар ҳам учраб туради. Уларнинг маълумотларига ишониб сиз ҳам бошқа бир шахс ҳақидаги ахборотни тарқатиб юрмаслигингиз лозим. Чунки ушбу ахборотни тарқатганлигингиз учун ҳуқуқбузар ёки жиноятчи бўлиб қолишингиз мумкин.
Туҳмат ўзи нима?
Туҳмат бу била туриб ёлғон, бошқа бир шахсни шарманда қилувчи уйдирмаларни тарқатиш ҳисобланади. Демак, биров ҳақида билмасдан туриб ўйлаб топилган бўлиши мумкин бўлган уйдирмаларни тарқатмаслик лозим.
Гапингиз туҳмат бўлиб қолмаслиги учун нима қилиш керак?
Биринчи навбатда, бошқа бир шахслар ҳақида гапирмаганингиз мақсадга мувофиқ. Гапирган тақдирда ҳам фактга таянган ҳолда гапириш лозим.
Масалан, сиз билан бирга ишлайдиган раҳбарингиз бошқа ходимни ҳақорат қилганлиги ҳақида хабар эшитдингиз, лекин буни тасдиқловчи далилингиз мавжуд эмас, бу ҳақида қолган барча ходимларга хабар бериб қўйдингиз ва бу раҳбарга ҳам етиб борди.
Ушбу ҳолатда раҳбар сизни туҳмат қилганликда айблаши ҳам мумкин.
Чунки сиз бу ерда ҳеч қандай далилсиз уйдирма тарқатган ҳисобланиб қолишингиз мумкин. Шу боисдан, иложи борича биров ҳақида маълумотларни тарқатмаслик лозим.
Интернет орқали туҳмат қилиш оғирроқ бўлади.
Интернет тармоқлари орқали жуда кўрганмизки, айрим фуқаролар далил билан ёки далилсиз айрим раҳбарларнинг фаолиятини танқид қилиб келмоқда. Ушбу танқидлар ўз тасдиғини топса, майли. Лекин ўз тасдиғини топмаса, фуқаро ушбу танқидлар учун жиноий жавобгарликка тортилиши мумкин.
Чунки нашр қилиш ёки бошқача усулда кўпайтирилган тарзда, шу жумладан оммавий ахборот воситаларида, телекоммуникация тармоқларида ёки Интернет жаҳон ахборот тармоғида жойлаштириш орқали туҳмат қилиш жиноят ҳисобланади.
Шу боисдан, биров сизга адолатсизлик қилган бўлса ёки у билан адоватингиз бўлса, бошқаларнинг айтган гапларига қараб ушбу шахс ҳақида (у ким бўлишидан қати назар) интернетда маълумот тарқатишга шошилманг.
Туҳмат учун қандай жавобгарлик бор?
Туҳмат, яъни била туриб ёлғон, бошқа бир шахсни шарманда қилувчи уйдирмаларни тарқатиш БҲМнинг 20 бараваридан 60 бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади. Демак, туҳмат қилган шахс 22 млн 500 минг сўмгача миқдорда жарима тўлаши мумкин.
Албатта, агар бу туҳмат маъмурий ҳуқуқбузарлик бўлган тақдирда жарима билан қутулиш мумкин. Аммо жиноят бўлса, оғирроқ оқибатларга олиб келади.
Фуқаро маъмурий жавобгарликка тортилгандан сўнг яна бир йил ичида яна кимгадир туҳмат қилса, у жиноий жавобгарликка тортилади.
Яъни, БҲМнинг 200 бараваригача миқдорда жарима ёки 300 соатгача мажбурий жамоат ишлари ёхуд 2 йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланиши мумкин.
Нашр қилиш ёки бошқача усулда кўпайтирилган тарзда, шу жумладан оммавий ахборот воситаларида, телекоммуникация тармоқларида ёки Интернет жаҳон ахборот тармоғида жойлаштириш орқали туҳмат қилинса, БҲМнинг 200 баравари жаримадан тортиб 1 йилгача озодликни чеклашгача жазоланиши мумкин.
Хавфли рецидивист томонидан, ғаразгўйлик ёки бошқа паст ниятларда, оғир ёки ўта оғир жиноят содир этишда айблаб туҳмат қилинса, шунингдек, туҳмат оғир оқибатлар келиб чиқишига сабаб бўлса, БҲМнинг 300 баравари жаримадан тортиб 3 йилгача озодликни чеклашгача жазо билан жазоланиши мумкин.
Ҳурматли фуқаролар, сизга келган ҳар қандай ёзма ва оғзаки ахборотларни тарқатишдан олдин уни асосларини текширинг. Бировни ёмонлайдиган ғийбат ва уйдирма ахборотларни тарқатманг. Чунки бу қилган ишингиз сизга “қимматга тушиши” мумкин.
Саламат Туремуратов,
"Адолат" миллий ҳуқуқий
маркази масъул ходими
Telegram
Туҳмат ўзи нима?
Туҳмат бу била туриб ёлғон, бошқа бир шахсни шарманда қилувчи уйдирмаларни тарқатиш ҳисобланади. Демак, биров ҳақида билмасдан туриб ўйлаб топилган бўлиши мумкин бўлган уйдирмаларни тарқатмаслик лозим.
Гапингиз туҳмат бўлиб қолмаслиги учун нима қилиш керак?
Биринчи навбатда, бошқа бир шахслар ҳақида гапирмаганингиз мақсадга мувофиқ. Гапирган тақдирда ҳам фактга таянган ҳолда гапириш лозим.
Масалан, сиз билан бирга ишлайдиган раҳбарингиз бошқа ходимни ҳақорат қилганлиги ҳақида хабар эшитдингиз, лекин буни тасдиқловчи далилингиз мавжуд эмас, бу ҳақида қолган барча ходимларга хабар бериб қўйдингиз ва бу раҳбарга ҳам етиб борди.
Ушбу ҳолатда раҳбар сизни туҳмат қилганликда айблаши ҳам мумкин.
Чунки сиз бу ерда ҳеч қандай далилсиз уйдирма тарқатган ҳисобланиб қолишингиз мумкин. Шу боисдан, иложи борича биров ҳақида маълумотларни тарқатмаслик лозим.
Интернет орқали туҳмат қилиш оғирроқ бўлади.
Интернет тармоқлари орқали жуда кўрганмизки, айрим фуқаролар далил билан ёки далилсиз айрим раҳбарларнинг фаолиятини танқид қилиб келмоқда. Ушбу танқидлар ўз тасдиғини топса, майли. Лекин ўз тасдиғини топмаса, фуқаро ушбу танқидлар учун жиноий жавобгарликка тортилиши мумкин.
Чунки нашр қилиш ёки бошқача усулда кўпайтирилган тарзда, шу жумладан оммавий ахборот воситаларида, телекоммуникация тармоқларида ёки Интернет жаҳон ахборот тармоғида жойлаштириш орқали туҳмат қилиш жиноят ҳисобланади.
Шу боисдан, биров сизга адолатсизлик қилган бўлса ёки у билан адоватингиз бўлса, бошқаларнинг айтган гапларига қараб ушбу шахс ҳақида (у ким бўлишидан қати назар) интернетда маълумот тарқатишга шошилманг.
Туҳмат учун қандай жавобгарлик бор?
Туҳмат, яъни била туриб ёлғон, бошқа бир шахсни шарманда қилувчи уйдирмаларни тарқатиш БҲМнинг 20 бараваридан 60 бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади. Демак, туҳмат қилган шахс 22 млн 500 минг сўмгача миқдорда жарима тўлаши мумкин.
Албатта, агар бу туҳмат маъмурий ҳуқуқбузарлик бўлган тақдирда жарима билан қутулиш мумкин. Аммо жиноят бўлса, оғирроқ оқибатларга олиб келади.
Фуқаро маъмурий жавобгарликка тортилгандан сўнг яна бир йил ичида яна кимгадир туҳмат қилса, у жиноий жавобгарликка тортилади.
Яъни, БҲМнинг 200 бараваригача миқдорда жарима ёки 300 соатгача мажбурий жамоат ишлари ёхуд 2 йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланиши мумкин.
Нашр қилиш ёки бошқача усулда кўпайтирилган тарзда, шу жумладан оммавий ахборот воситаларида, телекоммуникация тармоқларида ёки Интернет жаҳон ахборот тармоғида жойлаштириш орқали туҳмат қилинса, БҲМнинг 200 баравари жаримадан тортиб 1 йилгача озодликни чеклашгача жазоланиши мумкин.
Хавфли рецидивист томонидан, ғаразгўйлик ёки бошқа паст ниятларда, оғир ёки ўта оғир жиноят содир этишда айблаб туҳмат қилинса, шунингдек, туҳмат оғир оқибатлар келиб чиқишига сабаб бўлса, БҲМнинг 300 баравари жаримадан тортиб 3 йилгача озодликни чеклашгача жазо билан жазоланиши мумкин.
Ҳурматли фуқаролар, сизга келган ҳар қандай ёзма ва оғзаки ахборотларни тарқатишдан олдин уни асосларини текширинг. Бировни ёмонлайдиган ғийбат ва уйдирма ахборотларни тарқатманг. Чунки бу қилган ишингиз сизга “қимматга тушиши” мумкин.
Саламат Туремуратов,
"Адолат" миллий ҳуқуқий
маркази масъул ходими
Telegram
Олий суд раиси Бахтиёр Исломов Адвокатлар палатаси раиси Шухрат Садиков билан учрашди.
Учрашув давомида аҳолининг одил судловга эришиш даражасини ошириш ҳамда суд-ҳуқуқ соҳасига доир бошқа масалалар муҳокама қилинди.
Шу билан бирга фуқароларнинг ҳуқуқ ва қонуний манфаатлари ҳимоясини таъминлашга тўсқинлик қилаётган омилларни аниқлаш ва уларни ўз вақтида бартараф этиш мақсадида яқин кунларда Олий суд раисининг адвокатлар билан очиқ мулоқотини ўтказиш ҳақида келишиб олинди.
Telegram
Учрашув давомида аҳолининг одил судловга эришиш даражасини ошириш ҳамда суд-ҳуқуқ соҳасига доир бошқа масалалар муҳокама қилинди.
Шу билан бирга фуқароларнинг ҳуқуқ ва қонуний манфаатлари ҳимоясини таъминлашга тўсқинлик қилаётган омилларни аниқлаш ва уларни ўз вақтида бартараф этиш мақсадида яқин кунларда Олий суд раисининг адвокатлар билан очиқ мулоқотини ўтказиш ҳақида келишиб олинди.
Telegram
Фуқаро А. Бозоровнинг видеомурожаати юзасидан
Мурожаатчининг сўзларини тинглаганларнинг аксарияти унинг эътирозлари ўринли эканлигига шубҳа қилмайди. Негаки А. Бозоровнинг ўта дадиллик ва сўзамоллик билан қилган чиқиши бир қарашда кўпчиликда шундай тасаввур уйғотади.
Аслида А. Бозоров мунтазам равишда маъмурий жавобгарликка тортилиб келган.
Гарчанд А. Бозоров Олий судга 4 та шикоят топширганлигини таъкидлаётган бўлса-да, аслида шу тоифадаги ҳуқуқбузарликлар бўйича жами 23 та шикоят билан мурожаат қилган.
Шундан 9 та шикоят бўйича иш ҳаракатдан тугатилган. Эътибор қилинг, барча ҳолатда А. Бозоровнинг белгиланган тезликни меъёридан оширгани ўз тасдиғини топган бўлса-да, ички ишлар органи томонидан ҳуқуқбузарликни расмийлаштиришда ўрнатилган тартибга риоя қилинмаганлиги сабаблигина унга нисбатан жарима қўллаш ҳақидаги қарорлар бекор қилинган.
Айтиш жоизки, А. Бозоров мурожаатида таъкидлаган 4 та ҳолатда ҳам бошқарувидаги автотранспорт воситасида белгиланган тезлик меъёридан ошириб бошқаргани учун жаримага тортилган.
Ушбу 4 та ҳолат юзасидан берган шикоятларнинг бири бўйича Олий суднинг қарори билан суд қарорлари бекор қилиниб, иш ҳаракатдан тугатилган бўлса, иккинчиси бўйича чиқарилган суд қарорлари ўзгаришсиз қолдирилган.
А. Бозоровнинг қолган иккита шикояти Олий суд судьяси томонидан МЖтКда назарда тутилган талабларга жавоб бермагани учун қайтарилган.
А. Бозоровнинг ушбу 2 та иш бўйича юборган шикоятлари асоссиз қайтарилгани ҳақидаги важлари билан Олий суд судьясига чора кўришни сўраб, Судьялар олий кенгашига йўллаган мурожаати Судьялар олий малака ҳайъати томонидан ўрганиб чиқилиб, унга МЖтК нормаларига асосан қайтарилгани маълум қилиниб, суд қарорларига нисбатан такроран умумий асосларда шикоят билан мурожаат қилиши мумкинлиги тушунтирилган.
А. Бозоров томонидан қайта берилган ушбу шикоятлар Олий судда кўриб чиқилиб, қуйи судларнинг қарорлари ўзгаришсиз қолдирилган.
Таъкидлаш жоизки, мурожаатчи зўр бериб қоралаган судья 2 та иш юзасидан юборилган дастлабки шикоятларни кўриб чиқиш юзасидан фақатгина қонун талабини тушунтириб, уларни мазмунан кўриб чиқмаган ва унинг ҳуқуқбузарлик содир этган ёки этмаганлигига ҳуқуқий баҳо бермаган. Шу боисдан ҳам А. Бозоровнинг кейинги мурожаати шу судья томонидан мазмунан кўриб чиқилиши қонун билан таъқиқланмаган.
Шу ўринда қўйидагиларга эътибор қаратсак! ИИВ ЖХД ДЙҲХХнинг маълумотига кўра 2023 йил октябрь ойидан жорий йилнинг июль ойига қадар А. Бозоров айнан транспорт воситаси тезлигини ошириб бошқарганлиги билан боғлиқ 92 та (!) ҳолат қайд этилган. Сўнги вақтларда тезликни ошириш натижасида содир бўлаётган йўл-транспорт ҳодисалари тобора кўпайиб бораётганлигини инобатга олиб, ушбу 92 та ҳуқуқбузарликда А. Бозоров айбдор деган фикрдан йироқ бўлган ҳолда (чунки юқорида кўрсатилган ишлардан ташқари бошқа ҳолатлар бўйича чиқарилган қарорлар Олий судда муҳокама қилинмаган) фақатгина у ўзининг ва йўл ҳаракатининг бошқа иштирокчилари ҳаётини хавф остида қолдирган бўлиши мумкинлиги кишини ўйлантиради.
Аммо ўз чиқишида судьяларга нисбатан қўпол мисраларни ишлатган А. Бозоров содир этган ҳуқуқбузарликлар сони барибир ҳар кимни ҳайратга солади.
Хулоса ўрнида шуни қайд этиш лозимки, А. Бозоровга қўлланилган маъмурий жазолар замирида фақат бир мақсад мужассам. А. Бозоровни келгусида бу каби ҳуқуқбузарликларга такроран йўл қўймаслигига ундашдир. Зотан, бундай ҳуқуқбузарликлар натижасида мудҳиш оқибатлар келиб чиқмаслигига ҳеч ким кафолат бера олмайди.
А. Бозоровнинг видеомурожаатини эълон қилган Telegram-канал маъмурларига эса ягона гапимиз: ҳар бир фуқаронинг мурожаатини эълон қилишдан олдин, у билан боғлиқ ҳолатларни атрофлича текшириш ва ўрганиш лозим. Ваҳоланки, судни обрўсизлантириш ва судга босим ўтказиш илинжидаги бу каби чиқишлар ҳуқуқий оқибатлар келтириб чиқариши мумкинлигини унутмаслик керак.
Telegram
Мурожаатчининг сўзларини тинглаганларнинг аксарияти унинг эътирозлари ўринли эканлигига шубҳа қилмайди. Негаки А. Бозоровнинг ўта дадиллик ва сўзамоллик билан қилган чиқиши бир қарашда кўпчиликда шундай тасаввур уйғотади.
Аслида А. Бозоров мунтазам равишда маъмурий жавобгарликка тортилиб келган.
Гарчанд А. Бозоров Олий судга 4 та шикоят топширганлигини таъкидлаётган бўлса-да, аслида шу тоифадаги ҳуқуқбузарликлар бўйича жами 23 та шикоят билан мурожаат қилган.
Шундан 9 та шикоят бўйича иш ҳаракатдан тугатилган. Эътибор қилинг, барча ҳолатда А. Бозоровнинг белгиланган тезликни меъёридан оширгани ўз тасдиғини топган бўлса-да, ички ишлар органи томонидан ҳуқуқбузарликни расмийлаштиришда ўрнатилган тартибга риоя қилинмаганлиги сабаблигина унга нисбатан жарима қўллаш ҳақидаги қарорлар бекор қилинган.
Айтиш жоизки, А. Бозоров мурожаатида таъкидлаган 4 та ҳолатда ҳам бошқарувидаги автотранспорт воситасида белгиланган тезлик меъёридан ошириб бошқаргани учун жаримага тортилган.
Ушбу 4 та ҳолат юзасидан берган шикоятларнинг бири бўйича Олий суднинг қарори билан суд қарорлари бекор қилиниб, иш ҳаракатдан тугатилган бўлса, иккинчиси бўйича чиқарилган суд қарорлари ўзгаришсиз қолдирилган.
А. Бозоровнинг қолган иккита шикояти Олий суд судьяси томонидан МЖтКда назарда тутилган талабларга жавоб бермагани учун қайтарилган.
А. Бозоровнинг ушбу 2 та иш бўйича юборган шикоятлари асоссиз қайтарилгани ҳақидаги важлари билан Олий суд судьясига чора кўришни сўраб, Судьялар олий кенгашига йўллаган мурожаати Судьялар олий малака ҳайъати томонидан ўрганиб чиқилиб, унга МЖтК нормаларига асосан қайтарилгани маълум қилиниб, суд қарорларига нисбатан такроран умумий асосларда шикоят билан мурожаат қилиши мумкинлиги тушунтирилган.
А. Бозоров томонидан қайта берилган ушбу шикоятлар Олий судда кўриб чиқилиб, қуйи судларнинг қарорлари ўзгаришсиз қолдирилган.
Таъкидлаш жоизки, мурожаатчи зўр бериб қоралаган судья 2 та иш юзасидан юборилган дастлабки шикоятларни кўриб чиқиш юзасидан фақатгина қонун талабини тушунтириб, уларни мазмунан кўриб чиқмаган ва унинг ҳуқуқбузарлик содир этган ёки этмаганлигига ҳуқуқий баҳо бермаган. Шу боисдан ҳам А. Бозоровнинг кейинги мурожаати шу судья томонидан мазмунан кўриб чиқилиши қонун билан таъқиқланмаган.
Шу ўринда қўйидагиларга эътибор қаратсак! ИИВ ЖХД ДЙҲХХнинг маълумотига кўра 2023 йил октябрь ойидан жорий йилнинг июль ойига қадар А. Бозоров айнан транспорт воситаси тезлигини ошириб бошқарганлиги билан боғлиқ 92 та (!) ҳолат қайд этилган. Сўнги вақтларда тезликни ошириш натижасида содир бўлаётган йўл-транспорт ҳодисалари тобора кўпайиб бораётганлигини инобатга олиб, ушбу 92 та ҳуқуқбузарликда А. Бозоров айбдор деган фикрдан йироқ бўлган ҳолда (чунки юқорида кўрсатилган ишлардан ташқари бошқа ҳолатлар бўйича чиқарилган қарорлар Олий судда муҳокама қилинмаган) фақатгина у ўзининг ва йўл ҳаракатининг бошқа иштирокчилари ҳаётини хавф остида қолдирган бўлиши мумкинлиги кишини ўйлантиради.
Аммо ўз чиқишида судьяларга нисбатан қўпол мисраларни ишлатган А. Бозоров содир этган ҳуқуқбузарликлар сони барибир ҳар кимни ҳайратга солади.
Хулоса ўрнида шуни қайд этиш лозимки, А. Бозоровга қўлланилган маъмурий жазолар замирида фақат бир мақсад мужассам. А. Бозоровни келгусида бу каби ҳуқуқбузарликларга такроран йўл қўймаслигига ундашдир. Зотан, бундай ҳуқуқбузарликлар натижасида мудҳиш оқибатлар келиб чиқмаслигига ҳеч ким кафолат бера олмайди.
А. Бозоровнинг видеомурожаатини эълон қилган Telegram-канал маъмурларига эса ягона гапимиз: ҳар бир фуқаронинг мурожаатини эълон қилишдан олдин, у билан боғлиқ ҳолатларни атрофлича текшириш ва ўрганиш лозим. Ваҳоланки, судни обрўсизлантириш ва судга босим ўтказиш илинжидаги бу каби чиқишлар ҳуқуқий оқибатлар келтириб чиқариши мумкинлигини унутмаслик керак.
Telegram
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Бугун соат 21.50 да "Milliy" телеканалида "O'tkir tergov" лойиҳасининг навбатдаги сонини томоша қилинг!
Telegram
Telegram
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
Тошкент шаҳар судида одил судловни амалга ошириш борасида жорий йилнинг 9 ойлик фаолият юзасидан матбуот анжумани бўлиб ўтди
Telegram
Telegram
Оила — жамиятнинг кичик бўлаги. Айниқса, янги рўзғорни йўлга қўйишнинг ўзига яраша гашти ҳам, синовли қийинчиликлари ҳам кўп бўлади. Шундай экан, вояга етган қиз турмушга чиққач, янги муҳитга мослашиши осон кечмайди, албатта.
Бир хонадоннинг гулдай қизи Дилрабо Ўктамова (исм-шарифлар ўзгартирилган) ҳам 2018 йил март ойида Умидбек Ўктамов билан қонуний никоҳдан ўтиб, оила қуради. Ўша пайтда бу икки ёш бахтдан масрур эдилар. Бир йил ўтгач, тўнғич фарзанди Шаҳина дунёга келади.
Аслида, фарзанд ота-онани бир-бирига боғлаб, оила мустаҳкамлигини таъминловчи ришта саналади. Бироқ Ўктамовлар хонадонида бундай бўлмади. Яъни қизалоқ икки ёшга етар-етмас Умидбек билан Дилрабонинг осуда ва бахтли ҳаёти издан чиқиб кетади. Аниқроғи, келин икки хил фикрли қайнонаси ва эри билан муроса қилолмай қолади. Чунки У. Ўктамов бўлар-бўлмасга хотинининг кайфиятини бузадиган, ҳуда-беҳуда жанжаллашадиган одат чиқаради. Ёш оиланинг турмуши шу зайлда кечар экан, 2022 йилда иккинчи фарзандлари Муслима туғилади. Бироқ янги меҳмон ҳам аллақачон совуқчилик тушиб, дарз кетган оила қўрғонини сақлаб қололмайди. Охир-оқибат 2023 йил июнь ойида аёл қизларини олиб, ота уйига кетишга мажбур бўлади.
Таъкидлаш жоизки, Дилрабо туғилиб ўсган хонадонда ота-онаси, беш нафар синглиси ва битта укаси бирга яшашарди. У қизлари билан боргач, оила аъзолари сони 10 нафарга етади. Табиийки, бундай вазиятда рисоладагидек яшаш қийин. Шунинг учун отасиникида икки-уч ой тургач, Д. Ўктамова яна ўзининг уйига қайтиб боради. Лекин хонадон эгалари уни уйга киритишмайди. Фақатгина набираларининг уйга кириши ва қолишига изн беришади, холос. Бундай муносабатни кўриб, Д. Ўктамова қизлари билан яна отасининг уйига қайтиб кетишга мажбур бўлади.
Шунчалик кўнгил хижиллигига қарамай у яна бир неча ой сабр қилади.
Аммо аҳвол барибир ўнгланмайди. Шундан сўнг у фуқаролик ишлари бўйича Юқори Чирчиқ туманлараро судига даъво аризаси билан мурожаат қилиб, ўзи ва 2 нафар фарзандини қайнона-қайнотаси истиқомат қилаётган хонадонга киритиб қўйишни сўрайди.
Тўғри, У. Ўктамов 2023 йил август ойидан буён икки қизининг моддий таъминоти учун алимент тўлаб келмоқда. Бироқ бу Дилрабонинг уй сотиб олиши ёки фарзандлари билан бирга ижарада яшаши учун етарли эмас.
Аслида, қонун ҳам бундай сансалорликка асло йўл қўймайди. Чунки Уй-жой кодексининг 32-моддасига асосан, уй, квартира мулкдорининг оила аъзолари, шунингдек, у билан доимий яшаётган фуқаролар, агар уларни кўчириб келган пайтда ёзма равишда бошқа ҳол қайд этилган бўлмаса, уйдаги, квартирадаги хоналардан мулкдор билан тенг фойдаланишга, мулкдор берган турар-жойга ўзларининг вояга етмаган фарзандларини кўчириб киритишга ҳақлидирлар. Бу шахслар уй, квартиранинг мулкдори билан оилавий муносабатларни тугатган тақдирда ҳам, уларда турар жойдан фойдаланиш ҳуқуқи сақланиб қолади.
Суд шундай қонуний асосларга таянган ҳолда даъво аризасини қаноатлантирди, Дилрабо Ўктамовани қизлари Шаҳина ва Муслима Мирзаевалар билан бирга қайнотаси М. Тўлқиновга тегишли уй-жойга фойдаланиш учун киритиш ҳақида ҳал қилув қарори қабул қилди.
Хулоса ўрнида шуни айтиш керакки, оилада ёки эр-хотин ўртасида рўй берадиган майда низолар, арзимайдиган келишмовчиликлар гулдек бир оиланинг парчаланиб, тўзғиб кетишига сабаб бўлолмайди. Чунки оила —қутлуғ маскан, унда эртанги кун эгалари, авлодлар давомчилари — фарзандлар вояга етишини эътиборга олсак, бу масканнинг ҳар жиҳатдан мустаҳкамлиги ва тинч-тотувлигини таъминлаш оиланинг ҳар бир аъзоси, қайнота, қайнона, эр-хотин ва бошқаларнинг зиммасидаги энг масъулиятли бурчдир. Зеро, ҳар жиҳатдан мукаммал, ҳам ота-она, ҳам бобо-бувиларнинг меҳри устувор оилада комил фарзандлар вояга етишини эътибордан четда қолдирмаслик зарур. Бу борада йўл қўйилган эътиборсизлик ва хатолар эса, ҳеч қачон изсиз кетмайди.
Дилдора БАБАЕВА,
фуқаролик ишлари бўйича
Юқори Чирчиқ туманлараро суди судьяси
Telegram
Бир хонадоннинг гулдай қизи Дилрабо Ўктамова (исм-шарифлар ўзгартирилган) ҳам 2018 йил март ойида Умидбек Ўктамов билан қонуний никоҳдан ўтиб, оила қуради. Ўша пайтда бу икки ёш бахтдан масрур эдилар. Бир йил ўтгач, тўнғич фарзанди Шаҳина дунёга келади.
Аслида, фарзанд ота-онани бир-бирига боғлаб, оила мустаҳкамлигини таъминловчи ришта саналади. Бироқ Ўктамовлар хонадонида бундай бўлмади. Яъни қизалоқ икки ёшга етар-етмас Умидбек билан Дилрабонинг осуда ва бахтли ҳаёти издан чиқиб кетади. Аниқроғи, келин икки хил фикрли қайнонаси ва эри билан муроса қилолмай қолади. Чунки У. Ўктамов бўлар-бўлмасга хотинининг кайфиятини бузадиган, ҳуда-беҳуда жанжаллашадиган одат чиқаради. Ёш оиланинг турмуши шу зайлда кечар экан, 2022 йилда иккинчи фарзандлари Муслима туғилади. Бироқ янги меҳмон ҳам аллақачон совуқчилик тушиб, дарз кетган оила қўрғонини сақлаб қололмайди. Охир-оқибат 2023 йил июнь ойида аёл қизларини олиб, ота уйига кетишга мажбур бўлади.
Таъкидлаш жоизки, Дилрабо туғилиб ўсган хонадонда ота-онаси, беш нафар синглиси ва битта укаси бирга яшашарди. У қизлари билан боргач, оила аъзолари сони 10 нафарга етади. Табиийки, бундай вазиятда рисоладагидек яшаш қийин. Шунинг учун отасиникида икки-уч ой тургач, Д. Ўктамова яна ўзининг уйига қайтиб боради. Лекин хонадон эгалари уни уйга киритишмайди. Фақатгина набираларининг уйга кириши ва қолишига изн беришади, холос. Бундай муносабатни кўриб, Д. Ўктамова қизлари билан яна отасининг уйига қайтиб кетишга мажбур бўлади.
Шунчалик кўнгил хижиллигига қарамай у яна бир неча ой сабр қилади.
Аммо аҳвол барибир ўнгланмайди. Шундан сўнг у фуқаролик ишлари бўйича Юқори Чирчиқ туманлараро судига даъво аризаси билан мурожаат қилиб, ўзи ва 2 нафар фарзандини қайнона-қайнотаси истиқомат қилаётган хонадонга киритиб қўйишни сўрайди.
Тўғри, У. Ўктамов 2023 йил август ойидан буён икки қизининг моддий таъминоти учун алимент тўлаб келмоқда. Бироқ бу Дилрабонинг уй сотиб олиши ёки фарзандлари билан бирга ижарада яшаши учун етарли эмас.
Аслида, қонун ҳам бундай сансалорликка асло йўл қўймайди. Чунки Уй-жой кодексининг 32-моддасига асосан, уй, квартира мулкдорининг оила аъзолари, шунингдек, у билан доимий яшаётган фуқаролар, агар уларни кўчириб келган пайтда ёзма равишда бошқа ҳол қайд этилган бўлмаса, уйдаги, квартирадаги хоналардан мулкдор билан тенг фойдаланишга, мулкдор берган турар-жойга ўзларининг вояга етмаган фарзандларини кўчириб киритишга ҳақлидирлар. Бу шахслар уй, квартиранинг мулкдори билан оилавий муносабатларни тугатган тақдирда ҳам, уларда турар жойдан фойдаланиш ҳуқуқи сақланиб қолади.
Суд шундай қонуний асосларга таянган ҳолда даъво аризасини қаноатлантирди, Дилрабо Ўктамовани қизлари Шаҳина ва Муслима Мирзаевалар билан бирга қайнотаси М. Тўлқиновга тегишли уй-жойга фойдаланиш учун киритиш ҳақида ҳал қилув қарори қабул қилди.
Хулоса ўрнида шуни айтиш керакки, оилада ёки эр-хотин ўртасида рўй берадиган майда низолар, арзимайдиган келишмовчиликлар гулдек бир оиланинг парчаланиб, тўзғиб кетишига сабаб бўлолмайди. Чунки оила —қутлуғ маскан, унда эртанги кун эгалари, авлодлар давомчилари — фарзандлар вояга етишини эътиборга олсак, бу масканнинг ҳар жиҳатдан мустаҳкамлиги ва тинч-тотувлигини таъминлаш оиланинг ҳар бир аъзоси, қайнота, қайнона, эр-хотин ва бошқаларнинг зиммасидаги энг масъулиятли бурчдир. Зеро, ҳар жиҳатдан мукаммал, ҳам ота-она, ҳам бобо-бувиларнинг меҳри устувор оилада комил фарзандлар вояга етишини эътибордан четда қолдирмаслик зарур. Бу борада йўл қўйилган эътиборсизлик ва хатолар эса, ҳеч қачон изсиз кетмайди.
Дилдора БАБАЕВА,
фуқаролик ишлари бўйича
Юқори Чирчиқ туманлараро суди судьяси
Telegram
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
Тошкент шаҳар судида одил судловни амалга ошириш борасида жорий йилнинг 9 ойлик фаолият юзасидан ўтказилган матбуот анжуманидан репортаж
Telegram
Telegram
#қонун_кўмаги
МУЛК ҲУҚУҚИДАН ФОЙДАЛАНИШ БОШҚАЛАРНИНГ ҚОНУНИЙ МАНФААТЛАРИНИ БУЗМАСЛИГИ ШАРТ
Аввало, шуни айтиш керакки, уй-жойлар билан боғлиқ низоларни тўғри ва адолатли ҳал этиш, бу борадаги муаммо ва чигалликларни бартараф қилиш, моҳиятан, жуда нозик масала бўлганлиги сабабли судлар зиммасига алоҳида масъулият юклайди. Шунинг учун ҳам ушбу тоифадаги ишлар судлар томонидан қонун талаблари билан бир қаторда, инсон қадри ва манфаатлари ҳисобга олинган ҳолда, атрофлича таҳлил қилиниб, адолатли ҳал этилмоқда. Баъзан бу жараёнда илгари йўл қўйилган хато ва камчиликлар ҳам изчил бартараф этилмоқда.
👉 Батафсил
Telegram
МУЛК ҲУҚУҚИДАН ФОЙДАЛАНИШ БОШҚАЛАРНИНГ ҚОНУНИЙ МАНФААТЛАРИНИ БУЗМАСЛИГИ ШАРТ
Аввало, шуни айтиш керакки, уй-жойлар билан боғлиқ низоларни тўғри ва адолатли ҳал этиш, бу борадаги муаммо ва чигалликларни бартараф қилиш, моҳиятан, жуда нозик масала бўлганлиги сабабли судлар зиммасига алоҳида масъулият юклайди. Шунинг учун ҳам ушбу тоифадаги ишлар судлар томонидан қонун талаблари билан бир қаторда, инсон қадри ва манфаатлари ҳисобга олинган ҳолда, атрофлича таҳлил қилиниб, адолатли ҳал этилмоқда. Баъзан бу жараёнда илгари йўл қўйилган хато ва камчиликлар ҳам изчил бартараф этилмоқда.
👉 Батафсил
Telegram
#қонун_кўмаги
АСОССИЗ ҲИСОБЛАНГАН ҚАРЗДОРЛИК ЖАВОБГАРГА МАЖБУРИЯТ ЮКЛАТИЛИШИГА САБАБ БЎЛДИ
Кейинги йилларда мамлакатимизда қонунчилик базасининг тубдан мустаҳкамлангани, судлар томонидан ишларни кўришда қонун устуворлиги ва адолат тамойиллари тўлиқ таъминланаётгани, хўжалик юритувчи субъектларнинг қонуний манфаатлари кафолатли ҳимоя қилинаётгани амалда ўзининг ёрқин самарасини бермоқда.
👉 Батафсил
Telegram
АСОССИЗ ҲИСОБЛАНГАН ҚАРЗДОРЛИК ЖАВОБГАРГА МАЖБУРИЯТ ЮКЛАТИЛИШИГА САБАБ БЎЛДИ
Кейинги йилларда мамлакатимизда қонунчилик базасининг тубдан мустаҳкамлангани, судлар томонидан ишларни кўришда қонун устуворлиги ва адолат тамойиллари тўлиқ таъминланаётгани, хўжалик юритувчи субъектларнинг қонуний манфаатлари кафолатли ҳимоя қилинаётгани амалда ўзининг ёрқин самарасини бермоқда.
👉 Батафсил
Telegram